Split (1)

train · 44.7k rows

query_id stringlengths 32 32	passage_id stringlengths 32 32	query stringlengths 7 297	passage stringlengths 137 5.93k	category stringclasses 6 values	link stringlengths 28 740
6bd1617536ad303997126c705fe76c5e	7ed27847f9a231a5c16745584bd3ad05	ኢንስትራክተር አብርሃም መብራቱ አዲስ የካፍ ማዕረግን አገኙ	የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን አሰልጣኝ ኢንስትራክተር አብርሃም መብራቱ የካፍ ኤሊት ኮንቲኔንታል ኢንስትራክተር ማዕረግን አገኙ። ኢንስትራክተር አብርሃም የአፍሪካ እግር ኳስ ማህበር ካፍ ከሶስት ወር በፊት በሞሮኮ ራባት አዘጋጅቶት በነበረው የኤሊት ኢንስትራክተሮች ስልጠና ላይ መሳተፋቸው ተገልጿል። በካፍ ሲሰጣቸው የነበረውን ስልጠና እና ምዘና በውጤታማነት በማጠናቀቃቸው ካፍ ኤሊት ኮንቲኔንታል ኢንስትራክተር የሚል ማዕረግ ሊሰጣቸው መቻሉን ተቋሙ በላከው ደብዳቤ ማረጋገጡን ታውቋል። ካፍ ኢንስትራክተሮችን በሶስት ደረጃ የሚከፍል ሲሆን እነዚሁም ሎካል፣ሪጅናል እና ኤሊት በሚል የሚመድባቸው መሆኑ ተገልጿል። በዚህ መሰረት ኢንስትራክተር አብርሃም የመጨረሻውን የካፍ የኢንስትራክተሮችን ማዕረግ ነው ያገኙት ተብሏል። ኤሊት ኮንቲኔንታል ኢንስትራክተር ማዕረግ የሚሰጣቸው ኢንስትራክተሮች ማዕረጉን ለሁለት ዓመታት የሚቆይ መሆኑ የተገለጸ ሲሆን፤በዚህ ጊዜ በአህጉር ደረጃ የተለያዩ ስልጠናዎቸን እንዲሰጡ የሚያደርግ መሆኑ ታውቋል። አሰልጣኞቹ ቢያንስ ለሶስት ጊዜያት ካፍ በሚያዘጋጃቸው ስልጠናዎች ላይ ተሳታፊ ሆነው ማሰልጠን ይጠበቅባቸዋል። በመቀጠል ከሁለት ዓመት በኋላ ጊዜው የሚጠናቀቅ መሆኑን ተከትሎ ሌላ ምዘና መውሰድ እንደሚገባቸው ካፍ በደብዳቤው ላይ አስረድቷል። ኢንስትራክተር አብርሃም መብራቱ ስልጠናዎችን እንዲሰጡ በካፍ በተመደቡበት ማንኛውም ወቅት የጉዞ የሆቴል እና ሌሎች አስፈላጊ ወጪዎችን ካፍ እንደሚሸፍን በላከው ደብዳቤ አረጋግጧል። ካፍ ከዘመኑ እግር ኳስ አሰለጣጠን ጋር እንዲጓዙ ብሎም በስልጠና ተሳታፊ እንዲሆኑ በየትኛውም ጊዜ እና ወቅት ስልጠና እንዲሰጡ ምደባ ሊያካሂድ እንደሚችል ገልጾ፤ ዝግጁ መሆን እንደሚገባቸውም ማስገንዘቡን የኢትዮጵያ እግር ኳስ ፌዴሬሽን በፌስቡክ ገጹ አስነብቧል። ኢንስትራክተር አብርሃም በዘንድሮው የአፍሪካ ዋንጫ የታደሙት፣ የአፍሪካ እግር ኳስ ኮንፌዴሬሽን (ካፍ) ከጨዋታው አስቀድሞ አሥራ አምስት አባላትን ባካተተው የ2019ኙ የአፍሪካ ዋንጫ የቴክኒክ ጥናት ቡድን ሆነው መካተታቸው ይታወቃል፡ ፡ ኢንስትራክተር አብርሃምን ጨምሮ ለአፍሪካ አገሮች የብሔራዊ ቡድኖች ዋና አሠልጣኞች፣ የቴክኒክ ቡድኑን ቢቀላቀሉ ‹‹ይመጥናሉ አይመጥኑም›› የሚለውን መለየት የኦንላይን ፈተና ከወሰዱ ባለሙያዎች መካከል ብቁ ናቸው በማለት ስለመረጣቸው የዋሊያዎቹ ዋና አሠልጣኝ በግብፁ የአፍሪካ ዋንጫ ለመሳተፍ እንደበቁ ይታወሳል፡፡አዲስ ዘመን ነሀሴ 16/2011 ዳንኤል ዘነበ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16516
5a837aab8e4787db5ca2293f417d2772	298b670471f3e83da607c486f03d32b8	አትሌቱ ቀዳሚ ሆኖ የገባበት ሰአት በዓለም ክብረ ወሰንነት ተመዘገበ	ኢትዮጵያዊው አትሌት ሳሙኤል ተፈራ የካቲት 9 ቀን 2011 ዓ.ም በእንግሊዝ በርሚንግሃም ከተማ በተካሄደ የቤት ውስጥ የአትሌቲክስ ውድድር በ1 ሺህ 500 ሜትር ውድድር ቀዳሚ ሆኖ የገባበት 3 ደቂቃ ከ31 ሴኮንድ ከ4 ማይክሮ ሴኮንድ የዓለም ክብረ ወሰን በመሆን በዓለም አቀፉ የአትሌቲክስ ፌዴሬሽኖች ማህበር ተመዘገበ። የ1500 ሜትር የቤት ውስጥ ውድድር ክብረ ወሰን በሞሮኳዊው አትሌት ሂሻም አልገሩሽ እአአ ከ1997 አንስቶ ተይዞ የቆየ ሲሆን፣ ይህን 3 ደቂቃ፡ 31 ሴኮንድ፡18 ማይክሮ ሴኮንድ ክብረ ወሰን 19 አመቱ ኢትዮጵያዊ አትሌት በ14 ማይክሮ ሴኮንዶች ማሻሻል ችሏል። ዮሚፍ በዚህ ውድድር 3 ደቂቃ 31 ሴኮንድ፡ 58 ማይክሮ ሴኮንድ በመግባት የግሉን ምርጥ ሰዓት ማስመዝገብ ችሏል። አትሌት ሳሙኤል ውድድሩን ሲያሸንፍ የገባበት ጊዜም በርቀቱ የዓለም ክብረ ወሰንን እንዲጨብጥ አድርጎታል። ውድድሩን በማሸኘፉም 3 ሺህ ዶላር እንዲሁም ሪከርድ በመስበሩ 30 ሺህ ዶላር ተሸላሚ ለመሆን በቅቷል። አሸናፊነቱን ከተቀዳጀ በኋላም አትሌቱ በሰጠው አስተያት ‹‹በጣም ደስተኛ ነኝ፤ ደስታዬ ይሄ ነው ለማለት ይከብደኛል፤ ወደዚህ ውድድር የገባሁት በግፊት እንጂ የራሴ ሃሳብ ኖሮኝ አይደለም፤ የፈጣሪ እርዳታ ነው›› በማለት ለመገናኛ ብዙሃን ተናግሯል። በተመሳሳይ ኢትዮጵያዊቷና ለኔዘርላንድስ የምትሮጠው ሲፋን ሃሰን በአይኤኤፍ የዳይመንድ ሊግ አንዱን ማይል ውድድር ሞናኮ ላይ 4 ደቂቃ፡ 12 ሴኮንድ፡ 33 ማይክሮ ሴኮንድ በማጠናቀቅ ለ23 ዓመታት ተይዞ የነበረውን ክብረ ወሰን የሰበረችበት ሰአትም መመዝገቡ ታውቋል። ይህ ክብረ ወሰንም እ.ኤ.አ. 1996 የኦሊምፒክ 800 ሜትር እና 1 ሺ 500 ሜትር ሻምፒዮን በሆነችው ሩሲያዊት ሲቪትላና ማስተርኮቫ ተይዞ የቆየ ነበር።አዲስ ዘመን ነሀሴ 14/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16422
b29028d580330f81a2c31c1046a25d8b	fa61e439d42ecf8c553de919db6e4504	በመላ አፍሪካ ጨዋታዎች የመጀመሪያው ሜዳሊያ	አስራ ሁለተኛው የመላ አፍሪካ ጨዋታዎች በሞሮኮ አስተናጋጅነት ከተጀመረ ቀናቶችን አስቆጥሯል። ውድድሩ ማክሰኞ እለት በይፋ ከተጀመረ አንስቶ በተለያዩ ስፖርቶች የማጣሪያ ፍልሚያዎች የተከናወኑ ሲሆን፤ በርካታ አገራት ሜዳሊያ እየሰበሰቡ ይገኛሉ፡፡ ኢትዮጵያም ከትናንት በስቲያ ምሽት በሜዳሊያ ሰንጠረዥ ውስጥ መግባት የቻለችበትን ውጤት በወርልድ ቴኳንዶ ስፖርት አስመዝግባለች፡፡ የኢትዮጵያ ወጣቶች ስፖርት አካዳሚ ሰልጣኝ የነበረችው ጸባዖት ጎሳዬ በወርልድ ቴኳንዶ ከ51- 53 ኪሎ ግራም ተወዳድራ የመጀመሪያውን የነሐስ ሜዳልያ ለአገሯ ማስመዝገብ ችላለች፡፡ ጸባዖት ነሐሴ 15 ቀን 2011 ዓ.ም. በውድድሩ የመጀመሪያ ዙር ጨዋታዋን ያደረገችው ከዲሞክራቲክ ሪፑብሊክ ኦፍ ኮንጎ አቻዋ ሙካ ማሴሌ ግሎዲ ጋር ሲሆን፤ ጨዋታውን በሰፊ ብልጫ 29 ለ 9 በሆነ ውጤት በማሸነፍ ወደ ግማሽ ፍፃሜ ማለፍ ችላለች፡፡ በግማሽ ፍፃሜው ውድድር በናይጄሪያዋ ቺናዙም ሩት 14 ለ 10 ተሸንፋ ወደ ሩብ ፍፃሜው ሳታልፍ የቀረች ቢሆንም፤ የቱኒዚያዋን ራህማ ቤን አሊን በማሸነፍ የነሀስ ሜዳልያ ተሸላሚ ሆናለች፡፡ ጸባዖት ጎሳዬ የተወለደችው እ.ኤ.አ. በ2002 ቁመቷ 1 ሜትር ከ71 ሴንቲ ሜትር፤ ክብደቷ ደግሞ 53 ኪሎ ግራም መሆኑን በስፍራው የሚገኙ መገናኛ ብዙሃን ዘግበዋል፡፡ ኢትዮጵያ በዚህ ብቸኛ የነሐስ ሜዳሊያ እስከ ትናንት ድረስ በሃያ አራተኛ ደረጃ ላይ መቀመጥ ችላለች፡፡ በሴቶች 3 ለ 3 ቅርጫት ኳስ ውድድር ኢትዮጵያን ወክሎ ወደ ስፍራው ያቀናው ቡድን የመጀመሪያ የማጣሪያ ውድድሩን ማለፍ ያልቻለ ሲሆን፤ በውሃ ዋና ወንዶች የቀረቡ ተወዳዳሪዎችም ወደ ቀጣዩ ዙር ሳያልፉ መቅረታቸው ታውቋል፡፡ ኢትዮጵያ በውድድሩ በርካታ ሜዳሊያዎችን እንደምትሰበስብ የምትጠበቅበት የአትሌቲክስ ውድድር የፊታችን ሰኞ የሚጀመር ሲሆን፤ የአትሌቲክስ ልዑካኑ ቡድን ከትናንት በስቲያ ወደ ስፍራው አምርቷል፡፡ እስከ ትናንት በተካሄዱ ውድድሮች ግብፅ በተለያዩ ስፖርቶች በሰበሰበቻቸው ሰላሳ ሜዳሊያዎች ሰንጠረዡን በአንደኝነት እየመራች ሲሆን፤ አልጄሪያ በሃያ አንድ ሜዳሊያ ተከታዩን ደረጃ ይዛለች፡፡አዲስ ዘመን ነሀሴ 17/2011 ዳንኤል ዘነበ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16589
bcff411fc89b835de6676a826d1d78c3	117bcb0b93cb46d13710d3a15d4db78f	ፋሲል ከነማ እና መቐለ ሰባ እንደርታ ለመልስ ጨዋታ ዝግጅታቸውን አጠናቅቀዋል	የፋሲል ከነማ ስፖርት ክለብ ልዑካን ቡድን በሀገር ውስጥ ዝግጅቱን አጠናቅቆ ትናንት ታንዛኒያ ዳሬ ሰላም ገብቷል። በትናንትናው እለትም በአዛም ኮምፕሌክስ ሜዳ ተመሳሳይነት ባለው የሰው ሰራሽ ሜዳ አንድ ሰዓት ከ30 ደቂቃ የቆየ ልምምዳቸውን በመስራት በተሳካ ሁኔታ ማጠናቀቃቸው ታውቋል። የፋሲል ከነማ ስፖርት ክለብ የኢትዮጵያ ዋንጫ አሸናፊ በመሆን በአፍሪካ ኮንፌዴሬሽን ካፕ ውድድር ተሳታፊ ሆኖ የመጀመሪያውን የማጣሪያ ጨዋታ በሜዳው የባህርዳር አለም አቀፍ ስታዲየም አዛምን 1ለ0 ማሸነፉ ይታወሳል። ክለቡ የፊታችን እሁድ ነሃሴ 18 ቀን በአዛም ኮምፕሌክስ ስታዲየም የመልሱን ጨዋታ ለማከናወን በባህርዳር እና በአዲስ አበባ ለተከታታይ ሰባት ቀናት ዝግጅት በማድረግ በሀገር ውስጥ የመጨረሻ ልምምዳቸውን በአበበ ቢቂላ ስታዲየም ከትናንት በስቲያ በመስራት ነበር በተሳካ ሁኔታ ማጠናቀቃቸው የተገለጸው። በአፄዎቹ የቡድን ስብስብ ቀደም ብሎ ጉዳት የደረሰበት አብዱራህማን ሙባረክ (ግሪዳው) በህክምና ላይ የሚገኝ ሲሆን ከአዛም ጋር የማሸነፊያዋን አንድ ጎል ያስቆጠረው በዛብህ መለዮ በጉዳት ሁለት ቀን ልምምዱን ያልሰራ ሲሆን በጨዋታው ላይ ጉዳት አጋጥሞት ከሜዳ የወጣው ሚካኤል ሳማኪ ከጉዳቱ አገግሞ ልምምዱን በመስራት ላይ ይገኛል። “ክለባችንን አዲስ የተቀላቀሉት እንየው ካሳሁን እና ኪሩቤል ሃይሉን ጨምሮ ሌሎች ሁሉም ተጫዋቾች በሙሉ ጤንነት ላይ ይገኛሉ” ሲል ክለቡ በመረጃው አስታውቋል። አሰልጣኝ ውበቱ አባተ ከክለቡ ጋር መለያየታቸውን ተከትሎ አዲሱ አሰልጣኝ ስዩም ከበደ ከምክትል አሰልጣኞቻቸው እና ከሙሉ የኮችንግ ስታፉቸው ጋር በመሆን በታንዛኒያ ዳሬ ሰላም ከአዛም ጋር ለሚደረገው የመልስ ጨዋታ ትኩረት በማድረግ ክለቡ አሸንፎ ወደ ቀጣይ ዙር እንዲያልፍ የተሳካ ዝግጅት ማድረጋቸውም ተገልጿል። የፋሲል ከነማ ስፖርት ክለብ ልዑካን በትናንትናው እለት ማለትም ነሃሴ 15 ቀን 2011 ዓ.ም ከጠዋቱ 2 ሰዓት ከአዲስ አበባ ቦሌ አለምአቀፍ ኤርፖርት ወደ ታንዛኒያ ዳሬ ሰላም መጓዙም ለማወቅ ተችሏል ። በተመሳሳይ በርካታ ደጋፊዎች አርብ ነሃሴ 17 ቀን ክለባቸውን ለመደገፍ ወደ ስፍራው እንደሚጓዙ ክለቡ በመረጃው አስፍሯል። በተመሳሳይ በአፍሪካ ሻምፒዮንስ ሊግ ኢትዮጵያን ወክሎ የሚሳተፈው መቐለ ሰብዓ እንደርታ የማጣሪያ የመልስ ጨዋታውን እሁድ ነሐሴ 19 ቀን 2011 ዓ.ም በመቐለ ዓለም አቀፍ ስታዲየም ከኢኳቶሪያል ጊኒው ክለብ ካኖ ስፖርት አካዳሚ ጋር ያደርጋል። ነሐሴ 4 ቀን ዓ.ም በተደረገው የመጀመሪያ ጨዋታ ካኖ ስፖርት አካዳሚ በጆሴ ፔድሮ ኦቢያንግና ጆሴ ፊደል ሲፒ ጎሎች መቐለ ሰብዓ እንደርታን 2 ለ 1 በሆነ ውጤት ማሸነፉ የሚታወስ ነው። የ2011 የኢትዮጵያ ፕሪሚየር ሊግ አሸናፊው መቐለ 70 እንደርታ በአፍሪካ ሻምፒዮንስ ሊግ ኢትዮጵያን የወከለ ክለብ እንደመሆኑ፤ በሜዳው ለሚያደርገው ጨዋታ ትልቅ ግምት ሰጥቶ እንደሚጫወት ይጠበቃል። በአሰልጣኝ ገብረመድህን ኃይሌ የሚመራው መቐለ 70 እንደርታ ከ15 ቀናት በፊት 2 ለ 1 በሆነ በጠባብ የግብ ክፍያ የደረሰበትን ሽንፈት በማካካስ ውጤቱን ለመቀልበስ ትኩረት ሰጥቶ ሲሰራ መቆየቱ ተገልጿል። በአሁኑ ወቅት ያሬድ ከበደ በጉዳት ምክንያት ከጨዋታ ውጪ መሆኑ የተገለጸ ሲሆን ፤ ከያሬድ በስተቀር ሁሉም ተጫዋቾች በመልካም ጤንነትና አቋም ላይ እንደሚገኙ ተነግሯል። ሁለገብ ተጫዋች እንደሆነ የሚነገርለት ያሬድ በተለይ በመጀመሪያው ጨዋታ ወቅት ጥሩ እንቅስቃሴ በማድረግ ረገድ አይነ ገብ እንደነበር በመጥቀስ የተጫዋቹ መጎዳት ክለቡን ሊጎዳው እንደሚችል በስጋት እየተነሳ ይገኛል።አዲስ ዘመን ነሀሴ 17/2011 ዳንኤል ዘነበ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16574
6eada7dfa88500d75cd4a6cd7812f35b	fd95ac0d9db308e949ecb483ac534de2	አሰልጣኙ ለዛማሊክ ክለብ ፈረሙ	ስማቸውን ከፈረሰኞቹ ጋር ሲያያዙ የቆዩት ሰርቢያዊው የኦርላንዶ ፓይሬትስ አሰልጣኝ ሰርዮቪች ሚሉቲን ሚቾ ለግብፁ ዛማሊክ መፈረማቸው ታወቀ። የደቡብ አፍሪካውያን ክለብ ኦርላንዶ ፓይሬትስ ላለፉት ሁለት ዓመታት ያሰለጠኑት ሰርዮቪች ሚሉቲን ሚቾ ባሳለፍነው ሳምንት በገዛ ፈቃዳቸው ከሃላፊነታቸው ማንሳታቸው ይታወሳል። ፖርቱጋላዊው ቫዝ ፒንቶን ተክተው የቅዱስ ጊዮርጊስ ክለብን የተረከቡት አሰልጣኝ ስቴዋርት ሀል ባሳለፍነው በግንቦት ወር በገዛ ፈቃዳቸው ስራ መልቀቃቸውን ተክትሎ ያለ ዋና አሰልጣኝ ወራትን ያስቆጠሩት ፈረሰኞቹም ሚቾን ዳግም በመቅጠር ፍላጎት እንዳላቸው ሲነገር ቆይቷል። በቅዱስ ጊዮርጊስ ቆይታቸው ለአምስት ዓመታት የሊጉን ዋንጫ ማንሳት የቻሉት አሰልጣኙ በሱዳኑ አል ሂላል ኦምዱርማን፣ በቱኒዚያው ያንግ አፍሪካ፣ በዩጋንዳው ቪላ እንዲሁም በዩጋንዳ ብሔራዊ ቡድን ጥሩ ጊዜያት አሳልፈዋል። ኡጋንዳ በጋቦኑ የአፍሪካ ዋንጫ ተሳትፎ ከምድብ ሳታልፍ ብትመለስም በታሪኳ ለመጀመሪያ ጊዜ ለታላቁ አፍሪካ መድረከ ለመብቃት የአሰልጣኙ ሚና የገዘፈ ነው። እኤአ ከ2011 እስከ 2013 የሩዋዳን ብሄራዊ ቡድን እንዲሁም የዩጎዝላቪውን ከ20 አመት በታች ዋና አሰልጣኝ ሆነውም ሰርተዋል። የዘንድሮውን የካፍ ኮንፌዴሬሽን ዋንጫ ያነሳው ዛማሊክ ሲዊዘርላዳዊውን ክርሲቲን ክሮስ ካሰናበተ በኋላ አዲስ አስልጣኝ ለመቅጠር ሁነኛ የሚለውን ሰው ሲፈልግ ቆይታል። በአወዛጋቢ አስተያየታቸውና አስገራሚ ውሳኔዎቻቸው የሚታወቁትና እእአ በ2014 የክለቡ ፕሬዚዳንት ሆነው የተሾሙት ሞርታዳ መንሱር አዲስ አሰልጣኝ መሾማቸውን አሳውቀዋል። አሰልጣኙን ከአንድ አመት በፊት ለመቅጠር አቅደው እንደነበር ጠቁመው፣ በመጨረሻ ፊርማውን ለማግኘት መቻላቸውን ተናግረዋል። ለሰርዮቪች ሚሉቲን ሚቾ መልካም የስራ ዘመን ተመኝተዋል። ሰርቪያዊው የኦርላንዶ ፓይሬትስ አሰልጣኝ ሰርዮቪች ሚሉቲን ሚቾ የአንድ አመት ውል ለመፈረም በሳምንቱ መጨረሻ ግብፅ ላይ ታይተዋል። የ49 አመቱ አሰልጣኝ ለግብፁ ክለብ መፈረማቸውን ተከትሎም ‹‹አፍሪካ ውስጥ ለ19 አመታት ሰርቻለሁ፣ በሰባት አገራት አሰልጥኛለሁ፣ ከ54ቱ አገራት መካከልም በ50ኛው ጉብኝት አድርጌያለሁ፣,አሁን ደግሞ ዛማሊክን ለማሰልጠን ሃላፊነቱን ወስጃለሁ፣ ሕልሜም እውን ሆኖልኛል›› ሲሉ ተናግረዋል። የደጋፊውን ፍላጎት እውን ለማድረግም ጠንክረው እንደሚሰሩ አስታውቀዋል። ሚቾ የቅዱስ ጊዮርጊሱ አሰልጣኝ በነበሩበት ወቅት በኢትዮጵያ ፕሪሚየር ሊግ ታሪክ ኮከብ አሰልጣኝ በመሆን የመጀመሪያው የውጭ አገር ዜጋ ተሸላሚ ለመሆን በቅተዋል። ሰርዲዮቪች ሚቾ የመጀመሪያው የውጭ አገር ዜጋ ተሸላሚ ብቻም ሳይሆኑ ለአምስት ጊዜ በተደጋጋሚ ኮከብ ሆነው በመመረጥ ቀዳሚው አሰልጣኝ ናቸው። አሰልጣኙ በ1997 ዓ.ም ኮከብ ተብለው መመረጥ የጀመሩ ሲሆን፣ በ1998፣ በ2000፣ በ2201 እና በ2002 ዓ.ም ኮከብ አሰልጣኝ መሆን ችለዋል። ዘገባው የስፖርት 24 እና የቢቢሲ ነው። አዲስ ዘመን ነሀሴ 14/2011ታምራት ተስፋዬ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16418
ba83e8d4ab17514396888ad737e2a1f7	fe4e6d57037ec168a94b30484704c647	ቻምፒዮንስ ሊግ እና ኮንፌዴሬሽን ዋንጫ ክለቦችን ይፈትናሉ	ባሳለፍነው ሳምንት በርካታ አነጋጋሪ የኢትዮጵያ የእግር ኳስ ዘገባዎች ተደምጠዋል፡፡ የአሰልጣኝ ቅጥር እና የኢትዮጵያ ፕሮፌሽናል ስፖርት የመጀመሪያ ጉባኤ ትኩረት ስበው ካለፉ ዘገባዎች መካከል የሚጠቀሱ ናቸው፡፡ ከዚህ ባለፈ ዛሬ በአገር ውስጥ እና በውጪ የአፍሪካ ቻምፒዮንስ ሊግ ማጣሪያ እና ኮንፌዴሬሽን ካፕ ማጣሪያ ጨዋታ ፋሲል ከተማ እና መቀሌ ከተማ ተጋጣሚዎቻቸውን ይፋለማሉ፡፡ እኛም ከነዚህ ስፖርታዊ ወሬዎች ውስጥ ጆሮ ገብ የሆኑትን መራርጠን አቅርበናል፡፡ የሶከር ኢትዮጵያ ድረ ገፅንም በዋናነት ዋቢ አድርገን ተጠቅመናል፡፡ ሴካፋ ከ15 ዓመት በታች ከዚህ ሳምንት አነጋጋሪ ዘገባዎች መካከል በሴካፋ ከ15 ዓመት በታች ውድድር ሶማሊያ እና ኬንያ ተጋጣሚዎቻቸውን ማሸነፋቸውን እና ወደ ቀጣዩ ዙር ማለፋቸውን የሚያወሳው ዘገባ ነው። አዘጋጇ ኤርትራም ከምድብዋ ሳታልፍ መቅረቷ የስፖርት ቤተሰቡን ቀልብ የሳበ ነበር። የሶማሊያ እና ሱዳን ጨዋታን ሶማሊያ ከጨዋታ ብልጫ ጋር 2ለ0 አሸንፋለች። በጨዋታው የብዙዎች አድናቆት ለጎረፈላቸው ሶማሊያዎች ጎሎቹን ያስቆጠሩት ሞሐመድ ዓብዱልቃድር እና አብዱላሂ ዑመር ነበሩ። ሁለተኛ የነበረው ጨዋታ የኤርትራ እና የውድድሩ ጠንካራ ቡድን ኬንያ ሲሆን ኬንያ አዘጋጅዋን 2 ለ 1 በማሸነፍ ምድቡን መርታ ወደ ቀጣዩ ዙር ማለፏን አረጋግጣለች። ኤርትራም በደጋፊዎችዋ ፊት ከምድቧ በመውደቅ አሳዛኝ ተሳናባች ሆናለች። ውድድሩም ቀጥሎ ታንዛኒያ እና ሩዋንዳ ተፋልመዋል፡፡ በዚህም ሩዋንዳ ተጋጣሚዋን 2 ለ 1 በሆነ ውጤት አሸንፋ ወደ ቀጣይ ዙር ለማለፍ ችላለች። ዩጋንዳ እና ደቡብ ሱዳን ባደረጉት ጨዋታም እስከ እረፍት ድረስ በዩጋንዳ አምስት ለባዶ መሪነት ቢጓዝም በደቡብ ሱዳን ተጫዋቾች ጉዳት ምክንያት ጨዋታው ተቋርጦ በኡጋንዳ አሸናፊነት ውጤቱ ተደምድሟል፡፡ በዚህ ውድደር ላይ አስቀድማ ተሰናባች መሆኗን ያረጋገጠችው ኢትዮጵያ ናት። ፋሲል ከተማ እና መቀሌ ከተማ ፋሲል ከተማ በካፍ ኮንፌዴሬሽን ዋንጫ የመልስ ጨዋታውን ከአዛም ጋር ዛሬ በታንዛኒያ ዳሬ ሰላም የሚያደርግ ይሆናል፡፡ በአዲሱ አሰልጣኝ ስዩም ከበደ በመመራት ከሶስት ቀን በፊት 19 ተጫዋቾችን ይዞ ወደ ዳሬ ሰላም ያቀናው ፋሲል ከተማ በሜዳው በጠባብ ውጤት በበዛብህ መለዩ ብቸኛ ጎል 1ለ 0 በማሸነፍ ነው የዛሬውን ጨዋታ የሚያካሂደው፡፡ አዲሱ አሰልጣኝም በካፍ ኮንፌዴሬሽን ልምድ ያካበቱ ሲሆን መከላከያን በሚያሰለጥኑበት ወቅት ከናይጄሪያው ክለብ ሬንጀርስ ኢንተርናሽናል በምድብ ውጤት ተሸንፈው ከውድድሩ ተሰናብተዋል፡፡ ይህ በእንዲህ እንዳለ በቻምፒየንስ ሊግ ቅድመ ማጣርያ የመልስ ጨዋታ የመቐለ 70 እንደርታ ተጋጣሚ የሆኑት ካኖ ስፖርት አካዳሚዎች ከሶስት ቀን በፊት አዲስ አበባ ገብተው ወደ መቀሌ በማምራት ትናንት የመጨረሻ ልምምዳቸውን በመቀሌ ኢንተርናሽናል ስታዲየም በማድረግ ዛሬ ጨዋታቸውን ያደርጋሉ፡፡ በውድድሩ እንደ መቀሌ ሁሉ የመጀመርያ ተሳትፏቸውን እያደረጉ የሚገኙት ካኖዎች ለኢኳቶርያል ጊኒ ብሔራዊ ቡድን ያስመረጧቸው የቡድኑ ወሳኝ ተከላካይ ቪሴንቴ አሲሙ እና አጥቂው ልዊስ ሚግዌል ኔቮን ጨምሮ የመጀመርያው ዙር ጨዋታ ያካሄደው ሙሉ የቡድን አባላት ይዘው ነው ኢትዮጵያ የገቡት። ክለቡ በአበበ ቢቂላ ልምምድ ያደረገ ሲሆን ትናንት ጠዋት ጨዋታው ወደሚያካሂድበት መቀሌ በማምራት የመጨረሻ ልምምዱን አከናውኖ የመልሱን ጨዋታውን ለማድረግ በመጠባበቅ ላይ ይገኛል። ማላቦ በተካሄደው የመጀመርያው ዙር የሁለቱ ቡድኖች ጨዋታ ካኖ ስፖርት አካዳሚዎች መቀሌን በጠባብ ውጤት 2ለ1 አሸንፈዋል። አሰልጣኝ አብርሃም መብራቱ ያለፈውን አንድ ዓመት የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን ረዳት አሰልጣኝ በመሆን ሲያገለግሉ የቆዩት አሰልጣኝ ፋሲል ተካልኝ የባህር ዳር ከተማ ዋና አሰልጣኝ ሆነው መሾማቸውን ተከትሎ አሰልጣኝ አብርሃም መብራቱ ማንን ቀጣይ ረዳታቸው እንደሚያደርጉ አነጋጋሪ መሆኑን ሶከር ኢትዮጵያ ድረ ገፅ አስነብቧል። የብሔራዊ ቡድን ዋና አሰልጣኝ የፋሲል ተካልኝን ምትክ ለመተካት እየተንቀሳቀሱ መሆናቸው እየተነገረ ባለበት በአሁኑ ወቅት ሁለት ምክረ ሀሳቦች እንደቀረበላቸው ይህ ድረ ገፅ ይፋ አድርጓል። የመጀመርያው ረጅም ዓመት በአሰልጣኝነት የቆዩ ቢሆኑ ካላቸው ልምድ በመነሳት ብሔራዊ ቡድኑን ሊጠቅሙ ይችላሉ በማለት እንደ አሰልጣኝ ፀጋዬ ኪዳነማርያም፣ ወርቁ ደርገባ፣ ዻውሎስ ጌታቸው፣ አጥናፉ ዓለሙ እና ግርማ ሐብተዮሐንስን ምክትል አሰልጣኝ ቢያደርጉ መልካም ነው የሚለው ምክረ ሀሳብ ተጠቃሽ ነው። በሁለተኛ ደረጃ የቀረበው ደግሞ ወደ ፊት ረጅም ዓመት ብሔራዊ ቡድኑን ሊያገለግሉ የሚችሉ፣ አቅማቸውን የሚያሳድጉ እና ልምድ እያገኙ ሲሄዱ ብሔራዊ ቡድኑን ማጠናከር የሚችሉ ወጣት አሰልጣኞችን ማድረጉ የተሻለ ነው በሚል እንደ አንዋር ያሲን፣ ዕድሉ ደረጄ፣ እስማኤል አቡበከር እና ካሊድ መሐመድን ቢመለከቱ የሚል ሀሳብ ቀርቦላቸዋል። እስካሁን አሰልጣኝ ፋሲል ተካልኝ ከብሔራዊ ቡድኑ ጋር ለመለያየት የመልቀቂያ ደብዳቤ ለፌዴሬሽኑ ያላስገቡ በመሆናቸው ከአሰልጣኝ አብርሃም መብራቱ ጋር አብረው በቀጣይ ጨዋታዎች ሊቀጥሉ እንደሚችሉ ሲገመት የመልቀቂያ ደብዳቤ ካስገቡ በኋላ በሂደት ተተኪ ምክትል አሰልጣኝ ሊያሳውቁ እንደሚችሉ እየተነገረ ይገኛል። ይህም ቢሆን አሰልጣኝ አብርሃም መብራቱ በምክትል አሰልጣኝ አድርጎ ለመሾም ቀዳሚ ምርጫቸው የቀድሞ የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን ዕውቁ ተጫዋች በአሁኑ ወቅት የኤሌክትሪክ ዋና አሰልጣኝ በመሆን እያገለገለ የሚገኘውን አንዋር ያሲን እንዲሆን ፍላጎት እንዳላቸው ሰምተናል። የኢትዮጵያን ፕሮፌሽናል ፉትቦለርስ አሶሴሽን ከተመሠረተ አጭር ጊዜ የሆነው ኢትዮጵያን ፕሮፌሽናል ፉትቦለርስ አሶሴሽን በወቅታዊ ጉዳዮች ዙርያ ሰሞኑን በዋቢ ሸበሌ ሆቴል ከአባላቶቹ ጋር ረጅም ሰዓት የፈጀ ውይይት በማድረግ የአቋም መግለጫ ማውጣቱ ተገለፀ። እንደ ሶከርኢትዮጵያ ድረ ገፅ ዘገባ በጉባኤው ላይ የማኅበሩ መስራች እና ሰብሳቢ አሰልጣኝ ዮሐንስ ሳህሌ የመክፈቻ ንግግር ያደረጉ ሲሆን ማኅበሩ ከተመሰረተ አጭር ጊዜ ቢሆንም የባለሙያውን መብት ለማስከበር ከፍተኛ እንቅስቃሴ እያደረገ መቆየቱን በመግለፅ ዓላማውን ለተሳታፊዎች በዝርዝር አስረድተዋል። ‹‹እናንተ አሉ የምትሉትን ችግሮች በግልፅ ተነጋግረን አንድ አቅጣጫ መያዝ ይገባናል›› በማለት የሚሰማቸውን ስሜት እንዲገልፁ መድረኩን ለተሳታፊ አባላት ክፍት አድርገዋል። ተሳታፊዎቹ ‹‹እስከዛሬ ብዙ በደሎች ሲደርሱብን መብታችንን የሚያስከብርልን ማኅበር ባለመኖሩ ብዙ ችግሮችን በዝምታ አልፈናል። ከፌዴሬሽኑም ሆነ ከክለቦች ጋር ለመካሰስ አቅም አልነበረንም። አሁን ግን ለእኛ የሚቆረቆር ማኅበር በመቋቋሙ ደስተኞች ነን። ይህን ኃላፊነት በመውሰድ እንዲቋቋም ላደረጋችሁ የቀድሞ ተጫዋቾች እና አሁን እየተጫወታችሁ ለምትገኙ መስራቾች ከፍተኛ ምስጋና እናቀርባለን›› በማለት አሉ የሚሉትን ችግሮችን በዝርዝር ተናግረዋል። በዋናነት ካነሷቸው ነጥቦች መካከል ከዚህ ቀደም ተጫዋቾቹን ሳያማክሩ የፊርማ ገንዘብ ይቅር በደመወዝ ይሁን መባሉን በዝምታ ማለፋቸውን ከፍተኛ ችግር እንደፈጠረባቸው፤ የውል ዘመናቸው ሳይጠናቀቅ ክለቦች እንደፈለጉ እያሰናብቱን መብታችንን ማስከበር አቅቷቸው ለከፋ ጉዳት መዳረጋቸው፤ ባላጠፉት ጥፋት ፌዴሬሽኑም ሆነ ክለቦች በማን አለብኝነት ከፍተኛ የሆነ ቅጣት ሲጥሉባቸው በዝምታ ማለፋቸውን፤ በሚጫወቱባቸው አንዳንድ ክለቦች የአራት እና የሁለት ወር ደመወዝ እየተከፈላቸው ባለመሆኑ ችግር ውስጥ እንደገቡ፤ እነዚህን እና መሰል ችግሮችን በትዕግስት እያለፉ ባሉበት በአሁኑ ወቅት የተጫዋች የደመወዝ ጣሪያ ከ50 ሺህ ብር በላይ እንዳይሆን መወሰን ተገቢ አይደለም ብለዋል። ይህን ውሳኔም የማይቀበሉት እና የማያምኑበት በመሆኑ ለማህበሩ አስፈላጊውን ድጋፍ እንደሚያደርጉ ተናግረዋል። አመራሮቹም በሚችሉት ሁሉ የተጫዋቾችን መብት ለማስከበር እንዲሰሩ ጥሪ አቅርበዋል፡፡ የማኅበሩ አመራሮችም የተወሰነውን ውሳኔ ከዚህ ጉባዔ አስቀድሞ በተለያዩ መገናኛ ብዙኀን ሲቃወሙት እንደቆዩ ገልፀው በጋራ በተጠናከረ ሁኔታ አቋማቸውን መግለፅ እንደሚቀጥሉ ተናግረዋል።አዲስ ዘመን ነሐሴ 19 / 2011 ዳግም ከበደ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16705
e63683b81daca20f94d3d61b9e5e4277	a98988bb9fc131a14c06611131ef9be4	በትምህርት ዘርፉ ህገ ወጥ አሰራሮችን የሚያጋልጥ የመረጃ አያያዝ ስርዓት ይፋ ሆነ	አዲስ አበባ:- በትምህርት ዘርፉ የአሰራር ስርዓትን በማዘመን፣ መልካም አስተዳደርን የሚያሰፍኑ ብልሹ አሰራሮችን የሚቀርፍና ተጠያቂነትን መፍጠር የሚያስችል፣ ህገ ወጥ አሰራሮችንም የሚያጋልጥ የመረጃ አያያዝ ስርዓት ይፋ ሆነ፡፡ በከፍተኛ ትምህርት አግባብነትና ጥራት ኤጀንሲና በቴክኖሎጂና ኢኖቬሽን ኢንስቲትዩት ትብብር የተዘጋጀ ‹‹የከፍተኛ ትምህርት አግባብነትና ጥራት ኤጀንሲ የመረጃ አስተዳደር ሥርዓት›› ትናንት በተመረቀበት ወቅት የሳይንስና ከፍተኛ ትምህርት ሚኒስትር ፕሮፌሰር ሂሩት ወልደማርያም፤ ግልጸኝነት የተላበሰ አሰራርና የዘመነ የመረጃ አስተዳደር ስርዓት መተግበሩ ህገ ወጥ አሰራሮች ተጋልጠው እንዲታረሙ፣ በትምህርት ዘርፉ መተማመንን እንደሚፈጥርና የትምህርት ጥራት ለማረጋገጥ እንደሚያስችል ተናግረዋል።መንግስት በትምህርት ዘርፉ የሚታየውን ህገ ወጥነት ለመከላከልና ለመቆጣጠር የሚያደርገውን ጥረት ለማረጋገጥ እንደሚያግዝ በመግለጽ፤ ተቋማት ባሉበት ሆነው በአጭር ጊዜና በቀላሉ የእውቅና ፍቃዳቸውን የሚያወጡበት፣ የሚያድሱበትና መሰል አገልግሎቶችን ያለ ውጣ ውረድ የሚያገኙበትን ዕድል እንደሚፈጥር ፕሮፌሰር ሂሩት ጠቁመዋል። ሚኒስትሯ፤ የከፍተኛ ትምህርት ለማስፋት ከቅበላ እስከ ምረቃ ድረስ የሚያስኬድ የበይነ መረብ ትምህርት አቅርቦት መመሪያ ተዘጋጅቶ ወደ ተግባር መገባቱን፤ የተለያዩ አማራጮችን ተግባራዊ በማድረግ ትምህርትን ማስፋት እንደሚያስፈልግ ጠቁመዋል። ሚኒስትሯ ወቅታዊ፣ የተሟላ ይዘት ያለው፣ ግልጸኝነትን የተላበሰ፣ ከትክክለኛ ምንጭ የተገኘና የተረጋገጠ መረጃ ጥራት ያለው ውሳኔ ለመስጠት እንደሚያግዝ፣ ተቋማዊ ተልእኮን በውጤታማነት ለመወጣት እንደሚያስችል ፣ ተፈላጊ መረጃዎችን በማደራጀትና በመተንተን ለሚመለከተው ባለድርሻ አካል ወቅታዊ መረጃና ግብረ መልስ ለማቅረብ የሚያስችል የዘመነ የመረጃ አስተዳደር ስርዓት የትምህርት ጥራትን ለማረጋገጥ ሚናው ከፍተኛ መሆኑንም አስረድተዋል። እስካሁን ተቋማት የት እንዳሉ፣ ምን ያህል የማስተማሪያ ጊቢ እንዳላቸው፣ በምን መርሀ ግብር ትምህርት እየሰጡ እንደሚገኙ፣ ምን ያህል ተማሪና መምህራን እንዳላቸው የተሟላ መረጃ እንዳልነበረም ፕሮፌሰር ሂሩት ገልጸው፤ የቀደመው አሰራር በትምህርት ጥራትና አግባብነት ላይ ትልቅ ጫና የፈጠረና ህገወጥነትን የፈቀደ እንደነበር ጠቁመዋል። የግል ከፍተኛ ተቋማትን የሚመለከቱ አስፈላጊና ወቅታዊ መረጃዎችን ተደራሽ ማድረግ የተጠቃሚ ባለድርሻ አካላትን ተሳትፎ ለማጎልበት እንደሚያስችል፣ የትምህርት ጥራት እንዲሻሻልና የአሰራር ስርዓቱ እንዲጎለብቱ ግብዓት ለመስጠት ሚናው የጎላ እንደሚሆንም አክለዋል። የኢኖቬሽንና ቴክኖሎጂ ሚኒስትር አብርሃም በላይ (ዶክተር)፤ የመረጃ አስተዳደር ስርዓቱ የከፍተኛ ትምህርትን ለማዘመን እንደሚያግዝ ፣ ከቴክኖሎጂ ጋር ለማስተሳሰር መንግስት እያደረገ ያለው ጥረት አካል መሆኑን ፣ ቴክኖሎጂው ለከፍተኛ ትምህርት ተቋማት ጊዜ ቆጣቢና ቀላል አሰራርን የሚተገበርበት እንደሆነና በትምህርት ዘርፉ የሚታየውን ህገወጥነት ለመከላከል እንደሚጠቅም ጠቁመው፤ ዘርፈ ብዙ ጥቅም ያለው የመረጃ አስተዳደር ስርዓት በመሆኑ አሰራርን ለማዘመን እንደሚያስችልም ገልጸዋል። የከፍተኛ ትምህርት አግባብነትና ጥራት ኤጀንሲ ዳይሬክተር አንዱዓለም አድማሴ (ዶክተር)፤ ተቋሙ ቁጥጥር እንዲያካሂድና የትምህርት ጥራትን እንዲከታተል የተቋቋመ ቢሆንም፤ ባለፉት ዓመታት በዘርፉ ከፍተኛ የህግ ጥሰቶችና ከፍተኛ የጥራት መጓደል መታየቱን ጠቅሰው፤ ይህንን ችግር ለመቅረፍ የቴክኖሎጂና ኢኖቬሽን ኢንስቲትዩት በነጻ ሙያ ድጋፍ አበልጽጎ ወደ ትግበራ ማስገባቱን ተናግረዋል። ዳይሬክተሩ፤ ስራው በእጅ በታገዘ ልማዳዊ አሰራር ሲተገበር መቆየቱን ፣ የተማሪዎችንና የመምህራንን ቁጥር ለመለየትም አዳጋች እንደነበር ጠቁመው፤ አዲሱ አሰራር ለከፍተኛ ትምህርት ተቋማት እውቅና መስጠት፣ እድሳት ማድረግና ክትትል ማካሄድ እንደሚገኝበት፣ የትምህርት ጥራትን እንደሚከታተልና የትምህርት ማስረጃን የማረጋገጥ ስራ እንደሚተገብር ተናግረዋል።ወደ ዘመናዊ አሰራር መገባቱ በአገር ውስጥ የሚገኙ ተመራቂዎችን በሙሉ በዳታ ቤዝ መያዝ እንደሚያስችል፣ ቀጣሪ መስሪያ ቤቶች በቀጥታ ማረጋገጥ እንደሚያስችላቸው፣ በመማር ላይ የሚገኙ ተማሪዎችን በቀጥታ በቴክኖሎጂው ለማግኘት፣ ለመከታተልና ለመቆጣጠር የሚያስችል አሰራር መዘርጋቱን ዳይሬክተሩ አስረድተዋል። በተያያዘ ዜና ከቅበላ እስከ ምርቃት ድረስ በበይነ መረብ ትምህርት አቅርቦት (on line learning) ለማስተግበር የሚያስችለው እና የተዘጋጀው መመሪያ ወደ ተግባር መግባቱ ለትምህርት ዘርፉ አማራጭ እንደሚሆን የትምህርት ሚኒስርሯ ተናግረዋል። ሚኒስትሯ በቴክኖሎጂና ኢኖቬሽን ኢንስቲትዩት ላለፉት 18 ወራት ከ20 ባለሙያዎች በላይ የተሳተፉበት በቴክኖሎጂ የተደገፈ የመረጃ አስተዳደር ስርዓት መዘጋጀቱን ጠቁመዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 29/2012 ዘላለም ግዛው	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36639
531130c1f35ffbb68a9407a38667fbc1	fcc19406a1f5a4f286b570d70ea9d845	ግብጽ የአባይ ውሃ የህልውናዬ ጉዳይ ነው ብትልም ሰፊ የውሃ አማራጮች እንዳሏት ተገለጸ	አዲስ አበባ ፦ ግብጽ የአባይ ውሃ የህልውናችን ጉዳይ ነው ብትልም በተጨባጭ ግን ሰፊ የውሃ አማራጮች እንዳሏት በውሃ ጉዳይ ተመራማሪው ዶክተር ኢንጂነር ጸጋ ጥበቡ አስታወቁ ። ግብጻውያኑን ከዕንቅልፍ መቀስቀስ እና ለአማራጮቻቸው ትኩረት እንዲሰጡ ማነቃቃት እንደሚያስፈልግም አመለከቱ ።በውሃ ዘርፍ ሰፊ ጥናቶችን በማካሄድ በዘርፉ የረጅም ጊዜ ልምድ ያላቸው ዶክተር ኢንጂነር ጸጋ ጥበቡ ከአዲስ ዘመን ጋዜጣ ጋር ባደረጉት ቃለ ምልልስ እንዳመለከቱት፤ ግብጽ ከአባይ ውጪ ሌላ የውሃ አማራጭ እንደሌላት አድርጋ ለዘመናት የሄደችበት መንገድ የተሳሳተና አለምንም ያሳሳተ ነው። ‹‹ግብጽ ከአባይ ውሃ ውጪ በጠጣሩ የኑብያ አሸዋማ ከርሰ ምድር የተከማቸው ውሃ አላት›› ያሉት ተመራማሪው ፤ ከዚህም ውጪ የቀይ ባሕርንና የሜዲትራንያንን ባሕር ከጨው በማላቀቅ አማራጭ የውሃ ምንጭ አድርጋ ልትጠቀም እንደምትችል፤ ለዚህም የሚሆን በቂ እና ርካሽ ቴክኖሎጂ በገበያ ላይ እንዳለ አመልክተዋል ። በአፍሪካዊ የመተባበር መንፈስ መንቀሳቀስ ከተቻለ ከላይኛው የዓባይ ተፋሰስ በጆንግላይ ቦይ አማካይነት ወደ ግብጽ በቀላሉ ሊቀለበስ የሚችል ሰፊ የውሃ ሀብት እንዳለ የጠቆሙት ተመራማሪው ፤ ከታላቁ ኮንጎ ወንዝ ወደ ግብጽ ሊቀዳ የሚችል ሰፊ የውሃ ሀብት መኖሩን አስታውቀዋል ። ከሀገሪቱ ከቤት፣ ከኢንዱስትሪ እና ከመስኖ አገልግሎት የሚወጣውን ውሃ እንደገና አጣርቶ ጥቅም ላይ በመዋልም ሰፊ ውሃ ማግኘት እንደምትችል ገልጸዋል። የኑብያ ጠጣር አሻዋማ ስነምድር ውስጥ የሚገኝ የከርሰ ምድር ውሃ በመላው ግብጽ፤ ምስራቃዊ ሊቢያ ፤ሰሜን ቻድ እና ሰሜን ሱዳን ውስጥ ተከማችቶ ይገኛል ያሉት ተመራማሪው፤ በቅርቡ በተደረገ ጥናት ወደ 450,000 (አራት መቶ ሀምሳ ሺ) ኪዊቢክ ሜትር ውሃ እንደሚገኝ መረጋገጡን ተናግረዋል ።የኑብያ የከርሰ ምድር ውሃ ክምችትን ስናስብ ሊቢያን በምሳሌነት ልንጠቅስ እንችላለን ያሉት ዶ/ር ጸጋ፣ ያቺ አገር የከርሰ ምደሩን ውሃ አውጥታ፤ ሰው ሠራሽ የተባለውን ወንዝ ፈጥራ ጥቅም ላይ በማዋል የአረቡን ዓለም በእርሻ ምርት በሥጋና በፍራፍሬ በማጥለቅለቋ ሊቢያውያን ከፍተኛ የኑሮ እርከን ላይ መድረሳቸውን አመልክተዋል ።ግብጻውያን ይህንን ፈር በመከተል ከጥቁር ዓባይ ጥገኝነት እራሳቸውን ነጻ ማውጣት እንዳለባቸው፤ ከቁጥጥር ውጪ የሆነ አስቸጋሪ ሁኔታ ሲያጋጥም ሁሉም የተፋሰሱ አገሮች በጋራ የሚቆሙበትን ስርዓት መፍጠር ተገቢ መሆኑንም አመልክተዋል ። ለዚሁ የሚሆን መርህ ማዘጋጀት እንደሚያስፈልግም አስታውቀዋል።ግብጽ የቀይ ባሕር እና የሜዲትራንያንን ውሃ ተጋሪ ከመሆኗ አንጻር ይህን የውሃ ሀብት ከጨው በማላቀቅ እንደ አንድ አማራጭ የውሃ አቅም አድርጋ ልትወስድ እንደሚገባ ያመለከቱት ተመራማሪው ፤ አሁን ባለንበት ክፍለ ዘመን የባሕርን ውሃ ከጨው የማላቀቁ ሂደት በጣም እየቀለለና በዋጋም እየረከሰ መምጣቱን ጠቁመዋል። ወደፊትም ይበልጥ ዋጋው እየቀነሰ እንደሚሄድ ይገመታል ብለዋል ። ግብጻውያን ጨዋማን ውሃ የማጣራት በቂ ልምድ ስላላቸው፤ በዚህ ምንም የሚቸግራቸው ነገር እንደሌላ ጠቁመው ፤ የውቂያኖስ ውሃን በማጣራት ከበቂ በላይ ውሃ ማግኘት እንደሚችሉም አመልክተዋል ። በተፋሰሱ ሀገሮች መካከል በቂ መተማመን መፍጠር ከተቻለ የላይኛው ዓባይ ላይ ውሃ አጠራቅሞ የዓባይን ፍሰት ማጎልበት ሌላኛው አማራጭ እንደሆነ የጠቆሙት ተመራማሪው፤ ይህ አማራጭ ቀደም ብሎ ግብጽና ሱዳን በታላቋ ብሪታንያ አስተዳደር በነበሩበት ወቅት ተጀምሮ ደቡብ ሱዳን ውስጥ ተነሰቶ በነበረው የእርስ በርስ ጦርነት መቋረጡን ጠቁመዋል ።መሠረተ ሃሳቡም ቪክቶሪያ ሀይቅ ላይ ግደብ ሠርቶ ውሃ በማጠራቀም፤ ውሃው ወደ ነጭ ዓባይ እንዲፈስ በማድረግ ሱድ የተበለውን 8000 (ስምንት ሺ) ኪሎ ሜትር ካሬ የሚሸፍነውን ረግረጋማ መሬት በካናል በማሳለፍ ነጭ ዓባይ ውስጥ እንዲገባ በማድረግ ወደ ሱዳንና እና ግብጽ የጎለበተ ውሃ እንዲወርድ ማድረግ እንደነበረ አስታውቀዋል ። ከኮንጎ ወንዝ ውሃ በመጨለፍ የነጭ ዓባይን ፍሰት ማጎልበት ተጨማሪ አማራጭ እንደሆነ ያስታወቁት ዶ/ር ጸጋ ፤ የታላቁ የኮንጎ ወንዝ በሴኮንድ 40,000 ( አርባ ሺ) ኪዩቢክ ሜትር ውሃ ወደ አትላንቲክ ውቅያኖስ ያፈሳል። ዓባይ በ 6750 ኪሎ ሜትር ርዝመት ቢጓዝም ኮንጎ በፍሰት መጠን ዐባይን 7 ጊዜ ይበልጣል ። ይህንን የአፍሪካውያን አኩሪ ኃብት ለጋራ ጥቅም ማልማት ይቻላል ብለዋል ። ግብጽ ከፍተኛ መጠን ያለው ውሃ ለቤት ውስጥ አገልግሎት፣ ለኢንዱስትሪ እና ለመስኖ እርሻ እንደምትጠቀም ፤ አገልግሎቱን ጨርሶ የሚባክን ከፍተኛ መጠን ያለው ውሃ መኖሩን ፤ ይህንን ውሃ አጣርቶ በመጠቀም ተጨማሪ የውሃ አቅም መፍጠር እንደምትችል ጠቁመዋል ።ዶ/ር ጸጋ አህጉራዊ ራዕይ በማዳበር አማራጮች ላይ ትኩረት ሰጥቶ መስራት ያስፈልጋል ያሉት ተመራማሪው፤ አማራጮች ላይ ትኩረት መስጠት የብስለትና የአርቆ አስተዋይነት መገለጫ መሆኑንና ግብጻውያኑን ከዕንቅልፍ መቀስቀስ እና ለአማራጮቻቸው ትኩረት እንዲሰጡ ማነቃቃት እንደሚያስፈልግ ጠቁመው በሦስቱ አገሮች መካከል እየተደረገ ባለው ድርድርም አማራጭ የውሃ ግኝት አንደ አንድ የመደራደሪያ ርዕሰ ጉዳይ ሆኖ ሊነሳ እንደሚገባ አስታውቀዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 29/2012 በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36642
a68c1256cc230bc9e39cfdc1ea97d98f	55babc5e3fddbe5aabafb0cc92ee7cf7	የወታደሮቹ ሚስቶች የስቃይ ትውስታ	በእያሱ መሰለ እምባባ ታረቀኝና ባለቤቷ የተዋወቁት እንደሃዋርያት በሚባል ቦታ ነው የተዋወቁት። እርሷ የወታደሮች ምግብ አብሳይ ሆና፤ ባለቤቷ ደግሞ በሰሜን እዝ መከላካያ ሠራዊት ውስጥ ዳር ድንበርን የመጠበቅ ተልእኮውን በመፈጸም ላይ በነበረበት ወቅት። እምባባ የትግራይ ተወላጅ ስትሆን ባለቤቷ ደግሞ የኦሮሞ ተወላጅ ነው። ከቋንቋ ልዩነቱ በላይ ኢትዮጵያዊነት አስተሳስሯቸው ትወደዋለች፤ ይወዳታል። ትዳር መስርተው መኖር ከጀመሩም ጥቂት ዓመታትን አሳልፈዋል። አሁን የዘጠኝ ወር ነፍሰጡር መሆኗን ነግራናለች። በሰሜን እዝ መከላከያ ሠራዊት ላይ ጥቃት መከፈቱን ተከትሎ እምባባ ያሳለፈችው ፈተና ብዙ ነው። ‹‹ ሠራዊቱ ላይ በድንገት ጥቃት ሲፈጸም እኔና ባለቤቴ አብረን አልነበርንም፣ አርሱ ምሽግ ውስጥ ነበር፤ አኔ ደግሞ መኖሪያ ሰፈር አካባቢ ነኝ፤ ምሽግ አካባቢ የነበሩ ወታደሮች በራሳቸው ወገን በድንገት የተከፈተባቸውን ጥቃት እየተከላከሉ ወደ ኤርትራ መሻገራቸውን ሰማሁ። እኔም የባለቤቴን ዱካ ተከትዬ መጓዝ ጀመርኩኝ ፤ ብዙ ካፈላለኩ በኋላ በህይወት መኖሩን ሳረጋግጥ ተረጋጋሁ። በኋላም ባለቤቴ በሌላ ግንባር ከሠራዊቱ ጋር ተደራጅቶ ህግ ወደ ማስከበር ሥራ መግባቱን ስሰማ ወዳለበት ግንባር ሄድኩኝ። ከሠራዊቱ ኋላ ኋላ እየከተልኩና በሚያስለቅቋቸው ከተሞች እያረፍኩ ሠራዊቱን እየተከተልኩ መጓዜን ቀጠልኩ። በእግርና በተሽከርካሪ አድካሚ ጉዞ እየተጓዝኩ ባለቤቴ ከፊት እኔ ከኋላ ሆነን መቀሌ መግባት ቻልን ትላለች። መከላከያ ሠራዊትና የትግራይ ህዝብ በማህበራዊ ህይወት የተሳሰሩ ናቸው የምትለው እምባባ፣ ከዚያም አልፎ በርካታ የትግራይ ተወላጆች ልክ እንደእርሷው ሁሉ ከተለያዩ የኢትዮጵያ ክፍሎች የመጡ የሠራዊቱን አባላት አግብተው መውለዳቸው፣ ይህም ከመላው የኢትዮጵያ ህዝብ ጋር በደም እንድንተሳሰር ያደረገ መልካም አጋጣሚ ነው ትላለች። በመከላከያ ሠራዊቱ ላይ የተፈጸመው ጥቃት በጣም እንዳሳዘናት እና ድርጊቱ የትግራይን ህዝብ የማይወክል፣ በጥቃቱ የትግራይ ተወላጆችም ተጎጂ መሆናቸውን የእርሷ ህይወት በቂ ምስክር እንደሚሆንም ገልጻለች። ባለቤቷን ለመግደል የመጣ አካል የእርሷም ገዳይ እንጂ ወዳጅ አለመሆኑን እማባባ ትናገራለች።አበባ በየነ የአክሱም አካባቢ ተወላጅ ነች። አበባ የአማራ ተወላጅ የሆነ የመከላከያ ሠራዊት አባል አግብታ እንደምትኖር ትናገራለች። ከባለቤቷ ጋር የስድስት ዓመት ቆይታ አላት፤ አንድ ልጅም አፍርተዋል። ባለቤቷ አዲግራት አካባቢ ሲኖር እርሷ ደግሞ እንደሃዋሪያት አካባቢ ልጇን እያሳደገች ትኖራለች። በሰሜን እዝ መከላከያ ሠራዊት ላይ ጥቃት መፈጸሙን ተከትሎ የባለቤቷ ጉዳይ እንቅልፍ ነስቷት ነበር። የባለቤቷ ነገር ሰላምና እረፍት ሲነሳት ልጇን ይዛ በኤርትራ አቆራርጣ ጾረና ከወታደሮች ምሽግ አቅራቢያ ትደርሳለች። የባሏ ዕጣ ፈንታ ምን እንደሆነ ያላወቀችው ይቺ የወታደር ሚስት ባሏን በህይወት ስታገኘው የነበራት ደስታ በቋንቋ ለመግለጽ እንደሚከብዳት ስትናገር ያ ስሜት አሁንም ከውስጧ እንዳልጠፋ ያሳብቅባታል። ባሏን በህይወት ካገኘችው በኋላ እርሱ ህግ ወደ ማስከበር ሥራው ገባ፤ እርሷም የእርሱን ዱካ እየተከተለች ተያይዘው መቀሌ መግባታቸውን ትገልጻለች። ባሌን ሊገድል የመጣ የእኔ ወዳጅም ተቆርቋሪም ሊሆን እይችልም ትላለች።የትግራይ ነፃ አውጪ ነን እያሉ ወንጀል የሚሠሩ አካላት ትግራይን አይወክሉም። የትግራይ ህዝብ ከሌሎች ኢትዮጵያውያን ወንድሞቹ ጋር እሴቱን ጠብቆ በፍቅር የሚኖር ማህበረሰብ ነው የምትለው አበባ፣ ባልን ከሚስቱና ከልጆቹ እየለዩና እየገደሉ በትግራይ ህዝብ ስም መነገድ ተገቢ አይደለም፤ተቀባይነት የለውም ትላለች። ወታደር የኢትዮጵያ ህዝብ ልጅ ነው፤ እኔም እንደባለቤቴ ኢትዮጵያዊነትን የማስቀድም የወታደር ሚስት ነኝ። ምንም ባልጠረጠሩበት ሁኔታ ድንገተኛ ጥቃት ሲፈጸምባቸው ማየቴ እጅግ አስከፍቶኛል፤ በጣም አዝኛለሁ። መንግሥት ህግን ለማስከበር ዕርምጃ እየወሰደ መሆኑ ደግሞ አስደስቶኛል። አጥፊዎችና ነፍሰ ገዳዮች ለህግ መቅረብ ይኖርባቸዋልም ትላለች።	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36672
2d889313959bf5f62ccab563b12a65fc	1885715fe8de80c3856ed36fc29588a1	ኢንጂነር ታከለ ኡማ የዕውቅና ሽልማት ተበረከተላቸው	አዲስ አበባ ፦ ኢንጂነር ታከለ ኡማ ወደ ኃላፊነት ከመጡበት ጊዜ አንስቶ ላከናወኗቸው ውጤታማ ስራዎች የአዲስ አበባ ከተማ ምክር ቤት የዕውቅና ሽልማት አበረከተ ።ከከንቲባ ጽህፈት ቤት ያገኘነው መረጃ እንደሚያመለከክተው ምክር ቤቱ ለኢንጂነር ታከለ የዕውቅና ሽልማቱን ያበረከተው የሚሰሩ ስራዎች የከተማዋ ነዋሪዎችን ያማከለ እንዲሆን በማድረግ በኩል ውጤታማ ስራዎችን በማከናወናቸው ፣ አስታዋሽ አጥተው ለዘመናት የተዘነጉ የማህበረሰብ ክፍሎችን ማዕከል ያደረጉ ስራዎችን በመስራት ላበረከቱት አስተዋጽኦ ነው።በተጨማሪም የከተማዋን ታሪካዊና የቱሪዝም መስህብነት የሚያጎሉ እንዲሁም የነዋሪዎችን ችግር የሚፈቱና ኢኮኖሚያዊ ሚና ያላቸው ታላላቅ ፕሮጀክችን ማስጀመራቸው በታሰበላቸው ጊዜ እንዲጠናቀቅ በማስቻላቸው መሆኑም ተገልጿል።በከተማዋ ለሚገኙ ተማሪዎች ምግብ፣ የትምህርት ቁሳቁስ እና ዩኒፎርም እንዲቀርብ አመራር መስጠታቸው፣ ስራውንም ተቋማዊ እንዲሆን ማድረጋቸው ለሽልማቱ በምክንያትነት ተጠቅሷል።በኢኮኖሚው ዘርፍ የከተማ ግብርና በስፋት ከተማዋ ባህል እንዲሆን ሀሳብ በማመንጨትና አመራር በመስጠት፣ እንዲሁም የእደጥበብ ዘርፎች ኢኮኖሚያዊ ፋይዳቸው እንዲጨምር እየሰሩ ባሉት ስራ ስኬታማ መሆናቸው ጭምር ነው ።በአጠቃላይም ኢንጂነር ታከለ ኡማ ከመሀል ከተማ ነዋሪ ጀምሮ አዋሳኝ ቦታ ላይ የሚገኙ አርሶ አደሮች ድረስ የባለቤትነት ስሜት በመፍጠር፣ የከተማዋ እድገት ሁሉንም ያካተተ እንዲሆን በማድረግ በኩል ባለፋት ሁለት ዓመታት ላደረጉት ስኬታማ ስራ የአዲስ አበባ ከተማ ምክር ቤት የእውቅና ሽልማት ማበርከቱን ተጠቁሟል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 29/2012 በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36636
fa3721a3f3a712015beabdbf27c04c2d	ba95852ad5e5b35cca801c316cbb1fad	‹‹በትምክህት የደነደነ ልብ ሳይሆን በስልጠና የፈረጠመ ጡንቻ ሁሌም ያሸንፋል›› – ብርጋዴር ጀኔራል ካሳዬ ጨመዳ	በአስመረት ብስራት በትምክህት የደነደነ ልብ ሳይሆን በጦረነት እውቀትና በስልጠና የፈረጠመ ጡንቻ ያለው ኢትዮጵያዊነት የገባው ወታደር ሁልጊዜም የድል ባለቤት መሆኑን ብርጋዴር ጀኔራል ካሳዬ ጨመዳ አስታወቁ።ብርጋዴር ጀኔራሉ በተለይ ከአዲስ ዘመን ጋር ባደረጉት ቃለምልልስ እንደተናገሩት፣ የህውሓት ጁንታ ቀደም ሲል ከ15 ዓመታት በላይ ሲዋጉ ጠንካራ የሚገዳደራቸው ወታደር ነበር፤ አሁንም ለሀገሩ የሚዋጋ ጠንካራ አቅም ያለው የመከላከያ ሠራዊታችን የቀደመ ታሪካቸውን እንዲያስታውሱ አድርጓቸዋል።ድሮም ምንም አቅም ምንም እውቀት ኖራቸው አያውቅም ነበር ያሉት ብርጋዴር ጀኔራል ከሳዬ፣ ባዶ ውሸትና ትምክህት ብቻ በሞላው ልባቸው ወደጦርነት በመግባታቸው የሽንፈትን ፅዋ ለመጨለጥ ተገደዋል ብለዋል። ድሮም ወደ ስልጣን መምጣት የቻሉት የተዋጊነት አቅም ኖሯቸው ሳይሆን በደርግ መንግሥት ስህተትና ድክመት ህዝቡ መሰላቸት እና የሀያላን ሀገር ጣልቃ ገብነት በመጨመሩ እንደነበር ጠቁመዋል። በህውሓት ጁንታ አሁን በጠላትነት የተፈረጀው የኢትዮጵያ ህዝብ እያበላ፥ እያጠጣ፥ መንገድ እየመራ ደጀን መሆን ደግፎ ወደስልጣን አወጣው እንጂ በፊትም ወታደራዊ ብቃት እንዳልነበራቸው አስታውቀዋል። ለዚህ ውለታው ህዝቡን በዘር በመከፋፈል ከማጫረስ በስተቀር ምንም ሳይጠቅሙት መኖራቸውን ገልጸዋል።የህዝብ ዕንባ የመከላከያ ሠራዊቱ ጥንካሬ ከዚህ ቡድን ነፃ ስላወጣን ምስጋና ሊቸረው ይገባል ብለዋል።በባዶ ጉራ ሙሉ የመከላከያ ሠራዊቱን በቁጥጥራቸው ስር አውለው፤ በጦር መሳሪያና በሹመት ብዛት የሚያሸንፉ መስሏቸው ሲፎክሩ ቆዩ እንጅ ወታደራዊ ብቃት ያለነበራቸው ቡድኖች መሆናቸውን መከላከያ ሠራዊታችን በገልፅ አሳይቷል ያሉት ብርጋዴር ጀኔራል ካሳዬ፣ ለሁሉም ደባና ተንኮል የሚያስከፈለውን ዋጋ በአግባቡ ለመመልከት እንደቻሉ ጠቁመዋል።የተዋጊያቸውን አቅም ያላገናዘቡት እነዚህ ተንኳሽ ቡድኖች ዘመኑ የቴክኖሎጂ መሆኑን ሳያስተውሉ በቴክኖሎጂ የተደገፈው ጦር ሠራዊታችን ባሳየው የኃይልና የእውቀት ብልጫ ትምክህተኛውን ለማሸነፍ መቻሉ የሚያኮራ ይበል የሚባል ተግባር መሆኑን አመልክተዋል።የትግራይ ህዝብ ኢትዮጵያዊነቱን የሚያከብር ህዝብ መሆኑን እዚህ በተገኘሁበት ወቅት ተመልክቻለሁ የሚሉት ብርጋዴር ጀኔራል ካሳዬ፣ እንግዳ የሚቀበል ሰው አክባሪ የሆነ ጠንከራ ህዝብ መሆኑን ገልጸዋል። ሀገርን እኛ ካላስተዳደርን ይፍረስ ብሎ መዝለል ተገቢ እንዳልሆነም ጠቁመዋል። ከአንድ መቶ ሚሊዮን ህዝብ በላይ ያለባት ሀገር ሁሉም ህዝብ ወንበር መያዝ ቢፈልግ የማይችል መሆኑን አስረድቶ ሁሉም በያለበት ሀገርን የማሳደግ ኃላፊነትን ከመወጣት ባለፈ የግድ ልምራ ማለት ፍትሐዊ ያልሆነ ጥያቄ እንደሆነ ገልጸዋል።የትግራይ ህዝብ ከዚህ በፊትም ታፍኖ የኖረ አሁንም ታፍኖ ነው ያለው ህዝቡ ፤ ህዝቡ በስሙ ተነገደበት እንጂ ምንም ያልተሠራለት ዛሬም ይህ ህዝብ የተራበ የተጠማ እንደሆነ አመልክተዋል። ልጆቹ ድንጋይ ላይ ተቀምጠው የሚማሩ ናቸው። የህውሓት ጁንታ ለፕሮፖጋንዳ የሚያሳዩትን ያህል ሳይሆን በጥልቀት ሲታይ በችግር እንዲኖር ያደረጉት ይህን የተጎዳ ህዝብ በመካስ ይህን ጨዋ ህዝብ ወደ እውነተኛ ማንነቱ መመለስ ከሁሉም ኢትዮጵያዊ ይጠበቃል ብለዋል።	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36673
c2fd6f173f9a61f545d8bef477aa0063	7c98432be8bb75888b66d1b302a0e8c5	‹‹ቀጣይ ሀገራዊ የፖለቲካ ድባቡ በብዝሃነት ውስጥ የደመቀ ጠንካራ ኢትዮጵያዊ አንድነት የሚመጣበት ነው›› – ዶክተር ቢቂላ ሁሪሳ የብልጽግና ፓርቲ ዋና ጽህፈት ቤት የዓለም አቀፍና ህዝብ ግንኙነት ዘርፍ ሃላፊ	በአስቴር ኤሊያስ ቀጣይ ሀገራዊ የፖለቲካ ድባቡ በብዝሃነት ውስጥ የደመቀ ጠንካራ ኢትዮጵያዊ አንድነት የሚመጣበት ፍልስፍናን የያዘ እንደሆነ የብልጽግና ፓርቲ ዋና ጽህፈት ቤት የዓለም አቀፍና ህዝብ ግንኙነት ዘርፍ ሃላፊ ዶክተር ቢቂላ ሁሪሳ ገለጹ። ዘርፎም ሆነ በኮንትሮባንድ እስከ አፍንጫው የታጠቀውን ጁንታ በ25 ቀናት ውስጥ የዛሬ 47 ዓመት ወደነበረበት ዋሻ ተመልሶ እንዲገባ መደረጉን አስታወቁ። ዶክተር ቢቂላ በተለይ በወቅታዊ ጉዳዮች ዙሪያ ከአዲስ ዘመን ጋዜጣ ጋር ባደረጉት ቃለ ምልልስ እንዳስታወቁት፤ መከላከያ ሠራዊት የዓይኑ ብሌን በሆነች በኢትዮጵያዊነት የማይደራደር ነው። በግራም ይሁን በቀኝ ዘርፎም ሆነ በኮንትሮባድ አግበስብሶ እስከአፍንጫው የታጠቀውን የጁንታውን ቡድን በ25 ቀን ውስጥ የዛሬ 47 ዓመት ከነበረበት ዋሻ ውስጥ መልሶ ከቶታል። ይህም የኢትዮጵያዊነት መገለጫ የሆነው የመከላከያ ሠራዊታችን ጥንካሬና ጀግንነት ነው ያሉት ኃላፊው፣ ይህ ጀግንነት ደግሞ ህዝቡም ውስጥ ያለ እና የኖረ እንደሆነ የጠቆሙት ኃላፉው፣ የህዝቡ ጀግንነት መከላከያ ሠራዊታችን ውስጥ በተግባር የተረጋገጠ መሆኑንም አመልክተዋል። እንደ ዶክተር ቢቂላ ገለጻ፤ ይህ መሰሪና አጥፊ ቡድን የዛሬ 47 ዓመት አካባቢ ዋሻ ውስጥ ነበር፤ በአሁኑ ሰዓትም 47 ዓመታት ወደኋላ ተንፏቆ ቀድሞ በነበረበት ዋሻ ውስጥ ይገኛል። ይሁንና ከዚያ አፈር ውስጥ ተለቅሞ ይወጣል። ወደነበረበት ጉድጓድ እንዲገባ ያደረገው የኢትዮጵያውያን አንድነት ምልክት የሆነው መከላከያ ሠራዊት ሲሆን፣ የህዝቡም ጥምረት ውጤት ነው። ጁንታው በተንኮልና ክፋት የተወረሰ ነው ያሉት ዶክተር ቢቂላ፣ ተንኮልና ክፋት ደግሞ የፈለገውን ያህል አንገቱን ቀና ቢያደርግ አንድ ቀን ተንኮሉና ክፋቱ ራሱን መልሶ መብላቱ አይቅርም ብለዋል። ስለዚህ መነሻ የምናደርው እውነት ሁልጊዜ ታሸንፋለች፤ ተንኮልና ክፋት ሁልጊዜ ይሸነፋል የሚለውን ነው ብለዋል። ሁሌም የአሸናፊነት ምስጢር እውነት እንደሆነችም አስታውቀዋል። ከዚህ ከእውነት ጋር የታገለ ማንኛውም ኃይል እንደሚወድቅ ገልጸዋል። የኢትዮጵያ ህዝብ ሁልጊዜ የሚቆመው ከእውነትና ከሐቅ ጋር መሆኑን ጠቅሰው፤ ትልቁ አቅምና ጉልበት የነበረው ይኸው እንደሆነ አመልክተዋል። ላለፉት ሁለት ዓመታት ያህል ተንኮለኛው ቡድን መቀሌ ሲኮለኮል፤ ኢትዮጵያውያኑ ደግሞ አንድ ወደሚያደርጋቸው ነገር ሲሳቡ ቆይተዋል። በመጨረሻ ግን ቡድኑ የኢትዮጵያዊነት መገለጫ፤ የአገራዊ አንድነት ምልክት በሆነው ላይ እና ኢትዮጵያውያን እንደ ዓይናቸው ብሌን በሚያይዋት ኢትዮጵያ ላይ እጁን በማንሳቱ እውነት መነካቱን አስታውቀዋል። መከላከያ ሠራዊቱም ጥቃትን መቋቋም ስላልሆነለት የኢትዮጵያዊነትን ልክ ማሳየት ችሏል ብለዋል። እንዲህ ዓይነት ፈተና ቀርቶ ወደ ፊትም ትልልቅ አገራዊ ፈተናዎች ቢከሰቱ እንኳ ያልቃታል እንጂ አገሩን እንደማያስደፍር ማረጋገጡን አስረድተዋል። ከኋላው ያለው 115 ሚሊዮኑም ህዝብ የኢትዮጵያን መጠቃት ከመቃወም በተጨማሪ በሁለንተናው ድጋፍ እንዳበረከተ አመልክተዋል። ስለዚህ የፖለቲካው ድባብ በብዝሃነት ውስጥ የደመቀ ጠንካራ ኢትዮጵያዊ አንድነትን እናመጣለን የሚል ፍልስፍና ነው የያዘነው ያሉት ዶክተር ቢቂላ፣ ፖለቲካው በግራም በቀኝም ማጠንጠኛው ይህ ነው ብለዋል። ስለዚህ ይህ የጁንታው ቡድን ሲነቀል የፖለቲካ ድባቡ ከዘር ነጋዴነት እየተላቀቀ ይመጣል ሲሉም አብራርተዋል። ኃላፊው እንደተናገሩት፤ ብዝሃነትን ማቀፍና የዘር ነጋዴ መሆን ይለያያል። ቡድኑ ባለፉት 27 ዓመታት ብዝሃነትን የሚያቅፍ ሳይሆን የዘር ነጋዴ ነበር። ጁንታው የብሄር ነጋዴ ነው። በየቦታውም ሄዶ ግጭትን ሲያነሳ ሰንብቷል። ከዚህ በኋላ የብሄር ንግድ አክሳሪ ነው የሚሆነው፤ ነጋዴዎችም ከስረው ከገበያ ይወጣሉ። ብዝሃነትን ያቀፈ፣ ኢትዮጵያን የሚመስል፣ ሁሉንም ቋንቋም ሆነ ማንነት ወደመሃል ያመጣ፣ የሚያቅፍና የሚያሳትፍ፣ ተጠቃሚ የሚያደርግ፣ በኢትዮጵያዊነቱ ላይ ግን የማይደራደር ኢትዮጵያዊ አንድነት ይገነባል ብለዋል። ስለዚህ ቀስ በቀስ ከአክሳሪው፣ ከመሰሪውና ከተንኮለኛው የብሄር ንግድ እየተወጣ ወደ ብዝሃነትን ወደአቀፈች ጠንካራ ኢትዮጵያ ይመጣል ብለዋል። ፖለቲካ እየተቃኘ ያለው ወደዚህ ነው ሲሉም አስታውቀዋል።	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36680
357622ca047064e1de94d53bc813c6e6	9369d9c9e820a226f2dbddaf9815996c	የብሄር ብሄረሰቦች ቀን በሰላም አምባሳደሮች ዓመቱን ሙሉ እንደሚከበር ተገለጸ	ዋለልኝ አየለ አዲስ አበባ፡- በየዓመቱ ህዳር 29 ይከበር የነበረው የብሄር ብሄረሰቦች ቀን ሰላምና አንድነትን በሚሰብኩ የሰላም አምባሳደሮች ዓመቱን ሙሉ እንደሚከበር ተገለጸ። በጭፈራ ብቻ ሲከበር የቆየው የብሄር ብሄረሰቦች ቀን ሰላምና አንድነትን ሊያመጣ በሚችል መንገድ መከበር እንደሚኖርበት ተጠቆመ ። ኢስት አፍሪካ ኢንተርቴይመንት ከፌዴሬሽን ምክር ቤት ጋር በመተባበር በዓሉን አስመልክተው ከትናንትበስቲያ በሰጡት መግለጫ ፣ የኢስት አፍሪካ ኢንተርቴይመንት የሁነቶች አደራጅ አቶ ቢኒያም ፈቃዱ እንደገለጹት፤ በዚህ ዓመት በሚከበረው 15ኛው የብሄር ብሄረሰቦች ቀን ‹‹ቆንጂት አንድነት›› የተሰኘ የቁንጅና ውድድር ይካሄዳል። ከሁሉም ክልሎች እና ከሁለቱ የከተማ አስተዳደሮች ሦስት ሦስት ቆነጃጅት ተወዳድረው አሸናፊዎች በየክልላቸው የሰላም አምባሳደር ይሆናሉ ብለዋል። የሚመረጡት የሰላም አምባሳደሮች ሰላምና አንድነትን በመስበክ ብሄራዊ አንድነትን የሚያጠናክሩ ሥራዎችን ይሠራሉ።የማጠቃለያ ዝግጅቱም የፊታችን ዕሁድ ህዳር 27 ቀን በሸገር ፓርክ እንደሚካሄድ ጠቁመው፣ የሚመረጡት ቆነጃጅት የመጡባቸውን አካባቢዎችና የወከሏቸውን ብሄሮች ባህልና ትውፊት እንደሚያስተዋውቁ አስታውቀዋል። በአምባሳደርነታቸውም እስከሚቀጥለው ዓመት ድረስ በየአካባቢያቸው ከሚገኙ ወጣቶች ጋር በሰላም ዙሪያ ይሠራሉ። ይህም በአገሪቱ ሲሸረሸር የቆየውን ህብረ ብሔራዊ አንድነት እንዲስተካከል ይረዳል ብለዋል። ለ15ኛው የብሄር ብሄረሰቦች ቀን የየክልል ተወካዮች ወደ አዲስ አበባ እየመጡ መሆኑን የገለጹት አቶ ቢኒያም፤ ብሄሮቻቸውን ወክለው የሚመጡት ቆነጃጅት የአገር አንድነት ላይ የሚያተኩር ሥልጠና እንደሚሰጣቸው ተናግረዋል። የኢስት አፍሪካ ኢንተርቴይመንት ባለቤት አቶ ሞቲ ሞሮዳ በበኩላቸው፤ ‹‹ቆንጂት አንድነት›› በሚል የሰላም አምባሳደር መሰየም ያስፈለገው በሰላም ጉዳይ በአብዛኛው ወጣቶች ላይ መሥራት ስለሚያስፈልግ ነው ብለዋል። የአገሪቱን ሰላም የማይፈልጉ ቡድኖች ለጥፋት የሚጠቀሙት ወጣቶችን ነው። ወጣቶች ላይ ስለሰላምና አንድነት በቂ ግንዛቤ ለመፍጠር የተሻለ እንደሚሆን አጋጣሚ እንደሚፈጥር ጠቁመዋል። በመድረኩ ላይ የተገኘው አርቲስት ቀመር የሱፍ በሰጠው አስተያየት፤ እስከዛሬ የነበረው የብሄር ብሄረሰቦች ቀን የሚታወቀው በዘፈንና ጭፈራ ነው፤ የዘንድሮውን ልዩ የሚያደርገው የኢትዮጵያን ውጫዊና ውስጣዊ ውበት በሚያሳይ መልኩ ለማክበር መታሰቡ ነው ብሏል። የኢትዮጵያን ውስጣዊ ውበት ማስተዋወቅ ያስፈልጋል። አንድ ሰው ዓመቱን ሙሉ የኢትዮጵያን ብሄር ብሄረሰቦች ቢዞር አንድም ቀን ተመሳሳይ ምግብ ሳይደግም የተለያየ ምግብ ሊመገብ የሚችልበትን ዕድል የሚፈጥር እንደሆነ ገልጿል። ይህን ደግሞ የኢትዮጵያ ድንቅ መገለጫ እንደሆነ አመልክቷል። ‹‹እኔ ኦሮሞ ነኝ፣ ኦሮምኛ ነው የምዘፍነው፤ ይሄንን ባህሌን የኢትዮጵያ ሌሎች ብሄር ብሄረሰቦች እና ህዝቦች እንዲወዱልኝና እንዲያከብሩልኝ ከፈለኩኝ ወደ እነርሱ መቅረብ አለብኝ›› ያለው አርቲስት ቀመር፤ የየትኛውም ብሄር ብሄረሰቦች እና ህዝቦች ባህልና ወግ የሚከበረውና የሚጠበቀው የሌላውን ሲያከብርና ወደሌላው ሲቀርብ መሆኑን ገልጿል። በቆንጂት አንድነት የቁንጅና ውድድር ላይ ለሀገር መከላከያ ሠራዊት የደም ልገሳ እንደሚደረግ። ቆነጃጅቱ የሰላም አምባሳደር በሚሆኑበት ዓመት ሌሎች የበጎ አድራጎት ሥራዎችን እንደሚሠሩ በመግለጫው ተጠቅሷል።አዲስ ዘመን ህዳር 25 ቀን 2013 ዓ.ም	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36686
71630bdee07e057c6ac9349ddd1837a1	3b8d27d80f58cf63b455806880da583b	ጁንታው ላለፉት 27 ዓመታት የራሱን ድርጅቶች አላግባብ እንዲፈረጥሙ፤ ሌሎች ደግሞ እንዲቀጭጩ ማድረጉ ተጠቆመ	ሞገስ ፀጋዬ አዲስ አበባ፡- የህዋሓት ጁንታ ላለፉት 27 ዓመታት የራሱን ድርጅቶች አላግባብ እንዲፈረጥሙ፤ ሌሎችን ደግሞ አላግባብ እንዲቀጭጩ ሲያደርግ እንደነበር የኢኮኖሚክስ ባለሙያው ዶክተር ዳዊት ሀየሶ አስታወቁ። በዚህም በሀገሪቱ ኢኮኖሚ ላይ የከፋ የሚባል ችግር መፍጠሩን ጠቆሙ።በዲላ ዩኒቨርሲቲ የኢኮኖሚክስ መምህር የሆኑት ዶክተር ዳዊት ሀየሶ በተለይ ለአዲስ ዘመን እንደገለጹት፣ ባለፉት 27 ዓመታት የሀገሪቷን ሀብት ከመጠቀም አንጻር ፍትሐዊነት አልነበረም። ጁንታው ባልተገባ መልኩ የራሱን ድርጅቶች ፈርጣማ እንዲሆኑ አድርጓል። ፍትሐዊ ባለሆነ የገበያ ውድድር የግል ድርጅቶች ከንግድ ስርዓቱ እንዲወጡና ጤናማ ያልሆነ ገበያ ስርዓት እንዲፈጠር አድርጓል።በጁንታው የንግድ ስርዓቱም እድገቱም ፍትሐዊ እንዳይሆን ተደርጓል የሚሉት ዶክተሩ፣ የሀገሪቱን ሀብት አጠቃቀም ለቡድኑ ያጋደለ ስለነበር ፍትሐዊ አልነበረም ብለዋል። ይህም ከባድ የሚባል ኪሳራን በሀገር ኢኮኖሚ ላይ ማድረሱን አመልክተዋል። በፖለቲካ ድርጅት የተያዙ የንግድ ተቋማት መኖራቸው የግል ድርጅቶች ላይ አሉታዊ ተጽእኖ እንዳለው ያመለከቱት ዶክተሩ ፣ ይህ ደግሞ ሀገሪቷን ከእድገት ብዙ ዕርምጃ ወደ ኋላ እንደጎተታት ገልጸዋል። በተለይ የግል ሴክተሩን እንደገደለው ጠቁመዋል። ለማንኛውም ከውጭ ለሚመጣ እቃ ለጁንታው የፓርቲ ድርጅቶች ኃላፊነት በመስጠትና እንዲያሰራጭ በማድረግ ኢፍትሐዊ በሆነ መንገድ ሀብት ሲያካብቱ ቆይተዋል። የግል ድርጅቶች ተወዳድረው አትራፊ እንዳይሆኑ፣ እንዳይጠቀሙና ፍትሐዊነት እንዳይኖር በማድረግ የሀገር ኢኮኖሚን ክፉኛ ሲጎዱት መቆየታቸውን ገልጸዋል። ጁንታው ለራሱ ድርጅቶች የተሻለ የመጫወቻ ሜዳ በማመቻቸት ራሱ ተጫዋችና ዳኛ ሆኖ የንግዱን ስርዓት ጤናማ እንዳይሆን ማድረጉን ያመለከቱት ዶክተር ዳዊት፣ በዚህ ምክንትም ከነጋዴው ባልተናነሰ ደሃውን ህዝብ ሲጎዳው ነበር ብለዋል።መንግሥት አገልግሎት በማቅረብ አምራቹንና ሸማቹን ማገናኘት ሲገባው ጣልቃ በመግባት የንግድ ስርዓቱን ሲረብሽ ነበር የሚሉት ባለሙያው፣ የንግድ ስርዓቱ ቅርቃር ውስጥ ገብቶ መውጣት እንዲያቅተው የሆነው መንግሥት በአንድ በኩል ነጋዴ፤ በሌላ በኩል ደግሞ ለንግዱ ማህበረሰብ ምቹ ሁኔታን የማያመቻች አካል በመሆኑ እንደሆነ ጠቁመዋል። ይህ ሁኔታ ደግሞ ጤናማ የሆነ የኢኮኖሚ ስርዓት ከመገንባት አንጻር ሲታይ መንግሥት ነጋዴ መሆን የለበትም ብለዋል። ባለፉት 27 ዓመታት ጁንታው የሚያወጣቸው ህጎች ሁሉ የራሱን ድርጅቶች ብቻ ተጠቃሚ የሚያደርግ ነበር። በቀኝ እጅ እየነገደ በግራ እጁ ህግ የሚያወጣ ስለነበረ ተወዳዳሪነትን የሚያበረታታም አልነበረም ብለዋል። ጁንታው እንደ መንግሥት ራሱ አበዳሪ ራሱ ተበዳሪ በመሆን የራሱ ድርጅቶች ብድር አላግባብ እንዲያገኙ በማድረግ ከልክ በላይ የፈረጠሙ የራሱን ድርጅቶች ፈጥሯል ሲሉ ገልጸዋል።አዲስ ዘመን ህዳር 25 ቀን 2013 ዓ.ም	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36692
a40f1c7d917570ce737cf8ec805d7ee4	64c8ab7d0a1fa41574b95956e8b644f9	ካልተጠበቀው የአርሰናሎች እጅ መፈታት ጀርባ	ላለፉት ሁለት ወራት በእንግሊዝ ክፍት ሆኖ የቆየው የተጫዋቾች ዝውውር መስኮት መቋጫቸውን አግኝቶ ከመዘጋቱ በፊት የፕሪሚየር ሊጉ ክለቦች ለ2019/20 የውድድር አመት ተጠናክረው ለመምጣትና የሊጉን ዋንጫ ማንሳት እንዲቻላቸው ውጤታማ ያደርጉናል ብለው የሚያስቧቸውን ምርጥ ተጫዋቾች የግላቸው ለማድረግ ሲለፉ ሰንበተዋል። ከወትሮው በተለየ ዘንድሮ በደራው የተጫዋቾች ዝውውር ከአንድ ነጥብ አራት ቢሊየን ፓውንድ በላይ ወጪ ሆኗል። ከዚህ ገንዘብ መካከልም በተለይ የሊጉ ዋነኛ ተፎካካሪዎቻቸው ከፍተኛ ገንዘብ ፈሰስ አድርገዋል። በአርሰን ቬንገር የአሰልጣኝነት ዘመን ተጫዋች ለማስፈረም የሚሰስተው አርሰናልም ዘንድሮ ባልተጠበቀና በርካቶችን ባስገረመ መልኩ እጁ ተፈትቷል። የታክቲክ ቀማሪው የሰሜን ለንደኑ ክለብ አሰልጣኝ ኡናይ ኤምሪም በዝውውር መስኮት ሞቅ ደመቅ ያለና ሚዛን የሚደፋ የዝውውር ተሳትፎ አድርገዋል። የዝውውር መስኮቱ ሲከፈት የአርሰናል የክረምቱ በጀት 45 ሚሊየን ፓውንድ እንደሆነ ሁሉም ሚዲያዎች ያስታወቁ ሲሆን፣ይህም በርካቶችን ተስፋ ቢያስቆርጥም በኋላ የሆነው ግን መድፈኞቹን ያስደሰተ ሆኗል። በዝውውር መስኮቱ ብራዚላዊው ወጣት ጋብሪኤል_መርቲኔሊ፣ዊሊያም_ሳሊባ፣ የማድሪድ ኮከብ ዳኒ_ሴባዮስ በውሰት፣ የሴልቲኩን የግራ ተከላካይ ኬይራን ቴርኔይን በ25 ሚሊየን ፓውንድ እንዲሁም የ32 ዓመቱን ብራዚላዊ የመሀል ተከላካይ ዴቪድ ሊውዝን ከቼልሲ በ8 ሚሊየን ፖውንድ አስፈርመዋል። አርሰናሎችን ከሁሉም በላይ ያስደንቃቸው ግን ኮትዲቫራዊውን የሊል ኮከብ ኒኮላስ ፔፔን ወደ ኤመሬትስ ማምጣት መቻላቸው ነው።ለፔፔ የተፈታው እጃቸው ወጪ ያደረገው 72 ሚሊዮን ፓውንድ የዝውውር ሂሳብም ተጫዋቹን በእንግሊዝ ፕሪሚር ሊግ ታሪክ አራተኛው ውዱ ተጫዋች አድርጎታል። ተጫዋቹ ከአፍሪካ ተጫዋች መካከልም በከፍተኛ ወጪ በመዘዋወር ክብረ ወሰኑን እንዲረከብ አስቻሎታል። በእርግጥም በዘንድሮው የተጫዋቾች የዝውውር ገበያ ኡናይ ኤምሪ የሚፈልጉትን ያገኙ ይመስላሉ። መድፈኞቹ አስፈሪ የአጥቂ ስፍራ ተጫዋቾችን ይዘዋል። የመሃል ሜዳ ክፍሉም በድንቅ ብቃት በተካኑ ተጫዋቾች የተዋቀረ ነው። ምንም እንኳን ማንችስተር ሲቲ እና ሊቨርፑልን ከመሳሰሉ ክለቦች ጋር ሲነፃጸር ምርጥ ነው ባይባልም ከአምናው በተሻለ የተከላካይ ሥፍራ ተጫዋቾችንም አዋቅረዋል። የዘንድሮው የውድድር አመት ለአርሰናሎች እጅግ አስደሳች እንዲሆን፣ ድንቅ ወጣት ተጫዋቾችን በማስፈረምና ሪከርድ መስበር እና ለእዚህም ከአርሰናሎች እጅ መፈታት ጀርባ ደግሞ አንድ ሰው አለ፤ የክለቡ የእግር ኳስ ጉዳዮች ሃላፊ ራውል ሳንለሂ። ራውል ሳንለሂ፡ ከእግር ካስ ስራ ጋር የተዋወቀው እአአ በ2003 ነው። የገበያ ማኔጅመንት ስራውን አሃዱ ያለው ደግሞ በስፔኑ ሃያል ክለብ ባርሴሎና ሲሆን ፣ከአምስት አመታት በኋላም የኑካም የእግር ኳስ ዳይሬክተር ለመሆን ችሏል። ሳንለሂ በባርሴሎና ቤት የ10 አመታት ቆይታውም እአአ በ2013 ኔይማር ጁኒየርን ከብራዚሉ ሳንቶስ፣ ሉዊስ ሱዋሬዝን ከሊቨርፑል፣ ሴስክ ፋብሪጋዝን ከአርሰናል እንዲሁም በርካታ ታላላቅ ተጫዋቾችን ለካታላኑ ክለብ አበርክቷል። እነዚህን ተጫዋቾች የሰበሰበው የካታላኑ ክለብ ሶስት ጊዜ የአውሮፓ ሻምፒዮንስ ሊግ አሸናፊ መሆን ችሏል። ሰውየው በስፔን ቆይታው ያስመዘገበው ስኬቶችም ከማንም ቀደመው የታዩት ደግሞ በአርሰናል ነበር። ጥሩ ተጫዋቾችን በጥሩ ዋጋ የማግኘት ብቃት ያለው ራውል ሳንለሂ፣አርሰናልን የተቀላቀለው በ2018 ላይ የክለቡ የእግር ኳስ ጉዳዮች መሪ በመሆን ነው። መድፈኖች በወቅቱ ለለውጥ የሚንደረደሩበትና የክለቡ ዋና ስራ አስፈፃሚ ኢቫን ጋዚዲዝም ከወራት በኋላ ወደ ኤሲ ሚላን ማቅናታቸው ራውል የክለቡ የእግር ኳስ ጉዳዮች ሃላፊ እንዲሆን አስችሎታል። በእርግጥ ሳንለሂ በአርሰናል አዲሱን የስራ ሃላፊነት ከተረከበ በኋላ ነገሮች ጥሩ አልነበሩም። በተለይ የክለቡ በፋይናንስ አቅሙ መንገዳገዱ፣ የራምሴ በነፃ መልቀቅና አስተዳደሩም ክፉኛ አሰልችቶታል።ይሁንና የንግዱ ሰው በዘንድሮው የዝውውር መስኮት ያሳየው ብልጠትና የቢዝነስ ብቃቱን ሁሉን አስረስቶታል። ምንም እንኳን አርሰናል ለሁለት አመታት ከታላቁ የአውሮፓ ሻምፒዮንስ ሊግ መራቁን ተከትሎ በደረሰበት የፋይናንስ ቀውስ ምክንያት በተገደበ በጀት ለመንቀሳቀስ ቢገደድም፣ በራውል ተፅእኖ ተጠቃሚ ተጫዋቾች ወደ ክለቡ መጥተዋል።፡ ስድስት ተጫዋቾች ወደ መድፈኛው ሲቀላቅሉ የፔፔ ዝውውር የክለቡን ሪከርድ ሰብሯል። የ50 አመቱ ሰው እነዚህን የመሳሰሉ ዝውውሮች ሲፈፀም፣ የተጋነነ ወጪ አለማውጣቱና የክለቡን ወጪና ገቢ በማመጣጠን 91 ሚሊየን ፓወንድ ብቻ ነው ወጪ ያደረገው። አልክስ ኢዎቢ፣ሎረን ኮሲዬልኑ፣ ጃንኪነሰን የመሳሰሉ ተጫዋቾችን በመሸጥ 60 ሚሊየን ፓውንድ ገቢ በማስገኘቱም የበርካቶችን አድናቆት አትርፏል። የመድፈኖቹ ደጋፊዎች እንደ ከዚህ ቀደሙ የዘንድሮውን የውድድር አመት በጭንቀት እንዳያሳልፉ ምርጥ ተጫዋቾችን ወደ ኤመርትስ በማምጣት እፎይታን ሰጥተዋልና ከሁሉም ቀድመው ራውል ሳንለሂ ምስጋናቸውን አቅርበዋል።አዲስ ዘመን ነሀሴ 7/2011 ታምራት ተስፋዬ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15999
a6129809656447c63c4a4df1d6f70150	58bf76e5c572dff5fcf1b7df5fcded1d	የዶሃ የሞቀ ድግስና የኳታር ጥሪ	የዓለማችን ትልቁ የአትሌቲክስ ውድድር ከአንድ ወር በኋላ በኳታር መዲና ዶሃ ይካሄዳል። ለአንድ ሳምንት ያህል የሚካሄደውን ትልቅ የአትሌቲክስ ድግስ ለመጀመሪያ ጊዜ በመካከለኛው ምሥራቅ ለማሰናዳት ዶሃ ፍላጎቷን የገለጸችው እኤአ 2014 ላይ ሲሆን የአሜሪካዋን ዩጂንና የስፔኗን ባርሴሎና ከተማ በልጣ ውድድሩን የማዘጋጀት ይሁንታን አግኝታለች። ባለፈው 2017 የለንደን አትሌቲክስ ቻምፒዮና ሲቋጭም ዶሃ ውድድሩን የማዘጋጀት ዓርማ ተረክባ ባለፉት ሁለት ዓመታት ስትዘጋጅ ቆይታለች። ዶሃ በቀጣይ ሳምንታት የሞቀ ድግሷ ላይ እንዲታደሙ ከ205 አገራት እንግዶችን ስትቀበል፣ 3,500 የዓለማችን ድንቅ ድንቅ አትሌቶች የድግሷ አድማቂዎች እንደሚሆኑ ይጠበቃል። በተለያዩ ርቀቶች በተለይም በረጅም ርቀት ለውጤት የምትጠበቀው ኢትዮጵያን ጨምሮ በርካታ አገራትም ወደ ዶሃ ለመብረር ሻንጣቸውን እያዘጋጁ ይገኛሉ። ከ10 ሺ በላይ ዓለም አቀፍ እንግዶችና ከ30 ሺ በላይ ተመልካቾች ከተለያዩ አገራት በስፍራው ይገኛሉ ተብሎም ይጠበቃል። ከኦሊምፒክና የዓለም ዋንጫ ቀጥሎ ትልቁ የዓለማችን የስፖርት መድረክ በሆነው የዓለም አትሌቲክስ ቻምፒዮና ከ 2 ሺ በላይ ዓለም አቀፍ መገናኛ ብዙሃን በስፍራው ተገኝተው ለተቀረው ዓለም ዘገባዎችን ለማድረስ ጓዛቸውን ሸክፈው ወደ መካከለኛው ምሥራቋ ቅንጡ ከተማ ለማቅናት አኮብኩበዋል። በዚህም ውድድሩን በቀጥታ የቴሌቪዥን ስርጭት ከ2 መቶ በላይ አገራት የሚገኙ ከ7 ሚሊየን በላይ ዜጎች ይከታተሉታል ተብሎ ይጠበቃል። አዲስ ዘመን ቅዳሜ የኳታርን ዝግጅትና በውድድሩ ዙሪያ ያልተሰሙ አዳዲስና አስገራሚ እውነታዎችን እንደሚከተለው ተመልክቷቸዋል። ከሊፋ ዓለምአቀፍ ስቴድየምየኳታር ዝግጅት ሲነሳ ውድድሩን የሚያስተናግደው የከሊፋ ዓለም አቀፍ ስቴድየም ሳይዳሰስ የሚታለፍ አይደለም። ይህ እጅግ በረቀቁ ቴክኖሎጂዎች የተደራጀው ስቴድየም በመካከለኛው ምሥራቅ በርካታ ታላላቅ ውድድሮችን ያስተናገደ ሲሆን ታሪካዊና በኳታር ሕዝቦች ዘንድ ልዩ ስፍራ የሚሰጠው ነው። እኤአ በ1976 የተገነባው ከሊፋ ስቴድየም 40 ሺ ተመልካቾች የመያዝ አቅም ያለው ሲሆን ባለፉት ሦስት ዓመታት የተደረገለት እድሳት በዓለማችን እጅግ ዘመናዊ ከሆኑ ስቴድየሞች አንዱ አድርጎታል። ስቴድየሙ እውን ካደረጋቸው ቴክኖሎጂዎች መካከል የአየር ፀባይ መቆጣጠሪያ አንዱ ሲሆን ሙቀትና ቅዝቃዜን እንደየአስፈላጊነቱ መጥኖ ያቀርባል። ይህም 40 ዲግሪ ሴልሺየስ የሆነውን የሙቀት መጠን ወደ 21 እንዲወርድ ያደርገዋል። ቀልብ መማረክ የሚችሉ ዘመን አፈራሽ መብራቶችን ማፍለቅ የሚችለው ይህ ስቴድየም ተመልካቾች ውድድሮችን አንድ ቦታ ተቀምጠው ከየትኛውም ማዕዘን በምቾት እንዲመለከቱ ያስችላቸዋል። ስቴድየሙ ለትራንስፖርት ምቹ በሆነው ማራኪ ስፍራ አል ዋብ አካባቢ የተገነባ ሲሆን ከዋና ከተማዋ ዶሃ በአስራ አራት ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ ይገኛል። የትኛውም ሰው በቀላሉ በተለያዩ የትራንስፖርት አማራጮች ወደ ፈለገው ስፍራ መንቀሳቀስ እንዲችልም ያደርጋል። ከ2014 ጀምሮ እድሳት ሲደረግለት ተመልካች የመያዝ አቅሙ ወደ 48 ሺ ከፍ እንዲል ተደርጓል፣ በዙሪያውም 6 ሺ መኪኖችንና 2,300 የሕዝብ ማመላለሻ አውቶቡሶችን ማቆም እንዲችል ተደርጎ ተገንብቷል። ዋና ዋናዎቹ የስቴድየሙ መግቢያ በሮች ከዘመናዊ የባቡር ትራስፖርት ጋር የተገናኙ ሲሆን አካል ጉዳተኞች ከትራንስፖርት ወርደው ሳይንገላቱ በዘመናዊ አሳንሰሮች ታግዘው በምቾት ወደ መቀመጫቸው በቀላሉ መድረስ ይችላሉ። የስቴድየሙ የኳስ መጫወቻ ሜዳ ከአሜሪካው ኦክላሆማ ዩኒቨርሲቲና ከሌሎች የጥናት ቡድኖች ጋር በመሆን በተገኘው የምርምር ውጤት መሰረት ሙሉ በሙሉ በተፈጥሮ ሳር ተሸፍኗል። ይህ የአገሪቱን ከፍተኛ የሙቀት መጠን እንዲቋቋም ተደርጎ የተነጠፈው የተፈጥሮ ሳር በ13 ነጥብ 5 ሰዓት ውስጥ የተተከለ ሲሆን አውሮፓ ውስጥ 18 ሰዓት ይፈጅ የነበረውን የመትከል ክብረወሰን ያሻሻለ ነው። ለዚህም ከሰማንያ በላይ ማሽኖችና ከዘጠና በላይ ሰዎች በተከላው ሥራ ላይ መሰማራታቸው ተነግሯል። የማራቶን ውድድር ኳታር በረሃማ የአየር ፀባይ ያላት አገር እንደመሆኗ ከፍተኛ የሙቀት መጠን በየትኛውም ጊዜ ተጠባቂ ነው። በዓመት የምታገኘው የዝናብ መጠን በአማካኝ 70 ሚሊ ሜትር ሲሆን ይህንንም የዝናብ መጠን በብዛት የምታገኘው ከጥቅምት እስከ መጋቢት ባሉት ወራት ነው። የዓለም ቻምፒዮናውን በምታስተናግድበት ወቅት ከመስከረም እስከ ጥቅምት ባለው ጊዜ ውስጥ አገሪቱ ምሽት ላይ የሚኖራት የሙቀት መጠን ከሃያ አምስት ዲግሪ ሴልሺየስ በላይ ሲሆን እኩለ ቀን ላይ ይህ የሙቀት መጠን ከሠላሳ ዲግሪ ሴልሺየስ ከፍ የሚልበት ዕድል ሰፊ ነው። ይህ የተፈጥሮ ፈተና በተፈጥሮ ሀብቷ የተመለሰ ይመስላል። ምስጋና ለተፈጥሮ ሀብቷ ነዳጅ ይሁንና ተዝቆ በማያልቀው የነዳጅ ገንዘቧ የአየር ፀባይን የሚቆጣጠር ዘመናዊ ቴክኖሎጂ ስቴድየም ውስጥ አስገጥማ የብዙዎች ስጋት የሆነውን ጉዳይ መልስ ሰጥታበታለች። ይሁን እንጂ ተፈጥሮን ሙሉ በሙሉ በቁጥጥር ስር ማዋል የማይታሰብ ነውና ከስቴድየም ውጪ የሚደረጉ ውድድሮችን ኳታር ምን ታደርጋቸዋለች? የሚል ጥያቄ መነሳቱ አይቀርም። በዓለም ቻምፒዮናው ከስቴድየም ውጪ ሊካሄድ የሚችለው ውድድር ደግሞ ማራቶን ነው። ዶሃ ለዚህም ጥያቄ ከዓለም አቀፉ አትሌቲክስ ፌዴሬሽኖች ማህበር ጋር በመሆን መፍትሔ አበጅታለች። ይህም ዓለማችን በታሪክ የመጀመሪያ የሆነ የእኩለ ሌሊት የማራቶን ውድድር እንድትመለከት ማድረግ ነው። የማራቶን ውድድሩ በእኩለ ሌሊት መካሄዱ አትሌቶችን ከከፍተኛ የሙቀት መጠን ከመገላገል ባለፈ በዘመናዊና ማራኪ መብራቶች የተሸቆጠቆጡት ግዙፍ ሕንፃዎቿ ዓይነ ግቡ እንዲሆኑ ያስችላቸዋል። ‹‹ይህ የፈጠራ ውጤት ነው፣ የተለየ ነገር ከመሆኑ ባሻገር የዓለማችን ታላላቅ የማራቶን ውድድሮች ገበያን የመሳብ አቅም ይኖረዋል›› በማለት የዓለም አቀፉ አትሌቲክ ፕሬዚዳንት ሴባስቲያን ኮ የምሽቱን ማራቶን ከወዲሁ አሞግሰውታል። በርካታ አትሌቶችም ይህን ሃሳብ ደግፈውታል። አካል ጉዳተኞችኳታር የዓለም አትሌቲክስ ቻምፒዮናውን በማስተናገዷ ብቻም ሳይሆን በሌሎች ጊዜያትም ለአካል ጉዳተኞች ምቹ ከሆኑ አገራት መካከል ትጠቀሳለች። ሆቴሎች፣የአየር መንገዶች፣የንግድ ማዕከላት፣ትላልቅ ባንኮች፣የመንግሥት ሕንፃዎች ለአካል ጉዳተኞች ዊልቼርና መፀዳጃዎችን ለማቅረብ ተዘጋጅተው ይጠብቃሉ። አለባበስሁሉም የአረብ አገራት ማለት ይቻላል ከአለባበስ ጋር በተያያዘ ያላቸው ጥብቅ አቋም በብዙዎች ዘንድ ይታወቃል። በዓለም ቻምፒዮናው ወቅት ግን ማንኛውም ሰው የአካባቢውን ባህልና ስነ ስርዓት በማይፃረር መልኩ ቀላል ልብሶችን መጠቀም ይችላል። ጎብኚዎችም በሆቴሎችና በመዋኛ ገንዳዎች አካባቢ አጭርና ገላን ሊያሳይ የሚችል ልብስ ሊያደርጉ ይችላሉ። እነዚህ ልብሶች ግን ሕዝብ በሚሰበሰብበት አካባቢ እንዲለበሱ አይመከርም። በተለይም ሴቶች በአረብ አገራት ከአለባበስ ጀምሮ የሚጣልባቸው ገደብ በኳታር በተለየ መልኩ የሚታይ ከመሆኑ ባሻገር ሴቶች ለብቻቸውም ይሁን በቡድን የመንቀሳቀስ መብታቸው የተከበረና በሚኖራቸው ባህሪ ላይም ገደብ እንዳልተቀመጠ በመጥቀስ አገሪቱ ታበረታታለች። ቋንቋእንደ አለባበስ ሁሉ በአብዛኞች አረብ አገራት ጎብኚዎች ከቋንቋ ጋር በተያያዘ የሚቸገሩበት አጋጣሚ ትንሽ አይደለም። ኳታር ግን የቋንቋ ጉዳይ አያሳስባችሁ ትላለች። የአገሪቱ ብሔራዊ ቋንቋ አረብኛ ቢሆንም እንግሊዝኛ በስፋት ይነገራል ወይም ለመግባቢያነት ይውላል። በተለይም አገልግሎት ሰጪ ተቋማት ላይ በርካታ የአውሮፓ ቋንቋዎች በሥራ ላይ እንደሚውሉ ታውቋል።በከተማዋ ዶሃ መድሃኒቶችን ጠይቆ የማይታጣባቸው የተደራጁ በርካታ መድሃኒት መደብሮች ሃያ አራት ሰዓት በእንግሊዝኛ ቋንቋ ለማገልገል ዝግጁ ናቸው። ከዚሁ ከጤና ጋር በተያያዘ ኳታር በጤናው ዘርፍ ከፍተኛ ደረጃ ላይ ከሚቀመጡ አገራት መካከል አንዷ ስትሆን በርካታ ቁጥር ያላቸው ክሊኒኮችን ከማዘጋጀት ባለፈ ጎብኚዎች በአደጋ ጊዜ የመንግሥት ሆስፒታሎችን መጠቀም እንዲችሉ ስርዓቶችን ዘርግታለች። ፀጥታና ደህንነት11,500 ስኩዌር ኪሎ ሜትር ስፋት ያላት ኳታር ሉአላዊ አገር የሆነችው እኤአ 1971 ላይ ሲሆን ባለፈው ዓመት የሕዝብ ቁጥሯ 2 ነጥብ 56 ሚሊዮን እንደ ደረሰ መረጃዎች ይጠቁማሉ። እጅግ ሀብታም ከሚባሉ የዓለማችን አገራት አንዷ የሆችው ኳታር የሕዝቧ የነብስ ወከፍ ገቢ መቶ ሺ ዶላር ደርሷል። በዓለማችን ዝቅተኛ ወንጀል ከሚፈፀምባቸው አገራት አንዷ ስትሆንም የሐይማኖትም ይሁን የፖለቲካ ቀውስ የሌለባት ፍፁም የተረጋጋች አገር ናት። በወታደራዊና በመንግሥት ተቋማት፣በፖሊስና አየር ማረፊያዎች አካባቢ ካለ ፍቃድ ፎቶ ግራፍ ማንሳት ይከለከላል። የአገሪቱን ዜጎች ካለፍቃዳቸው ፎቶ ግራፍ ማንሳትም አይፈቀድም። ከሐይማኖት ጋር በተያያዘ የአገሪቱ ሕዝቦች እስልምና የሕይወታቸው መሰረት ቢሆንም ሌሎች ሐይማኖቶችን አቅፈው ለመያዝ አይቸገሩም። ለዚህም የሒንዱ የእምነት ስፍራዎችና ቤተክርስቲያናት በአገሪቱ መኖራቸው ማሳያ ነው። ስጋቶችኳታር ታላቁን የዓለም ዋንጫ ከማስተናገዷ ከሦስት ዓመታት አስቀድሞ የዓለም አትሌቲክስ ቻምፒዮናን ማዘጋጀቷ ለወደፊቱ ድግሷ ገፅታን በመገንባት ረገድ ፋይዳ ቢኖረውም የቅርቡ ጥሪዋን ሊያደበዝዝ የሚችል አንድ ስጋት ሊገጥማት እንደሚችል ይታመናል። ይህም ስጋት የአትሌቲክስ ቻምፒዮናው ቀድሞ ከሚካሄድበት ወቅት ገፋ ተደርጎ መስከረም ወር ላይ መደረጉ ነው። የመስከረም ወር አብዛኞቹ ተወዳጅ የአውሮፓ ሊጎች ውድድር የሚጀምሩበት መሆኑ በርካታ የስፖርት ቤተሰብ ቀልቡ ወደ እግር ኳሱ ሊሸፍት ይችላል የሚል ስጋት አለ። ከዚህ በተጨማሪ የዓለም ቻምፒዮናው በሚካሄድበት ወቅት ጃፓን የምታዘጋጀው የዓለም ራግቢ ቻምፒዮና የመገናኛ ብዙሃንና የስፖርቱን ቤተሰብ ትኩረት በተወሰነ ደረጃም ቢሆን ይሻማባታል የሚል ምክኒያታዊ ስጋት አለ።አዲስ ዘመን ነሀሴ 11/2011 ቦጋለ አበበ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16266
533b67f085c8e54440a7ab06666345eb	3b188e275d9add701ada54a67d4e2232	ኢትዮጵያ በመላ አፍሪካ ጨዋታ በ13 ስፖርት ትሳተፋለች	በሞሮኮ ራባት ከተማ በሚካሄደው 12ኛው መላ አፍሪካ ጨዋታ ኢትዮጵያ በ13 የስፖርት አይነቶች ተሳታፊ ለመሆን ልዑካን ቡድኗን ወደ ስፍራው ልካለች። ከዚህ ቀደም በነበረው የመላ አፍሪካ ጨዋታ ኢትዮጵያ በአስር የስፖርት አይነት ተሳታፊ እንደነበረች የሚታወስ ሲሆን ዘንድሮ በቼዝ ፣ ካራቴና 3 በ 3 ቅርጫት ኳስ ውድድር በአዲስ የምትሳተፍባቸው የስፖርት ዓይነቶች ሆነው ተካተዋል። ውድድሩ ከመጪው ማክሰኞ አንስቶ ለተከታታይ ሁለት ሳምንታት የሚካሄድ ሲሆን ኢትዮጵያን በተለያዩ ስፖርቶች የወከሏት መቶ ሰማንያ ስምንት አትሌቶችና የልዑካን ቡድኑ ከትናንት በስቲያ ምሽት በሂልተን ሆቴል አሸኛኘት ተደርጎለታል። የአሸኛኘት ፕሮግራሙ ላይ የኢፌዴሪ ስፖርት ኮሚሽን ኮሚሽነር አቶ እርስቱ ይርዳ ፣ የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ኮሚቴ ፕሬዚዳንት ዶክተር አሸብር ወልደ ጊወርጊስ እንዲሁም የኢትዮጵያ አትሌቲክስ ፌዴሬሽን ተቀዳሚ ምክትል ፕሬዚዳንት ሱፐር ኢንቴደንት ኮረኔል ደራርቱ ቱሉ በመገኘት የመልካም ምኞት መልዕክት አስተላልፈዋል ። ኮሚሽነሩ አቶ እርስቱ ይርዳ 12ኛው የመላ አፍሪካ ጨዋታ ከዚህ በፊት ከነበረው በተሻለ መልኩ ጊዜ ተወስዶ ዝግጅት እንደተደረገበት ገልፀዋል። አትሌቶች የተሻለ የቴክኒክ፣ የታክቲክ እና ስነ ልቦና ዝግጅት ያደረጉበት፤ አሠልጣኞች በቂ ጊዜ ወስደው ሠልጣኞችን ለማብቃት እና ውጤታማ ለማድረግ ተግተው የሰሩበት መሆኑን የተናገሩት ኮሚሽነሩ ኢትዮጵያ በዘንድሮው መላ አፍሪካ ጨዋታ ተሳትፎዋን ከፍ በማድረግ በአስራ ሦስት የስፖርት አይነቶች ተፎካካሪ እንደምትሆን አብራርተዋል። ‹‹ በ12ኛው መላ አፍሪካ ጨዋታ ስትሳተፋ ሀገርን ነው የምትወክሉት፣ የቡድን መንፈስን በማጠንከር፣ ኢትዮጵያዊ ዲሲፕሊን ጠብቃችሁ፣ በብቃት እና በውጤት የተሻላችሁ በመሆን ሀገራችን በአፍሪካ መድረክ ደምቃ እና ሰንደቋ ከፍ ብሎ የሚታይበት ሊሆን ይገባል›› በማለትም ኮሚሽነሩ መልካም ምኞታቸውን ገልፀዋል። የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ኮሚቴ ፕሬዚዳንት ዶክተር አሸብር ወልደጊወርጊስ በበኩላቸው ስፖርት መቻቻልና መደጋገፍን የሚጠይቅ መሆኑን ጠቁመው፤ ኢትዮጵያ በአፍሪካ በሁሉም ነገር የመሪነት ሚና እንዳላት አብራርተዋል። በመሆኑም ስፖርተኞች በቆይታቸው በኢትዮጵያዊ ስነምግባር እና በአስተማሪነት መሪ በመሆን ፤ ከሁሉ በላይ ህዝቡ የሚጠብቀውን ውጤት በማስመዝገብ ተልዕኳቸውን አሳክተው መመለስ እንደሚገባቸው ተናረዋል። ለዚህም ኮሚሽኑ እና ኦሊምፒክ ኮሚቴ አስፈላጊውን ድጋፍ ማድረጉን አብራርተዋል። ከሁሉም ዘግየት ብላ ወደ ስፍራው የደረሳቸው የኢትዮጵያ አትሌቲክስ ፌዴሬሽን ተቀዳሚ ምክትል ፕሬዚዳንት ሱፐር ኢንቴደንት ኮረኔል ደራርቱ ቱሉ ወደ አዳራሹ ስትገባ በስነስርዓቱ እየታደሙ የሚገኙ አትሌቶች በሙሉ ከመቀመጫቸው በመነሳት በደማቅ ጭብጨባ ተቀብለዋታል። ደራርቱ በአስተላለፈችው መልዕክት ‹‹ሀገርን መወከል ከባድ ነው፤ ስፖርት ጨዋነት ነው፣ ፍቅር ነው፣ ማሸነፍ ሌላ ጉዳይ ነው፤ በመሆኑም ሀገራችሁን በጥሩ ስነመግባር እና ስፖርታዊ ጨዋነት ልታስጠሩ ይገባል›› ብላለች ። ‹‹ኢትዮጵያን መወከል መታደል ነው እና ክብር እና ኩራት ሊሰማችሁ ይገባል። እኔም ከ20 ዓመታት በፊት ይህ እድል ገጥሞኝ ስሜቱ ምን እንደሆነ አውቀዋለሁና›› በማለትም ደራርቱ ተናግራለች። በአሸኛኘት ስነ ስርዓቱ ላይ የኢፌዴሪ ስፖርት ኮሚሽን ምክትል ኮሚሽነር አቶ ጌታቸው ባልቻ የልዑካን ቡድኑ በድል እንዲመለስ ምኞታቸውን የገለፁ ሲሆን፣ የተሳፊ ልዑካን ቡድን አባላት ተወካዮች በውድድሩ የተሻለ ውጤት ለማስመ ዝገብ በቂ ዝግጅት ማድረጋቸውን በመድረኩ ገልፀዋል ። አዲስ ዘመን ነሀሴ 9/2011ቦጋለ አበበ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16126
6dd7ec9c9d5cb6b0ca351c4d5c156aef	4977c1f086fe1e7f6932e2e68f36e26f	«የአዲስ አበባ ስታዲየምን አድሰን ለውድድር ብቁ እናደርገዋለን»	– አቶ ዮናስ አረጋይ የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ስፖርት ኮሚሽነር ከዓመታት በፊት በሃገር አቀፍ ስፖርታዊ ውድድሮች በውጤታማነት አዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ተጠቃሽ ነበር። ከጥቂት ዓመታት ወዲህ ግን የከተማዋ ስፖርታዊ እንቅስቃሴ እያሽቆለቆለ በመሆኑ ይህ እውነታ በቦታው የለም። ከወራት ወዲህም ባልተለመደ መልኩ ህዝባዊ የስፖርት እንቅስቃሴ እየተስፋፋ ይገኛል፤ በከተማዋ። ይህም ስፖርቱ ዳግም የሚያንሰራራበት ይሆናል የሚል ተስፋ ተጥሎበታል። አዲስ ዘመን ጋዜጣም ከከተማ አስተዳደሩ ስፖርት ኮሚሽነር አቶ ዮናስ አረጋይ ጋር በክንውናቸው ዙሪያ እንደሚከተለው ቆይታ አድርጓል። እኔም አመሰግናለሁ። የመጀመሪያ ሥራችንን ያደረግነው ከወረዳ እስከ ከተማ ያለውንና ስፖርቱን የሚመራውን አካል መፈተሽ ነው። በዚህም የማስፈጸም አቅም ማነስ፣ ስልጠናዎችን አለማግኘት እንዲሁም አላስፈላጊ ተቋማት እንደነበሩ በጥናት ለይተናል። ከዚህም በኋላ ሙያተኞች በተማሩባቸውና በሚፈልጓቸው ሥራዎች ላይ እንዲሰማሩ አድርገናል። ለአመራሮችም የአቅም ግንባታ ስልጠናዎችን ሰጥተናል። ቢሮው ብዙውን ጊዜ ውድድሮች ላይ ነው ያሳለፈው፤ ውድድር ካለ ደግሞ ሁሌም አበል አለ። ይህ ደግሞ ከፍተኛ ወጪን ያስከትላል። ከዚህ ይልቅ ታዳጊዎች ላይ ትኩረት አድርገን ብንሠራ የተሻለ እንደሚሆን በማመንም በተለያዩ ስፖርቶች ጸጋ ያለባቸውን ቦታዎች ለይተን መሄድ እንዳለብን ከስምምነት ደርሰናል። በመሆኑም ጥቂት ውድድሮችን አዘግይተናል፤ ስፖርት ለሁሉም መሆኑን ካመንን ደግሞ አዳራሽ ውስጥ በመሰብሰብ አይደለም። ስፖርት እንቅስቃሴ በመሆኑ ወደ ማስ ስፖርት እንቅስቃሴ ገብተናል። እንደሚታወቀው ትውልዱ ተላላፊ ባለሆኑ በሽታዎች ተጠቂ እየሆነ ነው፤ በአካል ብቃት ረገድም ጥንካሬ አይታይበትም። በመሆኑም በአካልና በአዕምሮ ጠንካራ የሆነ ትውልድ ለማፍራት የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ አስፈላጊ ነው። የማስ ስፖርትን የጀመርነው በዚህ ሲሆን፤ በመጀመሪያው ዙር 21ሺ፣ በሁለተኛው 35ሺ እንዲሁም በሦስተኛው ዙር 55ሺ ሰዎች ተሳትፈዋል። በቀጣይ ደግሞ 250ሺ ሰዎች ተሳታፊ ይሆናሉ ብለን እንጠብቃለን። በእርግጥ በወር አንዴ እየተገናኙ እንቅስቃሴ ማድረግ ውጤታማ ያደርጋል ተብሎ አይጠበቅም፤ ነገር ግን ህዝቡን በአንድ ማሰባሰብ እንዲሁም መልዕክት ማስተላለፍ ይቻላል። ከዚህ ባሻገር የውጤታማ ስፖርተኞች ምንጭም ይሆናል፤ ለአብነት ያህል ታዳጊዎች በአካላዊ እንቅስቃሴዎች ተሳታፊ ሲሆኑ ፍላጎታቸው ወዳዘነበለበት ስፖርት ሊገቡ ይችላሉ። ባለሙያዎችም እንደየተሰጥኦአቸው ታዳጊዎችን ለመለየት ያስችላቸዋል። በመሆኑም ይህ እንቅስቃሴ እንደ ፌስቲቫል ብቻም ሳይሆን ከስፖርት ተልእኮ አኳያም ስትራቴጂ ነው። ከክረምቱ ጋር በተያያዘ የታዳጊ ወጣቶች ስፖርት ስልጠና እየተሰጠ ነው። በአርባ ምንጭ በተጀመረው የፕሮጀክቶች ሻምፒዮና ላይም እየተሳተፍን ነው። ከዚህ ባሻገር በአዲስ አበባ እና ኮተቤ ሜትሮፖሊታን ዩኒቨርሲቲ ምሁራን ስናስጠና ፕሮጀክቱ በሚፈለገው መልኩ እየሄደ አለመሆኑ ታውቋል። በከተማዋ ከ200 በላይ ጣቢያዎች ቢኖሩም ቆም ብለን ማየት ያሉብን ነገሮች አሉ። ጥሩ የተያዙ ቢኖሩም፤ ሱፐርቫይዘሮችን በቅጡ እንዳልያዝናቸው፣ አሰልጣኞችን በትክክል እንዳልመራናቸው እንዲሁም የትጥቅ እጥረት መኖሩን ተመልክተናል። ስልጠናው ላይም ችግር እንዳለ ታውቋል፤ ለምሳሌ ፕሮጀክቶች ላይ መሰጠት ያለበት በስልጠና ማዕከላት ይሰጣል፤ በማዕከላት የሚሰጠው ደግሞ በፕሮጀክቶች። ይህንንም ለማስተካከል ሰነድ በማዘጋጀት ላይ ነን። የማያስፈልጉ ተቋማት መካከል አንዱ ግንባታን የሚመለከት ነው። የተለያዩ የማዘውተሪያ ስፍራዎችን ለመገንባት ከተያዘው የጊዜ ገደብ በላይ ረጅም ዓመታትን የቆዩ አሉ። ከእኛ መካከል ደግሞ የግንባታ ባለሙያ የለም፤ ታዲያ እንዴት አድርገን ልንመራው እንችላለን? ታላቁ የህዳሴ ግድብ ከመገንባቱ በፊት የተጀመሩ ግንባታዎች እስከአሁን መጠናቀቅ አልቻሉም፤ በመሆኑም ከዚህ በኋላ ሜዳዎችና ስታዲየሞች እንደሚያስፈልጉን ለኮንስትራሽን ቢሮ ሃሳብ እናነሳለን እንጂ ግንባታዎችን አንመራም። ሌላው የትምህርትና ስልጠና ማዕከላት በሚል የሚጠሩት ተቋማት፤ እንደ ስማቸው ስልጠና እየሰጡ አይደለም። እንዲያውም አንዳንዶቹ ሆቴል ይመስል አልጋ ያከራያሉ፤ ይህንን ከለየን ኋላም ወደ እርምጃ ገብተናል። በከተማዋ ስንዝር መሬት ማግኘት አስቸጋሪ ቢሆንም፤ በሁሉም ወረዳዎች አንድ ጥርጊያ ሜዳ ለማሠራት አስበን እስከአሁን 61 አሠርተናል። ሌሎችንም ሳር በማልበስና በማጠር ወጣቶች ተደራጅተው ገቢ እንዲያገኙ ለማድረግ እየሠራን ነው። ከዚህ ጎን ለጎን ነባር ማዘውተሪያዎችን የይዞታ ማረጋገጫ እንዲያገኙ እያደረግን ነው። በተደጋጋሚ ቅሬታ በሚነሳባቸው ኮንዶሚኒየሞች አካባቢ ባደረግነው ምልክታም ለማዘውተሪያ የተተው ስፍራዎች ኮብል ስቶን ተነጥፎባቸው የመኪና ማቆያ ሆነዋል። በመሆኑም ከሚመለከታቸው አካላት ጋር በመሆን እየሠራን ነው። በከተማዋ ምን ያህል የማዘውተሪያ ስፍራዎች አሉ የሚለውም እየተጠና ነው። በእርግጥ በየአካባቢው ምን ያህል የማዘውተሪያ ስፍራዎች አሉ የሚለው ስታንዳርድ የለም፤ በመሆኑም ይህንን በምሁራን ለማስጠናት አስበናል። ነገር ግን ይህ በቂ አይደለም ተጨማሪ ሥራ ያስፈልገናል። በሜጋ ፕሮጀክቶቻችን ላይ የነበሩትን ችግሮች እየተሻገርን ነው። ለአብነት ያህል 56 ሚሊዮን ብር የወጣበት የራስ ኃይሉ የመዋኛ ገንዳ በሁለት ዓመት ያልቃል ተብሎ ሰባት ዓመት ሆኖታል። በዚህ አጭር ጊዜም እየገነባ ካለው ተቋም ጋር በመነጋገርና አቋም በመውሰዳችን «ተረከቡን» የሚል ደብዳቤ ደርሶናል። ከዚህ በኋላ የሚቀረን ውሃ ተሞልቶበት መሞከር ነው። ለዚህ ደግሞ ትልቁ ገንዳ ከ6ሚሊዮን ሊትር በላይ ትንሹ ደግሞ 300 ሺ ሊትር ውሃ ያስፈልጋል። በመሆኑም ከውሃ ልማት ጋር ተነጋግረን ከአዲስ ዓመት በፊት ገንዳው ተሞክሮ ለመረከብ አስበናል። አሁን የአጥር እና ሌሎች የፅዳት ሥራዎች ላይ ነን። የአበበ ቢቂላ ስታዲየምም አብዛኛው የእድሳት ሥራው ተጠናቆ ጣራው እየተገጠመ ነው። ይህም በዓመት ከ20 ሚሊዮን ብር በላይ ለምክር ቤቱ ማስገባት ይችላል። ይህ ብርም በየአካባቢው ላሉ ታዳጊዎች ድጋፍ ይውላል። የአቃቂ ስታዲየምም በአሁኑ ወቅት 56 ከመቶ ሥራው ተጠናቋል። ወወክማ ከዚህ ቀደም የነበረው አልጋ ማከራየት ቀርቶ ታዳጊዎችና የአካባቢው ነዋሪ በተመጣጣኝ ዋጋ እንዲገለገልበት ተደርጓል። በቀጣይም ባለ ሰባት ፎቅ ሕንፃ የመገንባት ዕቅድ አለን። ሌላው ጃንሜዳ ነው፤ እኔ እዚያ ያሉ ግንባታዎች ትክክል ናቸው ብዬ አላምንም። ቦታው የሃይማኖት ተቋም እንደመሆኑ ሌሎች ግንባታዎችን ማከናወን በከተማዋ ያለንን አንድ ሰፊ ቦታ ማጥፋት ነው። ለረጅም ዓመታት ሲንከባለል የቆየው የጂምናዚየም ግንባታም ውሉ እንዲቋረጥና ጉዳዩም ወደ ፍርድ ቤት እንዲሄድ አድርገናል። በእኔ እምነት ከዚህ በኋላ ጃንሜዳን ከ10 በላይ ትንንሽ ሜዳዎች የሚወጣው በመሆኑ ሳር አስተክለን ለእንቅስቃሴ ማካሄጃ እንዲሁም ቱሪስቶችን የሚስብ ቦታ መሆን አለበት። በመሆኑም ይህንን ጉዳይ ለኮንስትራክሽን ቢሮ ሃሳብ አንስተናል። አንዳንድ ሱቆችም በህግ ውላቸው እንዲቋረጥ አድርገናል። ሌላው አዲስ ነገር የአዲስ አበባ ስታዲየም እንዲመለስልን ጥያቄ አቅርበናል። የአዲስ አበባ ስታዲየም እንደ ስሙ የአዲስ አበባ ከሆነ አድሰን ለውድድር ብቁ እናደርገዋለን። በዙሪያው የሚሸጠው የአልኮል መጠጥም እንዲቀር እናደርጋለን። ለከተማዋ ክለቦች ከከንቲባው ጀምሮ ከፍተኛ ድጋፍ በማድረግ ላይ እንገኛለን። ከንቲባው በተደጋጋሚ ከክለቦቹ ቦርዶችና ደጋፊዎች ጋር ተነጋግረዋል፤ በችግኝ ተከላውም አብረው ነበሩ። ለረጅም ዓመታት የቆየው የስታዲየም ማስፋፊያ ጥያቄያቸውም ተመልሶላቸዋል። በቅርቡ በተደረገ ሌላ መድረክም ሁለቱ ክለቦች የፋይናንስ ድጋፍ እንደሚደረግላቸው ቃል ተገብቶላቸዋል። ከዚህ ባሻገር ለስታዲየም ብጥብጥ ምክንያት የሚሆነው በዙሪያው ያለው የአልኮል መጠጥ በመሆኑ፤ ከሁለቱ ክለቦች 250 በድምሩ 500 ወጣት ደጋፊዎችን በመለየት በጥቃቅን እና አነስተኛ ተደራጅተው እንዲሠሩ በሂደት ላይ እንገኛለን። ወጣቶቹ ሥራ አጥ መሆናቸውን በመለየት የተደራጁ ሲሆን፤ ስልጠናም ሰጥተናቸዋል። የስም ዝርዝራቸውንም ለአነስተኛና ጥቃቅን አስተላልፈናል። ለስታዲየም ሰላም ወጣቶቹ ሥራ እንዲኖራቸውና ስፖርቱን መዝናኛ እንዲያደርጉት ነው። ይህንንም ከንቲባው በልዩ ሁኔታ እየተከታተሉት ነው። ጳጉሜ 3 ቀን በአዲስ አበባ የብሄራዊ ኩራት ቀን ይከበራል። በዚህም ላይ አራተኛው የህብረተሰብ አቀፍ የስፖርት እንቅስቃሴ የሚካሄድ ነው የሚሆነው። ከጠዋቱ 12፡00 ሰዓት እስከ 2፡00 ሰዓት ድረስም ህብረተሰቡ አካላዊ እንቅስቃሴ ያደርጋል። ለዚህም ከ100 ሺ በላይ ቲሸርቶች በስፖንሰር አማካኝነት እየታተሙ ይገኛሉ።አዲስ ዘመን ነሐሴ 13/2011 ብርሃን ፈይሳ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16338
fd9ae3f1b8b78893503c03fc4d0ca661	84df15044beca08da7d37f6e01054bfb	የመላ አፍሪካ ጨዋታዎች ዛሬ ይጀመራል	እአአ 1965 መነሻውን በኮንጎ ብራዛቪል አደረገ፤ ለግማሽ ምዕተ ዓመትም ሃገራት እየተቀባበሉት ከዛሬ ደርሷል። ተረኛ አዘጋጅ የሆነችው የሞሮኮዋ ራባትም ከዛሬ ጀምሮ ከ54ቱ የአፍሪካ ሃገራት የተወጣጡትን 6ሺ አትሌቶች በ26 የስፖርት ዓይነቶች ለ12 ቀናት ታፋልማለች ። የመክፈቻ መርሐ ግብሩም በንጉሥ መሃመድ ስድስተኛ ስታዲየም ይካሄዳል። ሞሮኮ ውድድሮቹን በሰባት ከተሞቿ ያሰናዳች ሲሆን፤ ራባት፣ ካሳብላንካ፣ ሳሌ፣ ቴማራ፣ ኬህሚሴት፣ ሞሃመዲያ እና ኤል ጃዲድ ደግሞ ከተሞቹ ናቸው። የውሃ ዳር ቮሊቦል እና እግር ኳስ ውድድራቸውን ቀድመው ሲጀምሩ፤ የጁዶ ስፖርት ግን ከትናንት በስቲያ እና ትናንት በተካሄዱ ውድድሮች ማጠቃለያውን አግኝቷል። ከነገ ጀምሮም ሌሎች ስ ፖርቶች መካሄድ ይጀምራሉ። ኦሊምፒክ ከመካሄዱ ከአንድ ዓመት በፊት የሚካሄደው ይህ ውድድር የአህጉራት ኦሊምፒክ በመባል የሚታወቅ ሲሆን፤ ለታላቁ ውድድር እንደ አንድ የመምረጫ መስፈርት ያገለግላል። እአአ በ2020 የጃፓኗ ቶኪዮ በምታካሂደው ኦሊምፒክ ከመወዳደሪያ ስፖርቶች መካከል 18 በሚሆኑት የሚሳተፉ ስፖርተኞች በመላ አፍሪካ ጨዋታ የተሻለ ውጤት ማስመዝገብ ይጠበቅባቸዋል። ኢትዮጵያም በዚህ ውድድር ተሳታፊ ከሆኑት ሃገራት መካከል ስትገኝ፤ ልዑካን ቡድኗን ባሳለፍነው ሳምንት አጋማሽ ወደ ቦታው ሸኝታለች። በውድድሩ የምትካፈልባቸው ስፖርቶችም 13 ሲሆኑ፤ አትሌቲክስ፣ ብስክሌት፣ ቦክስ፣ ካራቴ፣ ወርልድ ቴኳንዶ፣ ቼስ፣ ክብደት ማንሳት፣ የውሃ ስፖርቶች፣ ጂምናስቲክ፣ ቅርጫት ኳስ፣ ባድሜንተን፣ ጠረጴዛ ቴኒስ እና ሜዳ ቴኒስ ናቸው፡፡ የብሄራዊ ቡድን አባላትም በእነዚህ መስኮች ዝግጅታቸውን አጠናቀው ለውጤት ተዘጋጅተዋል። ከእነዚህ ስፖርቶች መካከል ቼስ፣ ካራቴ እና ሦስት በሦስት ቅርጫት ኳስ ደግሞ ሃገሪቷ ለመጀመሪያ ጊዜ በመድረኩ የምትሳተፍባቸው ስፖርቶች ናቸው። ኢትዮጵያ በዚህ ውድድር የደረጃ ሰንጠረዥ በ122 ሜዳሊያዎች ስምንተኛ ደረጃ ላይ ትገኛለች። ከእነዚህ መካከልም 39ኙ የወርቅ፣ 39ኙ የብር እንዲሁም 52 ቱ የነሐስ ሜዳሊያዎች ናቸው። ከአራት ዓመታት በፊት በኮንጎ ብራዛቪል በተካሄደው መላ አፍሪካ ጨዋታዎች ኢትዮጵያ ኬንያን በመከተል ስምንተኛ ሆና ያጠናቀቀች ሲሆን፤ 6 የወርቅ፣ 5 የብር እና 6 የነሐስ በጥቅሉ 17 ሜዳሊያዎችን ነበር ያስመዘገበችው።አዲስ ዘመን ነሐሴ 13/2011 ብርሃን ፈይሳ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16341
f6360dc74dcd9fd4b4dbbcacdb729a1b	8cdde0f7ec870662b1672eb6c19fee97	ሉሲዎቹ ለቶኪዮ ኦሎምፒክ እየተዘጋጁ ነው	የኢትዮጵያ ሴቶች ብሄራዊ ቡድን ለቶኪዮ ኦሎምፒክ ማጣሪያ ሁለተኛ ዙር የመጀመሪያ ጨዋታቸውን ነሃሴ 19 ቀን 2011 ዓ.ም በባህር ዳር ስታዲየም ከካሜሩን ያደርጋሉ።ሉሲዎቹ በአሰልጣኝ ሰላም ዘርዓይ እየተመሩ አዳማ ከተማ ቅድመ ዝግጅታቸውን እያደረጉ ይገኛል። ሉሲዎቹ ከካሜሩን የሚያደርጉት ጨዋታ ወደ ቶኪዮ ለማቅናት ወሳኝ መሆኑን ተከትሎ ክብደት በሰጠ መልኩ ዝግጅት እያደረጉ ይገኛል ተብሏል። ብሄራዊ ቡድኑ ፌዴሬሽኑ ከአፍሪካ እግር ኳስ ኮንፌዴሬሽን(ካፍ) ባገኘው የአካል ብቃት መሳሪያ (ካታ ፑልት ጂፒኤስ ሲስተም) በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ መምህር ዶክተር ዘሩ በቀለ ተግባራዊ እየተደረገ ልምምድ በመስራት ላይ የሚገኙ መሆኑ ተከትሎ ፤በቡድኑ ለጨዋታው እየተደረገ ያለውን ዝግጅት ክብደት የተሰጠው እንደሆነ እየተገለጸ ይገኛል። አሰልጣኝ ሰላም ጥሪ ያደረገችላቸውን 23 ተጫዋቾች በመያዝ ላለፋት ሰባት ቀናት ይሄንኑ ጠንካራ ልምምዶችን እያሰራቻቸው ሲሆን፤ከእነዚህ ተጫዋቾች መካከል ግብ ጠባቂዋ ማርታ በቀለ በጉዳት ምክንያት ከብሄራዊ ቡድን ስብስብ ውጭ እንደሆነች ለማወቅ ተችሏል ።በተጎዳችው ግብ ጠባቂ ምትክ የቅዱስ ጊዮርጊሷ ከንባቴ ከተሌ ቡድኑን ተቀላቅላ የዝግጅቱ አካል ሆናለች ተብሏል። ሉሲዎቹ ለቀናት ያህል የነበራቸውን ዝግጅት ለመፈተን ከትናንት በስቲያ ከ17 ዓመት በታች የወንዶች ቡድን ጋር የአቋም መፈተሻ ጨዋታ አድርገዋል።ተጨማሪ የአቋም መፈተሻ ጨዋታ ለማድረግ በዛሬው እለት ወደ ኬኒያ እንደሚጓዙ ታውቋል።ከኬኒያ ሴት ብሄራዊ ቡድን ጋር የፊታችን ቅዳሜ አቋማቸውን ፈትሸው የሚመለሱ መሆኑን የሶከር ኢትዮጵያ ዘገባ አመላክቷል ። በባህር ዳር ስታዲየም ሁለተኛ ዙር የመጀመሪያ ጨዋታቸውን ከካሜሩን የሚያደርጉት ሉሲዎቹ፤ በመጀመሪያውን ዙር ማጣሪያ ከኡጋንዳ ሴቶች ብሄራዊ ቡድን ጋር የተጫወቱት ሉሲዎች በድምር ውጤት 4ለ2 በማሸነፍ ነበር ወደ ቀጣዩ ዙር ያለፍት። በጨዋታው በአዲስ አበባ ስታዲዮም 3 ለ2 በሆነ ውጤት በማሸነፉ፤በመልሱ ወደ ካምፓላ በማቅናት 1ለ 0 ነበር የረቱት ። አዲስ ዘመን ነሀሴ 9/2011ዳንኤል ዘነበ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=16129
24042094ab7dd1d5d31095d28e92b703	5e63a9b07d803385874b4c9b97b10f5a	በስሪንጅ እጥረት የተቋረጠው የክትባትአገልግሎት መስተካከሉ ተገለጸ	አዲስ አበባ፦ በንፋስልክ ላፍቶ ክፍለከተማ ወረዳ አንድ ጤና ጣቢያ ውስጥ የወሊድ አገልግሎት ያገኙት የወረዳው አንዲት ነዋሪ በ72 ሰዓት ጊዜ ውስጥ ልጃቸው ማግኘት የሚገባትን ክትባት ባለማግኘቷ ለአምስት ቀናት ለመቆየት መገደዳቸውን ገለጹ። በስሪንጅ እጥረት ለሕፃናት የሚሰጠው የሳምባ በሽታ መከላከያ ክትባት ከአንድ ወር በፊት በአንዳንድ ጤና ጣቢያዎች አገልግሎቱ ተቋርጦ እንደነበርና አሁን መስተካከሉን የአዲስ አበባ ከተማ ጤና ቢሮ ገለጸ።በንፋስልክ ላፍቶ ክፍለከተማ ነዋሪ የሆኑት ወይዘሮ መንበረ ጌታቸው ለአዲስዘመን ጋዜጣ እንደገለጹት፣ በሚኖሩበት ወረዳ ውስጥ በሚገኝ አንድ ጤና ጣቢያ ሐምሌ 11 ቀን 2012 ዓ.ም የወሊድ አገልግሎት ያገኙ ሲሆን፣ ልጃቸው በ72 ሰዓት ክትባት ማግኘት ሲገባት በወቅቱ አገልግሎቱ ባለመኖሩ ከሦስት ቀናት በኋላ እንዲመለሱ በተሰጣቸው ቀጠሮ ቢመለሱም አገልግሎቱን አላገኙም። ተመላልሰው እንዲጠይቁ በጤና ጣቢያው መልስ እንደተሰጣቸውም ገልጸዋል። በግላቸው ፈልገው ከአምስት ቀናት በኋላ ማስከተብ ቢችሉም በጊዜው ባለማስከተባቸው በልጃቸው ጤና ላይ ችግር እንዳይፈጠር እንዳሰጋቸው ተናግረዋል።የአዲስ አበባ ከተማ ጤና ቢሮ በሽታ መከላከል ዘርፍ ምክትል ቢሮ ኃላፊ ዶክተር ሙሉጌታ እንዳለ በኮቪድ 19 ቫይረስ ወረርሽኝ መከሰት ምክንያት ስሪንጁን በወቅቱ አጓጉዞ ለማስመጣት ባለመቻሉ መከተቢያው ስሪንጅ (መርፌ) ከአንድ ወር በፊት እጥረት በማጋጠሙ በአንዳንድ ጤና ጣቢያዎች አገልግሎቱ መቋረጡን ገልጸዋል። ክምችት በነበራቸው ጤና ተቋማት ግን አገልግሎቱ ሲሰጥ እንደነበር አመልክተዋል። እጥረቱ በአዲስ አበባ ከተማ ብቻ ያጋጠመ አለመሆኑንም ጠቁመዋል።ስሪንጁ ከሁለት ሳምንት በፊት መግባቱንና ለጤና ጣቢያዎች መሰራጨት መጀመሩንም ገልጸዋል። በስርጭቱ ያልተዳረሰባቸው ጤና ጣቢያዎች ካሉ እንደሚያጣሩ አመልክተዋል። ክትባቱ ዘግይቶ ቢወሰድም ስጋት እንደሌለው ተናግረዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 28/2012 ለምለም መንግሥቱ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36566
7c8c91c0e0e116350144539dc8092539	b7d53fbfe320d821fd505dfde96be5a3	በአውሮፕላንና በመሬት ላይ የመድኃኒት ርጭት የታገዘ የአንበጣ መከላከል ስራ እየተካሄደ ነው	አዲስ አበባ፡- በኢትዮጵያ የተለያዩ አካባቢዎች ላይ የተከሰተው ሰፊ የአንበጣ መንጋ ወረርሽኝ ለመከላከል በአየር በአውሮፕላንና በመሬት ላይ የመድኃኒት ርጭት የታገዘ መጠነ ሰፊ ስራ እየተካሄደ መሆኑን የግብርና ሚኒስቴር አስታወቀ። በግብርና ሚኒስቴር የእፀዋት ጤናና ቁጥጥር ዳይሬክተር ጄነራል አቶ ወልደሃዋርያት አሰፋ በተለይ ለአዲስ ዘመን እንደገለፁት፤በ2011 ዓ.ም ሰኔ አጋማሽ በመጀመሪያ በምስራቁ የሀገሪቱ ክፍል በመቀጠልም በሰሜን ምስራቅ ሶማሊያ አዋሳኝ አካባቢዎች፣ በአፋር፣ ትግራይና አማራ አዋሳኝ ቦታዎች የአንበጣ መንጋ ተከስቷል። የአንበጣ መንጋው በስፋት የተከሰተው በምስራቁ የሃገሪቱ ክፍል በተለይም በሶማሌ ክልል፣ በኦሮሚያ ምስራቅና ምእራብ ሀረርጌ፣ምስራቅ ባሌ፣ አርሲ፣ በደቡብ ኦሮሚያ ጉጂና ቦረና፣ በደቡብ ብሄር ብሄሮችና ህዝቦች ክልል ኮንሶና ኦሞ መሆኑንና በእነዚህ አካባቢዎች ሰፊ የመከላከል ስራዎች ተሰርተው መንጋው መቀነሱን ዳይሬክተር ጄነራሉ አስታውቀዋል። በአሁኑ ወቅት የአንበጣ መንጋው በሶማሌ፣ አፋርና አማራ ክልሎች እንዲሁም በትግራይ አዋሳኝ አካባቢዎች የተወሰኑ እንቅስቃሴዎችን እያደረገ እንደሚገኝም ዳይሬክተር ጄኔራሉ ጠቅሰው፤ በአውሮፕላን፣ መሬት ለመሬት በሰው ሃይል የመርጫ መሳሪያዎች በመታገዝ ለመከላከል ጥረት መደረጉን ተናግረዋል። የመድኃኒት መርጨቱ ስራ በፌዴራል መንግስትና በክልሎች በቅንጅት እየተካሄደ መሆኑን ጠቅሰው፤ ለዚሁ የመድኃኒት ርጭት የሚያገለግሉ ስድስት አውሮፕላኖች በየክላስተሩ መሰማራታቸውንም አመልክተዋል። መረጃ ከመሰብሰብና አሰሳ ከማካሄድ አኳያም በሁሉም አካባቢዎች ላይ ተደራሽ ለመሆን መሬት ለመሬት የሚደረገው አሰሳ እንዳለ ሆኖ በአየር ላይም የታገዘ አሰሳ እንዲኖር ሶስት የአሰሳ ሄሊኮፕተሮች በየክላስተሩ መሰማራታቸውንም ዳይሬክተር ጀነራሉ ገልፀዋል። በእጅ የሚረጩና በጀርባ የሚታዘሉ ብዛት ያላቸው የመርጫ መሳሪያዎችና የፀረ ተባይ መድኃኒቶችም የአንበጣ መንጋው በተከሰተባቸውና መንጋው በስፋት በታየባቸው አካባቢዎች ላይ መሰራጨታቸውንና በክልሎችና በፌዴራል መንግስት ቅንጅት መጠነ ሰፊ የመከላከል ስራ እየተሰራ መሆኑን አስታውቀዋል። በቀጣዮቹ ወራትም የአንበጣ መንጋው ተጠናክሮ ሊቀጥል እንደሚችል ትንበያዎች ማሳየታቸውን የጠቆሙት ዳይሬክተር ጄኔራሉ፤ በመከላከል ሂደት የሚቀረው የአንበጣ ርዝራዥ ዳግም የሚራባበት እድል እንዳለና ከየመን ወደ ኢትዮጵያ ሊሻገር እንደሚችል ትንበያው ማመላከቱንም ገልፀዋል። በሰሜን ኬንያ አካባቢዎች በሚፈለፈለው አንበጣ ላይ ጠንካራ የመከላከል ስራ ካልተሰራ ከዛ አምልጦ ወደ ሰሜንና ደቡብ የሀገሪቱ አካባቢዎች ላይ ሊሰራጭ እንደሚችልም ትንበያው ማሳየቱንም ገልፀው፤ ከዚህ አኳያ መንጋውን ለመከላከል ጠንካራ ስራዎች መሰራት እንደሚገባቸው አመልክተዋል። ቀደም ሲል የአንበጣ መንጋውን ለመከላከል ጠንካራ የመከላከል ስራዎች በሚኒስቴር መስሪያ ቤቱ በኩል መሰራታቸውንም ያስታወሱት ጄኔራል ዳይሬክተሩ፤ አሁንም መንጋው ዳግም የሚከሰትበት እድል በመኖሩና የከፋ ጉዳትም ሊያስከትል የሚችል በመሆኑ ቀደም ሲል የተሰራውን የመከላከል ስራ አጠናክሮ ማስቀጠል እንደሚገባም አሳስበዋል። በሰባት ክልሎች፣ በአንድ የከተማ አስተዳደርና በ178 ወረዳዎች በ2011 ዓ.ም በኢትዮጵያ የተከሰተው የአንበጣ መንጋ እስካሁን ድረስ 397 ሺ ሄክታር መሬት መሸፈኑን ከግብርና ሚኒስቴር የወጡ መረጃዎች ያሳያሉ።አዲስ ዘመን ሐምሌ 28/2012 አስናቀ ፀጋዬ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36571
9f77e772800348c31cc1a9b39c714044	d01933b98dbd75e89d96b08d83b8666f	ኮርፖሬሽኑ የሚያስገነባቸው ቤቶች አፈጻጸም በጥሩ ደረጃ ላይ መሆኑን ገለጸ	አዲስ አበባ፡- የፌዴራል ቤቶች ኮርፖሬሽን በአዲስ አበባ ከተማ አምስት ሳይቶች የሚያካሂደው የቤቶች ግንባታ አፈጻጸም በጥሩ ሁኔታ ላይ እንደሚገኝ አስታወቀ። የኮርፖሬሽኑ ኮርፖሬት ኮሙኒኬሽን ዳይሬክተር አቶ ክብሮም ገብረ መድህን በተለይ ለአዲስ ዘመን እንዳስታወቁት፤ የቤቶቹ ግንባታ በአቧሬ፣ ቅዱስ ጊዮርጊስ ቢራ ፋብሪካ አካባቢ፣ በመካኒሳ፣ ብሪቲሽ ካውንስልና ቦሌ ላይ እየተካሄደ ነው፤ ህንጻዎቹም እስከ 10 ፎቅ የሚደርሱና ለቅይጥ አገልግሎት (ለንግድ እና ለመኖሪያ) በሚል እየተገነቡ ያሉ ናቸው።ግንባታዎቹ እንደየቦታው ስፋት የተለያዩ አይነቶች መሆናቸውን ጠቅሰው፤ መንታ /ትዊን/ ተደርገው የሚገነቡም እንዳሉ ጠቁመዋል።የመካኒሳው፣ የጊዮርጊስ ቢራ ፋብሪካ አካባቢውና የብሪቲሽ ካውንስሉ ፕሮጀክቶች ባለሁለት መንታ ግዙፍ ህንጻዎች መሆናቸውን አስታውቀው፤ የቦሌው አንድ ግዙፍ ህንጻ መሆኑን ጠቁመዋል።እንደ ዳይሬክተሩ ገለጻ፤አንዳንዶቹ ህንጻዎች ባለሰባት፣ አንዳንዶቹ ደግሞ ባለ 10 ወለሎች ሲሆን፤ እየተገነቡ ያሉት በከተማ አስተዳደሩ የየአካባቢው ፕላን መሰረት ነው። በአጠቃላይ ግን የንግድ ተቋማቱ ብዛት በካሬ ሆኖ ወደፊት የሚለይ ሲሆን፤ የተቀሩት ግን ለቀቅ ባለ /ሌግዠርየስ/ በሆነ መልኩ ወደ አንድ ሺ ሰዎችን ተጠቃሚ የሚያደርጉ ቤቶች እየተገነቡ ነው። በግንባታው ላይ ተደጋጋሚ ጉብኝት በማድረግ ክትትል እንደሚደረግ ጠቅሰው፤ የተቋሙ ማኔጅመንት ካውንስል /የስራ አመራር ኮሚቴው/ ፣ የተቋሙ ቦርድም ክትትልና ድጋፍ እያደረጉ መሆናቸውን አስታውቀዋል። የፓርላማው የከተማ ልማትና ኮንስትራክሽንና ትራንስፖርት ቋሚ ኮሚቴም ክትትል እንደሚያደርግ ተናግረው፤ ሰራተኛውም፣ ተቋራጮቹም፣ መሀንዲሶቹም እንዲሁ ሁሉም በጋራ በመረዳዳት መንፈስ እየተሰራ በመሆኑ አፈጻጸሙ ስኬታማ መሆን መቻሉን ተናግረዋል። የፓርላማ አባላት ፕሮጀክቶቹን እንደጎበኙትና በአፈጻጸሙም አድናቆቱ እንዳላቸው መግለጻቸውንም ዳይሬክተሩ ተናግረዋል።‹‹በቀጣይ ደግሞ ሰፋፊ ፕሮጀክቶች እንደሚኖሩ ይጠበቃል›› ያሉት ዳይሬክተሩ፤ የአሁኖቹ ፕሮጀክቶች ልምድ የሚቀሰምባቸው፣ አቅም እና ካፒታል የሚሰባሰብባቸው መሆናቸውን አስታውቀዋል። ኮርፖሬሽኑ ማኅበራዊ ኃላፊነቱንም እየተወጣ መሆኑን ጠቅሰው፤ ከኮቪድ ጋር በተያያዘ ለንግዱ ማህበረሰብ 50 በመቶ የኪራይ ቅናሽ ማድረጉን አስታውሰዋል። ባለፉት አራት ወራት በኮቪድ ምክንያት በየወሩ ከኪራይ መሰብሰብ የሚገባውን 60 ሚሊየን ብር ከተከራዮች አለመሰብሰቡን ተናግረዋል።ዳይሬክተሩ በዚህ ፈተና ውስጥ እንዴት ከማህበረሰቡ ጎን መቆም አለብኝ ብሎ በማሰብ ኮርፖሬሽኑ ኪራይ ለመቀነስ ውሳኔ ላይ መድረሱን አስታውሰዋል። በኪራይ ዋጋ ቅነሳም በየወሩ ከአጠቃላይ ገቢው 50 በመቶውን እያጣ መሆኑን ጠቅሰው፤ በወር ከሚያገኘው 120 ሚሊየን ብር ገቢ እየሰበሰበ ያለው 60 ሚሊየን ብር ብቻ መሆኑን አስታውቀዋል። እንደ ዳይሬክተሩ ገለጻ፤ ኮሮና ቫይረስ ወደ ሀገራችን ከገባ አንስቶ ባሉት አራት ወራት ኮርፖሬሽኑ ማግኘት ከነበረበት 480 ሚሊየን ብር የሰብሰበው ግማሹን ብቻ መሆኑን ጠቁመዋል። ኮርፖሬሽኑ በኢትዮጵያ የኮሮና ቫይረስ ብሄራዊ ንቅናቄ ሲቋቋም ድጋፍ ካደረጉት የመጀመሪያ አንዱ መሆኑን ጠቅሰው፤ በወቅቱም 10 ሚሊየን ብር መስጠቱንም ጠቅሰዋል። ኮርፖሬሽኑ በአዲስ አበባና በድሬዳዋ 18ሺ153 ቤቶች እንዳሉት ከኮርፖሬሽኑ የተገኘው መረጃ ያመለክታል። ከእነዚህ መካከል ወደ 6ሺ 500 አካባቢ የንግድና የድርጅት ሲሆኑ፤ የተቀሩት ደግሞ የመኖሪያ ቤቶች ናቸው።አዲስ ዘመን ሐምሌ 28/2012 ኃይሉ ሣህለድንግል	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36578
3140c8dcd60c1994e5ff88f3068ad4c4	e3816fa9d2a9bb384d49920fa88c3869	የኦን ላይን ትምህርቱን ለከርሞም	እንኳን ደስ ያላችሁ…እንኳን ደስ ያላችሁ… የምትለዋ ዜማ በምርቃ ወቅት የብዙዎች ትዝታና ከአንድ ምዕራፍ ወደሌላ ምዕራፍ መሻገራቸውን አመላካች ናት። አብዛኛው ተማሪ የልፋቱን ውጤት የሚያይበት ወቅት በመሆኑ የምርቃ ቀን እንደ ልዩ ቀን ትቆጠራለች። በዚህ ዓመት ግን የኮሮና ወረርሽኝ በመከሰቱ የዘንድሮ ተመራቂዎችን የምርቃ ቀን አደብዝዞታል። ለምን ከተባለ ከመጋቢት በኋላ ያለው የትምህርት አሰጣጥ፣ የምርምር ስራና የምርቃ ስነስርዓት የገጽ ለገጽ መሆኑ ቀርቶ በኦላይን እንዲካሄድ በመደረጉ ነው። ተማሪ ልዑል ሰለሞን በማርኬቲንግ ማኔጅመንት ከአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ በሁለተኛ ዲግሪ ዘንድሮ ተመርቋል። ተማሪ ልዑል እንደሚናገረው፤ የዘንድሮ የትምህርት አሰጣጥና የምርቃ ስነስርዓት በኦን ላይን እንዲሆን በመደረጉ ከምርቃው ጋር በተያያዘ ያሰባቸውን ፕሮግራሞች እንዲሰርዝ አድርጎታል። የመመረቂያ ፅሁፉን በሚሰራበት ወቅት መረጃ ለማግኘትና ከአማካሪው ጋር ለመገናኘት የኢንተርኔት መጥፋት ተስፋ አስቆርጦት እንደነበር ያስታውሳል። የኮሮና ቫይረስ ድንገት የተከሰተ በመሆኑ እሱ የተማረበት ዩኒቨርሲቲ ትምህርቱን ለማስቀጠል ምንም ዝግጅት አለመደረጉን ያስታውሳል። ኋላ ላይ ግን የኦን ላይን ትምህርት በመጀመሩ ከአማካሪው ጋር በፍጥነት እየተገናኘ መመረቂያ ፅሁፉን ማጠናቀቁን ይገልፃል።በኦን ላይን የትምህርት አሰጣጡን ለማስቀጠል ለተማሪዎች የኢንተርኔት አገልግሎት ሊመቻች ይገባል፤ ላፕቶፕ ሊኖራቸውም ያስፈልጋል ይላል። በተለይ በገጠራማ ቦታዎች ለሚገኙ ተማሪዎች ይበልጥ ትኩረት ተሰጥቶ ሊታይ እንደሚገባ ያሳስባል። በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ፖለቲካል ሳይንስና ዓለምአቀፍ ግንኙነት ትምህርት ክፍል መምህርና በዩኒቨርሲቲው የውጭ ግንኙነት ቢሮ ዳይሬክተር ዶክተር ደመቀ አጭሶ እንደሚናገሩት፤ የኮቪድ ወረርሽኝ ከተከሰተ በኋላ በተለይ የሁለተኛና ሶስተኛ ዲግሪ የትምህርት አሰጣጥ በኦን ላይን እንዲሆን መወሰኑ ይታወሳል። ነገር ግን የኢንተርኔት አገልግሎት ዜጎች በስፋት በማያገኙበት ሁኔታ መሆኑ ችግር ነበር። በአገሪቱ አብዛኛው ተማሪ ኢንተርኔት የመጠቀም እድሉ አነስተኛ ነው። ሁለተኛና ሶስተኛ ዲግሪ ተማሪዎች በስራም በትምህርትም ከተማ አካባቢ የሚኖሩ በመሆናቸው የኦን ላይን ትምህርቱ እንዲሰጣቸው ተደርጓል። ለትምህርት አሰጣጡ የአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ብቻ ሳይሆን የሳይንስና ከፍተኛ ትምህርት ሚኒስቴር በርካታ እገዛዎችን ማድረጉን ይናገራሉ። ሚኒስቴሩ ለማስተማሪያ የሚሆኑ ማቴሪያሎችን ከመምህራን ተቀብሎ እንዲጫኑ በማድረግና ከኢትዮ ቴሌኮም ጋር በመነጋገር ለተማሪዎች የዋጋ ቅናሽ እንዲደረግ ጥሩ ስራዎች ማከናወኑን ያመለክታሉ። ቀደም ብሎ በዩኒቨርሲቲው የሁለተኛ ዲግሪ ትምህርት ሲሰጥ የነበረው በሞጁል እንደነበር አስታውሰው፤ የኮቪድ ወረርሽኝ ከመግባቱ በፊት የተጠናቀቁ ትምህርቶች እንደነበሩም ያስረዳሉ። ነገር ግን ትምህርታቸው ሰፊ የሆኑ መምህራን የማስተማሪያ ማቴሪያሎችን ለተማሪዎች ምቹ በሆነ መንገድ እንዲቀመጥ በማድረጋቸው ያለምንም ችግር በኦን ላይን ተማሪዎቹ እንዲማሩ መደረጉን ይጠቅሳሉ። እንደ ዶክተር ደመቀ ገለጻ፤ እነዚህ ስራዎች ከተከናወኑ በኋላ ሁለተኛና ሶስተኛ ዲግሪ ተማሪዎችን ለማስመረቅ ተችሏል። ነገር ግን የተመረቁት አብዛኛዎቹ የክፍል ትምህርት ካጠናቀቁ በኋላ የኮቪድ ወረርሽኝ የገባ በመሆኑ በኦን ላይን የማማከር ስራ ብቻ ነው የተከናወነው። በቀጣይ የኮቪድ ወረርሽኝ በዚሁ ከቀጠለ በመማር ማስተማሩ ላይ በኦን ላይ ለማካሄድ ፈተናዎች ሊያጋጥሙ እንደሚችሉ ዶክተር ደመቀ ያስገነዝባሉ። ምክንያቱም ኮርሱን በኦን ላይን ተምረው የምርምር ስራቸውንም በኦን ላይን የሚያደርጉ ከሆነ ለተማሪዎቹ አስቸጋሪ ሊሆን ይችላል ነው የሚሉት። በተጠናቀቀው ዓመት ግን አዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ውጤታማ ስራ አከናውኗል ያሉት ዶክተር ደመቀ፤ በማታው መርሃ ግብር ለሚገኙ ተማሪዎች በቴሌግራም አስተማሪዎች ትምህርቱን በድምፅ በማዘጋጀት ለተማሪዎች ይልኩ እንደነበር ይገልጻሉ። በመጀመሪያ ዲግሪ ተማሪዎች የክፍል ክለሳ ያስፈልጋቸዋል በመባሉ እንጂ ዩኒቨርሲቲው በኦንላይን ለማስተማር ዝግጅት ማጠናቀቁንም ጠቁመዋል። በጎንደር ዩኒቨርሲቲ የአካዳሚክ ምክትል ፕሬዚዳንት ዶክተር ካሳሁን ተገኘ በበኩላቸው እንደተናገሩት፤ የኮቪድ ወረርሽኝ ከተከሰተ በኋላ የፊት ለፊት ትምህርት አስቸጋሪ በመሆኑ የኦን ላይን ትምህርት እንዲጀመር ተደርጓል። በዚህም ጥሩ ውጤት ተገኝቷል። ይህን ለማስቀጠል የመምህራንና የማቴሪል ዝግጅት ተደርጓል። ከዛም በኦን ላይን ትምህርቱ እንዲሰጥ ተደርጎ ተማሪዎቹ ተመርቀዋል። የኦላይን ትምህርቱን ውጤታማ ለማድረግ የተለያዩ ስራዎች መከናወናቸውን የጠቀሱት ዶክተር ካሳሁን፤ ቴክኖሎጂውን በማስተዋወቅ ረገድም ውጤታማ ስራ መከናወኑን ይገልጻሉ፤ በቀጣይም በዚሁ ለመቀጠል ዝግጅት መደረጉን ያመለክታሉ።እንደ ዶክተር ካሳሁን አባባል፤ በኦን ላይን ትምህርት አሰጣጥ የሰዎች አቀባበል ችግር፣ የመሰረተ ልማት ማለትም የኢንተርኔት መቆራረጥ እንዲሁም ተማሪዎች የላፕቶፕ እጥረቶች እንደ ችግር ማጋጠማቸውን ይጠቁማሉ። የኦን ላይን ትምህርቱን ተማሪዎቹ እየለመዱት ሲመጡ የትምህርት አሰጣጡ መሻሻሉን ያመለክታሉ። በሌላ በኩል ዩኒቨርሲቲው በራሱ ስም የኢሜል አገልግሎት በመክፈት በቀላሉ ተማሪዎች መረጃ እንዲያገኙ መደረጉንም ጠቁመዋል። በተጠናቀቀው የትምህርት ዘመን የተመረቁት አምስት ሺህ 315 ተማሪዎች መሆናቸውን በመጥቀስ፤ የተመረቁት ሁሉም በኦን ላይን ተምረው ሳይሆን ቀድመው የምርምር ስራቸውን ያጠናቀቁም እንደተካተቱበት ይናገራሉ። በሁለተኛ ዲግሪ ትምህርት የተከታተሉ እንደሚበዙ፣ የማታም ተማሪዎች በኦን ላይን ተምረው እንዲመረቁ መደረጉን ይገልፃሉ። በቀጣይ ዓመት በኦን ላይ ትምህርት ለመስጠት ዝግጅት እንደተደረገና ከቀደመው ትም ህርት ተወስዶ የመምህራን ዝግጅት፣ መሰረተ ልማቶች እንዲሁም የትምህርት ማቴሪያሎች መዘጋጀታቸውን ያብራራሉ።አዲስ ዘመን ሐምሌ 28/2012 መርድ ክፍሉ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36575
54d0174f8992138c3ee8c3d8b7f6572c	bb3cd80bd653bfe30e2a72b54e0fd9f0	በወንዞች ላይ ለሚከናወኑ የልማት ስራዎች ቅድመ ዝግጅት	አዲስ አበባ፡- ኢትዮጵያ በቀጣይ ጊዜያት በዓባይና በሌሎች ወንዞች ላይ የምታከናውናቸውን የልማት ፕሮጀክቶች ውጤታማ በሆነ መልኩ ለመፈፀም ሁለገብ ቅድመ ዝግጅት ማድረግ እንደሚገባት ምሁራን አሳሰቡ። በዲላ ዩኒቨርሲቲ የታሪክና ዓለም አቀፍ ጉዳዮች መምህርና ተመራማሪ ዶክተር አብዱ መሐመድ ለአዲስ ዘመን ጋዜጣ እንደተናገሩት፤ በኅዳሴው ግድብ ግንባታ ሂደት የተገኙ ልምዶችን በመቀመር በቀጣይ ጊዜያት በዓባይና በሌሎች ወንዞች ላይ የሚከናወኑ የልማት ፕሮጀክቶችን ውጤታማ ማድረግ ይገባል። ወደፊት በዓባይም ሆነ በሌሎች ወንዞች ላይ የሚከናወኑ የልማት ፕሮጀክቶች የኢትዮጵያን ጥቅም የሚያስጠብቁ፣ ዓለም አቀፍ ተቀባይነትና ተሰሚነትን የሚጨምሩ ሆነው እንዲጠናቀቁ በሁለንተናዊ ጥንካሬ የተገነባ ቅድመ ዝግጅት ማድረግ ያስፈልጋል። ዶክተር አብዱ ‹‹ሁለንተናዊ ጥንካሬ ሲባል የቅስቀሳና ንቅናቄ፣ የሕዝብ ግንኙነት፣ የሳይበር፣ ወታደራዊ፣ ፖለቲካዊና ዲፕሎማሲያዊ ጥንካሬን ያካተተ ቅድመ ዝግጅት ማድረግን ያካትታል። ኢትዮጵያ በቀጣይ ጊዜያት በዓባይም ሆነ በሌሎች ወንዞቿ ላይ የልማት ፕሮጀክቶችን ለመስራት ስትዘጋጅ መሃንዲስና ፖለቲከኛ ብቻ ሳይሆን፤ ስራውን የሚያሳልጥ ብቁ የመገናኛ ብዙኃንና የሳይበር ኃይል ማዘጋጀት ይጠበቅባታል። የ21ኛው ክፍለ ዘመን ጦርነት ከጦር መሳሪያም በላይ የኮምፒውተር ጦርነት ሊሆን ስለሚችል የኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ ኃይል ያስፈልጋል›› ብለዋል።እንደርሳቸው ገለፃ፤ ውጤታማ የልማት ፕሮጀክቶችን ለማከናወን የውስጥ አንድነትን ማጠንከርም ያስፈልጋል። ውስጣዊ ልዩነቶችን በድርድር በመፍታት ክፍተቶችን መዝጋት ይገባል። የውስጥ ክፍተቶችን በብሔራዊ እርቅ መዝጋት ከተቻለ አገሪቱ በውሃ ሀብቷ እንዳትጠቀም ሴራ የሚሸርቡ የውጭ ኃይሎችን መመከት ይቻላል። ለውጤታማ ዓለም አቀፍ ድርድሮችና ዲፕሎማሲ መሰረት የሆኑ ጠንካራ የሕዝብና ዓለም አቀፍ ግንኙነት ተግባራትን በማከናወን ከዚህ ቀደም የታዩ ክፍተቶች እንዳይደገሙ መስራት ያስፈልጋል። ዶክተር አብዱ በወታደራዊ ኃይል ጠንካራ ሆኖ መገኘት እንደሚያስፈልግ ፤ ለዚህም በወታደራዊ ኃይላቸው ጠንካራ የሆኑት እንደ ቻይና፣ እስራኤልና ሕንድ ያሉ አገራት የውሃ ሀብታቸውን በመጠቀም ምጣኔ ሀብታቸውን እንዳሳደጉ በማሳያነት ጠቅሰዋል። ግብፅ አንዲትም ኩባያ ውሃ ሳታዋጣ ላለፉት በርካታ ዓመታት የዓባይ በወንዝ የበላይ ተጠቃሚ ሆና የቆየችው ወታደራዊ ኃይሏን እንደመሳሪያ በመጠቀም ጭምር መሆኑን ጠቁመው፤ ሌሎች አገራትን በማይጎዳ መልኩ ፍትሐዊ ተጠቃሚነትን የማስፈን መርህ የምትከተለው ኢትዮጵያም በወታደራዊ ዘርፍም ጠንካራ ሆና መገኘት እንደሚኖርባት ዶክተር አብዱ አስረድተዋል።‹‹ከዓባይ በተጨማሪ በሌሎቹ ወንዞችም የመጠቀም እድል አለን፤ የዓባይ ጉዳይም ቢሆን ገና ያላለቀለት ጉዳይ በመሆኑ ከፍተኛ የዲፕሎማሲ ትግል የሚያስፈልገን ከዚህ በኋላ ነው›› ያሉት ዶክተር አብዱ፤ ኢትዮጵያ በቀጣይ ጊዜያት ሌሎች ድንበር ተሻጋሪ ወንዞቿን ለመጠቀም ስትነሳ ከኅዳሴው ግድብ ግንባታ ሂደት የተገኙትን ልምዶች ግምት ውስጥ አስገብታ ቅድመ ዝግጅት በማድረግ ሊሆን እንደሚገባ አስገንዝበዋል።በባህር ዳር ዩኒቨርሲቲ የውሃ ምህንድስና መምህር ዶክተር አሰግደው ጋሻው በበኩላቸው፤ ኢትዮጵያ በቀጣይ ጊዜያት በዓባይና በሌሎች ወንዞች ላይ ለምታከናውናቸው የልማት ፕሮጀክቶች የዲፕሎማሲና የሕዝብ ግንኙነት ስራዎችን ከፕሮጀክቶቹ ግንባታ ጎን ለጎን ማስኬድ እንዳለባት አስረድተዋል። ‹‹ፈተናው የተጀመረው ከትልቁና ከከባዱ ነው›› የሚሉት ዶክተር አሰግደው፤ ኢትዮጵያ በዓባይ ወንዝ እየገነባች ያለው የኅዳሴ ግድብ ከሌሎቹ ግዙፍና ከዓለም አቀፍ ጉዳዮች አንፃር ትርጉሙ ከበድ ያለ ስለሆነ በቀጣይ ጊዜያት በወንዞቿ ላይ የምታከናውናቸው የልማት ፕሮጀክቶች እንደኅዳሴው ግድብ ከባድ እንደማይሆኑባት ተናግረዋል። የልማት ስራዎቹን ውጤታማ ለማድረግ የተፋሰሱ አገራትን የሕዝብ ለሕዝብ ግንኙነት ማጠናከርና ምሁራንም በጋራ እንዲሰሩ ማድረግ እንደሚስፈልግ የጠቆሙት ዶክተር አሰግደው፤ ‹‹አሁን ካለው የዓለም ነባራዊ ሁኔታ አንፃር ሦስተኛው የዓለም ጦርነት የውሃ ጦርነት ሊሆን ስለሚችል ከፊታችን ከባድ ፈተና ይገጥመናል ፤የኢትዮጵያን ጥቅም የሚያስጠብቅ ቅድመ ዝግጅት በማድረግ ‹የምስራቅ አፍሪካ የውሃ ማማ› እየተባለች ውሃ የምትጠማ ሆና የኖረችውን ኢትዮጵያን የቀጣናው የዳቦ ቅርጫትና የምጣኔ ሀብት ማዕከል ማድረግ ይገባል›› ብለዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 29/2012 አንተነህ ቸሬ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36619
689cea851f14cad98af2ecc98563cb04	ca1b10ba6208c4b7ff160f1e32fede51	ቢሮው ከ855 ሚሊዮን ብር በላይ ግምት ያላቸው ሀሰተኛ ደረሰኞችን ውድቅ ማድረጉን አስታወቀ	አዲስ አበባ:- የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ገቢዎች ቢሮ በበጀት ዓመቱ በአጠራጣሪ ደረሰኞች ላይ ባካሄደው የማጣራት ተግባር ከ855 ሚሊዮን ብር በላይ ግምት ያላቸው ሀሰተኛ ደረሰኞችን ውድቅ ማድረጉን አስታወቀ።በቢሮው የህግ ተገዥነት ዘርፍ ምክትል ቢሮ ኃላፊ አቶ ታምራት ንጉሴ በተለይ ለአዲስ ዘመን ጋዜጣ እንደገለጹት፤ በበጀት ዓመቱ በአንድ ሺ 944 ግብር ከፋዮች የቀረቡ ስምንት ሺ 825 አጠራጣሪ ደረሰኞች ላይ በተካሄደ የማጣራት ተግባር በ514 ግብር ከፋዮች የቀረቡ 855 ሚሊዮን 995ሺ 663 ብር ግምት ያላቸው ሁለት ሺ 623 ሃሰተኛ ደረሰኞችን ውድቅ በማድረግ ግብር ከፋዮቹ የሚጠበቅባቸውን የግብር ግዴታ እንዲወጡ ከማድረግ ባሻገር በህግ ተጠያቂ የማድረግ ስራ ተሰርቷል። እንደርሳቸው ገለጻ፤ አንዳንድ ግብር ከፋዮች የግብር ወይም የታክስ ማሳወቂያ ደረሰኞችን በሚያቀርቡበት ጊዜ ትክክለኛውን ግብር ላለመክፈል ወጪ በማናርና የግብዓት ታክስን በማሳደግ ተከፋይ የዕሴት ታክስን ለማሳነስ እንዲሁም ተመላሽ ታክስ በመጠየቅ ከመንግስት ካዝና ያለአግባብ ገንዘብ ለመውሰድ ታሳቢ በማድረግ የተለያዩ ሃሰተኛ ደረሰኞችን በማዘጋጀት የሚያቀርቡ አሉ። በሃሰተኛ ደረሰኝ የተደገፈ የሂሳብ መዝገብ በማዘጋጀት የሚቀርቡ የግብር ማሳወቂያ ደረሰኞች ትክክለኛ ግብርን አያሳዩም ያሉት ሃላፊው፤ የተቋሙን የታክስ አወሳሰን የተሳሳተ ከማድረግ ባሻገር መንግስት መሰብሰብ የሚገባውን ገቢ በአግባቡ እንዳይሰበስብ የሚያደርግ የታክስ አስተዳደር ዋነኛ ተግዳሮት መሆኑን ያስረዳሉ። ግብር ከፋዮች የግብር ማሳወቂያ ደረሰኞችን በሚያቀርቡበት ጊዜ በተለይ በወጪ ማስረጃነትና በታክስ ግብዓት ማቀናነሻነት የሚቀርቡ ሰነዶች አጠራጣሪ ሆነው ሲገኙ በትኩረት የማጣራት ስራ እንደሚሰራ ምክትል ቢሮ ኃላፊው ጠቁመው፤ በበጀት ዓመቱ በሁለት ሺ 723 ግብር ከፋዮች የቀረቡ 14ሺ 160 አጠራጣሪ ደረሰኞች ውስጥ በአንድ ሺ 944 ግብር ከፋዮች የቀረቡ ስምንት ሺ 825 አጠራጣሪ ደረሰኞችን ማጣራት መቻሉን ገልጸዋል። አቶ ታምራት ከተጣሩት 8ሺ 825 ደረሰኞች ውስጥ በ514 ግብር ከፋዮች የቀረቡ 855 ሚሊዮን 995ሺ 663 ብር ግምት ያላቸው ሁለት ሺ 623 ሃሰተኛ ደረሰኞችን ውድቅ በማድረግ ግብር ከፋዮቹ የሚጠበቅባቸውን የግብር ግዴታ እንዲወጡ ከማድረግ ባሻገር በህግ ተጠያቂ የማድረግ ስራ ተሰርቷል ብለዋል። ቢሮው በበጀት ዓመቱ በአጠራጣሪ ደረሰኞች ላይ ባካሄደው የማጣራት ተግባር መንግስት በሃሰተኛ ደረሰኝ ሳቢያ ሊያጣው የነበረውን 855 ሚሊዮን 995ሺ 663 ብር ገቢ ማዳን መቻሉን ምክትል ቢሮ ኃላፊው ገልጸው፤ ግብር ከፋዮቹ የሚጠበቅባቸውን የግብር ግዴታ እንዲወጡ ከማድረግ ባሻገር 208 ግብር ከፋዮች ያቀረቧቸው 723 ሃሰተኛ ደረሰኞች ተደራጅተው ፖሊስ ምርመራ እንዲያደርግባቸው ተላልፈዋል። ፖሊስም መዝገቡን አደራጅቶ ለአቃቢህግ አቅርቦ ክስ መስርቶባቸዋል ብለዋል። ቢሮው በበጀት ዓመቱ ባደረገው ቁጥጥር የሽያጭ መመዝገቢያ መሳሪያዎችን በአግባቡ ባልተጠቀሙና ያለደረሰኝ ግብይት ሲፈጽሙ በተገኙ ሰባት ሺ 782 ግብር ከፋዮች ላይ 244 ሚሊዮን 565 ሺ ብር አስተዳደራዊ ቅጣት መጣሉ ታውቋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 29/2012 ሶሎሞን በየነ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36622
4f7f76e50fb400244fabdaf74d1db4f9	a639eaff632ca1dde32a3f76ab5cfdd0	ፖሊስ በአቶ በቀለ ገርባ ላይ ሲያካሂድ የነበረውን ምርመራ ማጠናቀቁን ገለጸ	አዲስ አበባ፦ የፌዴራል ፖሊስ ወንጀል ምርመራ በወንጀል ድርጊት በተጠረጠሩት አቶ በቀለ ገርባ ላይ ሲያካሂድ የነበረውን ምርመራ ማጠናቀቁን ገለጸ።የፌዴራል ፖሊስ ወንጀል ምርመራ ቡድን ባለፉት ስምንት ቀናት አከናወንኩ ያላቸውን ተግባራት በዝርዝር ለፌዴራል የመጀመሪያ ደረጃ ፍርድ ቤት ልደታ ምድብ ችሎት የአራዳ ተረኛ ወንጀል ችሎት ትናንት አቅርቧል ።መርማሪ ፖሊስ በተጠርጣሪው ላይ ባደረገው ማጣራት በተፈጠረው ሁከት በትራንስፖርት ዘርፍ ግምቱ ከ37 ሚሊዮን ብር በላይ የሆነ ጉዳት መድረሱን የሚያረጋግጥ ማስረጃ ከትራንስፖርት ሚኒስቴር ማሰባሰቡን ፣ሰባት ሽጉጦች ላይ ባደረገው የፎረንሲክ ምርመራ ሁሉም ህጋዊ እንዳልሆኑና የፋብሪካ ቁጥራቸው የተለወጠ መሆኑን፣ እንዲሁም ከተጠርጣሪው ቤት የተገኙ ሁለት ሽጉጦች ህጋዊነት የሌላቸው መሆኑን እንዳረጋገጠ ለፍርድ ቤቱ አስረድቷል።‹‹በስልጣን ላይ ያለውን መንግስት መጣል አለብን›› ብለው ባስተላለፉት መልዕክት የተነሳ በተፈጠረ ሁከት በተለያዩ አካባቢዎች የሰው ህይወት ማለፉንና ሰዎች መፈናቀላቸውን የገለጸው መርማሪ ፖሊስ፤ መኖሪያ ቤት፣ ሆቴል፣ ሱቅ፣ ፋብሪካ፣ የመንግስት ተቋማት እና የሃይማኖት ተቋም መዘረፉንና መቃጠሉን በማስረጃ እንዳረጋገጠ አስረድቷል። ከተጠርጣሪው መኖሪያ ቤት የተገኙ የኤሌክትሮኒክስ መሳሪያዎችን ውጤት ከመዝገብ ጋር ማያያዙንና የምስክሮች ቃል መስማቱን ፣በተሰማው የምስክርነት ቃል ተጠርጣሪው ከግብረ አበሮቻቸው ጋር የአርቲስት ሃጫሉ ሁንዴሳ አስከሬን ከቡራዩ ተመልሶ ወደ ኦሮሚያ ብልጽግና ፓርቲ ጽህፈት ቤት እንዲገባ፣ አስከሬኑ ለ10 ቀናት በአዲስ አበባ እንዲቆይ ተደርጎ የምኒሊክ ሃውልት እንዲፈርስ እንዲሁም ወደ ቤተ-መንግስት የመግባት ዕቅድ እንዳላቸው ማወቁን ገልጿል።ፖሊስ ባካሄደው ምርመራ በተጠርጣሪው ላይ ሲያደርግ የነበረውን ማጣራት ማጠናቀቁን ገልጾ፤ ቀዳሚ ምርመራ ለማሰማት ፍርድ ቤቱ ትዕዛዝ እንዲሰጥ ጠይቋል።የተጠርጣሪ ጠበቆች በበኩላቸው ‹‹ መዝገቡ መነሻ ያደረገው የአርቲስት ሃጫሉ አስከሬን እንዲመለስ ማድረግና ስልክ ደውለው ሁከት ቀስቅሰዋል የሚል ነበር›› በማለት ገልጸው፤ ሁከት ማስነሳት ዋስትና የማያስከለክል በመሆኑ የደንበኛቸው የዋስትና መብት እንዲፈቀድ ጠይቀው፤ ደረሰ የተባለው ጉዳት የደንበኛቸውን ድርሻ አመላካች ሆኖ እንዳልቀረበ በመግለጽ ተከራክረዋል።የተጠርጣሪ ጠበቆች ቀዳሚ ምርመራ ከመጀመሪያው ጀምሮ መደረግ እንደነበረበት በመግለጽ አሁን ፖሊስ የጠየቀው ቀዳሚ ምርመራ ደንበኛቸውን ከፍርድ ውጪ አስሮ ለማቆየት እንደሆነ በመግለጽ የዋስትና መብት እንዲፈቀድላቸው ጠይቀዋል።ተጠርጣሪው አቶ በቀለ ገርባ ‹‹ እኔ የፓርቲ መሪ እንጂ የሰራዊት መሪ ስላልሆንኩ ህዝብ ያደረሰውን ጉዳት እኔ ላይ መጫን አይገባም፤ መንግስት በምርጫ አልመጣምና ምርጫ ተካሂዶ ህዝብ የመረጠው ፓርቲ ማስተዳደር አለበት በማለት ምርጫው መራዘም የለበትም የሚል አቋም አለኝ፤ ይህ በደጋፊዎቼና በእኔ ላይ ተጽዕኖ ለማሳደር የተደረገ ነው፤ ሁከት መቀስቀስ የዋስ መብት አያስከለክልምና የዋስትና መብቴ ሊጠበቅ ይገባል›› ብለዋል። ዐቃቤ ህግ በበኩሉ ችሎቱ ማስረጃ መስማት ባለመሆኑ የማስረጃ ምዘና ውስጥ መግባት እንደማያስፈልግ አስረድቶ፤ ተጠርጣሪው የቀረበባቸው ማስረጃ የእርስ በርስ ግጭት ማስነሳት እና የሰው ህይወት ያለፈበት፤ ክሱ ከ15 ዓመት በላይ ሊያስቀጣ የሚችል በመሆኑ ዋስትና ሊፈቀድ እንደማይገባ በመግለጽ ተከራክሯል።ግራ ቀኙን ያዳመጠው ፍርድ ቤቱ የምርመራ መዝገቡን በማየት ዋስትናን በተመለከተ ውሳኔ ለማሳለፍ ለሐምሌ 30 ቀን 2012 ዓ.ም ተለዋጭ ቀጠሮ ሰጥቶ የቀዳሚ ምርመራ ማሰማትን በተመለከተ ‹‹በመዝገቡ ክርክር ማቅረብ ይቻላል›› ብሏል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 29/2012 በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36631
b431b9bcd503ffb51aa507dc1766b02a	52a187902c92fef5ba272dba52f97bdd	በአማራ ክልል ከ1 ነጥብ 3 ቢሊዮን በላይ ችግኞች መተከላቸው ተገለጸ	አዲስ አበባ:- የዘንድሮው የአምስት ቢሊዮን የአረንጓዴ አሻራ መርሃ ግብር በአገሪቱ በይፋ ከተጀመረ አንስቶ በአማራ ክልል ከአንድ ቢሊዮን 398 ሚሊዮን በላይ ችግኞች መተከላቸውን የክልሉ ግብርና ቢሮ አስታወቀ።በቢሮው የተፈጥሮ ሃብት ልማት ጥበቃና አጠቃቀም ዳይሬክተር አቶ ጌታቸው እንግዳየሁ በተለይ ለአዲስ ዘመን ጋዜጣ እንደተናገሩት፤ በዘንድሮው የአምስት ቢሊዮን የአረንጓዴ አሻራ መርሃ ግብር በክልሉ አንድ ነጥብ 58 ቢሊዮን የደረሱ ችግኞችን ለመትከል ታቅዶ ወደ ስራ የተገባ ሲሆን፤ መርሃ ግብሩ በይፋ ከተጀመረ አንስቶ በክልሉ ከአንድ ቢሊዮን 398 ሚሊዮን 600ሺ በላይ ችግኞችን በመትከል ከወዲሁ የዕቅዱን 88 በመቶ ማሳካት ተችሏል።እንደ ዳይሬክተሩ ማብራሪያ፤ የዘንድሮው አገር አቀፍ የአረንጓዴ አሻራ መርሃ ግብር በይፋ ከመጀመሩ አስቀድሞ በክልሉ የደን ልማት ስራ ላይ የሚስተዋሉ ደካማና ጠንካራ ጎኖች ተለይተው፤ ጥንካሬዎቹን በሁሉም አካባቢዎች ተደራሽ ለማድረግና ድክመቶቹን ለመቅረፍ የዳሰሳ ጥናቶች ተካሂደው ስትራቴጂክ ዶክመንት በማዘጋጀት አርሶ አደሩና ባለሙያው የጋራ መግባባት ላይ እንዲደረስ ውይይቶች ተካሂደዋል። በውይይቱ በደን ልማቱ እንደ ቁልፍ ችግር የተነሱት ከመጠን፣ ከመጽደቅ፣ የተተከሉ ችግኞች ባለቤት አልባ መሆን፣ የተተከሉ ችግኞችን ተከታትሎ መንከባከቡ ላይ የሚስተዋሉ ክፍተቶችን ለመሙላት፤ የተከላ ቦታዎች ተለይተው ተስማሚ የችግኝ ዝርያዎችን የማዘጋጀትና የችግኞቹን ባለቤት የመለየት ስራ ከመሰራቱ ባሻገር የተከላ ቦታዎች ምናባዊ እንዳይሆኑ በጂፒኤስ ድንበራቸው ተለይቶ በጂአይኤስ ፕሮግራም በአጠቃላይ የአጠቃቀም ካርታ እንዲዘጋጅላቸው መደረጉን ተናግረዋል።አቶ ጌታቸው ከነዚህ የቅድመ ዝግጅት ስራዎች በተጨማሪ የተለያዩ ግብዓቶችን በማሟላት በክልሉ ከአንድ ነጥብ 75 ቢሊዮን ችግኞች በላይ ማፍላት መቻሉን ጠቁመው፤ ከዚህ ውስጥ በዘንድሮው የአምስት ቢሊዮን የአረንጓዴ አሻራ መርሃ ግብር በክልሉ አንድ ነጥብ 58 ቢሊዮን ለተከላ የደረሱ ችግኞችን ለመትከል ታቅዶ ወደ ስራ የተገባ ሲሆን፤ በአገሪቱ መርሃ ግብሩ በይፋ ከተጀመረ አንስቶ በክልሉ ከአንድ ቢሊዮን 398 ሚሊዮን 600ሺ በላይ ችግኞችን በመትከል ከወዲሁ የዕቅዱን 88 በመቶ ማሳካት መቻሉን ዳይሬክተሩ ገልጸዋል።አቶ ጌታቸው በክልሉ አንድ ነጥብ 58 ቢሊዮን ለተከላ የደረሱ ችግኞችን እስከ ነሃሴ 5 ቀን 2012 ዓ.ም ድረስ ተክሎ ለማጠናቀቅ እቅድ ተይዞ የነበረ ቢሆንም፤ በአብዛኛው አካባቢ በተሳካ ሁኔታ የችግኝ ተከላው ከወዲሁ መጠናቀቁን ጠቁመው፤ በዚህም በዘንድሮው የአረንጓዴ አሻራ መርሃ ግብር በክልሉ 156ሺ 574 ሄክታር መሬት በችግኝ መሸፈኑን ተናግረዋል። በመጀመሪያው የአረንጓዴ አሻራ መርሃ ግብር በክልሉ ከተተከሉት ችግኞች ውስጥ 75 በመቶው መጽደቃቸውን ዳይሬክተሩ ጠቁመው፤ ዘንድሮ በአገር አቀፍ ደረጃ ለመትከል ከታቀደው ችግኝ አንጻር ክልሉ ለመትከል ያቀደው ቁጥር ያነሰው ችግኞችን ከመትከል ባሻገር መጽደቁ ላይ በትኩረት በመስራት ከተተከሉት ችግኞች 90 በመቶውን ለማጽደቅ ግልጽ የተጠያቂነት የአሰራር ስርዓት መዘርጋቱ መሆኑን ገልጸዋል። በዘንድሮው የአረንጓዴ አሻራ መርሃ ግብር በክልሉ በአንድ ጀንበር ሃምሌ 9 ቀን 2012 ዓ.ም 190 ሚሊዮን 643 ሺ ችግኞች ሲተከሉ፤ ችግኝ በማፍላትና ችግኙን ከቦታ ቦታ በማጓጓዝ 24 ሺ ሰዎች የስራ እድል እንደተፈጠረላቸው ለማወቅ ተችሏል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 29/2012 ሶሎሞን በየነ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36618
d0d8da11718d2175e0db7e3b4ae218d5	eee439b651f2c7726b6fe1771a4d1229	የአረንጓዴ አሻራ ለተፋሰሶች ልማት የማይተካ ሚና እንዳለው ተጠቆመ	አዲስ አበባ:- አገራችን የተያያዘችውን የአረንጓዴ ልማት ተፋሰሶች የውሃ ሀብት መገኛ ሆነው በዘላቂነት እንዲቀጥሉ ለማድረግ ፤ ስነ-ምህዳሩን ከተለያዩ ጉዳቶች በመጠበቅ ፤ የተፋሰሶቹን ደህንነት ከመጠበቅ አንጻር የሚኖረው ፋይዳ የማይተካ መሆኑ ተገለጸ።የተፋሰስ ባለስልጣን ምክትል ዋና ዳይሬክተርና የብሔራዊ የችግኝ ተከላ አስተባባሪ የቴክኒክ ኮሚቴ አባል አቶ ጌታቸው ግዛው ለአዲስ ዘመን እንደተናገሩት፤ የአረንጓዴ ልማት ተፋሰሶች የውሃ ሀብት መገኛ ሆነው በዘላቂነት እንዲቀጥሉ በማድረግ ስነ-ምህዳሩን ከተለያዩ ጉዳቶች በመጠበቅ የሚኖረው አስተዋፅኦ ከፍተኛ ሲሆን ፤ የተፋሰሶቹን ደህንነት ከመጠበቅ አንጻር የሚኖረው ፋይዳ የማይተካ ነው። የአረንጓዴ ልማት ሥራው ተፋሰሱን በመጠበቅ የውሃ ሀብቱን አስተማማኝ በማድረግ ጥራቱም የተጠበቀ ፤የድርቅንም ሆነ የጎርፍ አደጋ መቋቋም ከማስቻሉም ባሻገር፤ መሠረተ ልማቶች የሚጠበቅባቸውን አገልግሎቶች መስጠት እንዲችሉ በማድረግ ያለው ሚና ከፍተኛ መሆኑን ነው አቶ ጌታቸው የሚናገሩት።የአረንጓዴ ልማት ለተፋሰሱ ልማት መሠረት ነው የሚሉት አቶ ጌታቸው፤ ችግኞቹ የሚተከሉት ጥናትን መሠረት ባደረገ መልኩ ቅድሚያ ሊሰጣቸው ይገባል ተብለው በተለዩ በጣም ተጋላጭ በሆኑ ንዑስ ተፋሰሶችና የውሃ መሠረተ ልማት ማዕከል አካባቢዎች ላይ መሆኑን ይገልጻሉ። በተጠበቁ አካባቢዎች የሚደረገው የችግኝ ተከላ የጽድቀት መጠኑ የተሻለ እንደሚያደርገው የሚናገሩት ኃላፊው፤ ከዚህም በተጨማሪ ተፋሰሶች ቶሎ እንዲያገግሙ ዕድል የሚሰጥ መሆኑን ጠቁመው፤ ለተከላ የተዘጋጁት ችግኞች ዘርፈ ብዙ አገልግሎት የሚሰጡ የእጽዋት ዓይነቶች መሆናቸውንም አመልክተዋል።የዘንድሮ አምስት ቢሊዮን ችግኝ የመትከል መርሐ ግብር በእነዚህ የተፋሰስ ልማት ላይ የሚሠራ መሆኑን ጠቁመው፤ በተለይ የውሃ መሠረተ ልማቶች አካባቢዎችና በሁሉም ተፋሰሶች ትኩረት ተሰጥቶ እየተሠራ መሆኑን አመልክተዋል።“ክረምቱ ቀደም ብሎ መግባቱን ምቹ ሁኔታን በመፈጠሩ ምክንያት ብዙ ቦታዎች ላይ የችግኝ ተከላ ለማካሄድ አልተቸገርንም” የሚሉት ኃላፊው፤ ይህም ለችግኞች ጽድቀት ከፍተኛ አስተዋፅኦ እንደሚኖረው ጠቆመዋል። አክለውም እስከአሁን 4 ነጥብ 1 ቢሊዮን በላይ ችግኞችን መተከላቸውን አመልክተዋል።በዚህ ዓመት ሰፊ ዝግጅት ተደርጎ ችግኞችን የመትከል ሥራ የተጀመረ መሆኑን የሚገለጹት አቶ ጌታቸው ፤ እንክብካቤ በማድረግም ደረጃ ሰፊ ዝግጅት እየተደረገ እንደሚገኝ አመልክተዋል። ‹‹የተክልናቸውን ችግኞች ተመልስን በማየት ፤በመንከባከብ ፤ በውሃ ማጠጣት ፤ በማረም ፤ በመኮትኮት ፤ ከንክኪ በመጠበቅ ኃላፊነታችንን የማንወጣ ከሆነ የለፋንበት ልፋት የታለመውን ጥቅም ሊያስገኝ አይችልም ›› የሚሉት አቶ ጌታቸው፤ ለዚህም ተካዩን ህብረተሰብ የተከለው ችግኝ እንክብካቤ እንደሚፈልግ ታሳቢ አድርገን ተመልስን በማየት መኮትኮት፤ ማረም፤ መንከባከብና መጠበቅ እንደሚገባ አመልክተዋል። የልማቱ ውጤት ተብሎ የሚወሰደውም እነዚህ ችግኞች ተተክለው የሀብት ምንጭ በማድረግ ሲችል መሆኑን ጠቁመው፤ ሁሉም ህብረተሰብ በተከላው ላይ እንደተረባረበ ሁሉ፤ በዚሁ ልክ ትኩረት ተሰጥቶ እንክብካቤ ላይ እንዲቀጥል ማድረግ እንደሚጠበቅበት አመልክተዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 28/2012 ወርቅነሽ ደምሰው	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36584
1b6b2fdb4b79dd67b6cccbdc9db350b1	5fec945f74becff5936e0827779e66f6	የኢትዮጵያ ሴቶች ብሔራዊ ቡድን ለ23 ተጫዋቾች ጥሪ አደረገ	– ለ2020 የቶኪዮ ኦሎምፒክ የኢትዮጵያ የሴቶች ብሔራዊ ቡድን ተካፋይ ለመሆን በአፍሪካ ዞን የማጣሪያ ጨዋታ ሉሲዎቹ ነሐሴ 20/ 2011 ዓ.ም ከካሜሮን ጋር ለሚያደርጉት ፍልሚያ ብሔራዊ ቡድኑ ለ23 ተጫዋቾች ጥሪ አደረገ። ሶከር ኢትዮጵያ በድረ ገጹ እንዳስነበበው፤ የኢትዮጵያ የሴቶች ብሔራዊ ቡድን አሰልጣኝ ሰላም ዘርዓይ ለ2020 የቶኪዮ ኦሎምፒክ የኢትዮጵያ የሴቶች ብሔራዊ ቡድን ተካፋይ ለመሆን በአፍሪካ ዞን ማጣሪያ ሉሲዎቹ ነሐሴ 20/ 2011 ዓ.ም ከካሜሮን ጋር ለሚያደርጉት ፍልሚያ ቀድሞ ለመዘጋጀት ለ23 ተጫዋቾች ጥሪ ያደረገች ሲሆን፤ በግብ ጠባቂነት ጥሪ ከተደረገላቸው ተጫዋቾች መካከል ማርታ በቀለ ከመከላከያ፣ ታሪኳ በርገና ከጥረት ኮርፖሬትና ዓባይነሽ ኤርቄሎ ከሃዋሳ ከተማ ይገኙበታል። እንዲሁም በተከላካይ መስመር በብሔራዊ ቡድኑ ጥሪ ከተደረገላቸው ተጫዋቾች መካከል፤ መስከረም ካንኮ፣ ነጻነት ጸጋዬ፣ እፀገነት ቡዙነህና ናርዶስ ጌትነት ከአዳማ ከተማ፣ ገነሜ ወርቁና ብዙዓየሁ ታደሰ ከኢትዮጵያ ንግድ ባንክ፣ መሠሉ አበራ ከመከላከያ፣ ቅድስት ዘለቀ ከሃዋሳ ከተማ እንዲሁም ዓለምነሽ ገረመው ከኢትዮ ኤሌክትሪክ ተካተዋል። በአማካይ መስመር በአሰልጣኝ ጥሪ የተደረገላቸው፤ ሕይወት ደንጌሶና ብርቱካን ገ/ክርስቶስ ከኢትዮጵያ ንግድ ባንክ፣ እመቤት አዲሱና አረጋሽ ከልሳ ከመከላከያ እና ሰናይት ቦጋለ ከአዳማ ከተማ ጥሪ ተደርጎላቸዋል። በተጨማሪ በአጥቂ መስመር ጥሪ ከተደረገ ላቸው ተጫዋቾች መካከል፤ ምርቃት ፈለቀና መዲና ጀማል ከሃዋሳ ከተማ፣ ሎዛ አበራ፣ ሰርካዲስ ጉታና ሴናፍ ዋቁማ ከአዳማ ከተማ እንዲሁም ሔለን እሸቱ ከመከላከያ ጥሪ የተደረገላቸው ተጫዋቾች ናቸው። የዩጋንዳን ብሔራዊ ቡድን አሸንፈው ወደ ቀጣዩ ዙር ያለፉት ሉሲዎቹ ነሐሴ 20/2011 ዓ.ም ከካሜሮን ጋር ለሚያደርጉት ለ2020 የቶኪዮ ኦሎምፒክ የአፍሪካ ዞን የማጣሪያ ጨዋታ ከነሐሴ 1/2011 ዓ.ም ጀምሮ ዝግጅታቸውን ማከናወን የጀመሩ ሲሆን፤ ነሐሴ 11/2011 ዓ.ም ከኬኒያ ጋር የወዳጅነት ጨዋታ ያደርጋሉ ተብሎ ይጠበቃል።አዲስ ዘመን ነሃሴ 3/2011ሶሎሞን በየነ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15763
e6b69304b6a45a470018da3446d7ab2e	e75c3a1280c88430af735897ed4f0d9a	የስፖርት አካዳሚው የ2012 ዓ.ም ዕጩ ስፖርተኞችን ሊመለምል ነው	የኢትዮጲያ ወጣቶች ስፖርት አካዳሚ የ2012 ዓ.ም የስልጠና ዘመን ዕጩ ስፖርተኞችን ምልመላ ሊያካሂድ መሆኑን በይፋዊ የማህበራዊ ገጹ አስታውቋል ። አካዳሚው በዚሁ መረጃ ላይ እንዳሰፈረው፤ የ2012 ዓ.ም የስልጠና ዘመን ዕጩ ስፖርተኞችን ምልመላ ሊያካሂድ መሆኑን ገልጾ፤ በአስር የስፖርት አይነቶች በርካታ ቁጥር ያላቸውን ስፖርተኞችን በአስር የስፖርት አይነቶች ተቀብሎ ለማሰልጠን እቅድ ይዞ እየተንቀሳቀሰ ይገኛል። በዚህ መሰረት በእግርኳስ፣ አትሌቲክስ፣ ቮሊቮል፣ ቅርጫት ኳስ፣ ብስክሌት፣ ቦክስ፣ ወርልድ ቴኳንዶ፣ ዉሃ ዋና፣ ፓራሊምፒክ፣ ጠረጴዛ ቴኒስ ስፖርት ነው ብሏል። የስልጠና መስፈርት ማስቀመጡን የገለጸው አካዳሚ፤ ከ15 በታች እና ከ17 ዓመት በታች ታዳጊዎች በማንኛውም የትምህርት ደረጃ የሚገኙ ፍላጎት ያላችው ታዳጊዎች ለመመልመል ማቀዱን ይፋ አድርጓል። አካዳሚው ምልመላውን ከነሐሴ 1 እስከ 15 ቀን 2011 ዓ.ም እንደሚያካሂድ የገለጸው አካዳሚው የሰልጣኝ ምልመላ የሚደረግባቸው አካባቢዎች በአራቱም የሃገሪቱ አቅጣጫዎች በሰባት ቡድን በመዋቀር ወደ ተለያዩ ክልሎች ከትናንት ጀምሮ መንቀሳቀስ መጀመሩን አስታውቋል። በዚህ መሰረትም ወልቂጤ፣ ጅማ፣ መቱ፣ ጋምቤላ ደምቢዶሎ፣ ግምቢ፣ ቤኒሻንጉል፣ መቀለ፣ ሽሬ፣ አክሱም፣ አዲግራት፣ አብአላ፣ ሰመራ፣ አዋሽ አርባ፣ ጅግጅጋ፣ ሀረር፣ ምስራቅ ሀረርጌ፣ ድሬዳዋ፣ ጭሮ፣ መተሀራ፣ሀዋሳ፣ ሻሸመኔ፣ ሀላባ፣ ወላይታ፣ አርባምንጭ፣ ጂንካ፣ ሆሳእና፣ ወራቤ፣ዲላ፣ ጉጂ፣ ቦረና፣ በባሌ ፣ አርሲ፣ ሰሜን ሸዋ፣ ደብርማርቆስ፣ ኮሶበር፣ ባህርዳር፣ ጎንደር፣ ወልዲያ፣ ደሴ፣ ደብረ ብርሀን መሆኑን አስታወቋል። አካዳሚው ሰልጣኞችን የሚመለምል በትን መንገድ በተደጋጋሚ ጥያቄን ሲያስነሳ የነበረ እንደመሆኑ በቀጣይ ወር ለማከናወን የጀመረው ጉዞ ከዚሁ ትችት የሚያወጣው መሆኑ ተገልጿል። በአራቱም የሃገሪቱ አቅጣጫዎች የሚገኙ ክህሎት ያላቸውን ታዳጊ ስፖርተኞችን በጥራትና በብዛት ማግኘት የሚያስችለው እንደሚሆን ተጠብቋል። የኢትዮጲያ ወጣቶች ስፖርት አካዳሚ በ2005 ተመርቆ በ2006 ዓ.ም ስፖርተኞችን መልምሎ ስራውን የጀመረ ሲሆን ፤በ2011 ዓ.ም ዘንድሮ በጥሩነሽ ዲባባ ማሰልጠኛ ማዕከል ለሰባተኛ ጊዜ፣ የአዲስ አበባ ካምፓስ ደግሞ ለሶስተኛ ጊዜ ያሰለጠናቸውን 105 ስፖርተኞች ማስመረቁ የሚታወስ ነው።አዲስ ዘመን ነሃሴ 2/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15709
95e15d15fa210bb0682e88214c8c205e	95c003262e1cad421fddcd2013c09ddf	የእንግሊዝ ፕርሚየር ሊግ ዛሬ ምሽት ይጀመራል	የእንግሊዝ ፕርሚየር ሊግ በ20 ክለቦች መካከል የሚደረግ የ38 ሳምንታት እልህ አስጨራሽ ትግል የአንድ ክለብ የዋንጫ አሸናፊነት ክብር የሚታወጅበት፤ ክለቦች በቻምፒዮንስ ሊጉ ተሳታፊ ለመሆን የሚያበቃቸውን ከአንድ እስከ አራት ያለውን ደረጃ ለመቆናጠጥ አንገት ለአንገት የሚተናነቁበት ሊግ ነው። በአንጻሩ ደግሞ ሶስት ክለቦች ወደ ቻምፒዮን ሺፑ ላለመውረድ በሚያደርጉት እልህ አስጨራሽ ትንቅንቅ አንዱ ክለብ ለአንዱ በቀላሉ እጅ የማይሰጥበትና ይሄ ክለብ በቀላሉ ያሸንፋል ብሎ ለመገመት አዳጋች በመሆኑ፤ ሚሊየኖች የሚያብዱለትና እንባ የሚራጩበት በዓለም እግር ኳስ አፍቃሪያን ዘንድ በጉጉት የሚጠበቅ፤ የሁሉንም ስፖርት አፍቃሪ ቀልብና ስሜት የገዛ፤ ሃያላን ክለቦች የሚፋለሙበት ተወዳጁ የእንግሊዝ ፕርሚየር ሊግ የ2019/20 የውድድር ዓመት ዛሬ ምሽት አራት ሰዓት የመርሲ ሳይዱ ሊቨርፑል በአንፊልድ ከኖርዊች ሲቲ በሚያደርጉት ፍልሚያ አሃዱ ብሎ ይጀምራል፡፡ አዲሱን የውድድር ዓመት በአዲስ የቡድን መንፈስና ጥንካሬ ለመጀመር ቡድኖች ራሳቸ ውን በቅድመ ውድድር የወዳጅነት ጨዋ ታዎች ሲያዘጋጁና ትናንት በተጠናቀቀው የክረምቱ የተጫዋቾች የዝውውር መስኮት አዳ ዲስ ተጫዋቾችን ወደ ክለባቸው በማዘዋወር ክለባ ቸውን ሲያጠናክሩ ቆይተዋል። በመሆኑም የ2019/20 የእንግሊዝ ፕር ሚየር ሊግ የውድድር ዘመን ዛሬ ምሽት ሊቨርፑል ከኖርዊች ሲቲ በሚያደርጉት ፍልሚያ ሲጀምር፤ ነገ ሊጉ ቀጥሎ ሲውል ስድስት ጨዋታዎች የሚካሄዱ ይሆናል። ከነዚህ መካከል በምሳ ስዓት ጨዋታ ዌስት ሃም ዩናይትድ ከሊጉ ቻምፒዮና ማንቸስተር ሲቲ፣ ምሽት 11 ስዓት ክሪስታል ፓላስ ከኤቨርተን እና ምሽት አንድ ሰዓት ተኩል ቶተነሃም ሆትስፐር ከቻምፒዮን ሺፑ ከአደገው ከአስቶን ቪላ ጋር የሚያደርጉት ጨዋታዎች በጉጉት ይጠበቃሉ። እሁድ እለት ቀጥሎ በሚውለው የሊጉ መርሐ ግብር ሶስት ጨዋታዎች የሚካሄዱ ሲሆን፤ ቀያይ ሰይጣኖቹ ማንቸስተር ዩናይትድ በኦልድትራፎርድ ቲያትር ኦፍ ድሪምስ ስታዲየም ከሰማያዊዎቹ ቼልሲ ጋር የሚያደርጉት የሳምንቱ ትልቁ ጨዋታ በዚሁ እለት የሚካሄድ ይሆናል። ባሳለፍነው የውድድር ዓመት በቀያይ ሰይጣኖቹ ቤት ስኬታማውን አሰልጣኝ ጆሴ ሞሪንሆን ተክተው ኦልትራፎርድ የደረሱት የቀድ ሞው የቀያይ ሰይጣኖቹ የፊት መስመር ተጫዋች የነበረውና አሁን ላይ የክለቡ ዋና አሰልጣኝ የሆነው ኦሌ ገነር ሶልሻየር የዘንድሮውን የሊጉን ዋንጫ ከክለቡ ጋር ከፍ አድርጎ ለመሳምና በቻምፒዮንስ ሊጉ ተሳታፊ የሚያደርጋቸውን ውጤት ለማስመዝገብ በክረምቱ የዝውውር መስኮት በንቃት በመሳተፍ ክለቡን በወጣት ተጫዋቾች ያጠናከሩ በመሆኑ፤ ቀያይ ሰይጣኖቹ ከወዲሁ ይሄንን ትልማቸውን ለማሳካት የሚያ ስችላቸውን ስንቅ ለመሰነቅ ከሰማያዊዎቹ ጋር የሚያደርጉት ትንቅንቅ ጨዋታውን ተጠባቂ አድርጎታል። ቀያይ ሰይጣኖቹ ባሳለፍነው የውድድር ዓመት በሊጉ ስድስተኛ ደረጃን ይዘው ያጠናቀቁ ሲሆን፤ በክለቡ በተከላካይ መስመር ላይ የሚታየውን ክፍተት ለመሙላት እንግሊዛዊውን የሌስተር ሲቲ ተከላካይ ሃሪ ማጉዌርን የዓለማችን ውዱ ተከላካይ በማድረግ በ80 ሚሊዮን ፓውንድ አስፈርሟል። ተጫዋቹም በቀያዮቹ ቤት ቪዲችና ሪዮ ፈርዲናንድ ያሳዩትን ጥምረት ዳግም በኦል ትራ ፎርድ ለመድገም እንደሚጥር ከወዲሁ የተናገረ ሲሆን፤ በዚህ ጨዋታ የዓለማችን ውዱ የቀያዮቹ የተከላካይ ክፍል በሰማያዊዎቹ ቼልሲ ይደፈር ይሆን? የሚለው ጨዋታውን ተጠባቂ ካደረጉት ምክንያቶች አንዱ ነው። በአንጻሩ ባሳለፍነው የውድድር ዘመን ሰማያዊዎቹ ቼልሲ በጣሊያናዊው ማውሪዚዮ ሳሪ እየተመራ በቻምፒዮንስ ሊጉ መሳተፍ የሚያስችለውን የሶስተኛ ደረጃን ይዞ ከማጠ ናቀቁ ባሻገር የዩሮፓ ሊግ ዋንጫን ማንሳት የቻለ ቢሆንም፤ አሰልጣኙ ወደ ጣሊያን ማቅናታቸውን ተከትሎ በቻምፒዮን ሺፑ ደርቢ ካውንቲን በአሰልጣኝነት ይዞ ድንቅ ብቃቱን ያሳየው የሰማያዊዎቹ የቀድሞው የመሃል ሜዳ ፈርጥ ፍራንክ ላምፓርድ የክለቡን ዋና አሰልጣኝነት ዙፋኑን ከማውሪዚዮ ሳሪ ተቀብሏል። በመሆኑም አሰልጣኙ ስታምፎርድ ብሪጅን በአሰልጣኝነት በተቀላቀለ ማግስት ሰማያዊዎቹ በሊጉ የመጀመሪያ ጨዋታቸውን ከቀያዮቹ ጋር በሚያደርጉት ፍልሚያ አሃዱ ብለው ይጀምራሉ። ላምፓርድም ይሄን ጨዋታ በበላ ይነት በማሸነፍ ለቦታው እንደሚመጥን እራሱን የሚያሳይበት በመሆኑ፤ ጨዋታውን ከመቼውም ግዜ በላይ ተጠባቂ ያደርገዋል። እንዲሁም ሰማያዊዎቹ ቼልሲ በቁርጥ ቀን ልጃቸው በፍራንክ ላምፓርድ እየተመራ በቅድመ የውድድር የወዳጅነት ጨዋታዎች ላይ ክለቡ ድንቅ ብቃቱን አሳይቷል። በተለይ ቼልሲ ከባርሴሎና ባደረጉት የወዳጅነት ጨዋታ ላይ ሰማያዊዎቹ በፍጹም የጨዋታና የጎል የበላይነት የዓለማችንን ሀያል ክልብ ባርሴሎናን አምበርክከዋል። ስለዚህ ሰማያዊዎቹ በቅድመ ወድድር የወዳጅነት ጨዋታ በባርሴሎና ላይ የፈጸሙትን ጀብድ ዳግም በኦልትራፎርድ ቲያትር ኦፍ ድሪ ምስ ስታዲየም ሊደግሙት ይችላሉ የሚል መላምት ከወዲሁ በስፖርት ቤተሰቡ እየተሰጠ በመሆኑ፤ በጨዋታው ማን ያሸንፋል የሚለውን በጉጉት እንዲጠበቅ አድርጎታል። ሁለቱ ክለቦች ባለፈው በተገናኙበት ስድስት ጨዋታዎች ሁለት ሁለት ጊዜ ሲሸናነፉ፤ ሁለት ጊዜ ደግሞ አቻ ወጥተዋል። በጥቅሉ ሁለቱ ክለቦች በፕርሚየር ሊጉ በተገናኙበት ጨዋታዎች 78 ጊዜ ቀያይ ሰይጣኖቹ ሲያሸንፉ፤ በአንጻሩ ሰማያዊዎቹ ደግሞ 54 ጊዜ ረትተዋል። በ51 ጨዋታዎች ደግሞ አቻ ወጥተዋል። በአጠቃላይ በዚህ የውድድር ዓመት የፕሪሚየር ሊጉ ቻምፒዮና ማንቸስተር ሲቲ የሊጉን ዋንጫ ሶስት ጊዜ በተከታታይ በማንሳት ‹‹ሀትሪክ›› ለመስራት ይፋለማል፤ ሊጉ እንዳዲስ ከተቋቋመ ጀምሮ የሊጉን ዋንጫ ማሳካት የተሳነው የቻምፒዮን ሊጉ አሸናፊ የመርሲ ሳይዱ ሊቨርፑል ባሳለፍነው የውድድር ዓመት በአንድ ነጥብ ልዩነት የፕሪሚየር ሊጉን ዋንጫ በውሃ ሰማያዊዎቹ ማንቸስተር ሲቲ በመነጠቁ፤ በዚህ የውድድር አመት ቀያዮቹ ከስተታቸው በመማር የሊጉን ዋንጫ ለማንሳት ይፋለማሉ። እንዲሁም የእግር ኳስ ጠበብቱ አርሴን ቬንገር ከ22 ዓመታት የኤምሬትስ ቆይታ ከተሸኙ በኋላ መድፈኞቹ አርሴናል በኡና ኤምሬይ እየተመሩ ሁለተኛ የውድድር አመታቸውን የሚያካሂዱ ሲሆን፤ አሰልጣኙ በክረምቱ የተጫዋቾች የዝውውር መስኮት በንቃት በመሳተፍ የሊጉን ዋንጫ ለማንሳት ከወዲሁ ቆርጠው ተነስተዋል። ስለዚህ የ2019/20 የእንግሊዝ ፕርሚየር ሊግ የውድድር ዘመን የሊጉ ሃያላን ክለቦች የሊጉን ዋንጫ ለማንሳት ከመቼውም ጊዜ በላይ ቆርጠው የተነሱበት በመሆኑ፤ የስፖርት ቤተሰቡ አስደሳች የውድድር አመት የሚያሳልፍበትና ታላላቅ የእግር ኳስ ትዕይንት የሚታይበት የውድድር ዓመት እንደሚሆን ከወዲሁ እየተ ተነበየ ይገኛል። ተወዳጁ የእንግሊዝ ፕርሚየር ሊግ እንደ አዲስ ከተጀመረ እ.አ.አ ከ1992 ወዲህ 28ኛ የውድድር ዘመኑን ዛሬ ምሽት በይፋ ሲጀመር፤ ባሳለፍነው የውድድር አመት በኮከቡ አሰልጣኝ ጋርዲኦላ የሚመራው ማንቸስተር ሲቲ 98 ነጥቦችን ሰብስቦ ቻምፒዮን ሆኖ ሲያጠናቅቅ፤ በአንፃሩ ደግሞ ካርዲፍ ሲቲ፣ ፉልሃምና ሁደር ስፊል ታውን ከፕርሚየር ሊጉ ወደ ቻምፒዮንስ ሺፑ ተሰናብተዋል። በነዚህ ክለቦች ምትክ በ2018/19 የውድድር ዓመት ሶስት አዳዲስ ቡድኖች ከሻምፒዮን ሺፑ ፕሪሚየር ሊጉን የተቀላቀሉ ሲሆን፤ ክለቦቹም ኖርዊች ሲቲ፣ ሼፍልድ ዩናይትድና አስቶን ቪላ ናቸው። እነዚህ ክለቦችም ወደ ቻምፒዮን ሺፑ ተመልሰው ላለመውረድ በሚያደርጉት እልህ አስጨራሽ ትንቅንቅ የ2019/20 የእንግሊዝ ፕርሚየር ሊግ የውድድር ዘመን ድምቀት ይሆናሉ ተብሎ ይጠበቃል፡፡አዲስ ዘመን ነሃሴ 3/2011ሶሎሞን በየነ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15766
74a6101465074644a7a544c4dfb51294	41c10d66bddeabdcf4513522a4366d4a	የኢትዮጵያ ካራቴ ብሄራዊ ቡድን ዝግጅት	12 ኛው የመላ አፍሪካ ጨዋታ ከነሐሴ 13 እስከ 25 ቀን 2011 ዓ.ም በሞሮኮ ራባት ከተማ የሚካሄድ ሲሆን ኢትዮጵያም ተሳታፊ ከምትሆንባቸው 13 የስፖርት አይነቶች አንዱ ካራቴ ነው። በውድድሩ የሚሳተፈው የኢትዮጵያ ካራቴ ብሄራዊ ቡድን ልኡክ ከወዲሁ ቅድመ ዝግጅቱን እያደረጉ እንደሚገኙና በውድድሩም ጥሩ ውጤት ያስመዘግባሉ የሚል እምነት መያዙ ተጠቁሟል። ተሳታፊ ስፖርተኞችም ውጤታማ ለመሆን እየሰሩ መሆኑን ገልጸዋል። የኢትዮጵያ ካራቴ ፌዴሬሽን ጽህፈት ቤት ኃላፊ አቶ አሠፋ አንጀሎ ዝግጅቱን አስመልክተው እንደተናገሩት ፤ ለውድድሩ ትኩረት በመስጠት ከግንቦት ወር ጀምሮ ዝግጅት መጀመሩንና ሁሉም ክልሎችና ከተማ አስተዳደሮች የተሳተፉበት ሻምፒዮና በማካሄድ ውጤታማ ሊሆኑ ይችላሉ ተብሎ የታመነባቸው 25 ወጣት ስፖርተኞች ዕጩ የብሔራዊ ቡድን አባል የማድረግ ስራ መከናወኑን ተናግረዋል፡፡ ከተመለመሉት ዕጩ የብሔራዊ ቡድን አባላት ውስጥም አስፈላጊውን ማጣሪያ በማድረግ 3 ሴትና 6 ወንድ ስፖርተኞች ለውድድሩ ተመርጠዋልⵆ ስፖርተኞቹም በቀን 2 ጊዜ የስልጠና መርሃ ግብር ወጥቶላቸው ዝግጅታቸውን በማድረግ ላይ ሲሆኑ መንግስትም በቂ የገንዘብ ድጋፍ በማድረግ በውድድሩ የተሻለ ውጤት እንደሚመዘገብ ፍላጎት ማሳየቱን ተናግረዋል። እገዛው ጥሩ ቢሆንም ብሄራዊ ቡድኑ በተወሰነ መልኩ ውስንነቶች እንዳሉበት ጠቁመዋል። ከውስንነቶቹ መካከል ዓለም አቀፉ የካራቴ ፌዴሬሽን ያረጋገጠው የመወዳደሪያ ልብስ “ቲሞኖ” በሀገር ውስጥ አለመኖሩ ነው ያሉት አቶ አሰፋ ይህን ችግር ለመፍታትና ለውድድሩ ሙሉ ሆኖ ለመገኘት ከአንዳንድ ዓለም አቀፍ ተቋማት ጋር በመጻጻፍ ላይ ነን ብለዋል፤ ጥረቱ ተሳክቶም ለውድድሩ እንደሚደርስ ያላቸውን እምነት ጠቁመዋል። የብሄራዊ ቡድኑ ዋና አሠልጣኝ ኢንስትራክተር ዮሴፍ ተበጀ በበኩላቸው ዝግጅቱ ጥሩ መሆኑን ተናግረው ተወዳዳሪ ስፖርተኞች የሚሰጣቸውን ስልጠና በአግባቡ እየተቀበሉ መሆኑን እና በስነ ልቦና ፣ በታክቲክ እና በቴክኒክ በመዘጋጀት ሙሉ የማሸነፍ አቅምም መፍጠራቸውን ተናግረዋል ፡፡ ኢንስትራክተር ዮሴፍ እንደሚሉት ቡድኑ እየተደረገለት ያለው ድጋፍ ከወትሮው የተለየ ነው ተወዳዳሪዎችም በድጋፉ ልክ ውጤት ለማስመዝገብ ጥረት እያደረጉ መሆኑን ገልፀዋል ፡፡ በዝግጅቱ ዙሪያ አስተያየቱን የሰጡት የነጠላ ካታና የቡድን ካታ ተወዳዳሪ የሆኑት ሄዋን እና ሰለሞን እንደገለፁት ፤ በፌዴሬሽኑ እየተደረገ ያለው ድጋፍ እና በአሠልጣኙ እየተሰጣቸው ባለው ስልጠና ደስተኞች መሆናቸውን በመግለጽ ለሀገራቸው ውጤት በማስመዝገብ አዲስ ታሪክ ለመስራት መዘጋጀታቸውን አብራርተዋል፡፡ በሞሮኮ ራባት በሚካሄደው 12ኛው መላ አፍሪካ ጨዋታ በካራቴ ስፖርት ኢትዮጵያ በ 3 ሴት በ 6 ወንድ ስፖርተኞች ተወክላ የምትሳተፍ ሲሆን በነጠላ ካታ እና ኩምቴ (fight) በወንድ እና በሴት እንዲሁም በቡድን ካታ በወንድ ትካፈላለች ፡፡አዲስ ዘመን ነሃሴ 2/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15706
0afc2bda54184b3ec2a8d080492ae5ff	05dc5e3606d9c37252039ef32708eb3e	በህግ የበላይነት አለማመን ከፈጣሪ መለየትና ከሰው ልጆች መስተጋብሯዊ ሂደት መውጣት ነው” – ሊቀትጉኀን ቀሲስ ታጋይ ታደለ	አዲስ አበባ፦ በህግ የበላይነት አለማመን ከፈጣሪ መለየት ብቻ ሳይሆን፤ ከሰው ልጆች መስተጋብሯዊ ሂደት ውስጥ መውጣት ጭምር እንደሆነ የሃይማኖት ተቋማት ጉባኤ ዋና ፀሐፊ ሊቀትጉኀን ቀሲስ ታጋይ ታደለ አስታወቁ። ከህግ በላይ መሆን በማንኛውም መልኩ ዋጋ እንደሚያስከፍልም ገለጹ። ቀሲስ ታጋይ በተለይ ከአዲስ ዘመን ጋዜጣ ጋር ባደረጉት ቃለ መጠይቅ፣ በህግ የበላይነት አለማመን ከፈጣሪ መለየት ብቻ ሳይሆን፤ ከሰው ልጆች መስተጋብራዊ ሂደት መውጣት ጭምር ነው ብለዋል። ከህግ በላይ መሆንም በማንኛውም መልኩ ዋጋ ያስከፍላል። ህግ እንጂ ሰው የበላይ እንዳልሆነ ማመን እንደሚያስፈልግ ሃይማኖት እንደሚያስተምር አመልክተዋል። ህግ ሲከበር ዘርቶ የመልቀም፣ ወጥቶ የመግባትና ሠርቶ የመልማት አቅም ይፈጠራል፤ ተጠያቂነትም ይሰፍናል። ሰላምና መረጋጋትም ይመጣል ያሉት ቀሲስ ታጋይ ፣ ከዚህ ውጪ ግን መሪም፣ ተመሪም፣ ገዳይም ተገዳይም ሳይታወቅ መር የለቀቀ ሁኔታ በአገሪቱ ላይ ይንሰራፋል። ይህም ሰው እና አገር አልባ መሆንን ያስከትላል ብለዋል።ህግ ማለት የእግዚአብሄር ቃል ነው፤ እግዚአብሔርን የማያከብር ደግሞ ቤተእምነት ላይ ምንም ዋጋ ሊኖረው እንደማይችል አመልክተው ፣ የህግ የበላይነት አስተምሮ ከዚህ አንጻር እንዲቃኝም እየሠራን ነው ብለዋል። መንግሥት አሁን የጀመረው የህግ ማስከበር ሥራ ከእኛ አስተምህሮ ጋር ተመጋጋቢ ስለሆነ በሃይማኖት በኩል የሚመጣውን የህግ ጥሰት እናስቆማለን የሚል እምነት እንዳላቸው አስታውቀዋል። መጽሐፋዊ አስተምህሮ ሰውን በአግባቡ የሚመራና ወደፊት እንዲጓዝ አቅም የሚፈጥር እንደሆነ ጠቁመው፣ ከመጽሐፉ ውጪ በራስ አስተሳሰብ የመጽሐፉን ቃል እያጣመሙ በመተርጎም መሄዱ ብዙዎችን ዋጋ እያስከፈለ መሆኑን ገልጸዋል። በተለይም ከፖለቲካዊ አስተምሮ አንጻር ሰባክያንና መምህራን የእምነቱን መሰረት ባልጠበቀ መልኩ ትምህርት መስጠታቸው አገር ብዙ ዋጋ እንድትከፍል እያደረጋት መሆኑንም ጠቁመዋል። የሃይማኖት ተቋማት የሃይማኖት ሜዳ እንጂ የፖለቲካ ጨዋታ የሚካሄድበት መድረክ አይደሉም። የተቸገሩ መጠለያ እንጂ የጠገቡ መሸሸጊያም ሊሆን አይገባም ያሉት ቀሲስ ታጋይ ፣ ሃይማኖትና መንግሥት የሚገናኘው በፖለቲካው ሳይሆን በሰላምና በልማት ነው። ስለዚህም ሃይማኖተኛ ነኝ የሚለው አካል አውዱን መለየት አለበት ብለዋል። ማህበራዊ ቀውሶች ሲመጡ እንድ ላይ ሆኖ መሥራትም ግዴታ መሆኑን ሊቀበል እንደሚገባ አመልክተዋል። እኛንም መንግሥትንም የሚጠቀም ህዝብ ስለሆነ በህጉ መሰረት ህዝብን በጋራ ማገልገል ጥያቄ የማይነሳበት ጉዳይ መሆኑን አምነን እየሠራን ነው ያሉት ቀሲስ ታጋይ ፣ በአስተምሯችን መሰረት ህዝብን ለማገልገል ሃይማኖት ተገን ሳናደርግ፣ መንግሥትም ፖለቲካውን ሳይወግን መሥራት ቅድሚያ ሊሰጠው እንደሚገባም ጠቁመዋል። በትውልዱ ላይ እየታየ ላለው የሥነ ምግባር ችግር በዋነኛነት ተጠያቂው ወላጅ መሆኑን አመልክተው፣ ወላጅ ግብረገብነትን ከቤት ጀምሮ አላስተማረም። ዱላ ይዞ ሲወጣ አልተቆጣም፤ ራሱን ሰድቦ ሳያበቃ ሌሎችን ሲደበድብ አላስቆመውም። ስለ አገሩ እንኳን መጥፎ ነገር ሲናገር አላስተወውም። አንድነትና ሰብዓዊ ክብር የሚለውን በአግባቡ እየተረዳ እንዲያድግ አልኮተኮተውም ብለዋል። የእምነት ተቋማት ሌላኞቹ ተጠያቂዎች መሆናቸውን ጠቁመው፤ እነዚህ ተቋማት ከቤተሰብ ልጅን ተረክበው በሃይማኖትና በምግባር የተሻለ ማድረግ ይጠበቅባቸው እንደነበር ገልጸዋል። ይህን ሥራቸውን ባለመሥራታቸው አንዱ በሌላው ሃይማኖት ተከታይ ሰው ላይ ዱላ ይዞ በመውጣት አትግደል የተባለውን በመጣስ ይገላል፤ ወንድምህን እንደራስህ አድርገህ ውደድ ቢባልም መውደዱን ትቶ ያሳድደዋል። እናት አባትህን አክብር የሚለውም ትዕዛዝ ለእርሱ መመሪያውና ግዴታው እንደሆነ ባለመረዳትም ሲደበድባቸው እንደሚስተዋል አመልክተዋል። “ትውልዱ የአገሩን ንብረት እያጠፋ የሚገኘው ስላልተማረና በሥነምግባር ስላልታነጸ ነው። በተለይ የሚያሳዝነው የስላሴን ፍጡር ሲያፈርስ ምንም ዓይነት ርህራሄ ሳይሰማው ማድረጉ ነው። እናም ይህ ውጤት የሃይማኖት ተቋማት በሚገባ ማስተማር ባለመቻላቸው መጥቷል” ብለዋል። መንግሥትም ቢሆን በትምህርት ተቋማቱ ቀለም እንጂ ሥነምግባር እያስተማረ ትውልዱን አላስቀጠለም። በዚያ ላይ እስከአሁን ባሉት ተግባራት የትውልድ ልማት የሚባለው ነገር እንደ ሀገር በምንም መልኩ አልተሠራበትም ያሉት ቀሲስ ታጋይ ፣ በዚህ የተነሳ ትውልዱ መረን ለቋል። የማልጠቅም ሰው ነኝ በማለት ራሱን ስለሚፈርጅም ወደተሻለ ነገር እንዳያመራ ሆኗል። አገሩ ለእርሱ የአዕምሮ ልማት ስላልሠራችለት ሌላ አገር ብቻ የሚያስብ እንደሆነ አስታውቀዋል። “የሰው ክቡርነትንና ራሱም እንደሚሞት ሳይረዳ ዩኒቨርሲቲ እና ከዚያ በላይ እየተሰጠ ተዛውሯል። ይህ ደግሞ ቀጣይ አገር ተረካቢን ከሚያፈራው ዩኒቨርሲቲ አገር የሚገነባ ሳይሆን ከፎቅ ላይ ሰው እየወረወረ አስከሬን የሚልክ ትውልድ ሆኗል። ስለዚህ አስተምሬያለሁ፤ ቀርጼያለሁ የሚል ሞራል እንደመንግሥት የለም ማለት ይቻላል ብለዋል። ዛሬ ያለመሥራታችንን ውጤት እያጨድን የምንገኝበት ጊዜ ነው። ስለዚህ ነገም ሌሎችን በዚህ መስመር ውስጥ እንዳናስጉዛቸው ትውልድ መሥራት ላይ መረባረብ አለብን ብለዋል። እንደዛሬው ተነስቶ እንኳን እንዲቀመጡ ዕድል የማይሰጥ፤ አባትና እናቱን የሚገድልና የሚመታ፤ የራሱን መኖሪያና የቀጣይ ሕይወቱን ማበልጸጊያ ሳይቀር የሚያወድም እንዳንፈጥር ሦሶስቱም አካላት ኃላፊነት ሊወጡ እንደሚገባ አመልክተዋል። “ችግር እንደሚያጠነክር አምኖ ችግር ፈጣሪዎችን በህግ እየጠየቁ በዚያው ልክ ስለ እውነት የሚቆም ትውልድ እየፈጠረ ነገን መሥራት ይገባል። አላማኞች በህግ መጠየቅና ወደ አማኝነት ማምጣት ላይ መሥራትም ይጠበቃል። እንክርዳዱን ወደ ስንዴነት ለመቀየር የማይቻል ከሆነ ደግሞ ስንዴውን በስንዴነት ማስቀጠል ላይ መበርታት ግድ ነው” ብለዋል። አሁን የነብር ጅራት ተይዟል። ይህ ደግሞ ህጉ ሲሆን፤ ከለቀቅነው መጀመሪያ የሚበላን እኛን ነውና ማጥበቃችን ሊቀጥል ይገባል። ጎን ለጎንም ትውልዱን የመገንባት ሥራ ተጠናክሮ መቀጠል እንዳለበት አመልክተዋል። የዚህ አገር ችግር ድሮ ዳቦ ሲሆን፤ አሁን ግን ሁለት ጉዳዮች ጠያቄያችን ሆነዋል። ብሔርና ሃይማኖት። ይህ ደግሞ መቀማትን አምጥቷል። ሳይሠሩ የሌሎችን መመኘትን፤ ቢያገኙም አለመርካትን አላብሶናል ሲሉን ተናግረዋል። “አስከሬን ላይ ሰልፊ መነሳት፣ እየጎተቱ መግረፍ የትም ያልታየ ሰብዓዊነት የሌለው ተግባር መተግበራችን አላሸማቀቀንም። ሰው ሲገደል እያየንም መቃወም አልቻልንም። ስለዚህም ይህንን የተረገምንበትን ሁኔታ ለይተን ካላወጣን አሁንም ሰው መሆናችን መልስ አይኖረውም” ይላሉ። ለዚህ ያበቃቸው ደግሞ አገራዊ እሳቤ የሌላቸው መሪዎችና አመራሮች የመሪነትን ቦታ እንዲይዙ መደረጋቸው ነው። ቀበሌያዊና ጎጣዊ አስተሳሰባቸውን በአገሪቱ ላይ እንዲሰፍን አድርገው ሰው ሊያደርገው የማይገቡ ተግባራትን እንድናይ ሆነናል። ለዚህ በአብነት የሚነሳው ደግሞ ሻሸመኔ ላይ የተሠራው ግፍ ነው። ስለዚህም ኢትዮጵያዊነት መተባበር፣ መተጋገዝ፣ ሰውን መርዳትና ከፍ እንዲል መትጋት ቢሆንም ዛሬ መልኩን ቀይሮ አለመተማመንና መቀማማት ሆኗል ብለዋል። ሌላው ኢትዮጵያዊ መልክን የቀየረው የመሪው አስተምሮ ነው፤ እርሱ እየተነገረው ያደገው በጎውን ሳይሆን መጥፎውን ስለነበር በመምራት ሂደት ይኸው በስፋት ተንጸባርቋል። ቀደም ሲል የሚነገረን ትርክት በብሔር እንድናስብ ሆነን ስላሳደገን እንዳንተማመን ጭምር አድርጎናል። መጥፎ ትርክቶችን ብቻ ይዘን መቀጠላችንም እንዲሁ መልካሙን ሳይሆን መጥፎውን ብቻ እንድንመለከትና በመጥፎው መንገድ እንድንጓዝም አድርጎናል። ስለዚህ አሁን መፍትሔው ክፉ ታሪኮችን ለአስተማሪነት በማወቅና በመተው ወደፊት መገስገስ ላይ መሥራት ነው ሲሉ ተናግረዋል። በቅርቡ የተከሰተውን ብቻ ብንመለከት ችግሩ ሁለት መልክ እንዲይዝ ተደረገ እንጂ ሁለቱም ትክክል አልነበረም። ሃይማኖትን ብናነሳ ጥያቄው የእምነት ቢሆን ኖሮ ሃጫሉ የሌላ እምነት ተከታይ መሆን ነበረበት። ሃጫሉ ግን የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ እምነት ተከታይ ነው። ስለዚህም በእርሱ መሞት መቆጨትና በግፍ ሊገደል እንደማይገባ መጠየቅ የነበረባትም፤ ውግዘትም ማድረግ ያለባት የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ቤተክርስትያን ነች። ግን ጩኸቴን ቀሙኝ ይመስል በቤተክርስቲያኗ ላይ አደጋ አደረሱ። ምዕመናኖቿንም ቀሟት። ስለዚህም ጉዳዩ የሃይማኖት እንዳልሆነ በደንብ ያሳያል ብለዋል። በተመሳሳይ ብሔር ነው ለማለትም ብዙ የኦሮሞ ልጆች በዚያው ተወልደው ባደጉበት ቦታ የችግሩ ሰለባ ሆነዋል። እናም ምክንያቱ ብሔርም ሆነ ሃይማኖት ሳይሆን ልዩ የፖለቲካ ፍላጎት ነው። እናም ይህንን መጠቀሚያ ያደረጉትን መለየት የሃይማኖት አባቶችና የመንግሥት ጉዳይ መሆን አለበት። ሁልጊዜ የእምነት ተቋማት የፖለቲካ ምንጭ መሆን እንዳይኖርባቸው ከመቼውም በበለጠ ይህንን መነሻ አድርጎም የማያዳግም የህግ ማስከበር ሥራ መከወን ይኖርበታል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 26/2012 ጽጌረዳ ጫንያለው	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36511
5942dbfb64fe56498b87ecaf43dbaea7	c236c99a0411a9adc1bd383048f0c4cd	የትግራይ ክልል ለምርጫ የጀመረውን ኢ-ህገ መንግስታዊ እንቅስቃሴ እንዲያቆም የፌዴሬሽን ምክር ቤት አሳሰበ	አዲስ አበባ፦ የትግራይ ክልል መንግስት ምርጫ ለማካሄድ የጀመረውን ኢ-ህገ መንግስታዊ እንቅስቃሴ በአፋጣኝ እንዲያቆም የፌዴሬሽን ምክር ቤት አሳሰበ። ምክር ቤቱ ለትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ምክር ቤት በላከው ደብዳቤ የኢትዮጵያ ብሄራዊ ምርጫ ቦርድ በኮቪድ 19 ወረርሽኝ ምክንያት ስድስተኛውን ሀገራዊ ምርጫ ማካሄድ እንደማይችል ያቀረበውን ሪፖርት መነሻ በማድረግ የሕገ መንግስት ትርጉም እንደተሰጠበት አስታውሷል። በዚህም የኢፌዴሪ ሕገ መንግስት ምርጫን በወቅቱ ለማካሄድ ከአቅም በላይ የሆነ እክል ሲያጋጥም ምን መደረግ እንዳለበት በግልጽ ባለመደንገጉ እና ህገ መንግስቱ በሚፈቅደው መሰረት ክፍተቱን በህገ መንግስት ትርጉም መሙላት ተገቢ መሆኑን በማመን ስድስተኛው ሀገራዊ ምርጫ እንዲራዘም መወሰኑንም አስታውሷል። ይሁንና የትግራይ ክልል መንግስት ይህን ውሳኔ ወደ ጎን በመተው በክልሉ ምርጫ ለማካሄድ ወስኖ እንቅስቃሴ እያደረገ መሆኑን አረጋግጠናል ያለው ምክር ቤቱ፣ በህገ መንግስቱ አንቀጽ 102 መሰረት በፌዴራልና በክልል ነጻና ትክክለኛ ምርጫ በገለልተኛነት ማካሄድ የሚችለው የብሄራዊ ምርጫ ቦርድ ብቻ እንደሆነና በክልል ደረጃ የሚቋቋም ምርጫ ቦርድ አለመኖሩን ጠቅሷል። በመሆኑም የትግራይ ክልል ምርጫን በሚመለከት የወሰነው ውሳኔና የራሱን የምርጫ ኮሚሽን በማቋቋም ጭምር እያካሄደ ያለው እንቅስቃሴ የፌዴሬሽን ምክር ቤት ስድስተኛውን ሀገራዊ ምርጫ በተመለከተ ሰኔ 3 ቀን 2012 ዓመተ ምህረት ያሳለፈውን ውሳኔ ያላከበረ ከመሆም ባሻገር ግልጽ የሆነ የህገ መንግስት ጥሰት መሆኑን አመልክቷል። በተጨማሪም በህገ መንግስቱ አንቀጽ 62(9) መነሻ በማድረግ ማንኛውም ክልል ህገ መንግስቱን በመጣስ ህገ መንግስዊ ሥርዓቱን አደጋ ላይ የጣለ እንደሆነ የፌዴራሉ መንግስት ጣልቃ የሚገባበትን ሥርዓት ለመደንገግ በወጣው አዋጅ ቁጥር 359/1995 አንቀጽ 12 መሰረት በአንድ የክልል መንግስት ተሳትፎ ወይም እውቅና ህገ መንግስቱን ወይም ህገ መንግስታዊ ሥርዓቱን ባለማክበር የሚደረግ እንቅስቃሴ ወይም ድርጊት ህገ መንግስታዊ ሥርዓቱን አደጋ ላይ የጣለ እንቅስቃሴ ወይም ድርጊት እንደሆነ በግልጽ መደንገጉን አስታውቋል። በመሆኑም የትግራይ ክልል ምርጫን ለማካሄድ የጀመረው እንቅስቃሴ ህገ መንግስቱን የሚቃረን፣ ህገ መንግሥታዊ ሥርዓቱን አደጋ ላይ የሚጥልና የኢትዮጵያን የፌዴራል ሥርዓት የሚጎዳ አካሄድ እንደሆነ ጠቁሟል። በተጨማሪም በህገ መንግስቱ አንቀጽ 50(8) መሰረት ለፌዴራል መንግስት የተሰጠው ሥልጣን በክልሎች መከበር ያለበት መሆኑና የህገ መንግስት የበላይነት በሚደነግገው የህገ መንግስቱ አንቀጽ 9 (1) መሰረት፣ ማንኛውም ህግ ወይም የመንግስት አካል ውሳኔ ከህገ መንግስቱ ጋር የሚቃረን ከሆነ ተፈጻሚነት እንደማይኖረው ታውቆ የክልሉ መንግስት ህገ መንግስቱንና የፌዴሬሽን ምክር ቤትን ውሳኔ እንዲያከብርና የጀመረውን ኢ-ህገ መንግስታዊ እንቅስቃሴ በአፋጣኝ እንዲያቆም ምክር ቤቱ አሳስቧል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 26/2012 በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36508
24b73726380fba591b0fdc833381b99e	8fe5ad6ee5fd5f00df21605edccc74d6	ዛሬ ከቀኑ 10፡00 ጀምሮ ኢትዮጵያውያን ለሶስት ደቂቃ ደስታቸውን ያበስራሉ	አዲስ አበባ፡- ዛሬ ከቀኑ 10 ሰዓት ጀምሮ በሀገር ውስጥና በውጭ የሚኖሩ ኢትዮጵያውያንና ትውልደ ኢትዮጵያውያን እንዲሁም የኢትዮጵያ ወዳጆች ታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ የደረሰበትን ደረጃ አስመልክቶ በያሉበት ሆነው ለሶስት ደቂቃ ደስታቸውን የሚያበስሩ መሆኑ ተገለጸ። የሁነቱ አዘጋጆች “ድምጻችን ለግድባችን” በሚል መሪ ቃል የታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ ህዝባዊ ተሳትፎ አስተባባሪ ብሄራዊ ምክር ቤት ጽህፈት ቤት እና ሊፍት ኢትዮጵያ የተሰኘ ግብረ ሰናይ ድርጅት በጋራ በሰጡት መግለጫ እንዳሉት ይህ ዓለም አቀፍ ሁነት ኢትዮጵያውያን ግድቡ አሁን የደረሰበት ደረጃ በመድረሱ የተሰማቸውን ደስታ እንዲገልጹ የተዘጋጀ ነው። የሊፍት ኢትዮጵያ መስራችና የቦርድ አባል አቶ አብርሃም ስዩም እንደተናገሩት፤ የግድቡ የመጀመሪያ ዙሪያ የውሃ ሙሌት መጠናቀቅ እንደ ቀላል ነገር መታየት የለበትም። የዓለም ዐይንና ጆሮ የሚከታተለው እጅግ ትልቅ ስኬት ነው። የኢትዮጵያ ህዝብ በከፈለው መስዋዕትነት እና በመሪዎች ቆራጥ አመራር እዚህ መድረሱ እጅግ የሚያስደስት ነው። ህዝቡ ከጫፍ እስከ ጫፍ ደስታውን የሚገልጽበት መንገድ እየፈለገ ኮሮናን በመፍራት ሊያደርገው ስላልቻለ የህዝቡን ፍላጎት ለማሳካት ከጽህፈት ቤቱ ጋር በመሆን ሁነቱ መዘጋጀቱን ያብራሩት አቶ አብርሃም፤ በቤታቸው ያሉ ሰዎች በራፍ ላይ በመቆም፣ መኪና የሚነዱ ሰዎች መኪናቸውን ጥግ አስይዘው በማቆም፣ መንገድ ላይ የሚሄዱ ሰዎች ባሉበት ቆመው፣ ለሶስት ደቂቃ ደስታቸውን እንዲገልጹ ታስቦ መዘጋጀቱን አብራርተዋል። ለኮሮና ወረርሽኝ በማያጋልጥ መልኩ ኢትዮጵያውያን በያሉበት ድምጻችን ለግድባችን በማለት፣ እጃቸውንና የኢትዮጵያን ሰንደቅ በማውለብለብ እንዲሁም በብሄር ብሄረሰቦች አልባሳት ተውበውና አምረው ደስታቸውን መግለጽ እንደሚችሉ ጠቁመዋል። እስከ ግድቡ ፍጻሜ ድረስ ኢትዮጵያውያን የሚያደርጉት ድጋፍ ተጠናክሮ እንደሚቀጥልና ኢትዮጵያ የምትከተለውን የልማት አቅጣጫ ማህበረሰቡ የሚደግፈው መሆኑን ለዓለም ማህበረሰብ መልዕክት የሚተላለፍበት ነው። የታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ ህዝባዊ ተሳትፎ አስተባባሪ ብሄራዊ ምክር ቤት ጽህፈት ቤት የሚዲያና ኮሙዩኒኬሽን ዳይሬክተር አቶ ሀይሉ አብርሃም እንደተናገሩት፤ የመጀመሪያ የውሃ ሙሌት መጠናቀቁ ለኢትዮጵያውያን ትልቅ ስኬት ነው። የውሃ ሙሌቱ ለኢትዮጵያውያን ብቻ ሳይሆን በሚዲያዎች በተሰራጨው የሀሰት መረጃ ምክንያት ስጋት ውስጥ ወድቀው ለነበሩ የታችኞቹ ተፋሰስ ሀገራት ህዝቦችም ትልቅ ብስራት ነው። ግድቡ ጉዳት እንደማያደርስባቸው በተጨባጭ ያረጋገጡበት ነው ። በዚህም መላው ኢትዮጵያውያንና የኢትዮጵያ ወዳጆች ደስ ብሏቸዋል። ኢትዮጵያውያን ዛሬ ድምጻቸውን የሚያሰሙት ግድቡን እየተገነበ ያለው ማንንም ለመጉዳት ሳይሆን ለፍትሃዊ ተጠቃሚነትና ከድህነት ለመውጣት መሆኑን ዓለም እንዲያውቅ ነው ያሉት አቶ ሀይሉ፤ ከዚያ በተጨማሪ ኢትዮጵያውያን ግድቡን እንደጀመሩት እንዲጨርሱት መልዕክት ለማስተላላፍ ያለመ ነው። በተለይም ዲያስፖራው ካለው አቅም አንጻር የሚጠበቅበትን ስላልተወጣ ለማነቃቃት ጭምር መሆኑን ገልጸዋል። እንደ አቶ ሀይሉ ማብራሪያ፤ ኢትዮጵያ ግድብ የምትገነባው በታችኛው ተፋሰስ ሀገራት ላይ ጉዳት በማያደርስ መልኩ በፍትሃዊነት ለመጠቀም እንደሆነ የውሃ ሙሌቱ ያረጋገጠ ነው። የውሃ ሙሌቱ ዓለም የኢትዮጵያን ፍላጎት እንዲረዳ እድል የፈጠረ ነው። ይህም ለኢትዮጵያ ትልቅ ድል ነው። የውሃ ሙሌት ቀጣይ ድርድር በመተማመን ላይ የተመሰረተ እንዲሆን ከፍተኛ አስተዋጽኦ ያበረክታል። ከቀኑ 7 ሰዓት ጀምሮ ከፍተኛ የመንግስት ባለስልጣናትና የህዳሴ ግድብ ምክር ቤት አባላት በተገኙበት ከሸራተን አዲስ በቀጥታ ስርጭት የሚተላለፍ መርሃ ግብር እንደሚኖርም ተጠቁሟል። አዲስ ዘመን ሐምሌ 26/2012 መላኩ ኤሮሴ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36519
8455080df7f5ea93d501e8911aea322f	3a7e5d8c773e30269b5467b99c96f7e5	ሰሚ የሚፈልጉ ድምጾች	ከወር በፊት የተወጋው ልባቸው ፤ ያልታከመው ቁስላቸው አልጠገገም ። ዛሬም ትናንትን እያሰቡ ያዝናሉ። በግፍ የተገደሉ ቤተሰቦቻቸውን እያስታወሱ ያነባሉ። በሞት የተነጠቁ ቤተሰቦቻቸውን ሃዘን እርም ሳያወጡ ሌላ ሃዘን ተጨምሮባቸዋል። በቁስል ላይ ቁስል ሆኖብናል ሲሉም ይናገራሉ። ቦርቀው ያልጠገቡ ህፃናት በወላጆቻቸው እቅፍ ይታያሉ። ማረፊያ ያጡ ሰዎች በችግር ውስጥ ተጠልለው ይጣራሉ። ይህ ትዕይት የአርቲስ ሃጫሉ ሁንዴሳን ግድያ ተከትሎ ከተፈፀመባቸው ጥቃት የዳኑ የዴራ ነዋሪዎች ነው። ሰቆቃ የሚስተዋልበት የዴራ ደብረ መድሃኒት መድሃኒያለም ቤተክርስቲያን ቅጥር ጊቢ 400 ብሶተኞች ተጠግተዋል። ከእነዚህም መካከል ልጃቸው በግፍ የተገደለባቸው አቶ ደረጃ በቀለ አንዱ ናቸው። ግለሰቡ ጥቃት ፈፃሚዎቹ አቅደውና ተዘጋጅተው የፈፀሙት መሆኑን ይጠቁማሉ። የጥቃት ሰለባ የሚሆኑ ሰዎችን ስም ዝርዝር በመያዝ ሃይማኖታዊ መልክ በማላበስ ግድያ አካል ማጉደልና ንብረት የማውደም ጥፋት መፈፀማቸውን ይገልፃሉ። ንብረታቸው ሙሉ ለሙሉ መውደሙን የሚጠ ቁሙት አቶ ደረጃ በቤተክርስቲያን ተጠልለው በቆዩ ባቸው ጊዜም ሰባካ ጉባኤውንም በማስፋራራት ከተጠ ሉለበት እንዲወጡ ተፅእኖ እያሳደሩባቸው መሆኑንም ያመለክታሉ። በመሆኑም መንግስት በፍጥነት እንዲታደ ጋቸው ነው የጠየቁት። በየዘመዶቻቸው ቤት ተበታትነው የሚገኙ ልጆቻቸውንም ማሰበሳብ እንዲችሉና ዳግም የሚቋቋሙበትን ሁኔታ እንዲፈጠርላ ቸው ይጠይቃሉ። የአርቲስቱን ሞት ተከትሎ ሌት የክርስትና እምነት ተከታይ የሆኑ ነዋሪዎች ቤቶች ተለይተው በዴራ ከተማ ከፍተኛ ጥቃት መፈፀሙን የሚናገሩት ደግሞ ወይዘሮ አበበች ፈለቀ ናቸው። ግድያው በተፈፀመ ሌሊት ጩኸት መስማታቸውን አስታውሰው፤ ስለሃጩሉ መገደል መስማታቸውና ወደ ቤታቸው በፍጥነት እንዲገቡ መደረጉን ይጠቁማሉ። ጥቂት ቆይቶም የተኩስ ድምፅ በመስማታቸው የመከላከያ ሰራዊት ሁኔታውን ያረጋጋዋል ብለው መረጋጋት መጀመራቸውን ይገልፃሉ። «እኔ እንዳሰብኩት ግን ተኩስ የከፈቱት የመከላከያ ሰራዊት አባላት ሳይሆኑ ጥቃት አድራሾቹ መሆናቸውን የተገነዘብኩት ጥቃቱ መባበሱን ባወቅሁኝ ጊዜ ነው» ይላሉ። ጥቃቱን ተከትሎ በቤተክርስቲያኒቱ ከተጠለሉ አንድ ወር እንደሞላቸው የሚነሱት ነዋሪዋ ‹‹ህፃናትን ይዘን ስለምንገኝ የሚመለከተው አካል ችግራችንን አይቶ ፈጣን ምላሽ ሊሰጠን ይገባል» ሲሉ ይናገራሉ። በሌላ በኩል ጥቂት ወንጀል ፈፃሚዎች ቢያዙም ጥቃቱን በገንዘብ የደገፉ ግለሰቦችና ሆን ብለው ችግሩ እንዲባበስና በቸልተኝነት ያሳለፉ አመራሮችን በማስመለጥ የተባበሩ የፖሊስ አባላት በህግ ሊጠየቁ እንደሚገባም ይጠይቃሉ። አሁንም ቢሆን ማስፈራሪያና ዛቸው የቀጠለ በመሆኑ መንግስት በአካባቢው የህግ የበላይነት እንዲከበር ማድረግ ይገባዋል ሲሉም ያስገነዝባሉ። የአርሲ አገረ ስብከት ስራ አስኪያጅ ሊቀህሩያን ታምራት ሁንዴ የአርቲስት ሃጫሉ ሁንዴሳ መነሻ በማድረግ ከወር በፊት ከፍተኛ ችግር በአካባቢው ነዋሪ ላይ መድረሱ ያነሳሉ። ይሁንና ጥቅምት 12 ቀን 2012 ዓ.ም ሆነም ከዚያ በፊት ተመሳሳይ ችግሮች አጋጥመው እንደነበር ያመለክታሉ። ቤቶች ተለይተው መውደማቸውን ፤ ሰዎች በስም ዝርዝር ተይዘው ህይወታቸው በአሰቃቂ ሁኔታ እንዲጠፋ መደረጉን ይጠቁማሉ። መኖሪያ ቤቶች ፣ ሆቴል ቤቶች፣ ወፍጮ ቤቶች፣ ዱቄትና የእጨት መሰንጠቂያ ፋብሪካዎች እንዲሁም ግምታቸው ያልታወቀ ንብረት መውደሙን ይጠቁማሉ። «ፈጥኖ እርምጃ ቢወሰድ ኖሮ ይህንን ያህል የከፋ አደጋ አይከሰትም ነበር» ሲሉም በቁጭት ያነሳሉ። ፖሊስ ህግ ማስከበር ዋናው ስራው መሆኑን በመጠቆም «ትዕዛዝ አልደረሰንም» በሚል ወንጀለኞች ጥፋት ሲያደርሱ በዝምታ መመልከት ተገቢ እንዳልነበርም ያመለክታሉ። መንግስት የህግ ማስከበር ስራን ካልሰራ በሃላፊነት እያሉ በዝምታ ያሳለፉ ሰዎች የማይጠየቁ ከሆነ የከፋ አደጋ ሊያስከትል ስለሚችልም የህግ ማስገበሩ ስራ በትኩረት እንዲተገበርም ነው የጠየቁት።አዲስ ዘመን ሐምሌ 26/2012 ዘላለም ግዛው	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36514
34e12bb5a4b412b4dd188ebfb5edde70	28597447ad734e5e6c7272abb08aa28c	ቋንቋ ሊገልጸው ያልቻለ የህዝብ አጋርነት !	አዲስ አበባ ፦ እኔ ያየሁትን የአዲስ አበባን አውድ ላስቃኛችሁ እንጂ በድፍን ኢትዮጵያ ፤ ብሎም በድፍን ዓለም ባሉ ኢትዮጵያውያን ዘንድ ተመሳሳይ ስሜት ስለመኖሩ አልጠራጠርም። ጉዳዩ የታላቁ ህዳሴ ግድባችን ጉዳይ ነውና። አሁድ ሃምሌ 26 /2012 ዓ.ም ለወትሮው በክረምቱ ጭጋግና ዝናብ ጨለምለም የምትለው አዲስ አበባ ትናንት ያለወትሮ ባህሪዋ ፈክታለች። የአዲስ አበባ ጎዳናዎች በሰንደቅ ዓላማ ተሞሽረው መብራት በሚያበሩና የጡርንባ ድምጽ በሚያሰሙ ተሸካርካሪዎች ተጨናንቀዋል። እግረኞች ግራና ቀኝ ሆነው ፤ ሌሎችም በየበራፋቸው ላይ ቆመው የሀገርን ፍቅርና አንድነት በሚገልጹ ዘፈኖች ደስታቸውን ይገልጻሉ። አንዳንዶች ይጨፍራሉ። አንዳንዶችም ያለቅሳሉ። ብዙዎች ስሜታቸውን መቆጣጠር የቻሉ አይመስልም። ብቻ የተደበላለቁ ሰዎች ፤ የተደበላለቁ ስሜቶች ይታያሉ። እኚህ ሰዎች የጋራ ጉዳያቸው አንድ ነው። የህዳሴው ግድብ የመጀመሪያ ዙር የውሃ ሙሌት ይፋዊ የብስራት ቀን ፤ እና የመጨረሻን ምዕራፍ የማጠናቀቅ የቃል ኪዳን ቀን ። ይህ የዘመናት ቁጭት መልስ ያገኘበት የመጀመሪያው ምዕራፍ ብዙዎችን በደስታ አስክሯል፤ አስፈንጥዟል ፤ ቀልብ ነስቷል። መኪኖቻቸውን በባንዲራ አሸብርቀው የተለያዩ ዜማዎችን አያዜሙ ለታላቁ የህዳሴ ግድብ ያላቸውን አጋርነት የሚገልጹ የከተማዋ ነዋሪዎች ስሜት በቋንቋ ለመተረክ የሚመች አይደለም። ዕልልታው ፣ፌሻታው በያንዳንዱ ሰው ላይ የሚታየው ፈገግታ ፤ ፈገግታ ውስጥ ያለው ተስፋ ውብ ነው። የግንባታው አሁን ያለበት ደረጃና እውነታ ለከተማዋ ነዋሪ ከደስታ በላይ ሆኖ አምሽቷል። አብዛኛው የከተማዋ ነዋሪ ስሜቱን ለመግለጽ ቋንቋ ያገኘ አይመስልም ። ስሜቱ ተደበላልቆበታል ፤ በአንዳንዶች አይን ስር የሚታይ የእምባ እንክብል እና ሲቃ የያዘው ድምጽ ብዙ ይናገራል። በርግጥም የታላቁ የህዳሴ ግድብ ጉዳይ በያንዳንዱ ዜጋ ስጋና ደም ውስጥ ስለመግባቱ ትይንቱን በማስተዋል ለሚመለከት ተጨማሪ ትርክት አያስፈልገውም ። ለኢትዮጵያውያን የአባይ ጉዳይ ሌላው ዓለም ከሚረዳው በላይ ስለመሆኑ ተጨባጭ ማሳያ ነው።ግድቡን ከኑሮው ላይ ቆጥቦ የገነባው ከመሆኑ በላይ የዘመናት የአይቻልምን ተግዳሮት ሰብሮ ይቻላል በሚል መንፈስና ቁርጠኝነት እየገነባው መሆኑ ፣ ከዛም በላይ ከብዙ አሉባልታ ቦኋላ እዚህ ደረጃ ላይ መድረሱ ታላቅ እልልታው ነው። አደባባይ ወጥቶ እልል ፤ ቋንቋ አውጥቶ ኡኡ ቢል ለተመልካች እና ለሰሚ ግር የሚል አይደለም። አቶ ተመስገን ዝናቡ በአዲስ አበባ አራዳ ክፍለ ከተማ ወረዳ ስድስት ነዋሪ ናቸው። ዕድሜያቸው ከ60 እስከ 70 ዓመት ይሆናል። ሙሉ ልብስና ከረባት አስረዋል። በላዩ ላይ የኢትዮጵያን ሰንደቅ ዓላማ ተጎናጽፈው ከፒያሳ ወደ አራት ኪሎ በሚወስደው ጎዳና ላይ በእግራቸው እየተጓዙ ድምጻቸውን ጮክ አድርገው ደስታቸውን ይገልጻሉ። አዲስ ዘመን ስለደስታቸው ምንጭ ሲጠይቃቸው ሲቃ በተናቀቀውና በተቆራረጠ ድምጽ እንዲህ አሉ ‹‹መጀመሪያ ይችን ቀን እንዳይ ያደረገኝ እግዚአብሔር ይመስገን ፤ በእኔ ዘመን አባይ መገደቡና የአባቶቻችንን ቁጭት በእኛ በልጆቻቸው መልስ ማግኘቱ እጅግ ደስታ ፈጥሮብኛል፤ ዛሬ ውስጤ የሚንቀለቀለው የድል አድራጊነት ስሜት ነው። የመጪው ትውልድ ተስፋና የኢትዮጵያ ትንሳኤ ያየሁት ዛሬ ነው። ከምንም በላይ በዚህ በፈተና ወቅት ሀገሬ እንዲህ ዓይነት ድል ማግኘቷ ክብርና ኩራት ነው። ይህ ክስተት በቀሪው የህዳሴው ግድብ ግንባታ ላይ አዲስ ተነሳሽነት የሚፈጥር ነው። ግብጽም ግድቡ ለእኛ ምን ማለት እንደሆነ የምትረዳው ዛሬ ነው። የኢትዮጵያ ልጆች አሁንም ከመንግስት ጎን ቆመን ግድባችንን አንጨርሰዋለን። ብልጽግናችንንም እናረጋግጣለን ሲሉ ነበር ስሜታቸውን የገለጹት አቶ ተመስገን። አሁንም ክንዳችንን አጠናክረን ግድቡን ከመጨረስ የሚከለክለን አንዳችም ነገር ሊኖር አይችልም፤ ከተባበርንና ከተደማመጥንና በሀገራችን ጉዳይ ለማንም ቀዳዳ ካልከፈትን አንሸንፋለን። ቀጣዩንም በድል እናጠናቅቃለን። ለዚህ ደግሞ ኢትዮጵያዊነት ስሜት እና ወኔያችንን አጠናክረን መቀጠል ይጠበቅብናል። ይላል ወታደር ፍቃዱ በስሜትና በተጋጋለ ወኔ ተሞልቶ። ወጣት ሄኖክ ወርቁ መኪናቸውን የኢትዮጵያ ሰንደቅ ዓላማ አልብሰው ደስታቸውን ሲገልጹ ከነበሩ የጨርቆስ ክፍለ ከተማ ነዋሪዎች አንዱ ነው ። ህዳሴው ግድብ ወደ ቀደመው ማንነታችን እና ክብራችን የመለሰን የስራችን ውጤት ነው ይላል። ተባብረን ከሰራን ድህነትን ታሪክ ማድረግ እንደምንችል ያሳየንበትና ተቀናቀኞቻችንን ተስፋ ያስቆረጥንበት ልዩ ክስተት ነው ። ይህ ግድብ የዚህ ትውል አሻራ ያረፈበት እንደመሆኑ አሁንም አንድነትን በማጠናከር ሌሎች ድሎችን ማስመዝገብ ይኖርብናል። አንድነታችን የህዳሴውን ግድብ ከዳር ለማድረስ እንደረዳን ሁሉ አሁንም ያሉብንን ችግሮች በድል መወጣት የምንችለው ትልቁ አቅማችን እንደሆነም ስሜት አውርቶናል። አሁንም እስከ መጨረሻው ለማድረስ በእውቀታችን፣ በጉልበታችን ፣ በገንዘባችን ድጋፍ ማድረግ ይኖርብናል። እኔ ዛሬ ቃል ገብቻለሁ ለዚህም ነው በአደባባ ደስታዬን እየገለጽኩ ያለሁት ብሎናል። የህዳሴውን ግድብ በአንድነት አምረንና ደምቀን እንደጀመር ነው እንዲሁ እንዳማረብንና እንደደመቅን እንጨርሰዋለን ያሉት ደግሞ ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትር ደመቀ መኮንን ናቸው፤ ቀኑን አስመልክቶ በሸራተን አዲስ በተዘጋጀ መድረክ ላይ ባስተላለፉት መልእክት። ለዚህ የመጀመሪያው ዙር የውሃ ሙሌት እንኳን ደስ ያላችሁ በማለትም ቀሪውን የግድቡን ስራ አጠናቀን ወደ ናፈቅነው ስራ ለመግባት ሁሉም የተለመደው ድጋፉን ማድረግ እንደሚገባውም አመልክተዋል። ገና የቤት ስራችን አላለቀም ፤ አብረን የምንዘምትባቸው ሌሎችም ጉዳዮች አሉን ፤ ኮቪድ 19ኝን መዋጋት፣ ኢኮኖሚን እንዲያገግም በጋራ መስራት ፣ ውስጣዊ ችግሮቻችንንና ሰላማችንን ማስጠበቅ ሲሉም ለመላው ህዝብ ለቀጣይ ስራና ድል እንዲዘጋጅ ጠይቀዋል። የታላቁ ህዳሴ ግድብ ግንባታ ህዝባዊ ተሳትፎ አስተባባሪ ብሄራዊ ምክር ቤት ጽህፈት ቤት ዋና ዳይሬክተር ወይዘሮ ሮማን ገብረስላሴ እንዲሁ እለቱን አስመልክተው ባስተላለፉት መልእክት ፣ ሁሉንም ኢትዮጵያ ውያን ሀገር ውስጥ ያለነውና በውጭ የምንኖር ያለምንም ልዩነት አንድ ሆነን በሞራል፣ በጉልበት፣ በእውቀት የዚህ ድል ባለቤት ሆነናል ብለዋል። በዲፕሎማሲ በተለይም በተለያዩ ሀገራት ያሉ ምሁራንና የአረብኛ ቋንቋ ተናጋሪ ዜጎች እና ትውልደ ኢትዮጵያውያን አረቡን ዓለም በመሞገትና በማስረዳት ፤ ባለፉት ዓመታት ከልጅ እስከ አዋቂ የገንዘብ ድጋፍ በማድረግ ይህንን ውጤት አግኝተናል ሲሉም ተናግረዋል። አይጀምሩትም ተብለን ጀምረናል፤ አይችሉትም ተብለን ችለናል፤ አይቀጥሉም ተብለን ቀጥለናል ፤ ውሃ አትሞሉም ተብለንም ሞልተን አሳይተናል በዚህም እንደምንችል ለዓለም እያሳየን ያለን ህዞቦች ነን ብለዋል። መላው ህዝብ ድጋፉን አጠናክሮ መቀጠል እንዳለበት ጥሪ አስተላልፈዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 27/2012 እያሱ መሰለ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36525
32cb4d65deb255f516edbe40cb3e4308	6900486b48135c214b16959cbeec0c59	ህዝቡ ለግድቡ 13 ቢሊዮን 680 ሚሊዮን ብር ድጋፍ አድርጓል	አዲስ አበባ፡- የታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ ግንባታ ከተጀመረበት ጊዜ አንስቶ ህዝቡ 13 ቢሊዮን 680 ሚሊዮን ብር ድጋፍ ማድረጉን የግድቡ ህዝባዊ ተሳትፎ አስተባባሪ ብሄራዊ ምክር ቤት ጽህፈት ቤት አስታወቀ። ዘንድሮ ከ745 ሚሊዮን ብር በላይ ድጋፍ መሰብሰቡም ተጠቁሟል።የጽህፈት ቤቱ የሚዲያና ኮሙዩኒኬሽን ዳይሬክተር አቶ ሀይሉ አብርሃም እንደተናገሩት፤ ከ13 ቢሊዮን 680 ሚሊዮን ውስጥ 1 ነጥብ 6 ቢሊዮን ብር ድጋፍ ከዲያስፖራ የተገኘ ሲሆን ቀሪው ከሀገር ውስጥ በስጦታ፣ በቦንድ ግዥና በ8100 አጭር መልዕክት የተገኘ ነው።የመንግስት ሰራተ\|ኞች የገቡትን ቃል በመፈጸም ግንባር ቀደም ናቸው ያሉት አቶ ሀይሉ መከላከያና ፖሊስ የግድቡንና የአካባቢውን ሰላም በመጠበቅ ረገድ እየተወጡት ካለው የላቀ አስተዋጽኦ ባሻገር እስከ ስምንት ዙር ቦንድ በመግዛት ከፍተኛ አስተዋጽኦ ማበርከታቸውን ገልጻዋል።ላለፉት ዘጠኝ ዓመታት ሁሉም የህብረተሰብ ክፍል ለግድቡ በተለያየ መንገድ አስተዋጽኦ ሲያበረክት መቆየቱን ጠቅሰው ከቅድመ መደበኛ ተማሪዎች ጀምሮ እስከ ጡረተኛ ድረስ ድጋፍ አድርጓል። በሞት አፋፍ ላይ ያሉ ሰዎች ጭምር በኑዛዜ ከሀብታቸው የተወሰነ እጅ ለግድቡ አበርክተዋል። በቀን ስራ የሚተዳደሩና ዝቅተኛ ገቢ ያላቸው እንዲሁም የህግ ታራሚዎች ጭምር ለግድቡ አበርክተዋል።ዘንድሮ ብቻ ከ745 ሚሊዮን ብር በላይ መሰብሰቡን የተናገሩት አቶ ሀይሉ፤ ከመጋቢት ጀምሮ ባሉት አራት ወራት በ8100 አጭር የጽሁፍ መልዕክት 29 ሚሊዮን ብር መሰብሰቡን አብራርተዋል።የውሃ ሙሌቱ ከተጀመረ በኋላ የህዝቡ ድጋፍ ተጠናክሮ መቀጠሉን ያብራሩት አቶ ሀይሉ፤ የውሃ ሙሌቱ ከተካሄደ በኋላ ባለው ሁለት ሳምንት ውስጥ 22 ሚሊዮን ብር የቦንድ ግዥ መፈጸሙን አብራርተዋል። እንደ አቶ ሀይሉ ማብራሪያ ለግድቡ ግንባታ የተለያዩ ተቋማትና ግለሰቦች የሚያደርጉት ድጋፍ ተጠናክሮ ቀጥሏል። የጋብቻ 50ኛ ዓመት፣ የልደት በዓል ወዘተ አስመልከቶ በርካታ የቦንድ ግዥ እና ስጦታ እያበረከቱ ናቸው።የግድቡ የመጨረሻ መጀመሪያ መድረሱንና ኢትዮጵያውያን የላባቸውን ፍሬ የሚቀምሱበት ጊዜ መቃረቡን ጠቅሰው አሁንም ህዝቡ ድጋፉን አጠናክሮ እንዲቀጥል ጠይቀዋል። አዲስ ዘመን ሐምሌ 28/2012 መላኩ ኤሮሴ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36555
0cc3855203efa76ae4080468ba0b1527	d029609f4527d4b53d3597d47eaae966	”ግብጽ ኢትዮጵያን ለማፍረስ የምታወጣውን ጊዜና ወጪ ለአባይ ተፋሰስ ሥርዓተ ምህዳር መጠበቂያ ማዋል አለባት‘ – ዶክተር ብርሃኑ ግዛው የኢነርጂ ባለሙያና የዳያስፖራው ማህበረሰብ አባል	አዲስ አበባ፦ ግብጽ ለዘመናት ስትሄድበት እንደነበረው ኢትዮጵያን ለማፍረስ የምታወጣው ጊዜና ወጪ ለሥርዓተ ምህዳሩ መጠበቂያ ማዋል እንዳለባት የኢነርጂ ባለሙያና የዳያስፖራው ማህበረሰብ አባል ዶክተር ብርሃኑ ግዛው አስታወቁ። በግድቡ ዙሪያ ያሉ የውሸት ትርክቶችን በጋራ ቆመን እውነታውን ለዓለም ማህበረሰብ ማሳወቅ ይገባናል ሲሉም ገልጸዋል።ዶክተር ብርሃኑ ግዛው በተለይ ከአዲስ ዘመንጋር ባደረጉት ቃለ ምልልስ፤ ግብጽ የአባይ ውሃን በብቸኝነት ለመጠቀም ካላት የዘመናት ፍላጎት አንጻር ኢትዮጵያን ለማፈራረስ ብዙ ሀብትና ጊዜ አባክናለች።አሁን ግን ለዚህ የምታውለውን ሀብትና ጊዜ የአባይ ተፋሰስ ስነ ምህዳር ለማልማት ልትጠቀምበት እንደሚገባ አመልክተዋል ።አሁን መንግስት የጀመረውን የደን ተከላ ሂደት ግብጽ መደገፍና ማገዝ እንደሚኖርባት ያመለከቱት ዶክተር ብርሃኑ፤ በአባይ ተፋሰስ ላይ የሚደረገውን የተፈጥሮ ሀብት የአፈርና ውሃ ጥበቃ ስራ በራሳቸው ተነሳሽነት ማገዝ ያለባቸው የመጀመሪያዎቹ የታችኞቹ የተፋሰስ አገራት መሆን እንደነበረባ ቸው አስታውቀዋል። ግብጽ አንድ ዛፍ ሳትተክል ለዘመናት ብቻዋን ባለቤት ሆና የተጠቀመችበትን ውሃ እንዳይደርቅ መስራት እንደሚጠበቅባት ጠቁመው፤ ኢትዮጵያ እንድትፈርስ ከጀርባ በመስራት ሳይሆን በአጋርነት መንፈስ ለስርዓተ ምህዳሩ አስተዋጽኦ በማድረግ እና በፓን አፍሪካኒዝም መንፈስ መንቀሳቀስ እንደሚኖርባት አሳስበዋል ።“አሁን በተያዘው ድርድር የሀገራት የውሃ አበርክቶን ታሳቢ ማድረግ ይኖርበታል፤ በኢትዮጵያ ከፍተኛ ቦታዎች አካባቢ የአፈር ለምነት መራቆት አለ ። የገጸ ምድር እንጂ የከርሰ ምድር ውሃ እጥረት ስላለ በዚያ አካባቢ ስርዓተ ምህዳሩን የመቀየር ስራ መሰራት ይኖርበታል።ይሄ ጉዳይም አንዱ የስራ አካል ተደርጎ መታየት አለበት። ምክንያቱም ዘመናዊ የሀይል አቅርቦት ሲኖርና ማቅረብ ሲቻል የማገዶ እንጨቱና በረሃማነትንም ይቀንሳል “ብለዋል ። እንደ ዶክተር ብርሃኑ ገለጻ፤86 በመቶው አባይ ከኢትዮጵያ የሚመነጭ መሆኑ ግልጽ ነው። ይሄ ውሃ ለዘመናት ሲፈስ በተለይም የደጋውን የሰሜኑን ክፍል አፈር አራቁቶ በመውሰድ በድህነት ማዕቀፍ ውስጥ እንዲወድቁ አድርጎ የቆየ ከመሆኑ የተነሳ መልሶ የማገገሚያ ስልቶችም መታሰብ ይኖርባቸዋል። ምክንያቱም ይሄ አካባቢ የተራቆተ ሆኗል። በምግብ አቅርቦት በኩል ራሱን በራሱ ለመሸፈን እየተንገዳገደ የሚገኝና በጥረት ብዛት እየኖረ የሚገኝ በመሆኑ የአካባቢውን ስነምህዳር የማስተካከል ስራ መሰራት ይኖርበታል። በግድቡ ዙሪያ ያሉ የውሸት ትርክቶችን በጋራ ቆመን እውነታውን ለዓለም ማህበረሰብ ማሳወቅ ይኖርብናል ያሉት ዶክተሩ፤ በቴክኖሎጂ አለም እየተቀራረበ በሚገናኝበት ጊዜ ላይ ደርሰናል።የሕዝብ ቁጥራችንም እያደገ መጥቷል።ፍላጎታችንም እያደገ ነው። በነበረው መቀጠል ስለማይቻል ነገሮች ይለወጣሉ። ለኢትዮጵያ ጥሩ የሆነ ተስፋ ሲታይ መቀበል ሊያስቸግረን አይገባም። ለራሳችን የሆነን ነገር መቀበል ካልቻልን ችግሩ የከፋ ሊሆንብን ይችላል ሲሉ አብራርተዋል ። “የሀይል(ኢነርጂ) አቅርቦት ጉዳይና የውሃ አቅርቦት ለዜጎች መሰረታዊ ጉዳይ እንጂ ፖለቲካዊ ተደርጎ የሚታይ ጉዳይ አይደለም።መለያየት አይገባንም።ችግሮች የትኛውም አገር ይኖራሉ የእኛ አገር ግን የተወሳሰበና የከፋ ሊሆን ይችላል። ከዚያ ችግር የመውጫ መንገዶችን ካልደገፍን ከችግሩ እንዴት መላቀቅና መውጣት ይቻላል?” ብለዋል ።እንደ ዶክተር ብርሃኑ ገለጻ፤ ጊዜው እንደ አገር በአንድ ላይ በመቆም፣ ማንነታችንን የምናስመሰክርበት ነው። የ21ኛውን ክፍለ ዘመን አስተሳሰብ መላበስ ይገባናል።በፖለቲካ አመለካከት፣በጎሳ፣በቀለም …ወዘተ እየተራኮቱ መሰረታዊ የሆነውን የአገርን ጥቅም ማሳጣት እና የአገርን ሰላም ማወክ በጣም የወረደ ድርጊት ነው። “አገርን አፍርሶ ከየት ላይ ተኩኖ ስለምን ሊያወራስ ይችላል? ስለዚህ ማንኛውም ነገር የሚከናወነው አገር ስትኖር ነው።አገርን ማፍረስ እንዴት ይታሰባል።›› ሲሉ ይጠይቃሉ።እሳቸው እንዳሉት፤ ሀገሪቱ ብዙ የስራ እድል ያልተፈጠረላቸው ዜጎች ያላት አገር ነች።ስለዚህ መፍጠን ይገባል። የአባይ ግድብ ብዙ የስራ እድል ይፈጥራል።ገጽታን ይቀይራል። ኢትዮጵያን በአፍሪካ ካርታ የተለየ ቦታ እንዲሰጣት ያደርጋል።ለሌሎች የተፋሰሱ አገራት ሁሉ ልክ እንደነጻነት ቀን ድል ትሆናለች። ሌሎችን የአፍሪካ አገሮች አስተባብረንም ጭምር መሆን ያለበት እንዲሆን ማድረግ ያስፈልጋል። ግብጽ እንድትጎዳ አይደለም፤ መሆን ያለበትንና እውነታውን እንድትቀበል ማስቻል ተገቢ ነው”ብለዋል ።ሌላው ቀርቶ በፖለቲካው መድረክም ተሰሚነታችንን የምናሳይበት መድረክ መሆኑ ነው የሚገባኝ። ይህ ጉዳይ ጎልቶ የወጣ ተጨባጭ ሐቅ ነው። በመሆኑም ለድርድርም ለክርክርም የሚቀርብ ጉዳይ አይሆንም። በመንግስት በውጭ አገራት የሚገኙ ዲፕሎማቶች፣ ዳያስፖራው እና ማንኛውም ዜጋ በቀላሉ ከድረገጽ አውርዶ ሊጠቀምበት የሚችል አንድ ወጥ ስለአባይ ግድብ ሕጋዊ ሰነድ ያስፈልጋል ያሉት ዶክተር ብርሃኑ፤ ሰነዱ በጥቂት ገጾች የተዘጋጀ ሊሆን እንደሚችል ጠቁመዋል።ለምን አባይን መገደብ እንዳስፈለገን፣ከአለም አቀፍ ወሰን ተሻጋሪ ወንዞች የውሃ አጠቃቀም ጋር በተያያዘ ፣ከአገሪቱ ገጸ ምድር ፣ የኃይል አጠቃቀም እና የተፋሰሱን አገራት ጥቅም እንደማይጎዳ፣ ፍትሃዊ መሆኑን የሚገልጽ፣የኢትዮጵያን ውሃ አስተዋጽኦ የሚገልጽ፣የድህነት ደረጃችንን የሚያሳይ ፣ይሄን ዘመናዊ ኢነርጂ ማስፋፋት ብንችል ለራሱ ለአባይ ውሃ የፍሰት መጠን በቀጥታ ከሚያስገኘው ፋይዳ በተጨማሪ በተዘዋዋሪ በስነ ምህዳሩ ላይ ስለሚያበረክተው አስተዋጽኦ የሚገልጽ ሰነድ ማዘጋጀት እንደሚኖርበትም አመልክተዋል። ሁሉም የመሰለውን ከሚያቀርብ አንድ ወጥ ሰነድ በውጭ ጉዳይና በመስኖ ውሃና ኢነርጂ ሚኒስቴር አማካኝነት ተዘጋጅቶ መቅረብ አለበት ያሉት ዶክተር ብርሃኑ፤ ሰነዱን ማንኛውም ሰው ለስብሰባዎች፣ለስልጠናዎች እና ለፈለገው አላማ አውርዶ ሊጠቀምበት ይችላል ብለዋል።‹‹ስለዚህ አንድ ወጥ ሰነድ መዘጋጀት አለበት ብዬ አምናለሁ። ይሄ የሚዘጋጀው በአንድ ቋንቋ ብቻ አይደለም። በተለያዩ መንገዶች መዘጋጀት አለበት። በትርጉም እንዳይንሻፈፍ በአገር ውስጥም በውጭም ተርጉሞ ማቅረብ ተገቢ ነው›› ሲሉ ጠቁመዋል ። እንደ ዶክተር ብርሃኑ ማብራሪያ፤ዲፕሎማቶች ሰነዱን በያሉበት አካባቢ ማህበረሰብ በቀላሉ በሚገባውና በሚረዳው ቋንቋ አስተርጉመው ማቅረብ አለባቸው። ማንውኛም ዜጋ ያንን አውርዶ ጓደኛውንም ቢሆን ማግባባት ይኖርበታል።ሰዎች በተለያዩ መንገዶች በሚያደርጓቸው ግንኙነቶች የዲፕሎማሲ ስራን መስራት ይኖርባቸዋል። አባይን በተመለከተ መረጃ ለማግኘት ከተደራዳሪዎች ብቻ የሚጠበቅ ሊሆን አይገባም። በኢትዮጵያ በኩል ተዘጋጅቶ በቀላሉ የሚገኝ ሕጋዊ ሰነድ ካለ ሰዎች እንዲያመዛዝኑ እድል ይፈጥርላቸዋል። ምክንያቱም ብዙው ነገር እውነት ነው። ስታስቲክስ ነው።መረጃ ነው።ለምን እንደምንፈልገውም ግልጽ ነው”ብለዋል ።የአባይ ውሃ 86 በመቶ ከኢትዮጵያ እንደሚሄድ (እንደሚመነጭ) ብዙ ሰዎች አያውቁም። ስለዚህ እንዲህ ዓይነቱን ለዘመናት የተንሻፈፈውን አመለካከት ለማስተካከል ወጥ ሰነድ ቢዘጋጅ የሚል ሐሳብ አለኝ ሲሉ ተናግረዋል። ሁለተኛው መንግስትም ሆነ ሲቪል ማህበረሰቡ ልክ በጤና አጠባበቅ ላይ፣በተፈጥሮ ሀብት አጠባበቅ ላይ በስነ-ተዋልዶ ዙሪያ እና በሌሎችም በርካታ ዘርፎች የሚደረገውን ሕብረተሰቡን የማስተማር፣ የማስረዳትና ግንዛቤ የመፍጠር ስራ በአባይ ጉዳይ ላይም መደገም እንዳለበትም አስታውቀዋል ።አዲስ ዘመን ሐምሌ 28/2012 ሙሐመድ ሁሴን	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36557
c8397b18f448a01b0239d761925b9b66	291cdc1dcaaca2d75a5a8bd20c45ebee	በችግኝ ተከላው የታየው የህዝብና መንግስት መነሳሳት በስርአት መታገዝ እንዳለበት ተጠቆመ	አዲስ አበባ፡- ችግኞችን በመትከል በኩል እየታየ ያለው የህዝብና የመንግስት መነሳሳት በስርአት /በሲስተም/ መታገዝ አለበት ሲሉ በአካባቢ፣ደንና አየር ንብረት ለውጥ ኮሚሽን የሬድ ፕላስ አስተባባሪ ዶክተር ይተብቱ ሞገስ አስታወቁ።የችግኝ ተከላውና እንክብካቤው በባለሙያ መመራት እንዳለበት አስገነዘቡ።አስተባባሪው ዶክተር ይተብቱ ሞገስ በተለይ ለአዲስ ዘመን እንዳሉት፤ በችግኝ ተከላው ላይ በህዝቡና በመንግስት በኩል ጥሩ መነሳሳት እየታየ ነው።በዚህ በኩል ጠቅላይ ሚኒስትሩ ሻምፒዮን መሆናቸውም ያስደስታል።ስራው ሀገራዊ አጀንዳ ሆኗል ማለት ነው።አለም አቀፍ ድርጅቶችና ሀገሮች የችግኝ ተከላውን በአድናቆት እየተመለከቱት መሆናቸውን ጠቅሰው፤ ጠቅላይ ሚኒስትሩ ሻምፒዮን በመሆናቸው መደነቃቸውን እየገለጹ መሆናቸውን ተናግረዋል፤ ኢትዮጵያ ታሪክ እየሰራች መሆኑን አብራርተው፤ ውጤት ካላስመዘገብን ግን ነገ ትዝብት ላይ ይጥለናል ብለዋል።‹‹የደን ልማት በጣም ብዙ ኢንቨስትመንትና ስርአት መዘርጋትንም ይጠይቃል››ያሉት ዶክተር ይተብቱ፤ በተገኘበት ቦታ መትከሉ ግን ለውጤት ብዙም ላይበቃ እንደሚችል አስታውቀዋል።‹‹ችግኝ ስንተክል ከሚሌኒየም አንስቶ አስራ ሁለተኛ አመታችን ነው።በእርግጥ ችግኝ ተከላው ባህል እስከ መሆን ደርሷል።ውጤቱ ሲታይ ግን የትኛውም ተራራ ገና አረንጓዴ ሊሆን አልቻለም።›› ሲሉም አመልክተው፤ መንግስት ለደን ልማቱ መሬት እስከ መስጠት የደረሰ ቁርጠኝነት ሊኖረው እንደሚገባ አስገንዝበዋል ።‹‹በዚህ ዙሪያ ብዙ እየተነጋገርን ነው።መጀመሪያ እንደ ሀገር መሬት ማዘጋጀት ያስፈልጋል›› ያሉት አስተባባሪው፤ ከቀበሌ እስከ ሀገር ድረስ በካርታ የደን መሬትን መለየት /ፎረስት ላንድ/ እንደሚያስፈልግ አስታውቀዋል። በደን መሬት ውስጥ የተፈጥሮ ደን ካለ መጠበቅ፣መንከባከብ እና መጠቀም፤ ያልለማ ካለም ማልማት እንደሚገባ ጠቁመዋል።እንደ እሳቸው ገለጻ፤ ሀገሪቱ የመሬት አጠቃቀም እቅድ እንዲሁም ለደን ብላ ያዘጋጀችው ኦፊሻሊ በህግ የተደገፈ መሬት የላትም።በተገኘበት ቦታ ነው የችግኝ ተከላው የሚካሄደው።በዚህ ላይ ልቅ ግጦሽ እና የእንክብካቤ ማነስ አለ።ለአፈርና ለአየር ንብረት የማይስማማ ችግኝ መትከል አለ።በትክክል አለመትከልም ይስተዋላል።በሀገራችን የበጋው ወቅት ይረዝማል።እነዚህ ሁሉ ሲደማመሩ ጽድቀቱ ከፍተኛ አይሆንም፤ችግኞቹ ይጠፋሉ።የደን ፋይዳ አሁን ከተረዳነውም በላይ ነው ያሉት አስተባባሪው፤ ዝናብ ጥገኛ የሆነው እርሻችን 50 በመቶ የሚሆነውን ዝናብ የሚያገኘው ከጎንጎ ደን መሆኑን ያመለክታሉ።‹‹ኢትዮጵያውያን ስለኮንጎ ደን መነጋገር አለባቸው።ይሄ እውቀት ግብርና ሚኒስቴር የለም፤ ይሄ ያለው የደን ባለሙያዎች ዘንድ ነው።ሚትሮሎጂ እና ጆግራፈሮች ዘንድ ሊኖር ይችላል።››ብለዋል።ኢትዮጵያ መሬት በማቅረብ የመሬቷን 40 በመቶ ማፕ አርጋ በተለይ ደጋማውና ተራራማ ቦታው በደን መልማት አለበት ብላ እስከ መወሰን መድረስ አለባት ያሉት አስተባባሪው፤ በውሃ ሀብታችንና ደን ላይ በቅንጅት መስራት ከተቻለ ኢትዮጵያ ወደ ኋላ የማይሄድ ብልጽግና ውስጥ ትገባለች ብለዋል።እንደ እሳቸው ገለጻ፤ ሀገሪቱ መበልጸግ የምትችል ሀገር ናት፤ደን ቢስተካከል የእርሻ ልማቱም ሰፊ መሰረት ይኖረዋል፤ በረሃውን በመስኖ እስከ ማልማት ይደረሳል።በቱሪዝም መበልጸግ ይቻላል።የደን ልማት ሰፊ ነው፤ሁሉንም ዘርፎች ይዞ መነሳት ይችላል።በችግኝ ተከላው ባለሙያውን በጣም ፊት ለፊት እንዲመጣ ማድረግ እንደሚገባም ዶክተር ይተብቱ አስገንዝበዋል።አሁን ከባለሙያው ይልቅ ህዝብና ፖለቲከኛው መቅደማቸውን ተናግረው፤ ባለሙያዎች ከኋላ ሆነው እየታዘቡ መሆናቸውን ጠቁመዋል።‹‹እኛ አቅም አልተፈጠረልንም።እንደ ደን፣አካባቢና አየር ንብረት ኮሚሽን ፌዴራል ላይ ነው የተቀመጥነው፤ ክልል ዞን ወረዳ የማይሰማን ሆነን ተቀምጠናል።የባለሙያ ሰንሰለት ያስፈልጋል››ሲሉም ያመለክታሉ።እንክብካቤ የደን ልማት የረጅም ጊዜ ኮንትራት መሆኑን ጠቅሰው፤ አንድ ሰሞን ሰርተን የምንተወው ከሆነ የትም አይደርስም፤ አረም ይውጠዋል፤ ከብቶች ይበሉታል ወይ ይረጋግጡታል።አለበለዚያም ይቀበራል ሲሉ አስገንዝበዋል። እንክብካቤ ላይ ደግሞ ሰዎች እንዴት ነው ተረዳድተው የሚንከባከቡት የሚለው መለየት አለበት ያሉት አስተባባሪው፤ ግልጽ መመሪያ፣ ባለቤት ፣ተንከባካቢ ሊኖር ይገባል። ለአካባቢው አፈርና አየር የሚሆን ችግኝ /ጥራት ያለው/ መተከሉን ማረጋገጥ ያስፈልጋል ብለዋል።ልማቱ ባለሙያ እስከ ታች ቀበሌ ድረስ የማሰማራት ቁርጠኝነት እንደሚፈልግ ተናግረው፤ ባለሙያ ካልተከ ታተለ ለዜጎች የምትተውላቸው ከሆነ ዜጎች ሁሉም የራሳቸው ስራ አላቸው ።የችግኝ እንክብካቤ ስራ የአመት ነውና ይህን ስራ ሊከታተሉት አይችሉም ሲሉም ያስገነዝባሉ።የደን ቴክኒሻን ታች ወረዳ ላይ ያስፈልገናል፤ ቀበሌ ላይ መሬት ያስፈልገናል።ለደን የተቀመጠ መሬት ሊዘጋጅ ይገባል፤ ደኑ እስኪለማ ድረስ ኃላፊነት የሚወስድ መኖር አለበት።እንደዚያ ስታደርግ ነው ከቀበሌ ተነስቶ ተጠራቅሞ እንደ ሀገር የሚሆነው ሲሉ ያብራራሉ።እዚህ ላይ እኛ በሙያ የምንሰራው አለ፤ የኛን ሄዳችሁ ብታዩት ያልለማ ቦታ የለም።ተራሮች ላይ ግጥም ያለ አረንጓዴ ስፍራዎችን ታገኛላችሁ፤አሁን የደንን ስራ እየመራሁ ነው የሚለው ግብርና ሚኒስቴር ያንን ኮፒ ለማድረግ ለምን አይሰራም። አዲስ ዘመን ሐምሌ 28/2012 ኃይሉ ሣህለድንግል	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36558
987974e97a81673a3d7db02b69871794	6a5f2707523093e253e06836b20b45c5	በሦስተኛው ከተማ አቀፍ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ እስከ 200ሺ ሰዎች ይሳተፋሉ	ካኝነት የፊታችን እሁድ በመስቀል አደባባይ በሚካሄደው ሦስተኛው ከተማ አቀፍ የአካል ብቃት ስፖርታዊ እንቅስቃሴ እስከ 200ሺ ሰዎች እንደሚሳተፉ ተገለጸ፡፡ በስፖርታዊ መድረኩ የማርሻል አርት ፌስቲቫል እንደሚኖር ተጠቁሟል፡፡ የአዲስ አበባ ስፖርት ኮሚሽን የስፖርት ፋሲሊቲ ተሳትፎና ውድድር ዳይሬክተር አቶ ነጻነት ታከለ በተለይ ለአዲስ ዘመን ጋዜጣ በሰጡት መረጃ፤ ሶስተኛውን የከተማ አቀፍ እንቅስቃሴ አስመልክቶ ቀድሞ ከነበሩት ሁለት የስፖርት ሁነቶች በተሻለ መልኩ ለማካሄድ ሰፊ ሥራ እየተሰራ ይገኛል፡፡ ህብረተሰቡ በመጀመሪያውና ሁለተኛው ዙር ተሳትፎ የስፖርታዊ እንቅስቃሴውን ዓላማ እየተረዳ በመሆኑ የተሳትፎ ቁጥሩም ቀድሞ ከነበረው ከፍ ይላል። ስፖርታዊ ሁነቱን ለየት ለማድረግም የማርሻል አርት ስፖርታዊ እንቅስቃሴ በየፌዴሬሽኖቹ አማካኝነት ይካሄዳል፡፡ በከተማዋ የሚገኙ 116 ወረዳዎችን የሚያሳትፈው ስፖርታዊ እንቅስቃሴው በወረዳዎች ውስጥ የሚገኙ ስፖርት ቤቶች፣ 32 የስፖርት ፌዴሬሽኖች፣ የመንግስት ሰራተኞችና ከፍተኛ የስራ አመራሮች፣ ህጻናት አዋቂዎችና በአጠቃላይ ሁሉም የማህበረሰብ ክፍል ተሳታፊ እንዲሆን ጥሪ መቅረቡን ዳይሬክተሩ ገልጸዋል፡፡ በዕለቱ ሁሉም የስፖርት አይነቶች እንደሚተገበሩና ለዚህ ስፖርታዊ ሁነቱን በበጎ ፈቃደኝነት በየስፖርት ዓይነቶቹ የሚመሩ አሰልጣኞች እንደሚያስተባብሩትም አስታውቀዋል፡፡ እንደ ዳይሬክተሩ ማብራሪያ፤ ስፖርታዊ እንቅስቃሴው የነዋሪዎችን ጤንነት ለማስጠበቅ፣ የተማሩ ስፖርተኞች ለመፍጠርና ማህበራዊ መስተጋብር እንዲጠናከር በሚል ዓላማ የተሰናዳ ነው፡፡ የዓላማው ተግባራዊነትም ወጣቱን በስፖርት ማነጽና ራሱን ከሌሎች ተጓዳኝ ሱሶች እንዲታቀብ በማድረግ መልካም ዜጋን ለማፍራት ያስችላል። የአካል ብቃት እንቅስቃሴው በወር አንድ ጊዜ በከተማ ደረጃ የሚካሄድ ሲሆን፤ በአስተዳደር ተዋረድ ከክፍለ ከተማ እስከ ወረዳ ድረስ ባሉት መዋቅሮች በየሳምንቱ በቀናት ተወስኖ ተግባራዊ እንዲደረግ አቅጣጫዎች ተሰጥተዋል፡፡ ልምዱ በምስራቅ አፍሪካ የመጀመሪያ በመሆኑ ከአዲስ አበባ ከተማ አልፎ በአገሪቷ የተለያዩ ከተሞችም ባህል ሆኖ ይቀጥላል፡፡ በአዲስ አበባ ከተማ ባለፉት ሁለት ወራት ውስጥ የከተማዋን ህብረተሰብ ያሳተፈ የ‹‹ማስ ስፖርት›› እንቅስቃሴ ለሁለት ጊዜ ያህል መካሄዱ ይታወሳል፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 26/2011 አዲሱ ገረመው	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15281
477cd8e3d29969e104f28112b837b2c5	bee74b24b417b56e704874baad26c0db	ቶኪዮ የኦሊምፒክ ዝግጅቷን እያገባደደች ነው	የጃፓኗ ቶኪዮ ከ56 ዓመታት በፊት ኦሊምፒክን ለመጀመሪያ ጊዜ አዘጋጀች። እአአ 1964 በተካሄደው በዚያ ኦሊምፒክ ላይም 82 ሀገራት ብቻ በአትሌቲክስ ስፖርት መሳተፋቸው ወቅቱን ታሪካዊ ከሚያደርጉት ሁነቶች መካከል ይጠቀሳል። እንደ አሁኑ100ሜትርን ከ10ደቂቃ በታች መሮጥ የሚችሉ አትሌቶች አልነበሩም። ሴት አትሌቶችም በኦሊምፒክ የሚሳተፉበት ረጅም ርቀት እስከ 800ሜትር ብቻ ነበር። ኢትዮጵያዊው ታላቅ አትሌት አበበ ቢቂላም ለመጀመሪያ ጊዜ ለሀገሩ እና ለራሱ የወርቅ ሜዳሊያውን ያጠለቀው በዚሁ ኦሊምፒክ ላይ ነበር። አሁን ጃፓን ከግማሽ ክፍለ ዘመን በኋላ ሁለተኛውን ኦሊምፒክ ልታዘጋጅ ቀን እየቆጠረች ትገኛለች። ከዘመኑ ጋር የዘመነችው ቅንጡዋ ቶኪዮም የዓለምን ምርጥ አትሌቶች ልታወዳድር መሰናዶዋን በማጠናቀቅ ላይ ትገኛለች። ከከተማዋና ዝግጅቱ ዘመናዊነት ባለፈም ውድድሩ ካለፈው ጋር ሲነጻጸር በበርካታ መልኩ አድጓል። በዚህ ኦሊምፒክ ላይም ስደተኞችና በኦሊምፒክ ኮሚቴ ባንዲራ የሚወዳደሩትን ጨምሮ 200 ሀገራትን የሚወክሉ አትሌቶች ይከትሙባታል። 19 የነበሩት የስፖርት ዓይነቶችም አዳዲሶቹን ጨምሮ 50 ደርሰው ስፖርቶችን ሊያፎካክሩ ተሰናድተዋል። ይህንን ኦሊምፒክ ልዩ የሚያደርገውም ከጠቅላላ ተሳታፊዎች 48ነጥብ2 ከመቶ የሚሆኑት ሴት ስፖርተኞች ከወንዶች እኩል በ165 የውድድር ዓይነቶች የሚያካፈሉ መሆኑ ነው። እአአ በ2020ው የሚካሄደው ይህ ኦሊምፒክ ሊጀመር ዛሬ 353 ቀናት ብቻ ይቀሩታል። የውድድሩ አዘጋጆችም እስካሁን ከተካሄዱት ኦሊምፒኮች ሁሉ የተሻለው እንዲሆን በርካታ ሥራዎችን በማከናወን ላይ እንደሚገኙ አስታውቀዋል። ለውድድር ማካሄጃ የተመረጡት የስፖርት ማዘውተሪያ ስፍራዎችም ወራት እየቀሩት በተያዘው ወር ተጠናቀው ለውድድር ዝግጁ መሆናቸውን ያስመሰክራሉም ተብሏል። በዚህ ሂደትም ይህንን ስኬት ላስመዘገቡት የሀገሪቷ የኦሊምፒክ ዝግጅት ኮሚቴ አባላት ዓለም አቀፉ የኦሊምፒክ ኮሚቴ ሽልማት እንደሚያበረክትላቸው ኦሊምፒክ ቻናል የተባለው ድረገጽ አስነብቧል። ውድድሩ ከመካሄዱ አስቀድሞም የማዘውተሪያ ስፍራዎቹ በድጋሚ የሚፈተሹም ይሆናል። በእስያ አህጉር ታሪክ ለመጀመሪያ ጊዜ ኦሊምፒክን ያዘጋጀችው ጃፓን፤ በድጋሚ የአዘጋጅነት ዕድል ተሰጥቷታል። ለዚህ መሰናዶም በጥቅሉ 15ቢሊዮን ዶላር ማውጣቷ ተዘግቧል፤ ይህም ከዚህ ቀደም ለዝግጅት ከሚወጣው (አስፈላጊ ከሆነው) የላቀ ሆኖ ተገኝቷል። ከዚህም ባሻገር ውድድሩ በርካታ ተመልካቾችን እንዲያገኝ ለማድረግ እየተሰራ ይገኛል። እስካሁንም 3ነጥብ22 ሚሊዮን ትኬቶች በሀገር ውስጥ ተመልካቾች ተገዝተዋል። ትኬቱን ማግኘት ላልቻሉ ደግሞ በተያዘው ወር በድጋሚ ለሽያጭ ሲቀርብ፤ የተቀረው ደግሞ በክረምቱ ወራት ገበያ ላይ ይውላሉ። በድምሩ 7ሚሊዮን508 ሺ 868 የሚሆኑ ሰዎች የተመዘገቡ ሲሆን፤ እስካሁንም የትኬት መቁረጫው ድረገጽ 24 ሚሊዮን 250 ሺ በሚሆኑ ሰዎች ተጎብኝቷል። የመክፈቻ እና መዝጊያ ትኬቶቹ ዋጋ ከ12ሺ- 300 ሺ የን የተተመነ ሲሆን፤ ሌላው ትኬት ግን 130 ሺ የን የሚያወጡ ይሆናል። ከተማዋ በሁለት በተከፈለ መልኩ መሰናዶዋን ያደረገች ሲሆን፤ አንደኛው ከተማ አትሌቶች ውድድራቸውን የሚያካሂዱበትና ባህሏንም የሚያሳይ ይሆናል። ሁለተኛው ደግሞ ዘመናዊነቷን የሚጠቁምና የአትሌቶች ማረፊያና የመገናኛ ብዙኃንን የያዘ ስፍራ ነው። እአአ በ1964 የመጀመሪያውን ኦሊምፒክ ያስተናገደው ስታዲየሟም የመክፈቻ እና መዝጊያ መርሃ ግብር በማካሄድ ዳግም ታሪክ ይጽፋል ተብሎ ይጠበቃል። በመክፈቻው ዕለት በርካታ ስፖርቶችን በማስጀመርም እስካሁን ከታየው የበለጠ ሜዳሊያዎች እንዲመዘገቡም ታቅዷል። በመዝጊያው ዕለት የሚካሄደው የማራቶን ውድድርም ሀገሪቷ የወርቅ ደረጃ በያዘችበት ታላቁ የቶኪዮ ማራቶን በሚደረግበት መልኩ የሚካሄድ ይሆናል። ውድድሩ በሚካሄድበት ወቅት ሙቀቱ ይበልጥ ተጽእኖ ሊያደርስባቸው የሚችለው በማራቶን አትሌቶች መሆኑ ይታወቃል። ነገር ግን በዚህ ውድድር ላይ የሚሳተፉት አትሌቶች በዶሀ በሚካሄደው የዓለም አትሌቲክስ ሻምፒዮና ላይ ልምድ ያገኛሉ በሚል ይጠበቃል። ከዚህ ባሻገር ግን በውድድሩ ወቅት በቦታው የሚኖረውን ሙቀት ለመከላከል ባለሙያዎች የዘየዱ ሲሆን፤ ስታዲየሞች በዛፍ የተከበቡ ሆነዋል እንዲሁም ጥላዎችንና የውሃ አቅርቦቶችን በማብዛት ለመቋቋም አስበዋል። በጎዳና ላይ ከሚከወኑት የብስክሌትና የማራቶን ውድድሮች ውጪ ለኦሊምፒኩ ሰባት የስፖርት ማዘውተሪያ ስፍራዎች ተዘጋጅተዋል። የአትሌቲክስና የእግር ኳስ ስፖርቶች እንዲሁም የመክፈቻ እና መዝጊያ መርሃ ግብሮች የሚከናውኑበት ትልቁ ስታዲየም 60 ሺ 102 ተመልካቾችን ይይዛል። የእጅ ኳስ ስፖርት መጫወቻ ስፍራው 13ሺ 291 ደጋፊዎችን ሲይዝ፤ የቦክስ ውድድር ማካሄጃው ደግሞ 11ሺ 098 ወንበሮች አሉት። የጠረጴዛ ቴኒስ መጫወቻው 10ሺ፣ ጁዶ እና ካራቴ 14ሺ471 እንዲሁም የክብደት ማንሳት 5ሺ 012 ሰዎችን የመያዝ አቅም ያላቸው የማዘውተሪያ ስፍራዎችም ተሰናድተዋል። ከእነዚህ ውጪ ያሉት ስፖርቶችም በተመሳሳይ እንደየ አስፈላጊነታቸው ከ5ሺ በላይ ተመልካቾችን መያዝ የሚችሉ የማዘውተሪያ ስፍራዎች ተዘጋጅተዋል። የዚህን ኦሊምፒክ አዘጋጅ ኮሚቴ በበላይነት የሚመራው የሀገሪቷ ጠቅላይ ሚኒስትር በሆኑት ዮሺሮ ሞሪ ሲሆን፤ ዝግጅቱን በተመለከተ «ይህ ኦሊምፒክ ከዚህ ቀደም ከታዩት ሁሉ አጓጊ እንደሚሆን አምናለሁ» ብለዋል። ማብራሪያቸውን ሲያጠናክሩም «ከመክፈቻ መርሃ ግብር ሁለት ቀናትን አስቀድሞ ከፉኩሺማ ከሚካሄደው የቤዝቦል ጨዋታ ጀምሮ በወንዶች ማራቶን ውድድሩ እስከሚጠቃለልበት ዕለት ከፍተኛ ዝግጅት ተደርጓል። ከዓለም አቀፍ የስፖርት ማህበራትና ሌሎች የሚመለከታቸው አካላት ጋርም አንድ ዓመት ከግማሽ ለሚሆን ጊዜ በቅንጅት ስናቅድ ቆይተናል። ለእስካሁኑ ድጋፋቸው እያመሰገንን ለወደፊትም በመርሃ ግብሩ መሠረት አብረን እንሰራለን» ብለዋል። የዓለም አቀፉ አትሌቲክስ ፌዴሬሽኖች ማህበር ፕሬዚዳንት ሰባስቲያን ኮ በበኩላቸው በሰጡት አስተያየት «ቶኪዮ ጥሩ ዝግጅት በማድረግ ላይ ትገኛለች። በድጋሚ በተዘጋጀውና እአአ 1664 በተገነባው የቀድሞ ስታዲየም፣ በከተማዋ መንገዶች እና ሌሎች ስፍራዎች ለአትሌቶች ጥሩ ዝግጅት አድርጋለች። የትኛውም ኦሊምፒክ የራሱ አስቸጋሪ ሁኔታዎች ይኖሩታል፤ ቶኪዮ ግን በዚህ ላይ እየሰራች ትገኛለች። ማድረግ ያለባትን በማድረጓም እኛም ደስተኞች ነን፤ በቀጣይ በሚካሄደው የዓለም ሪሌ ውድድር ላይም ከዚህ በበለጠ እንደምንደመም ተስፋ አደርጋሁ» ብለዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 29/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15448
6320dba748d48edeb8871cce0022bb6c	56348fd5ed8c77a72c0b01e4a7e15ed1	ወርሃዊው «የማስ ስፖርት» መርሃ ግብር ተካሄደ	፡- ሦስተኛው ዙር የማስ ስፖርት መርሃ ግብር በትናንትናው ዕለት በመስቀል አደባባይ በደማቅ ሁኔታ ተካሂዷል፡፡ በዕለቱ ከነበረው የአካል ብቃት እንቅስቃሴ በተጨማሪ የሰርከስ ትርዒት እና በመርሃ ግብሩ ላይ የተሰሩ የስዕል ሥራዎች በየአካባቢው ለተሳታፊዎች ቀርበዋል፡፡ የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ለመንግሥት ትምህርት ቤት ተማሪዎች የትምህርት ቁሳቁስ ለማቅረብ እየሰራ ያለውን ሥራ በመደገፍ ከተለያዩ የቴኳንዶ ማህበራት የመጡ ተሳታፊዎች ደብተር እና ሌሎች የትምህርት ቁሳቁስ ለኢንጂነር ታከለ ኡማ አስረክበዋል፡፡ ከ50 ሺ በላይ የከተማዋ ነዋሪዎች ተሳታፊ በሆኑበት መርሃ ግብር ላይ አምባሳደሮች፣ የመንግሥት ከፍተኛ የሥራ ኃላፊዎች፣ አርቲስቶች፣ ታዋቂ ግለሰቦች እንዲሁም ከተለያዩ የቴኳንዶ ማህበራት የመጡ ስፖርተኞች ተሳታፊ መሆናቸውን የከንቲባ ጽሕፈት ቤት መረጃ አመልክቷል፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 29/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15445
c8d47794f418ca246a1b6b4979e3989c	5b3fb6a4f98104778861a7ab8de743d4	የሁለት ዕንቁ አትሌቶችን ስም ያጣመረው ወጣት አትሌት	ኢትዮጵያ በታወቀችበት የአትሌቲክስ ዘርፍ ስመጥር የሆኑ አትሌቶችን መጥቀስ ቢያስፈልግ ሁለቱ ቀዳሚ ናቸው፤ ኃይሌ ገብረሥላሴ እና ቀነኒሳ በቀለ። እነዚህ ሁለት የአትሌቲክስ ዕንቁዎች በ5ሺ እና 10ሺ ሜትሮች ተጽእኖ ከማሳደራቸውም ባለፈ በርካታ ክብረወሰኖችን የግላቸው ለማድረግ ችለዋል። አሁን ግን ሁለቱ ከዋክብት በመም ላይ አይታዩም ይልቁንም ቦታቸውን ለተተኪዎች አቀብለዋል። በአንጋፋዎቹ እግር ከተተኩት ወጣት አትሌቶች መካከል አንዱ ደግሞ የሁለቱን አትሌቶች ስም አጣምሮ የያዘው አትሌት ጥላሁን ኃይሌ በቀለ ነው። ይህ ተስፈኛ የ20 ዓመት ወጣት ከጅምሩ እያሳየ ያለው ብቃትም በበርካታ የአትሌቲክስ ቤተሰብ ዓይን እንዲገባ ምክንያት ሆኖታል። ዓለም አቀፉ የአትሌቲክስ ፌዴሬሽኖች ማህበርም በድረ-ገጹ ላይ ስለ ወጣቱ አትሌት ሰፊ ሽፋን ያለውን ዘገባ አስነብቧል። አትሌቱ ከድረ ገጹ ጋር በነበረው ቆይታም በቅድሚያ የሁለቱን አትሌቶች መጠሪያ ስላጣመረው ስሙ ነበር ማብራሪያ የሰጠው። «ሩጫ ከመጀመሬ አስቀድሜ ነው ስሜ የሁለቱን አትሌቶች ስም እንደሚጋራ አስብ የነበረው። በቴሌቪዥን ስማቸው ሲጠራ ስመለከት አንድ ቀን እንደእነርሱ እሆናለሁ እል ነበር። ምክንያቴ በስማቸው ሲሆን፤ የእኔ ተምሳሌት ግን ታሪኩን እያደመጥኩ ያደኩት አትሌት አበበ ቢቂላ ነው። በሩጫ ሕይወቴ ጥንካሬን እንድገነባም አድርጎኛል»። በደቡብ ክልል ጉራጌ አካባቢ የተወለደው ጥላሁን ከአራት ወንድሞቹ እና አንዲት እህቱ ጋር በገጠራማ ስፍራ ነው ያደገው። ስለ አስተዳደጉ ሲገልጽም «ቤተሰቦቼ አርሶ አደሮች ቢሆኑም፤ እንዳግዛቸው አይፈቅዱልኝም ነበር ምክንያታቸው ደግሞ ትምህርቴ ላይ ትኩረት እንዳደርግ ነው» ይላል። ወደ አትሌቲክስ ስፖርት ከመግባቱ አስቀድሞም በቴኳንዶ ስፖርት ተሳትፏል፤ ነገር ግን አሰልጣኙ ወደ ሌላ አካባቢ መዘዋወሩን ተከትሎ ከስፖርቱ መራቅ የግድ ሆነበት። ከትምህርት ዓለም ከመለያየቱ ቀድሞም የሰውነት ማጎልመሻ መምህሩ የአትሌቲክስ ስፖርት ዝንባሌ እንዲሁም አካላዊ መብቃት ያላቸውን ተማሪዎች ሲለዩ ጥላሁን ከእነዚያ መካከል ሊሆን ቻለ። ይህ አጋጣሚም ጥላሁንን በድጋሚ ወደ ስፖርት ሲመልሰው በስሙ ምክንያት እንደእነርሱ ለመሆን በሚመኛቸው አትሌቶች መንገድ የመጓዝን ዕድል ፈጠረለት። በትምህርት ቤት ውድድር ተሳትፎውም በ800ሜትር አራተኛ በ1ሺ500ሜትር ደግሞ ሦስተኛ ደረጃን በመያዝ አጠናቀቀ። ይህም የአትሌቲክስ ሕይወቱን ወደፊት እንዳመላከተው ይጠቁማል። እአአ ከ2015 ጀምሮም የአትሌቲክስ ሥልጠናን ተቀላቀለ፤ ከሁለት ዓመታት በኋላም በኢትዮጵያ ሻምፒዮና ተሳትፎው 13:44.9 የሆነ የግሉን ምርጥ ሰዓት በማስመዝገብ ሁለተኛ ሆኖ ውድድሩን ደመደመ። ጥላሁን ወቅቱን ሲያስታውስም «በሻምፒዮናው ይህንን ሰዓት ማስመዝገቤ ለእኔ ጥሩ ሆኖልኛል። ተጨማሪ ጉልበት እንዲሁም ከዚህም በላይ መስራት እንደምችልም አሳይቶኛል። ውጤቴም ቢሆን ለተሻለ ነገር እንድጓጓ ነው ያደረገኝ» ይላል። ውጤቱም ብቃቱን ከማስመስከሩ ባሻገር ከወቅቱ የብሔራዊ ቡድን አሰልጣኝ ሁሴን ሸቦ ጋር ለመስራት በር ከፈተለት። በብሔራዊ ቡድኑ ሲካተትም በ5ሺ ሜትር ከእርሱ ጋር የሚሰለጥኑት ወጣት አትሌቶች የዓለም ሻምፒዮናው ሙክታር እድሪስ፣ የዳይመንድ ሊግ አሸናፊው ሰለሞን ባረጋ እንዲሁም ሐጎስ ገብረሕይወት ነበሩ። ይህ ጥምረትም ከፍተኛ ፉክክር ያለበትና ተመጣጣኝ ብቃት ያላቸው አትሌቶች መሆኑ እንዳገዘው ያምናል። እአአ በ2017 የውድድር ዓመትም በዓለም አቀፍ ውድድር ተሳትፎው ራሱን ሊመዝን ቻለ። በበርሊን በተካሄደው የ10ኪሎ ሜትር የጎዳና ላይ ሩጫ ተሳትፎውም ሦስተኛ ደረጃን ሲይዝ፤ ርቀቱን 27:53 በሆነ ሰዓት ነው የሸፈነው። በቀጣዩ ዓመትም በዚሁ ውድድር ላይ የተሳተፈው አትሌቱ ብቃቱን በማሳደግ ኬንያዊውን በዓለም ሀገር አቋራጭ የብር ሜዳሊያ ባለቤት ጃኮብ ኪፕሊሞን ተከትሎ በሁለተኛነት እንዲጨርስ አድርጎታል። በመም ላይ ሩጫም የአትሌቱ ብቃት በኦስትሮቫ ይበልጥ ሊንጸባረቅ ችሏል፤ በዚህ ውድድር ላይ የተሳተፈው በ3ሺ ሜትር ሲሆን፤ ያስመዘገበው ሰዓትም 7:38.55 ነበር። በሌላ የ5ሺ ሜትር ውድድር ደግሞ የግሉን የሕይወት ዘመን ፈጣን ሰዓት (13:04.63) ሊያስመዘግብ ችሏል። ይህ ዓመት (2018) ወጣቱን አትሌት በበርካታ ውድድሮች የመሳተፍ ዕድል ያስገኘለት ሲሆን፤ በቴምፕሬ በተዘጋጀው የዓለም ከ20ዓመት በታች የአትሌቲክስ ሻምፒዮናም ተካፋይ አድርጎታል። ጥላሁን በሻምፒዮናው ላይ የአሸናፊነት ግምት ቢያገኝም በኬንያዊው አትሌት ተበልጧል፤ ለዚህም ምክንያቱ በቦታው የነበረው ከፍተኛ ሙቀት መሆኑን አስረድቷል። በማብራሪያውም «ባላሸንፍም ጥሩ ብቃት አሳይቻለሁ፤ ጥሩ ልምድም አግኝቼበታለሁ» ሲል አመልክቷል። የተያዘውን የውድድር ዓመት (በአውሮፓውያኑ) የጀመረውም የኢትዮጵያን የ5ሺ ሜትር ክብረወሰን የግሉ በማድረግ ነው። በሻንጋይ በተካሄደ ውድድር ላይም ዮሚፍ ቀጄልቻን በመከተል አምስተኛ ደረጃን አስመዝግቧል። ውጤቱን አስመልክቶም «አቅሙ እና ችሎታው እንዳለኝ አውቃለሁ፤ ስለዚህም ጠንክሬ መስራት ይገባኛል» ሲል ገልጿል። ከቆይታ በኋላም በሮም በተካሄደው ዳይመንድ ሊግ፤ ከልምምድ አጋሩና ሌላኛው ወጣት አትሌት ሰለሞን ባረጋ ጋር የአንገት ለአንገት ትንቅንቅ በማድረግ ሊያሸንፈው ችሏል። የርቀቱን የመጨረሻ መስመር የረገጠበት ሰዓትም 12:52.98 ሆኖ ተመዝግቦለታል። «ውድድሩን እስካጠናቅቅ ድረስ አሸንፋለሁ የሚል ግምት አልነበረኝም፤ ነገር ግን ጉልበቴን በማሰባሰብ ወደፊት ገፍቼ መሄድ ቻልኩ። በማሸነፌም እጅግ ደስተኛ ነኝ፤ ምክንያቱም ሰለሞን ጠንካራ እና ብቃት ያለው ወጣት ነው»። በዚህ ውድድር ላይ አትሌቶቹ በርቀቱ ማጠናቀቂያ ላይ ካደረጉት የአሸናፊነት ትንቅንቅ ባሻገር ጥላሁን አሸናፊነቱን ካረጋገጠ በኋላ ደስታውን የገለጸበት መንገድም ሌላኛው ትኩረት ሳቢ ትዕይንት ነበር። አንድ እጁን ወደ ትከሻው አጥፎ በሌላኛው እጁ የተንቀሳቃሽ ምስል ካሜራ ስላስመሰለበት ሁኔታ ሲጠየቅም፤ «ይህ ያልተለመደውና ከአሸናፊነት በኋላ ያሳየሁት ምልክት ደስታዬን ለመግለጽና ደጋፊዎቼን ለማዝናናት ያደረኩት ነው» ሲል አብራርቷል። በሄንግሎ የኦሊምፒክ ስታዲየም በተደረገው የሚኒማ ማሟያ ያስመዘገበው ሰዓትም ለቀጣዩና በጉጉት ለሚጠበቀው ታላቅ ውድድር ተሳታፊነት ያረጋገጠበት ሆኗል። ይህንን ሲገልጽም «ተስፋዬ በዓለም አትሌቲክስ ሻምፒዮና 5ሺ ሜትር ጥሩ ሰዓት በማስመዝገብ ማሸነፍ ነው። ለወደፊትም በሩጫ ራሴን ብቻ ሳይሆን ኅብረተሰቡን እና ሀገሬን የመለወጥ ተስፋ አለኝ። ይህ መነሻ እንጂ መጨረሻ አይደለም፤ የታላቁ ስኬት ቅንጣት እንጂ» ሲልም ህልሙን ገልጿል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 29/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15442
2c97add15965218811788dd7264afaa2	594bd8492abcdea216c9fd951a4d1950	ዋልያው በጅቡቲ ተፈትኖ ወደ ቀጣዩ ዙር አልፏል	የ2020 የቻን የአፍሪካ ዋንጫ ቅድመ ማጣሪያ የመልስ ጨዋታውን ከጅቡቲ አቻው ጋር በዝግ ስታዲየም የተጫወተው የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን በደካማ እንቅስቃሴው ተፈትኖ 4ለ3 በማሸነፍ ወደ መጨረሻው ማጣሪያ አልፏል። የድሬዳዋ ስታዲየም የዕድሳት ማሻሻያ እየተደረገበት በመሆኑ የጨዋታው ኮሚሽነር ሜዳው ለጨዋታ ብቁ አለመሆኑን ለካፍ ሪፖርት ማቅረባቸው ይታወቃል፡፡ በመሆኑም ሪፖርቱ ተቀባይነት አግኝቶ ጨዋታው በዝግ እንዲካሄድ በመወሰኑ ያለ ተመልካች ተካሂዷል። አሰልጣኝ አብርሃም መብራቱ ከመጀ መሪያው የጅቡቲ ጨዋታ አስቻለው ታመነን በጉዳት፣ ሙሉዓለም መስፍንና ፍቃዱ ዓለሙን በማሳረፍ ደስታ ደሙ፣ ሱራፌል ዳኛቸውና ሙጂብ ቃሲምን በመቀየር ወደ ሜዳ ገብተዋል። የመጀመሪያዎቹ 10 ደቂቃዎች ጨዋታው ለመገናኛ ብዙኃን ዝግ የነበረ መሆኑን ያስታወሰው የሶከር ኢትዮጵያ ዘገባ ይሁንና ከደቂቃዎች በኋላ ለመገናኛ ብዙኃን ጨዋታውን እንዲከታተሉ መደረጉን አስነብቧል፡፡ የዕለቱ ሶማሊያዊ ዳኛ በጨዋታው የኃይል አጨዋወት የፈቀዱ በሚመስል መልኩ ጨዋታው ኃይል ወደ ተቀላቀለበት እንቅስቃሴ አምርቶ የተለያዩ ግልፅ ጥፋቶችን በዝምታ ማለፋቸው የጨዋታውን እንቅስቃሴ እንደረበሸው የሶከር ኢትዮጵያ ዘገባ አስነብቧል፡፡ በጨዋታው የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን ይዞት የገባው አቀራረብ አጥቅቶ ለመጫወት ቢመስልም ሜዳ ላይ የነበረው እንቅስቃሴ ግን የተለየና በረጃጅም ኳስ ወደ ፊት ለመድረስ ምርጫው ያደረገ እና መቀናጀት የጎደለው ሆኖም ታይቷል፡፡ ይሁንና አማኑኤል ገብረሚካኤል በ26ኛው ደቂቃ ለኢትዮጵያ የመጀመሪያውን ጎል ማስቆጠሩን ተከትሎ የተረጋጉ የሚመስሉት ዋልያዎቹ ኳሱን ተቆጣጥረው ለመጫወት ጥረት አድርገዋል፤ ይሁንና 40ኛው ደቂቃ ላይ የሱፍ ኦማር በድንቅ አጨራረስ ጅቡቲዎችን አቻ ማድረግ ችሏል። ነገር ግን ከሶስት ደቂቃ በኋላ ሰያሬድ ባዬ በግንባሩ በመግጨት ያስቆጠራቸዉ ግብ ኢትዮጵያን ወደ መሪነት መልሳለች፡፡ በሁለተኛው አጋማሽ ከመጀመሩ ከሶስት ደቂቃዎች በኋላም አዲስ ግደይ የኢትዮጵያን የግብ ብዛት ወደ ሶስት ከፍ ያደረገች ግብ ከመረብ አዋህዷል፡፡ይህች ጎል አዲስ ግደይ በኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን ከተመረጠበት ጊዜ አንስቶ ያስቆጠራት የመጀመሪያው ጎል ሆና ተመዝግባለታለች፡፡ የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን ከእረፍት መልስ ወድያውኑ ጎል በማስቆጠሩ በተሻለ መንቀሳቀስ ይችላል ቢባልም፤ ይባስኑ ተዳክሞ ታይቷል። ጎል ቢቆጠርባቸውም ወደ ጨዋታው ለመመለስ ጥረት ማድረግ የቀጠሉት ጅቡቲዎች ከዋልያዎቹ ተከላካዮች ትኩረት ማጣት ተከትሎ 52ኛው ደቂቃ በፉአድ መሐመድ አማካኝነት ሁለተኛውን ጎል አስቆጥረዋል። ኳሱን ይዘው ተረጋግተው ከመጫወት ይልቅ ጫና ውስጥ የገቡት ዋልያዎቹ በተደጋጋሚ በሚሰሩት ጥፋት አራት የማስጠንቀቂያ ካርድ ለመመልከት ተገደዋል። የመጫወት ፍላጎታቸው ከፍተኛ የነበረው ጅቡቲዎች በአንጻሩ ብዙም ሳይቆዩ በ58ኛው ደቂቃ በማህዲን ማሀቤ አማካኝነት ባስቆጠሩት ሦስተኛ ጎል ሦስት አቻ መሆን ችለዋል። ወድያውኑ ጅቡቲዎች ዋልያዎችን መምራት የሚያስችላቸውን ነፃ የጎል አጋጣሚ አግኝተው የነበረ ቢሆንም በማይታመን ሁኔታ ማህዲን ሳይጠቀም ቀርቷል። አሰልጣኝ አብርሃም መብራቱ፣ የተጫዋች ቅያሪ በማድረግ ጨዋታውን ለመቆጣጠር ቢያስቡም፤ በቀረው ደቂቃ ምንም የተሻለ ነገር መመልከት አልተቻለም። ይሁንና በመጨረሻም የጅቡቲዎችም ወደ ፊት በመሄድ የሚያደርጉት እንቅስቃሴ እየቀዘቀዘ ሲመጣ በአንፃሩ ዋልያዎቹ በተቆራረጠ ኳስና መድረሻ በሌላቸው ረጃጅም ኳስ ውጤቱን አስጠብቀው ለመውጣት ተጫውተዋል፡፡ ይሁንና በ88ኛው ደቂቃ ተቀይሮ የገባው ወጣቱ ተስፈኛ አጥቂ መስፍን ታፈሰ አራተኛ ጎል አስቆጥሮ ኢትዮጵያ ወደ ቀጣዩ ዙር የማለፍ ተስፋን ወደ እርግጠኝነት ቀይሯል። መስፍን ያስቆጠራት ጎል በዋናው ብሔራዊ ቡድን በተጫወተበት የመጀመሪያ ጨዋታው የመጀመሪያው ጎሉ መሆን ችላለች። ሁለቱ ቡድኖች የመጀመሪያ ጨዋታቸውን ጁቡቲ ላይ ባሳለፍነው ሳምንት አከናውነው ኢትዮጵያ በአስቻለው ታመነ ከእረፍት መልስ በተገኘች የፍፁም ቅጣት ምት ጎል 1ለ0 በማሸነፍ መጠናቀቁ የሚታወስ ሲሆን፣ ዋሊያው በሜዳው ተፈትኖም ቢሆን ያስመዘገበው ድልም በድምሩ 5ለ3 በማሸነፍ ወደ ቀጣዩ ዙር እንዲልፍ አስችሎታል፡፡፡ ከጨዋታው በኋላ የዋልያዎቹ አሰልጣኝ ኢንስትራክተር አብርሃም መብራቱ፣ ‹‹ጥሩ ያልተጫወትነው በተጫዋቾቻችን ትኩረት ማጣት በተፈጠረ ችግር ነው፤ ሆኖም ግን ጨዋታውን አሸንፈን ወደ ቀጣዩ ማጣሪያ ጨዋታ ማለፋችን አንድ ጥንካሬ ነው፡፡ ማሸነፍ ውስጥ የተፈጠሩ ስህተቶች ግን አሉ። በቀጣይ ጥሩ ዝግጅት አድርገን ወደ ቻን 2020 የምንገባበትን ዕድል እንፈጥራለን፡ ፡›› ሲሉ አስተያየታቸውን መስጠታቸውን የሶከር ኢትዮጵያ ዘገባ አመልክቷል፡፡ የጅቡቲው ዡልያን ሜት በበኩላቸው፤ ‹‹‹እስከ ጨዋታው መጨረሻ ድረስ ውጤት ይዞ ለመውጣት ከፍተኛ ትግል አድርገናል፤ ተጋጣሚያችን በየቦታው ጥሩ ተጫዋቾችን የያዘ ቡድን ነው። በቴክኒክ ደረጃም ጥሩ ናቸው። ግን ታክቲኩ ላይ እምብዛም አልነበሩም፡፡ በተለይ የመጀመሪያው ጎል ከተቆጠረባቸው በኋላ በራስ መተማመናቸው ወርዶ ነበር፡፡ ይህን ለመጠቀም የሚቻለንን ሞክረናል፡፡›› ሆኖም አልተሳካም፡፡ ›› ብለዋል፡፡ ኢትዮጵያ የቻን ተሳታፊነቷን ለማረጋገጥ በቀጣይ ከሩዋንዳ ጋር የምትጫወት ይሆናል፡፡ የአፍሪካ ሀገራት ዋንጫ (ቻን) በ2020 ካሜሩን ላይ ይስተናገዳል፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 30/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15515
40057b0b5c6ec54045b0bed4daba9940	3d88c8cb83c206842d6b9b418f58809b	የጥምር አስተዳደሩ ውሳኔ የቅኝ ግዛት ወይስ… ?	የአፍሪካ እግር ኳስ ኮንፌዴሬሽን (ካፍ) ከሁለት ዓመት በፊት አዲስ አበባ ላይ ባካሄደው ጠቅላላ ጉባኤ ፌዴሬሽኑን ለ29 ዓመታት የመሩትን ካሜሮናዊውን ኢሳ ሃያቱና ደጋፊ የሥራ አስፈፃሚ ኮሚቴ አባሎቻቸውን አሰናብቶ አህመድ አህመድን በፕሬዚዳንትነቱ መሾሙ ይታወሳል፡፡ የ57 ዓመቱ ማዳጋስካራዊ ፕሬዚዳንትም 56 አባል ፌዴሬሽኖችን ያቀፈውን አህጉራዊ ኮንፌዴሬሽን ለመምራት ወደ ስልጣን ከመጡ በኋላ ሙስናን ጨምሮ ለአህጉሪቱ እግር ኳስ እድገት ሁነኛ ማነቆ ናቸው ያሏቸውን የተለያዩ ችግሮችን ለመፍታትና ለስፖርቱ እድገት ይረዳሉ ያሏቸውን ማስተካከያዎችን እንደሚያደርጉ አስታውቀው ነበር፡፡ በተለይ የአህጉሪቱ ታላቅ እግር ኳስ መድረክ በሆነው የአፍሪካ ዋንጫ ላይ ተግባራዊ ያደረጉት የተሳታፊ አገራትን ቁጥር ከ16 ወደ 24 የማሳደግ ማሻሻያ በስኬታማነቱ ይጠቀስላቸዋል፡፡ በዘንድሮው የግብፅ አፍሪካ ዋንጫ ተግባራዊ የተደረገው ይህ ለውጥም እምብዛም የመሳተፍ እድል ያላገኙ አገራትን ተጠቃሚ ከማድረግ ባለፈ ተቋሙ ከስፖንሰር እና ከቴሌቪዥን መብት የሚያገኘው ገቢ እንዲጨምር አግዞታል፡፡ የተሳታፊ አገራት ቁጥር ከመጨመር በተጓዳኝ ለዓመታት በጥር/የካቲት ወር ሲካሄድ የቆየውን የአፍሪካ ዋንጫ ከያዝነው ዓመት ጀምሮ ወደ ሰኔ/ሐምሌ ወር እንዲዛወር ማድረጉም ቀደም ሲል በካፍና በአውሮፓ ክለቦች መካከል በተደጋጋሚ የተስተዋለውን ቅራኔ መፍታት አስችሏል፡፡ ምንም እንኳን ፕሬዚዳንቱ በዚህ መልክ በአፍሪካ ዋንጫ ላይ ተግባራዊ ያደረጉት ማሻሻያ በስኬታማነት ቢያስወድሳቸውም፣ከሁለት ዓመት የስልጣን ቆይታ በኋላም የአህጉሪቱ እግር ኳስ ዋነኛ ነቀርሳ የሆነውን ሙስና በመፋለም ሂደት ግን ገና ብዙ እንደሚቀራቸው በርካታ ወገኖች ይስማሙበታል፡፡ የአፍሪካ እግር ኳስ ኮንፌዴሬሽን አመራሮች አሁንም ቢሆን ከሙሰኝነት እንዳልተላቀቁ የሚገልጹት እነዚህ አካላት፣ ራሳቸው ፕሬዚዳንቱ ሳይቀሩ በተግባሩ መወንጀላቸው የሙስና እና የአፍሪካ እግር ካስ ጋብቻ ሰማንያው አለመቀደዱን እንደሚያመለክት ይመሰክራሉ፡፡ በእርግጥም አህመድ አህመድ በግንቦት ወር በፈረንሳይ በተካሄደው 69ኛው የፊፋ ጉባዔ ለመታደም ባቀኑበት ወቅት የፈረንሳይ ፖሊስ ከሙስና ወንጀል ጋር በተያያዘ ለምርመራ በቁጥጥር ሥር ካዋላቸው ከቆይታዎች በኋላ መለቀቃቸው ይታወሳል፡፡ የፕሬዚዳንቱ ክስም የጀርመኑ ፑማ ኩባንያን ጨምሮ ሌሎች ትጥቅ አምራቾች በተወዳደሩበት ጨረታ፣ 830 ሺህ ዶላር መደለያ በመቀበል ፑማን ውድቅ በማድረግ ለተቀናቃኙ ቴክኒካል ስቲል ኩባንያ ጨረታውን አሳልፈው ሰጥተዋል የሚል ነው፡፡ ፕሬዚዳንቱ በአንፃሩ ‹‹ውሳኔዎቹ በሙሉ በጋራና ግልጽነት በሰፈነበት አግባብ የተካሄዱ ናቸው›› በማለት የቀረበባቸውን ውንጀላ አስተባብለዋል፡፡. ይህ ክስተትም ከሶስት ዓመት በፊት ስልጣን ሲረከቡ ‹‹ከሙስና የፀዳ ፊፋን እውን አደርጋለሁ፣የዓለማችንን እግር ኳስ ምስል እለውጣለሁ>> ሲሉ ቃል ለገቡት የፊፋው ፕሬዚዳንት ጂያኒ ኢንፋንቲኖ ዱብ እዳ ሆኖባቸዋል፡፡ወዳጃቸው እንደሆኑ በሚታመነው የካፍ መሪ ላይ ፈጣን የምርመራ ውሳኔ እና አስተያየት ከመስጠት ተቆጥበዋል፡፡ ይህ መሆኑም በሙስና ወንጀል የተጠረጠሩት የአፍሪካ እግር ኳስ የበላይ አስተዳዳሪ በኃላፊነት መንበራቸው ቀጥለዋል፡፡ ከዚሁ ሁሉ በላይ ጉዳዩን ይበልጥ አስገራሚ ያደረገውና በርካቶችን እንዲነጋገሩበት ምክንያት የሆነው ዓለም አቀፉ የእግር ኳስ የበላይ አስተዳደር ለእዚህ ቀውስ እልባት ለመስጠት በሚመስል መልኩ በቀጣዮቹ ዘጠኝ ወራት ፊፋን በመወከል የአፍሪካን እግር ካስ አስተዳደር እንዲከታተሉ በሚል ሴኔጋላዊቷን ፋቱማ ሳሞራም በኃላፊነት መሾሙ ነው፡፡ ይህ የፊፋ ተግባር በርካቶችን ከማስደንገጥና ከማነጋገሩ ባለፈ ተቃውሞን አስነስቷል፡፡ የአፍሪካ እግር ኳስ ኮንፌዴሬሽን አመራሮች ሳይቀሩ ፊታቸውን አጥቁረዉበታል፡፡ በተለይ አንዳንድ የካፍ ሥራ አስፈሚዎችም ‹‹እኛ በቦታው የተቀመጥነው የአህጉሪቱን እግር ኳስ ለማሳደግና አስተዳደራዊ ችግሮችን በጋራ ለመፈታት ነው፣ይህ እስከሆነም ድረስ ከአፍሪካ አህጉር ውጪ ማንም ግለሰብና ተቋም በውስጥ ጉዳያችን ጣልቃ መግባት አይችልም ›› ሲሉ ጠንካራ ተቃውሟቸውን አሰምተውበታል፡፡ ከዚህ ሃሳብ አራማጆች አንዱ የሆኑት የካፍ ሥራ አስፈፃሚ ኮሚቴ አባል ላይቤሪያዊው ሃሰን ሙሳ ቤልቲ ‹‹እኛ ተመርጠን የተቋሙን ኃላፊነት የተረከብነው የአህጉሪቱን እግር ካስ ለማስተዳደርና ችግሮችንም በጋራ ለመፈታት ነው፣ኃላፊነቱ ለእኛው መተው አለበት፤ እኛ ደደቦች አይደለንም›› ሲሉ የሰላ ትችታቸውን ለኢንሳይድ ወርልድ ስፖርት ተናግረዋል፡፡ የካፍ ፕሬዚዳንት በበኩላቸው ‹ ሳሙራ መቀመጫውን ካይሮ ባደረገው ተቋም ስድስት ወራትን እንዲቆዩ የተደረገው፣ በተቋማቸው ፍላጎት መሆኑን ተናግረዋል፡፡ እሳቸው ፊፋ በካፍ የውስጥ ጉዳዮች ውስጥ እጁን በማስገባት የተቋሙን ሂሳብ እንዲመረምርና ስህተቶች ከተስተዋሉም እርማት እንዲሰጥ መጠየቃቸውን ተናግረዋል፡፡ ይሕም ወቅታዊ ትኩሳቶችን ለማብረድ ብቻ ሳይሆን የተቋሙን አሰራር በማስተካከል ሪፎርሙን ለማፋጠን መሆኑን አስረድተዋል፡፡ በግብፅ በተካሄደው የሥራ አስፈፃሚ ኮሚቴው አባላት ስብሰባ ላይ ፊፋ እና ካፍ በተለያዩ ጉዳዮች ከሁሉም በላይ ለአፍሪካ እግር ኳስ ልማት በቅርበትና በጣምራ እንደሚሰሩም ተጠቁሟል፡፡የአህጉሪቱን ስፖርት በእጅጉ እንደሚያሳድግ የተጠቆመው የሁለቱ ተቋማት ትስስር የካፍ ውድድር ፎርማትን መለወጥ፣ የስታዲየሞ ፀጥታን ማረጋገጥ፣ የዳኝነት አቅምን ማጎልበት እንዲሁም የካፍ ገንዘብ አወጣጥን ፈር ማሳያዝና ተጠያቂነትንና መልካም አስተዳደርን ማስፈን ላይ ይበልጥ ትኩረቱን እንደሚያደርግ ተገል ጿል፡፡ ፊፋ የአፍሪካን እግር ኳስ የሚከታተል ባለሙያ ከመመደብ በተጓዳኝ በዚህ መልኩ በአፍሪካ እግር ካስ አስተዳደር ውስጥ ሚና እንዲኖረው እጁን ማስገባቱን በርካታ ወገኖችን ቅር አሰኝቷል፡፡መሰል ጣልቃ ገብነት ላለፉት 115 ዓመታት በፊፋና በየትኛውም አህጉር በሚገኙ ኮንፌዴሬሽኖች ላይ ተፈጽሞ የሚያውቅ ባለመሆኑ ጉዳዩን ይበልጥ አነጋጋሪ አድርጎታል፡፡ ‹‹የአፍሪካ እግር ኳስ በመሻሻል ላይ ነው፣ስፖርቱን በበላይነት የሚያስተዳድረው አካል ግን በቁልቁለት ጉዞ ላይ ይገኛል›› የሚል አሳቤ የሚያራምዱት ወገኖች ደግሞ ፊፋ በካፍ አስተዳደር ጣልቃ መግባቱ ከአሉታዊው ይልቅ አዎንታዊ ሚና ሊኖራው እንደሚችል ነው የሚናገሩት፡፡ ‹‹የአፍሪካ እግር ኳስ ኮንፌዴሬሽን (ካፍ) 22ቱ የሥራ አስፈፃሚ ኮሚቴ አባላት የአህጉሪቱን እግር ኳስና አስተዳደር ችግሮች በራሳቸው መፍታት የማይችሉ ከሆነ የፊፋ ጣልቃ ገብነት አግባብ የሚሆንበትን ሁኔታ ታሳቢ ማድረግ ያስፈልጋል የሚሉት ቁጥርም በርካታ ሆኗል፡፡ ለውጡ አዎንታዊ ብቻ ሳይሆን አሉታዊም መሆኑንም መረዳት ያስፈልጋል የሚሉት በአንፃሩ፣ውሳኔው የፊፋን ጥቅም፣ ፍላጎትና ተፅዕኖ ማስፈፀም መሆኑን አስምረውበታል፡፡ በዚህ ረገድ በየሳምንቱ እሁድ የሚታተመው የደቡብ አፍሪካው ሲቲ ፕሬስ የተቋሙን አቋም በሚያንፀባርቀው ኤዲቶሪያል ገፁ ‹‹እንደ ፖለቲካው ሁሉ የአህጉሪቱ እግር ኳስም ከመጥፎ አመራሮች አላመለጠም፣ የፊፋ ውሳኔም የአፍሪካ እግር ኳስ አስተዳዳሪዎች የሚገኙበትን ወቅታዊና ደካማ አቋም ፍንትው አድርጎ የሚያሳይ ነው›› ሲል አስነብቧል፡፡ ይህ ግን ለአፍሪካ እግር ኳስ መልካም ዜና ሆኖ መወሰድ እንደሌለበት ያመላከተው ፀሐፊው ‹‹ግልጽ የሆነው ከፊፋ ጣልቃ ገብነትም በላይ ካፍ የቤት ስራውን በራሱ መስራት፣ መቆጣጠርና ችግሮቹን መፍታት እንደማይችል ማመላከቱ ነው ›› ብሎታል፡፡‹ይህ ሁሉ የአፍሪካ እግር ኳስ አፋጣኝ ጣልቃ ገብነትን እንደሚሻ የሚያስገነዝብ መሆኑንም አስታውቋል፡፡ ውሳኔውን ከተዘዋዋሪ ቅኝ ግዛት ጋር ያዛመዱትም አሉ፡፡በዚህ ረገድ ለ17 ዓመታት ፊፋን በፕሬዚዳንትነት የመሩትና በሙስና ቅሌት ስልጣናቸውን ያስረከቡት ሴፍ ብላተር ‹‹ፊፋ በካፍ የውስጥ አሰራር በመግባት ተዘዋዋሪ ቅኝ ግዛት እየፈጸመ ነው ›› ሲሉ ለቢቢሲ ተናግረዋል፡፡ የፊፋ በካፍ የውስጥ አሰራር ጣልቃ መግባት በአውሮፓ እግር ኳስ ፌዴሬሽንም አልተወደደም፡፡የፌዴሬሽኑ መሪ አልክሳንደር ካፍሪን ‹‹ከሁሉም በላይ ፊፋ በአፍሪካ እግር ኳስ ውስጥ ስለሚኖረው ሚና እና ተፅእኖ ግልፅ አድርጎ ማስቀመጥ ይኖርበታል›› ብለዋል፡፡ የፊፋው ፕሬዚዳንት ጂያኒ ኢንፋንቲኖ በበኩላቸው ‹‹ፊፋ አፍሪካን በእጅ አዙር ቅኝ ግዛት እየመራት ነው›› በሚል የቀረበውን ትችት ሰምቼዋለሁ፣ይህ ግን ከዓለም አቀፉ የእግር ኳስ የበላይ አስተዳደር እሳቤ ጋር ፈፅሞ አይዛመድም፣ ፍፅምም የተሳሳተ ቅሬታ ነው›› ሲሉ መናገራቸውን ሮይተርስ አስነብቧል፡፡ የአፍሪካ እግር ኳስ በርካታ እክሎች እንደተደቀኑበት ያመላከቱት ከሶስት ዓመት በፊት ወደ ፊፋ መሪነት ስልጣን የመጡት ኢንፋንቲኖ፣ የአፍሪካን እግር ኳስ ምስል ለመለወጥ በተለይ ሕዝቡ ካፍ ላይ እምነት እንዲኖረው፣ ስታዲሞች ደህንነታቸው የተጠበቀ ተመልካቾችሞ ያለስጋት ጨዋታዎችን የሚታደሙባቸው እንዲሆኑ ‹፣የጨዋታ ማጭበርበር እንዲጠፋና፣ ህዝብ በዳኞች ውሳኔ እምነት እንዲኖረውና ውሳኔዎችን አምኖ እንዲቀበል በማድረግ ረገድ በርካታ ተግባራትን ማከናወን እንደሚገባ አብራርተዋል፡፡በእነዚህና በሌሎችም ማሻሻያዎች ላይ ተግባራዊ የሚሆነው የሁለቱ ተቋማት የጥምረት አስተዳደር ሥራም የአህጉሪቱን ስፖርት በእጅጉ እንደሚቀይረው አጽንኦት ሰጥተውታል፡፡ ምንም እንኳን በጉዳዩ ላይ ሁሉም ወገን የራሱን አስተያየት ቢያንፀባርቅም ፊፋ የአፍሪካን እግር ኳስ የሚከታተል ባለሙያ ከመመደብ በተጓዳኝ በአስተዳደር ውስጥ ሚና እንዲኖረው እጁን ማስገባቱ ስለሚኖረው ጠቀሜታ እንዲሁም ሊያስከትል ስለሚችለው ችግር ነገን መጠበቅ ምርጫቸው ያዳረጉም አልጠፉም፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 30/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15517
fbba3d0c988e865e602ae2249778af9e	6dfcb6e6e2a6c88424bede903d51a946	በሰኔ ወር ለግድቡ ግንባታ ከ87 ሚሊዮን ብር በላይ ገቢ መሰብሰቡ ተገለጸ	አዲስ አበባ፡- ለታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ ግንባታ ከውጭና ከአገር ውስጥ በተደረገ ድጋፍ በሰኔ ወር ብቻ 87 ሚሊዮን 250 ሺ ብር ገቢ መሰብሰቡን የታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ ህዝባዊ ተሳትፎ አስተባባሪ ብሄራዊ ምክር ቤት ጽሕፈት ቤት አስታወቀ።በጽሕፈት ቤቱ የህዝብ ግንኙነት የሚዲያ ኮሚኒኬሽን ዳይሬክተር አቶ ኃይሉ አብርሃም በተለይ ለአዲስ ዘመን ጋዜጣ እንደተናገሩት፤ መንግሥት ለግድቡ ግንባታና በግድቡ የውሃ ሙሌት የሦስትዮሽ ድርድር ላይ ባሳየው ቁርጠኛ አቋም ተቀዛቅዞ የነበረው የህብረተሰቡ ድጋፍ በከፍተኛ ሁኔታ ጨምሯል። በሰኔ ወር ብቻ ለግድብ ግንባታ ከውጭና ከአገር ውስጥ በቦንድ ግዢ፣ በስጦታና በ8100 A አጭር የጽሑፍ መልዕክት በተደረገ ድጋፍ 87 ሚሊዮን 250 ሺ ብር ገቢ ተሰብስቧል። በበጀት ዓመቱ ደግሞ ለግድብ ግንባታ ከውጭና ከአገር ውስጥ በቦንድ ግዢ፣ በስጦታና ከ8100A አጭር የጽሑፍ መልዕክት ደንበኞች በተደረገ ድጋፍ ከ745 ሚሊዮን 250 ሺ ብር በላይ ገቢ መሰብሰቡን አስታውቀዋል። ከዚህ ውስጥ 29 ሚሊዮኑ ከ8100A አጭር የጽሑፍ የተገኘ ድጋፍ ሲሆን፤ ቀሪው በቦንድ ግዢና በስጦታ መገኝቱን አመልክተዋል። በበጀት ዓመቱ ለግድቡ ግንባታ የተደረገው ከፍተኛው ድጋፍ በሰኔ ወር መመዝገቡን ጠቁመው፤ በሰኔ ወር ብቻ ለግድቡ ግንባታ ከውጭና ከአገር ውስጥ በቦንድ ግዢ፣ በስጦታና ከ8100A አጭር የጽሑፍ መልዕክት ደንበኞች 87 ሚሊዮን 250 ሺ ብር ገቢ መሰብሰቡን አስታውቀዋል። ግብፅ ስምምነት ላይ ሳይደረስ ኢትዮጵያ ግድቡን ውሃ እንዳትሞላ የሚል ቅድመ ሁኔታ ብታስቀምጥም ኢትዮጵያ ያለምንም ቅድመ ሁኔታ ግድቡን ከሐምሌ 1/ 2012 ዓ.ም ጀምሮ እንደምትሞላ ቁርጠኛ አቋም በመያዟና መንግሥት ቃሉን ጠብቆ በተያዘው ቀነገደብ የግድቡን የመጀመሪያ ዙር የውሃ ሙሌት ማጠናቀቁን ተከትሎ በተፈጠረው ህዝባዊ መነቃቃት፤ የኢትዮጵያ ልማት ባንክ ከሐምሌ 1 እስከ 15/2012 ዓ.ም ባሉት 15 ቀናት ውስጥ ብቻ በቦንድና በድጋፍ 22 ሚሊዮን ብር መሰብሰቡን ተናግረዋል። በተለይ የግድቡ የመጀመሪያ ዙር የውሃ ሙሌት መጠናቀቁን ተከትሎ ከውጭና ከአገር ውስጥ ለግድቡ ግንባታ የሚደረገው ድጋፍ በከፍተኛ ሁኔታ መጨመሩን ያመለከቱት ዳይሬክተሩ፤ ለግድቡ ግንባታ በ8100A አጭር የጽሑፍ መልዕክት ድጋፍ የሚያደርጉ አንድ ሚሊዮን 290ሺ ደንበኞች መኖራቸውን ጠቁመዋል። ከዚህ ውስጥ 290ሺዎቹ የግድቡ የመጀመሪያ የውሃ ሙሌት መጠናቀቁን ተከትሎ በተገኘው ድል የ8100A አጭር የጽሑፍ መልዕክት ደንበኛ በመሆን ለግድቡ ድጋፍ ማድረጋቸውን ገልጸዋል። በተጨማሪም በተገኘው ድል ከውጭና ከአገር ውስጥ የሚደረጉ ድጋፎች ተጠናክረው የቀጠሉ ሲሆን፤ ከትናንት ወዲያ ብቻ ኒያላ ኢንሹራንስ የ12 ሚሊዮን ብር ቦንድ ሲገዛ፤ ሦስት ሕፃናት ደግሞ ለልደት በዓላቸው የሚያወጡትን ወጪ ለግድቡ ግንባታ ድጋፍ በማድረግ የ20 ሺ ብር ቦንድ መግዛታቸውን ተናግረዋል። የግድቡ ግንባታ 72 በመቶ ቢጠናቀቅም 28 በመቶው ስለሚቀር ህብረተሰቡ አሁን ላይ የተገኘውን ድል ከዳር ለማድረስ ድጋፉን አጠናክሮ መቀጠል እንዳለበት ጥሪ አቅርበዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 25 ቀን 2012 ዓ.ምበ ሶሎሞን በየነ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36407
c0cd6f8f44a808f4e2115c749633d688	590733debcc4ee3e02c6113463ade67c	ፖሊስ በአቶ ጀዋር መሐመድ ቤት ከውጭ በድብቅ የገቡ ኤሌክትሮኒክስ መሳሪያዎች ማግኘቱን ገለጸ	አዲስ አበባ፦ የፌዴራል መርማሪ ፖሊስ በአቶ ጀዋር መሐመድ ቤት በድጋሚ ባደረገው ፍተሻ በግለሰብ እጅ የማይገኙ ሳተላይቶችና ከውጭ በድብቅ የገቡ ኤሌክትሮኒክስ መሳሪያዎችን ማግኘቱን ገለጸ።መርማሪ ፖሊስ በሐምሌ 9 ቀን 2012 ዓ.ም በፍርድ ቤቱ በተሰጠው የ13 ቀን ተጨማሪ ጊዜ የሠራውን አዳዲስ የምርመራ ሥራዎችን ይፋ አድርጓል።በአቶ ጀዋር ቤት በድጋሚ በተደረገ ፍተሻ በግለሰብ እጅ የማይገኙ ሳተላይቶችና ከውጭ በድብቅ የገቡ ኤሌክትሮኒክስ መሳሪያዎችን ማግኘቱን አብራርቷል።ይህ መሳሪያ ባለሙያ በድብቅ አስገብተው በማስገጠም በዚህ መሳሪያም የተለያዩ የታዋቂ ሰዎችን ስልክ በመጥለፍ ሲያዳምጡ እንደነበር ማስረጃ ተሰብስቧል ያለው መርማሪ ፖሊሱ፣ አቶ ጀዋር ሚዲያቸውን ተጠቅመው ባስተላለፉት ብሔርን ከብሔርና የሃይማኖት ግጭት እንዲነሳ ባስተላለፉት ጥሪና ትዕዛዝ በኦሮሚያ በተለያዩ አካባቢዎች ከፍተኛ ጉዳት መድረሱን አስታውቋል። በተፈጠረው ሁከትና ግርግር 109 ንጹሐን ዜጎች ህይወታቸው አልፏል ፣ 137 ሰዎች ላይ ከቀላል እስከ ከባድ የአካል ጉዳት ደርሷል፣ 44 ሆቴሎች ፣ 328 የግል መኖሪያ ቤቶች ተቃጥለዋል ፣2 ሐውልቶች ሙሉ በሙሉ ፈርሰዋል፣ 199 የንግድ ተቋማት ፣የሰብዓዊ መብት ተቋማት ላይም ጉዳት መድረሱን መርማሪ ፖሊስ አስታውቋል። 26 የግል ተቋማት እና 53 ተሽከርካሪዎች መቃጠላቸውንም ለፍርድ ቤቱ ገልጿል። በተጨማሪም በቡራዩ የ4 ሰዎች ህይወት ማለፉን እና በሌሎች 4 ሰዎች ላይ የአካል ጉዳት መድረሱን ጠቅሶ በቡራዩ ብቻ 7 ሚሊዮን ብር የሚገመት ንብረት ላይ ጉዳት መድረሱን የሚያመላክት ማስረጃ መሰብሰቡን ይፋ አድርጓል።ለተጨማሪ የሰውና የሰንድ ማስረጃ ለማሰባሰብ 14 ቀን እንዲሰጠው ፍርድ ቤቱን ጠይቋል።የአቶ ጀዋር ጠበቆች በበኩላቸው ምርመራው ግልጽ ያልሆነና ደንበኛችንን አስሮ ለማቆየት እና ፍርድ ቤቱን ተጽዕኖ ስር ለመክተት የሚደረግ ምርመራ ነው ሲሉ መቃወሚያ አንስተዋል።ተጨማሪ ጊዜ ሊሰጥ አይገባም ሲሉም ደንበኛቸው በዋስ እንዲወጡ ጠይቀዋል።በእለቱም አቶ ጀዋርም በራሳቸው ተቃውሞ አሰምተዋል። በቀዳሚነት እኛ የምንፈልገው የግል ሚዲያዎች ገብተው እንዲዘግቡ ፣ አሁን እየገቡ ያሉት የመንግሥት ሚዲያዎች ናቸው ብለዋል።እነሱም የመንግሥትን ብቻ ነው የሚዘግቡት ስለዚህ ሌሎች እንዲገቡ ካልሆነም በአጠቃላይ እንዲከለከሉ ይደረግ ሲል አመልክቷል።ፍርድ ቤቱም ነፃ ችሎት መሆኑን በመጥቀስ እስከአሁን ባለው ዘገባ የችሎቱን ውሎ እያቀረቡ መሆኑን በመጥቀስ፣ በግል ደረጃም ለማዳመጥ ተሞክሯል ስህተት አልታየም ይሁንና በኛ ጉዳይ ዘገባ ተዛብቶብናል ካላችሁ አቤቱታ ማቅረብ ትችላላችሁ በማለት ስለሚዲያ አስተያየት አንቀበልም ሲል ችሎቱ አቶ ጀዋር ስለምርመራው ሃሳብ ብቻ እንዲሰጡ ጠይቋል።አቶ ጀዋር መሐመድ የፖሊስ ምርመራ እኔን አይመለከትም ይህ የፖለቲካ ጉዳይ ነው፤ ለፌዴራል ፖሊስ መርማሪ ክብር አለኝ በመንግሥት ተመድቦልኝ ጥበቃ ሲደረግለኝ ነበር መሳሪያውም ሆነ አጃቢዎቼን መንግሥት ነው ያቆመልኝ ይህ በውይይት የሚፈታ እንጂ አስሮ በመመርመር አይደለም ብለዋል።እኔ ለዚህ አገር ሰላም እየሠራሁ ነው ፤ በምዕራብ እና በደቡብ ኦሮሚያ ከ1 ሺ በላይ ታጣቂዎችን ከአባገዳዎች ጋር ሆኜ መሳሪያቸውን ለመንግሥት ማስረከባቸውንም ተናግረዋል።በኦሮሚያና ሶማሌ ክልሎች የተነሳውን ግጭት አስታርቄያለሁ የሃይማኖት ግጭት አልቀሰቀስኩም ቤተሰቤም ሆነ ከኔ ጋር የታሰሩት የኦርቶዶክስና የፕሮቴስታንት እምነት ተከታዮች ናቸው።ፍርድ ቤቱን ተጽዕኖ ስር ለመክተት ነው ብለው ላነሱት መቃወሚያም ፍርድ ቤቱ ነፃና ገለልተኛ የሆኑ ጉዳያቸውን እያየ መሆኑን በመጥቀስ እዚህ ቦታ የህግ ጉዳይ ብቻ ነው ሊነሳ የሚገባው ሲል አጽንኦት ሰጥቷል።መርማሪ ፖሊስም የማንንም ፖለቲካ አጀንዳ እንደማያስፈጽም እና በገለልተኝነት ምርመራውን እንደሚያደርግ ምላሽ ሰጥቷል።የሁለቱን ክርክር ያዳመጠው ችሎቱ ተጠርጣሪው ፍርድ ቤቱን እንደዚህ ዓይነት ጥርጣሬ ውስጥ የሚከት ነገር እንዳያቀርቡ ትዕዛዝ ሰጥቷል።ለተጨማሪ ምርመራ ለፖሊስ በአቶ ጀዋር ላይ ተጨማሪ 12 ቀናት በመስጠት ውጤቱን ለመጠባበቅ ለነሐሴ 5 ቀን 2012 ዓ.ም ተለዋጭ ቀጠሮ ሰጥቷል።በተመሳሳይ በዕለቱ ፍርድ ቤት በቀረቡት በአቶ እስክንድር ነጋ ላይም ለተጨማሪ ምርመራ 9 ቀን ሰጥቷል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 24/2012በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36369
f4c142c80afd6ca19a68b96f9423d03d	ddac94aa286dc0b111acffe2f77eef78	ህዝበ ሙስሊሙ የተቸገሩትን በመርዳት፣ እርስ በእርስ በመደጋገፍና በአብሮነት በዓሉን እንዲያከብር ጥሪ ቀረበ	አዲስ አበባ፦ የክልል ርእሳነ መስተዳድሮች 1 ሺህ 441ኛው የኢድ አል አደሀ (አረፋ) በዓልን ምክንያት በማድረግ ህዝበ ሙስሊሙ የተቸገሩትን በመርዳት፣ እርስ በእርስ በመደጋገፍና በአብሮነት በዓሉን እንዲያከበር ጥሪ አቀረቡ። ለእምነት ተከታዮቹ የእንኳን አደረሳችሁ መልዕክት አስተላለፉ።የአማራ ክልል ርዕሰ መስተዳድር አቶ ተመስገን ጥሩነህ ባስተላለፉት የእንኳን አደረሳችሁ መልዕከት፥ “የዘንድሮው የኢድ አል አደሀ በዓል በምናከብርበት ወቅት በአንድ በኩል የገጠሙንን ውስብስብ ችግሮች በጋራ ተሻግረን በክልላችን አንፃራዊ ሰላም እና መረጋጋት የሰፈነበት፤ ኢኮኖሚያዊ መነቃቃት የጀመረበት እና አንድነታችን የተጠናከረበት እንዲሁም የታላቁ የህዳሴ ግድባችን የመጀመሪያውን ዙር የውሃ ሙሌት በማሳካት የግድቡን እውን መሆን ትልቅ ተስፋ ያገኘንበት ወቅት ነው” ብለዋል።“ህዝበ ሙስሊሙ ደግሞ ላመጣነው አበረታች ለውጥ ትልቅ እገዛ እንዳደረገ ሁሉ ያሉብንን ስጋቶችም በቁርጠኝነት ለመከላከል ሁሌም ከጎናችን እንደሚቆም ያለኝ እምነት የፀና ነው” ሲሉም ገልጸዋል።የኢድ አል አረፋ በዓል ማእድ በማካፈል የሚከበር በዓል በመሆኑን የገለጹት አቶ ተመስገን፥ “በዓሉን ስታከበሩ በሀገራችን ድጋፍ የሚሹ የማኅበረሰብ ክፍሎችን በማስታወስ እና በመደገፍ እንደሚሆን አምናለሁ” ብለዋል።የደቡብ ክልል ምክትል ርዕሰ መስተዳድር አቶ ርስቱ ይርዳው በበኩላቸው ፣ የዘንድሮውን የአረፋ በዓል በተለመደው መንገድ እንዳናከብር የኮሮና ቫይረስ ባስከተለው ጫና ምክንያት አካላዊ ርቀትን መጠበቅ ግድ እንዲል ምክንያት ሆኗል ብለዋል።እናም የበዓሉ ዋና ዓላማም መደጋገፍና መተሳሰብ እንደመሆኑ መጠን ህዝበ ሙስሊሙ በዓሉን ሲያከብር እንደ ከዚህ ቀደሙ በጋራ አብሮ በመብላትና በመጠጣት ሳይሆን አካላዊ ርቀቱን ጠብቆ በያለበት ሆኖ እንዲያከብርም ጥሪ አቅርበዋል፡፡የቤኒሻንጉል ጉሙዝ ክልል ርዕሰ መስተዳድር አቶ አሻድሊ ሀሰንም በተመሳሳይ ባስተላለፉት መልዕክታቸው፥ ህዝበ ሙስሊሙ 1441ኛውን የዒድ አል -አድሃ (አረፋ) በዓልን ሲያከበር የተቸገሩትን በመርዳት እርስ በእርስ በመደጋገፍና በአብሮነት እና ራሱን ከኮሮና ቫይረስ በመጠበቅ መሆን እንዳለበት አሳስበዋል።የዘንድሮውን የኢድ- አል አድሃ (አረፋ) በዓል ስናከበር ታላላቅ ስኬቶችና ተግዳሮቶች እንደነበሩ በመግለጽ ከስኬቶቹ ውስጥም የታላቁ ህዳሴ ግድብ የውሃ ሙሌት መያዙ አንዱና ዋነኛው ነው ብለዋል፡፡የኢድ አል አድሃ በዓልን ስናከበር ራሳችንና ቤተሰቦቻችንን ከኮሮና ቫይረስ እየተከላከልንና መንግሥት ካወጣው ከአስቸካይ ጊዜ አዋጅና የጤና ሚኒስቴር ባስቀመጣቸው የጤና መመሪያዎችን ተግባራዊ በማድረግ እንዳለበትም ገልጸዋል፡፡ከኢድ ሶላትና በዓሉን ተንተርሶ በሚከናወኑ የግብይት ስርዓቶች ጋር ተያይዞ የዜጎችን ህይወት አደጋ ላይ በማይጥል መልኩ የበዓሉ ስነ ሰርዓት መፈጸም እንዳለበትም አሳስበዋል።የሐረሪ ክልለ ርዕሰ መስተዳድር አቶ ኦርዲን በድሪም በዓሉን አስመልክተው ባስተላለፉት ሙስሊሙ ማህበረሰብ በዓሉን ሲያከበር ራሱን ከኮሮና ቫይረስ በመጠበቅ ማክበር እንዳለበት ጥር አቅርበዋል።ህዝበ ሙስሊሙ የኢድ አል አድሃ አረፋ በዓልን ሲያከብር የተቸገሩትን በመርዳት እርስ በእርስ በመደጋገፍና በአብሮነት በዓሉን ማክበር እንደሚገባ ገልጸዋል።ለመላው የእስልምና እምነት ተከታዮችም በዓሉ የሰላም፤ የአንድነትና የጋራ በዓል እንዲሆን ርእሳነ መስተዳድሮቹ መልዕክታቸውን አስተላልፈዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 24/2012በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36367
d51eaa38b65e67549f949156cf1087cb	886913252eb232edfa3ef71be434a463	የአዲስ አበባ ገቢዎች ቢሮ 20 ነጥብ 8 ቢሊዮን ብር የመሰብሰብ ዕቅድ ይዞ እየሠራ መሆኑን አስታወቀ	አዲስ አበባ፡- የአዲስ አበባ ገቢዎች ቢሮ ከሃምሌ 1 ቀን 2012 ዓ.ም አስከ ጥቅምት 30/ 2013 ዓ.ም ድረስ 20 ነጥብ 8 ቢሊዮን ብር ለመሰብሰብ አቅዶ እየሠራ መሆኑን ገለጸ፡፡በአዲስ አበባ ገቢዎች ቢሮ የግብር አወሳሰን አሰባሰብና ክትትል ዳይሬክተር ወይዘሮ ሰብለ በላይነህ በተለይ ለአዲስ ዘመን እንደገለጹት የደረጃ ሀ፣ ለ እና ሐ ግብር ከፋዮች ከሐምሌ አንድ ጀምሮ እስከ ጥቅምት ሠላሳ በወጣላቸው የክፍያ መርሐ ግብር መሰረት እየከፈሉ መሆናቸውን ገልጸዋል፡፡ አስከ ጥቅምት ሠላሳ 20 ነጥብ 8 ቢሊየን ብር ለመሰብሰብ መታቀዱን የተናገሩት ዳይሬክተሯ ፣ከዚህ ውስጥ በሐምሌ ወር ብቻ ለመሰብሰብ የታቀደው 5 ነጥብ 7 ቢሊዮን ብር እንደሆነ ገልጸዋል፡፡ እስከ ሐምሌ 20 ድረስ ባለው ጊዜም 1 ነጥብ 8 ቢሊዮን ወይም የእቅዱን 32 በመቶ መሰብሰቡን ዳይሬክተሯ ተናግረዋል፡፡ በዚህም መሰረት እስከ ሐምሌ ሠላሳ ይሰበሰባል ተብሎ የታቀደው የደረጃ‹‹ ሐ›› ግብር ክፍያ እስከ አሁን በጥሩ ሁኔታ ላይ እንዳለና አምና በተመሳሳይ ወቅት ከነበረው ጋር ሲነጻጸር የተሻለ መሆኑን ጠቅሰዋል፡፡በሦስቱም ደረጃዎች ቀርበው ማሳወቅ የሚገባቸው አጠቃላይ ግብር ከፋዮች ቁጥር 390 ሺ 649 መሆናቸውን የጠቀሱት ወይዘሮ ሰብለ፤ አስከ አሁን ያሳወቁት ግብር ከፋዮች ቁጥር 127 ሺ 813 ናቸው ብለዋል፡፡ ከነዚህም 3ሺ 193 የደረጃ ‹‹ሀ›› ፣ 7 ሺ አስራ አምስት የደረጃ ለ፣ 117 ሺ 605 የደረጃ ‹‹ሐ›› መሆናቸውን ገልጸዋል፡፡ እስከ ሐምሌ 20 የደረጃ ‹‹ሀ›› እና ‹‹ሐ›› ግብር ከፋዮች አፈጻጸም አምና በተመሳሳይ ዓመት ከነበረው ተመሳሳይ ወቅት ጋር ሲነጻጸር መሻሻል እንዳሳየና የደረጃ ‹‹ለ›› ግን መጠነኛ ቅናሽ ያሳየ መሆኑን ዳይሬክተሯ አስታውቀዋል፡፡ ቀደም ሲል ከነበረው ልምድ አንጻር ከሐምሌ 25 በኋላ ወርሀዊ ቫት የሚያሳውቁ ግብር ከፋዮች ቁጥር ስለሚጨምር ከዚህም የተሻለ ውጤት ይታያል የሚል ግምት እንዳላቸው የተናገሩት ወይዘሮ ሰብለ፣ የደረጃ ‹‹ለ ›› እና ‹‹ሀ ›› ግብር ከፋዮችም ጊዜ ስላላቸው የገቢው መጠን እየጨመረ የሚሄድ ነው ብለዋል፡፡ ኮቪድ 19ን ምክንያት በማድረግ የተደረገ ግብር ማሻሻያ እንደነበር ያስታወሱት ዳይሬክተሯ ለአዲስ አበባ ከተማ ከ1997 እስከ 2007 ዓ.ም ያለው ውዝፍ ዕዳ እንዲሰረዝ፤ ከ2008 እስከ 2011 ባለው ጊዜ ደግሞ ፍሬ ግብሩን ከፍለው ቅጣቱ እንዲነሳላቸው መደረጉንና የ2012 ዓ.ም ዓመታዊ ግብራቸውን በተመለከተም የደረጃ ‹‹ሐ›› ግብር ከፋዮች በቁርጥና በቀን ገቢ ግብር የሚስተናገዱ በመሆኑ የዓመቱን አንድ አራተኛ ግብር እንዳይከፍሉ መደረጉን አስታውሰዋል፡፡ ከአስር ሺህ ብር በላይ ቤት የሚያከራዩና ለተከራዮች እስከ ሁለት ወር ቅናሽ ያደረጉ ግብር ከፋዮችም በዓመት ከሚከፍሉት የኪራይ ግብር እስከ 50 በመቶ ድረስ ነፃ እንዲሆኑ መደረጉን ጠቅሰዋል፡፡ የግል ትምህርት ቤቶችና የንግድ ሱቆችን አከራይተው ለተከራዮች የኪራይ ቅናሽ ላደረጉም መንግሥት የታክስ ቅነሳ መደረጉን አስታውሰዋል፡፡ ደረጃ ‹‹ሀ›› እና ‹‹ለ›› ገቢያቸውንም ወጪያቸውንም በሰነድ የሚያቀርቡ በመሆኑ በዚያው መሰረት የሚስተናገዱ መሆኑን አመላክተዋል፡፡ ህብረተሰቡ ያለበትን ግብር ለማሳወቅ በሚቀር ብባቸው ተቋማት ግብር ከፋዮችም ሆኑ ሠራተኞች ለኮረና ቫይረስ እንዳይጋለጡ ከፍተኛ የጥንቃቄ ሥራ እየተሠራ እንዳለ የተናገሩት ዳይሬክተሯ፣ ሰዎች እርቀታቸውን እንዲጠብቁና አስፈላጊ ናቸው የተባሉ መከላከያዎችን እንዲጠቀሙ እየተደረገ ነው ብለዋል፡፡ ከዚህም በተጨማሪ ወረዳ ላይ ያሉ በየቀጠናቸው በሚሰጣቸው ፕሮግራም እየሄዱ እንዲያሳውቁ፤ አንዳንድ ቅርንጫፎችም በስማቸው ፊደል ቅደም ተከተል እንዲከፍሉ በማድረግና በሌሎችም ቴክኖሎጂዎች በመጠቀም መጨናነቅን ለማስቀረት እየተሠራ መሆኑን ጠቅሰዋል፡፡ ግብር ከፋዮች ባለቀ ሰዓት መምጣታቸው መጨናነቅን የሚፈጥርና ካለው ወቅታዊ ችግር አንጻርም አደጋ ስለሚኖረው የሰው ቁጥር ሳይጨምር አስቀድመው በመምጣት ቢያሳውቁ ለአገልጋዩም ለተገልጋዩም መልካም አንደሆነ መልዕክት አስተላልፈዋል፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 24/2012 ኢያሱ መሰለ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36364
ad3b9945bbfd6858275cc41d430c2fb4	77554e32da7b3443a196d37838ac929d	የፖሊስ ተቋማትን ሪፎርም ማድረግ እንደሚያስፈልግ ተቋሙ አሳሰበ	አዲስ አበባ ፦የዜጎችን ሰላም እና ደህንነት በተገቢው መንገድ ለማስጠበቅ የጸጥታ አካላ ትን በተለይም የፖሊስ ተቋማትን ሪፎርም ማድረግ እንደሚያስፈልግ የኢፌዴሪ ሕዝብ እንባ ጠባቂ ተቋም አሳሰበ። የኢፌዴሪ ሕዝብ እንባ ጠባቂ ተቋም ለአዲስ ዘመን በላከው መግለጫ እንደተገለጸው ከአርቲስት ሃጫሉ ሁንዴሳ ግድያ በኋላ በኦሮሚያ የሰዎች ግድያ እና የንብረት ውድመት ማጋጠሙ በርካቶችን ለችግር ዳርጓል። ተመሳሳይ ችግሮች እንዳይከሰቱ የጸጥታ እና የፖሊስ ተቋማት ላይ የሪፎርም ሥራዎችን ማድረግ ላይ ትኩረት ያስፈልጋል ። እንደ መግለጫው ከሆነ፤ የጸጥታ መዋቅሩ በተለይ ፖሊስ በኢትዮጵያ ያለውን ፖለቲካዊ እና ማህበራዊ ለውጥ ተከትሎ የዜጎችን ሰላም እና ደህንነት ማስጠበቅ በሚያስችለው ቁመና እና አመለካከት እንደገና የማደራ ጀት ወይም የሪፎርም ሥራ ሊከናወንበት ይገባል። አሁን በክልሎች ያለው የልዩ ኃይል የፌዴራል ፖሊስ አካል ሊሆን በሚችልበት ጉዳይ መንግሥት ምክክር ቢያደርግ መልካም እንደሆነ ተቋሙ ሃሳብ ያቀረበ ሲሆን፣ ልዩ ኃይሉ ዴሞክራት አመራሮች በሚገኙበት ወቅት የየክልሎቹን ሰላምና ደህንነት ማስጠበቅ ይችላል፤ በአንጻሩ አምባገነን የክልል መሪዎች እና አመራሮች ሲገኙ ደግሞ የሰብዓዊ እና ዴሞክራሲያዊ መብቶችን ይደፈጥጣል ። ከዚህ በተጨማሪ በተለያዩ ክልሎች ልዩ ኃይሉ የግለሰቦች በሚመስል መልኩ ተከፋፍሎ ስለሚገኙ የልዩ ኃይሉ ጉዳይ አፋጣኝ መፍትሄ እንደሚሻው አመልክቷል ። የክልል መንግሥታት የህዝቡን ሰላምና ደህንነት ለመጠበቅ የራሳቸው ፖሊስ እንደሚያደራጁ ቢቀመጥም ምን አይነት ፖሊስ ማደራጀት እንደሚችሉ ግን በግልጽ የተቀመጠ ነገር እንደሌለ በመግለጫው አስታውቀዋል ። የህግ አውጪው የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት ክልሎች ሊኖራቸው ስለሚገባው የፖሊስ ኃይል አደረጃጀት በህግ ወሰን እንዲያበጅለት የሕዝብ እንባ ጠባቂ ተቋም ምክረሃሳብ አቅርቧል። የፖሊስ ኃይሉ ወንጀልን የሚከላከል ተፈጽሞ ሲገኝም እርምጃ የሚወስድ ለማድረግ እና ለህግና ለህገመንግስቱ ተገዥ በመሆን በግልጽነት እና ተጠያቂነት ሊሰራ እንዲችል ሪፎርም አስፈላጊ መሆኑን ያተተው መግለጫው፤ የፖሊስ ተቋሙን መልሶ ለማደራጀት እና ለማብቃት የሚያስፈልገው ወጪ በሰዓታት እድሜ ከሚወድመው የሀገር ሀብትና ንብረት ፤ ከሚጠፋው የሰው ህይወት እና በሙስና ከሚባክነውን ሀብት አንጻር የመንግሥት ካዝና እንደማይጎዳ በመግለጫው ሰፍሯል። ተቋሙ በመግለጫው ያለፈ ትርክት እና ዘረኝነት ያዘለ የፖለቲካ ቅስቀሳ አጀንዳ እንዳይሆን በህግ ሊታገድ እንደሚገባም አመልክቷል ። ለዚህም የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት ህግ እንዲያወጣ ምክረ ሃሳብ አቅርቧል። መንግሥት የህግ የበላይነትን አጠናክሮ እንዲቀ ጥል፤ ከፍተኛ ሃብት የፈሰሰባቸው እና በርካታ የሥራ እድል የፈጠሩ የአገልግሎት እና የማምረቻ ኢንዱስትሪዎች በልዩ ሁኔታ ጥበቃ ሊደረግላቸው እንደሚገባ በመግለጫው አካቷል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 25 ቀን 2012 ዓ.ምበ ጌትነት ተስፋማርያም	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36408
7533b7e62ce5c48db986e432dc46914f	47d480731149af8c128e75693273dec6	አዲስ አበባን በአዲስ ተሽከርካሪ የመለወጥ ጅማሮ	በታላቅ አገር ታናሽ ሆኖ እንደማደር፤ በዕምቅ ወረቶች ተከብቦ ወደ ባዕድ አገራት እንደማማተር፤ በበርካታ የተፈጥሮ ጸጋዎች ታጅቦ ከድህነት ጋር እንደማበር፤ የወጣት ትኩስ ኃይል በቀዘቀዘ አስተሳሰብ ውስጥ እንደመዳከር፤ እልፍ እሴቶችን ታጥቆ ከክብር ውሃ ልክ ቁልቁል እንደመንደርደር፤ በአራቱም ማዕዘናት እምቅ ሀብት ተሸክሞ የኑሮ ሸክም ሳይቃለል ዘመንን እንደመሻገር ከቶውንም አገርንና ትውልድን አንገት የሚያስደፋ ምድራዊ ሀቅ ሊኖር አይችልም።“በድህነት የቆረበ” አገር እንደማይኖር ሁሉ ሠርቶ መለወጥ የሚያስችል አሸናፊ ሃሳቦችን ነፍስ ዘርቶ መንቀሳቀስ የድል ጅማሬ በመሆኑ፤ አክሎክ ጀነራል ትሬዲንግ ለቱሪዝም ሴክተር የሚውሉ ተሽከርካሪዎችን በአገር ውስጥ በመገጣጠም በዘርፉ አዎንታዊ ሚና ለማበርከት ደፋ ቀና እያለ ነው። በዚህ አዲስ የሥራ ፈጠራ እሳቤ ከባህልና ቱሪዝም ሚኒስቴርና ከካምፓኒው አገር የማህበራት ጥምረት ጋር አብሮ በመሆን ወደ ሥራ ገብቷል። ዋነኛ ዓላማው ሥራ መፍጠርና በሂደቱም የቱሪዝሙን መስክ ላቅ ወዳለ ደረጃ ለማድረስ ነው የሚሉት፤ የኦክሎክ ጀነራል ትሬዲንግ ሥራ አስኪያጅ አቶ ሰሎሞን ሙሉጌታ፤ ህዝብ ለሚናፍቀው ሠላምና እድገት ብርቱ ክንድ በመሆን ያለውን እውቀት፣ ጉልበትና ጥበብ በማስተባበር የአገርና ትውልድን አንገት ቀና ከሚያደርጉ የልማት ስምሪቶች፤ ቱሪዝም በመንግሥትም ትልቅ ትኩረትና ክብደት ከተሰጣቸው ዘርፎች መካከል መገኘቱ አበርክቶውን ተስፋ ብቻ ሳይሆን፤ ትርጉም አዘል ወደ ሆነው የሥራ ፈጠራ ዕድል ውስጥ ሊያካትተው እንደሚችል ይናገራሉ። እርሳቸው እንደሚሉት፤ በርካታ ዕድገት የፈጠነላቸው አገራት ልምድ እንደሚያሳየው የግሉ ዘርፍ ተሳትፎና የመንግሥት ድጋፍ ተሰናኝተው በመሄዳቸው የሚኖረው ለውጥ ወሳኝ ነው። በተመሳሳይ በዚህ አገራዊ የለውጥ ጉዞ የግሉ ዘርፍና መንግሥት ኃይላቸውን አጥብቀው ፈጣን ዕድገት ለማምጣት የተጀመረውን አንቂና ጋባዥ ድባብ ካምፓኒውን ወደ ተሟላ የተግባር ስበት ውስጥ እንዲገባ ትልቅ አቅም ፈጥሮለታል። የሄሎ ታክሲ ባለቤት የሆኑት አቶ ዳንኤል ዮሐንስ እንደሚናገሩት፤ የሄሎ ታክሲ ከዚህ ቀደም 40 ታክሲዎችን አስመርቆ በይፋ ሥራ ያስጀመረ ሲሆን፤ አሁን ደግሞ በሀገራችን ለመጀመሪያ ጊዜ የቱሪስት ታክሲ ወደ አገልግሎት በማስገባት ሥራውን ጀምሯል። ሄሎ ታክሲ ከዚህ ቀደም በታክሲ አገልግሎት ተሰማርተው መኪኖቻቸው አሮጌ በመሆናቸው ከአገልግሎት ውጪ ለሆኑባቸው አሮጌውን መኪና ተቀብሎ በአዲስ በመተካት የታክሲ ባለቤቶችን እየታደገ ያለ ድርጅት ነው። የተሰበሰቡ አሮጌ ታክሲዎችም ለዩኒቨርሲቲ ተማሪዎች የመንጃ ፍቃድና ተግባራዊ የመኪና ጥገና መማሪያ እንዲሆኑ፤ ከዚያም ሲያልፍ የዋጋ ተመን ወጥቶላቸው ወደ ማቅለጫ ገብተውና ለውጭ ገበያ ተሽጠው ገቢ እንዲያስገኙ ሥራ እየተሠራ ነው።አቶ ዳንኤል አክለውም፤ ሄሎ ታክሲ የተቋቋመው የአየር ብክለትን በመከላከልና የከተማ ውበትን በመጨመር ለተገልጋዩ ማኅበረሰብ አርኪ አገልግሎት ለመስጠትና ማኅበራዊ ኃላፊነትን ለመወጣት ነው ብለዋል። በታክሲ አገልግሎቱ ከ250 በላይ የሰማያዊ የታክሲ ባለቤቶች አሮጌ ታክሲያቸው እንደ ቅደመ ክፍያ ተወስዶ አዲስ መኪና ለመስጠት የባህልና ቱሪዝም ሚኒስቴር ኃላፊነቱን መውሰዱንም ገልጸዋል። በቱሪስት ታክሲ ቅድሚያ ተሰጥቷቸው ባለ ዕድል ከሆኑት መካከል አቶ ጸጋዬ አለባቸው ተጠቃሽ ናቸው። ለ40 ዓመታት ሲያሽከረክሯት የነበረችውን ታክሲ ዛሬ ላይ በመቀየርና በአዲስ ተሽከርካሪ መተካታቸው ደስታን አጎናጽፏቸዋል። አሁን ላይ መዘመንን በማሰብ የህዝብ አገልጋይነትን ስሜት ከፍ ባለ ደረጃ እንደጨመረላቸውም ይገልጻሉ። በዚህ ረገድ መንግሥት እያደረገ ያለውን አበርክቶም አመስግነዋል። ዕድሉን የመስጠት የማገዝና ባለ ሀብቶችን የመደገፍ ሃሳቡ ቀጣይነት ያለው መሆን እንዳለበት አመላክተዋል። ባገኙት አዲስ ታክሲ ህዝብን ከማገልገል አልፈው የተሻለ ገቢ ኖሯቸው ኑሯቸውን ለመምራት እንደሚያስችላቸውም እምነታቸውን ገልጸዋል። አዲስ አበባ የአፍሪካ መዲና እንደመሆኗ ጭምር የዘመነ የትራንስፖርት አገልግሎት እንደሚያስፈልጋትና ለበርካታ ጊዜ ያገለገሉ የትራንስፖርት ተሽከርካሪዎችን ዛሬም እየተጠቀሙበት መሆኑ መንግሥትና የከተማ አስተዳደር በልዩ ትኩረት እንደሚመለከተው ተናግረዋል። አሮጌ መኪናቸውን ቀይረው በአዲስ የቱሪስት ታክሲ ሥራ ለመጀመር ዕድሉን ያገኙት ወይዘሮ ሠላማዊት ኤፍሬም በበኩላቸው፤ ከዚህ ቀደም ባሳለፉት የሥራ ዘመናት ደስተኛ ባይሆኑም አንድ ቀን መልካም ዕድል እንደሚገጥማቸው ሁሉንም በትዕግስት ሲጠብቁ እንደነበር ይናገራሉ። ጊዜው ደርሶ ዛሬ ላይ የዚህ ዕድል ባለቤት ስለሆኑም ቀጣይ ተስፋቸው መለምለሙንና ባገኙት ዕድልም ለሚያስተዳድሯቸው ቤተሰቦቻቸው አዲስ የህይወት ምዕራፍ እንደከፈተላቸው ጠቅሰዋል። የተፈጠረው የሥራ ዕድል መንፈሰ ጠንካራ እንደሚያደርግ የሚናገሩት ወይዘሮ ሠላማዊት፤ በአገር ላይ ሠርቶ የማደግን ትልም እንዳሳካላቸውና የተሰጣቸውን ኃላፊነት ለመወጣት ደግሞ በቁርጠኝነት እንደሚሠሩና ለዘርፉ የራሳቸውን አሻራ እንደሚያሳርፉ በሙሉ ልብ ያምናሉ። የባህልና ቱሪዝም ሚኒስትር ዶክተር ሂሩት ካሳው በበኩላቸው፤ መንግሥት የታክሲ ሞተሮች ከቀረጥ ነፃ ሆነው ወደ አገር ቤት እንዲገቡ የወሰነው ግብር መሰብሰብ አቅቶት ሳይሆን፤ አሮጌ መኪኖች በአዲስ ተተክተው የአየር ብክለት እንዲቀንስ፣ ሀገር ውስጥ ሲገጣጠሙም ተጨማሪ የሥራ ዕድል እንዲፈጥሩ፣ ዜጎች በሀገራቸው ሠርተው እንዲከብሩ፣ የታክሲው ባለቤቶችም ስርቆትን የሚፀየፍ ጥሩ አገልጋይ እንዲሆኑ ለማስቻል ነው ይላሉ።የሥራው ባለቤት የሆኑና መልካም ዕድል የተፈጠረላቸው ሰዎችም ታክሲዎችን በአዲስ እንደቀየሩ ሁሉ አስተሳሰባቸውንና ሕይወታቸውን በመቀየር ለቱሪስቶችም ቀድሞ መረጃ በመስጠትና ኢትዮጵያን በማስተዋወቅ የአገሪቷን ገጽታ እንዲገነቡ ሚኒስትሯ ያሳስባሉ። ለዚህም በዕውቀት ላይ የተመሰረተ ህጋዊ አሠራርን መከተል የሚያስችል የክህሎትና የአገልግሎት አሰጣጥ የግንዛቤ ማስጨበጫ ስልጠና ለታክሲ ሹፌሮች እንደሚሰጥ ገልጸዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 25 ቀን 2012 ዓ.ምበ አዲሱ ገረመው	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36409
50fa46b1d4a2885f8baa9b59453f6beb	d1fe34b9f70628748e8924597e226dc2	ደብረብርሃን የሦስት ቢሊዮን ብር ኢንቨስትመንት አቅዳ 17 ቢሊዮን ብር አገኘች	አዲስ አበባ፡- የደብረብርሃን ከተማ ኢንቨስትመ ንት ፍሰት በ2011 በጀት ዓመት ከነበረበት 10 ቢሊዮን ብር ወደ 17 ቢሊዮን ብር ማደጉን የደብረብርሃን ከተማ ኢንዱስትሪ ጽህፈት ቤት አስታወቀ። ለዓመታት መሬት አጥረው ወደ ልማት ካልገቡ ባለሃብቶች 80 ሄክታር መሬት ተመላሽ በማድረግ ለአልሚዎች ተላልፏል።የደብረብርሃን ከተማ ኢንዱስትሪና ኢንቨስትመንት ጽህፈት ቤት ኃላፊ አቶ ብርሃን ገብረሕይወት በተለይ ለጋዜጣው ሪፖርተር እንደገለፁት፤ የደብረብርሃን ከተማ በፈጠነ መልኩና አገራዊ ፋይዳቸው የጎላ የኢንቨስትመንት ዘርፎች መዳረሻ እየሆነች መምጣቷን ጠቁመው በአሁኑ ወቅት የአገር ውስጥ እና የውጭ አገር ባለሃብቶች ከፍተኛ መዋዕለ ንዋይ በማፍሰሳቸው ለበርካታ ዜጎችም የሥራ ዕድል መፍጠር መቻሉን አብራርተዋል። በ2011 ዓ.ም 11 ቢሊዮን ብር ኢንቨስትመንት መሳቡን ያስታወሱት አቶ ብርሃን፤ በ2012 በጀት ዓመት የሦስት ቢሊዮን ኢንቨስትመንት ለመሳብ ታቅዶ ሲሰራ ቢቆይም 17 ቢሊዮን ብር ፈሰስ ያደረጉ 270 ኢንቨስትመንት ፈቃድ መሰጠቱን አረጋግጠዋል። በበጀት ዓመቱም 112 የኢንቨስትመንት ፈቃድ ለመስጠት ታቅዶ የነበረ ቢሆንም፤ ፍሰቱ ከፍተኛ ስለነበር ከእቅዱ በላቀ መልኩ 270 የኢንዱስትሪ ፈቃዶችን መሠጠቱንም ኃላፊው ገልፀዋል። ከኢንቨስተሮችም መካከል 85 ከመቶ የሚሆኑት የአገር ውስጥ ባለሃብቶች ናቸው ተብሏል።አቶ ብርሃን እንዳሉት፤ በአካባቢው 76 አዋጭና ትልቅ አቅም የሚፈጥሩ የኢንቨስትመንት አማራጮች በጥናት ተለይተዋል። የመሬት አቅርቦቱ ደግሞ ለምግብና ምግብ ነክ፣ ለጋርመንትና ጨርቃጨርቅ፣ ኬሚካልና ኢንዱስትሪዎች ብሎም እንጨትና ብረታ ብረት በሚል አራት ክላስተሮች የተደራጀ ሲሆን፤ ይህም ባለሃብቶች ሥራቸውን በተቀላጠፈ መንገድ ለማከናወን ብሎም የሚመለከታቸው አካላትም ለቁጥጥር እንዲያመች ታስቦ የተደራጀ ነው።ኃላፊው እንዳብራሩት፤ በክላስተር የተደራጀ የመሬት አቅርቦት መኖሩ፤ የአካባቢው ማህበረሰብ ለኢንቨስትመንትና ለኢንቨስተሮች ንብረት ጥበቃና ከለላ በመሆን ከመንግሥት ጋር ጠንካራ ትብብር መፍጠሩ፣ ከተማዋ ከአዲስ አበባ በቅርብ ርቀት መገኘቷ፣ ምቹ የአየር ንብረትና ሰፊ የኢንቨስትመንት አማራጮች መኖራቸው፣ ቢሮክራሲ የበዛባቸውና የተንዛዙ አሠራሮች መቃለላቸው፣ በአካባቢው በየዓመቱ በአማካይ 10ሺ በላይ ሰዎች የሚመረቁ መሆናቸውና ኢንዱስትሪዎች የሚፈልጉትን የተማረ የሰው ኃይል ማግኘታቸው ለኢንቨስትመንቱ ማደግ ትልቅ አበርክቶ አድርገዋል።አንድ ባለሃብት የሚጠበቅበትን መስፈርት ካሟላ ከሦስት ቀን ባልበለጠ ጊዜ ውስጥ መሬት ይሰጣል ያሉት አቶ ብርሃን፤ የኢንቨስትመንት መምሪያ ባለሙያዎች እሁድና ቅዳሜን ጨምሮ ሣምንቱን ሙሉ እንደሚሰሩና በተለይም እሁድና ቅዳሜ ከፍተኛ ቁጥር ያላቸው ባለጉዳዮችና ባለሃብቶች እንደሚስተናገዱም ገልፀዋል። በሌላ በኩል ምንም እንኳን ከተማዋ ከፍተኛ የኢንቨስተሮች መዳረሻ ማዕከል እየሆነች ቢሆንም ፈተናዎች መኖራቸውን ጠቁመዋል። በተለይም የከተማዋ አደረጃጀት በመካከለኛ ደረጃ ላይ ያለች ሲሆን ይህም ወደ ከፍተኛ ከተሞች እርከን በማስገባት በክፍለ ከተማ ደረጃ አለማዋቀርና መሠረተ ልማቶች አለመሟላታቸው እንዲሁም የክልሉን እና የፌዴራል መንግሥት ይሁንታ የሚጠብቀውና ይሻሻል ተብሎ ጥያቄ የቀረበበት የካሣ ክፍያ ሥርዓት አንድ ዓመት መዘግየቱ በአስፈላጊ ጊዜ ለአርሶ አደሮች ካሣ ለመክፈል እክል የፈጠረ ሲሆን በኢንቨስትመንቱ እንቅስቃሴ ላይ ጫና መፍጠሩንም አረጋግጠዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 25 ቀን 2012 ዓ.ምበ ክፍለዮሐንስ አንበርብር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36415
6cfe910765a4f209c3ba23b2f2cee306	92c3a45dee294a9594cc25d1970fdfbe	የእግር ኳስን ‹‹መዝገብ›› ያደበዘዙ ገፆች	በዓለማችን ላይ ተወዳጅ ከሆኑ ስፖርቶች መካከል እግር ኳስ ቀዳሚውን ስፍራ ይይዛል። ስፖርቱ ታዳሚዎችን ከማዝናናት ባለፈ በርካታ ክስተቶችንም ያስተናግዳል። በዚህ ተወዳጅ ውድድር ላይ የሚታዩ ክስተቶች አወንታዊ እና አሉታዊ ጎን ያላቸው ናቸው። በዛሬው ዝግጅታችን ላይ በእግር ካስ ላይ በአሉታዊ ጎን «ጥቁር ነጥብ» ጥለው ያለፉ ታሪካዊ ክስተቶችን እናነሳለን። ስፖርቱ ላይ መጥፎ አሻራቸውን ያኖሩ አጋጣሚዎች በርካታ ናቸው። ከነዚህ መካከል ተጫዋቾች በአደገኛ ሁኔታ የመጎዳት እና ሞት፣ የሜዳ ላይ ግጭቶች፣ የደጋፊዎች ነውጥ፣ ያልተጠበቀ የዳኝነት ስህተቶች፣ የውጤት ማጭበርበር ወይም «ማች ፊክሲንግ» ይጠቀሳሉ። ታሪክ ደግሞ እነዚህን ትዝታዎች ከማይዘነጉ ተመሳሳይ ክስተቶች መካከል ሰንዶ ያስቀምጣቸዋል። ለዛሬ ወደ ኋላ መለስ ብለን ከላይ ካነሳናቸው «እግር ኳስን ካደበዘዙ ታሪኮች» መካከል የሚመደበውን ጉዳይ እናንሳ። ትኩረታችንንም የስፖርቱ ሞገስ የሆኑት ደጋፊዎች እና ስታዲዮሞች ላይ አድርገን የደረሰውን የማይዘነጋ አሳዛኝ አጋጣሚ እናስቃኛለን። የእግር ኳሱ ጨዋታ ከተጀመረበት ጊዜ አንስቶ እጅግ በጣም በርካታ አሳዛኝ ክስተቶች በስቴዲዮሞች ተስተናግዷል። ይህም ምናልባት ስፖርቱ በጣም በብዙ ሚሊዮን ህዝብ ዘንድ ተወዳጅ በመሆኑ የሚፈጠር ሊሆን ይችላል። ነገር ግን የደጋፊዎች እና ሌሎች አካላት የአጥፊነት እና ጠብ አጫሪነት ባህሪ «Hooliganism» ከአፍ እስከ ገደፋቸው ስታዲየሞች በመሙላታቸው፣ ያረጁ እና ተገቢውን ጥገና ያላረጉ ስታዲዮሞች በመሆናቸው፣ እንዲሁም በሁለት ባላንጣ ቡድኖች መካከል የሚደረጉ ጨዋታዎች ከቁጥጥር ውጪ በመውጣታቸው የሚከሰቱ አሳዛኝ አደጋዎች ዋናውን ድርሻ ይወስዳሉ። አሁን የምናነሳው ታሪክ የአርጀንቲና ከተማ ወደ ሆነችው ቦነስ አይረስ ይወስደናል፡፡ አሳዛኙ አጋጣሚ የተከሰተው እአአ በ1968 ነው፡፡ ቦታው ደግሞ ‹‹ስታዲዮ ሞኑምንታል››፡፡ በአርጀንቲና ክለቦች መካከል ከሚደረጉ የእግር ኳስ ፍጥጫዎች መካከል አቻ የማይገኝለት የደርቢ ጨዋታ በሪቨር ፕሌት እና በቦካ ጁኒየርስ እየተካሄደ ነበር። ሆኖም ግን ከጨዋታው በኋላ ያልተጠበቀ ክስተት ስታዲየሙን በድንገት አናወጠው። ወትሮውንም እነዚህ ሁለት ክለቦች ሲገናኙ በደጋፊዎቻቸው መካከል ግጭት የተለመደ ነው፡፡ እርስ በርስ ተሸናንፈው በከተማዋ ላይ መንገስን ከምንም ነገር በበለጠ የሚፈልጉት ነው፡፡ ይህ ጉዳይ ሊጉን በበላይነት ከማጠናቀቅም የበለጠ ለሁለቱ ባላንጣዎች አስፈላጊ ነው። በዛች ቀን ግን ከምን ጊዜውም በበለጠ የአርጀንቲናን ህዝብ ብቻ ሳይሆን፤ የአለምን ትኩረት የሳበ እና የእግር ኳስን አስቀያሚ ገፅታ ያሳየ አጋጣሚ ተፈጠረ፡፡ ጨዋታው እንደተጠናቀቀ ተመልካቾች ወደ መውጫው በር እያቀኑ ነበር፡፡ በድንገት ግርግር በመነሳቱ ሁሉም ወደ በሩ እግሬ አውጪኝ አሉ፡፡ በዚህ ግርግር ውስጥ አቅም ያልነበራቸው እና ማምለጥ ያልቻሉት ለከፍተኛ ጉዳት እና ሞት ተጋለጡ፡፡ በዚች የተረገመች ቀን ከ71 ሰዎች በላይ ለህልፈተ ህይወት ሲዳረጉ‹፤ 150 ደጋፊዎች ደግሞ ክፉኛ ቆሰሉ፡፡ እግር ኳስም አፍቃሪዋን በላች፡፡ ለዚህ አሳዛኝ ክስተት መነሻ እርግጠኛ የሆነ ምክንያት ግን ሊገኝ አልቻለም፡፡ አንዳንድ የመገናኛ ብዙሃን፤ ግርግሩ የተነሳው የቦካ ጁኒየርስን ደጋፊዎች የሪቨር ፕሌትን ባንዲራ በእሳት አያይዘው በብዛት ህዝብ ወደ ነበረበት ስፍራ በመወርወራቸው ነው በማለት ሲዘግቡ፤ ሌሎች ደግሞ የሪቨር ፕሌት ደጋፊዎች የተቀናቃኛቸው የመቀመጫ ስፍራ በመሄዳቸው በዚህ ምክንያት በተፈጠረ ግርግር አደጋው ተከስቷል የሚል መላ ምት ይሰነዝራሉ፡፡ ፖሊስ ለሶስት ዓመት በጉዳዩ ላይ ምርመራ ሲያደርግ ቆይቷል። ሆኖም ማንም ግለሰብም ሆነ ቡድን ወንጀለኛ እንዳልሆነ፤ ይህ አሳዛኝ ክስተት የተፈጠረው በበሩ አካባቢ በተፈጠረ ፍፁም መጨናነቅ መሆኑን ሪፖርት አድርጓል፡፡ የሆነው ሆኖ የሁለቱ ተቀናቃኝ ቡድኖች ጨዋታ ዓለም በመጥፎ ጎኑ እንዲያስታውሰው ሆኖ ተጠናቋል፡፡ ሌላኛው እና በስታዲዮም ውስጥ ጥቁር ጠባሳውን ጥሎ ያለፈው ክስተት የ ‹‹ፖርትሴይድ ስታዲዮም ዲዛዝተር›› ነው፡፡ ወቅቱ እ.አ.አ በ2012 ሲሆን፤ ሁነቱ ደግሞ ግብፅ ውስጥ ነበር፡፡ በዚህ ስታዲዮም ውስጥ ይጫወቱ የነበሩት አል-ማስሪ እና አል-አህሊ ነበሩ፡፡ በወቅቱ አል-ማስሪ ተቀናቃኙን 3ለ1 ማሸነፍ ችሎ ነበር፡ ፡ ነገር ግን ፍፃሜው ማንም እንደሚወደው አይነት ሆኖ ሊጠናቀቅ አልቻለም፡፡ በግልባጩ ይህ ጥቁር ቀን ለ79 ደጋፊዎች ህይወት መጥፋት መንስኤ ሆነ እንጂ፡፡ ለህይወት መጥፋት መነሻ የነበረው የአል- ማስሪ ደጋፊዎች ባልተጠበቀ ሁኔታ በተቀናቃኛቸው የአል-አህሊ ተጫዋቾች እና ደጋፊዎች ላይ ጥቃት መሰንዘራቸው ነበር፡፡ በሺ የሚቆጠሩት እነዚህ ደጋፊዎች ሜዳውን ስፖርታዊ ጨዋነት በጎደለው መልኩ በመውረር ተቀናቃኞቻቸውን አጠቁ፡፡ ወትሮ ሰላም የሚሰበክበትን እግር ኳስን በማጠልሸት ‹‹ጥቁር ታሪክ›› ፃፉ፡፡ ክስተቱ ለ79 ሰዎች ህይወት መጥፋት እና በሺ ለሚቆጠሩት የመቁሰል አደጋን አደረሰ፡፡ በጎርጎሮሲያኑ አቆጣጠር መጋቢት 12 ቀን 1988 ተመሳሳይ አሳዛኝ ክስተት ተስተናገደ፡፡ ወትሮውኑ ቀለምና ዘርን የማይለየው እግር ካስ ባልተጠበቀ ሁኔታ ለብዙሀን ሞትን ለሌሎች ደግሞ ሀዘንን ይዞ ከተፍ አለ፡፡ አገሪቷ «ኔፓል» ስትሆን ቦታው ደግሞ ‹‹ካትማንዱ›› ብሄራዊ ስታዲዮም፡፡ ኔፓል እና ባንግላዲሽ በዚህ ቀን ጨዋታቸውን ያደርጉ ነበር፡ ፡ ሆኖም ነገሮች እንደተጠበቀው ሊሄዱ አልቻሉም ነበር፡፡ ከዚህ በተቃራኒው 30 ሺ ተመልካቾችን የሚይዘው የካትማንዱ ስታዲዮም ታሪክ የማይዘነጋው አጋጣሚን አስተናገደ፡፡ ሁለቱ ቡድኖች ጨዋታቸውን በሚያደርጉበት ወቅት በጣም ሀይለኛ ዝናብ መጣል ጀመረ፡፡ በረዶ ከተቀላቀለበት ዶፍ ዝናብ ለማምለጥ የሞከሩ ሰላሳ ሺ ደጋፊዎች ወደ በሩ መውጫዎች ሩጫቸውን ተያያዙት። ነገር ግን ከስምንቱ መውጫ በሮች አንዱ ብቻ ክፍት ነበር፡፡ በዚህ ግርግር በርካታ ሰዎች ተረጋገጡ፤ አቅም ያልነበራቸው ወጣቶች እና ህፃናት ለሞት ተዳረጉ፡፡ 93 ሰዎች በዚህ አደጋ ሲሞቱ በርካቶች ደግሞ ክፉኛ ቆሰሉ፡፡ ይሄኛው ጥቁር ጥላ ደግሞ ወደ ጋና ይዞን ይጓዛል፡፡ እአአ ግንቦት 9 በ2001 በአክራ ‹‹ስፖርት ስታዲዮም›› ወደ ተፈጠረ አሳዛኝ አጋጣሚ፡፡ ጨዋታው የሚካሄደው በጋና የእግር ካስ ሊግ ከፍተኛ ተፎካካሪዎች በሆኑት «በህርትስ ኦፍ ኦክ እና በአሳንቴ ኮቶኮ» መካከል ነበር፡ ፡ ከሁለቱም ክለቦች 70 ሺ የሚደርሱ ደጋፊዎች ይህን አጓጊ ጨዋታ ለመታደም በስታዲዮሙ ተገኝተዋል፡፡ አጋጣሚው ከመፈጠሩ በፊት ህርትስ ኦፍ ኦክ 2 ለ1 እየመራ ነበር፡፡ ነገር ግን ወደ ጨዋታው ማብቂያ ላይ ፖሊስ በደጋፊዎች መካከል ተፈጥሯል ያለውን ብጥብጥ ለመበተን የአስለቃሽ ጭስ ይጠቀማል፡፡ ከዚህ አስለቃሽ ጭስ ለማምለጥ በሚደረግ ፍትጊያ ደግሞ በርካታ ሰዎች ለመረጋገጥ እና ለህልፈተ ህይወት ተዳረጉ፡ ፡ የሞቱት የደጋፊዎች ቁጥር 126 ነበር፡፡ አብዛኞቹ ፖሊስ በሰራው ስህተት ደጋፊዎች ለሞት እና ለቁስለት መዳረጋቸውን ይናገራሉ፡፡ በወቅቱ አጋጣሚውን ሽፋን የሰጠው ቢቢሲም ይህንኑ ነበር በዘገባው ያነሳው፡፡ በዓለም እግር ኳስ ታሪክ ጥቁር ጥላቸውን ካሳረፉ አሳዛኝ አደጋዎች ውስጥ በአስከፊነቱ ወደር የማይገኝለት ተብሎ ተመዝግባል፡፡ ወቅቱ እ.አ.አ ግንቦት 24 1964 ነበር፡፡ በሊማ ብሄራዊ ስታዲዮም ጨዋታቸውን የሚደርጉት ደግሞ ፔሩ እና አርጀንቲና ነበሩ፡፡ ለኦሎምፒክ ውድድር ለማለፍ በሚደረገው በዚህ የማጣሪያ ጨዋታ ላይ አርጀንቲና ቀዳሚውን ጎል በማስቆጠር መምራት ጀመረች፡፡ በዚህ ጊዜ የፔሩ ደጋፊዎች ብስጭት ውስጥ በመግባታቸው ወደ ሜዳ ቁሳቁሶችን በመወርወር ተቃውማቸውን መግለፅ ጀመሩ፡ ፡ ከደቂቃዎች በኋላ ግን ፔሩዎች አቻ የሚያደርጋቸውን ጎል በተመሳሳይ ማስቆጠር ቻሉ፡፡ ሆኖም ግን ይህንን ግብ ዳኛው ሊያፀድቀው አልቻለም ነበር፡፡ ይህ ደግሞ እነዚህን ደጋፊዎች ክፉኛ አበሳጨ፡፡ ነገሩም ወደ ከፋ ብጥብጥ ተቀይሮ ለ318 ሰዎች ህልፈትና ከ500 ሰዎች በላይ ለሆኑት ደግሞ የመቁሰል ምክንያት ሆነ፡፡ ይህ አጋጣሚም በጥቁር ቀለም ተከትቦ የእግር ኳስ ታሪክ ላይ ሰፈረ። ከላይ ያነሳናቸው የእግር ኳስ መቅሰፍቶች በታሪክ ውስጥ ሰላማዊውን ስፖርት ወደ ጦር ሜዳነት የቀየሩ ክስተቶች ነበሩ፡፡ ከነዚህ አጋጣሚዎች በተጓዳኝ ግን፤ በተወዳጁ ስፖርት ፍቅር ይሰበካል፣ ሰላማዊ ፉክክር ይደረጋል፣ ሰብአዊነትን የሚያሳዩ ፍፁም አስደሳች ድርጊቶች፤ ዘርን እና ቀለምን መሰረት ሳያደርጉ ይካሄዳሉ፣ ባላንጣ ፖለቲከኞች በእግር ካስ ጨዋታ ይታረቃሉ፣ ለዓለም ህዝብ በጎው እንዲመጣና ጥላቻ እንዲጠፋ ሁለት ተቃራኒ ቡድኖች እጅ ለእጅ ተያይዘው ይፀልያሉ፡፡ ሆኖም ግን ይሄ ሁል ጊዜ አይሳካም፤ በተወዳጅነቱ ወደር የማይገኝለት የእግር ኳስ መዝገብ ላይ የደበዘዙ ታሪኮች የራሳቸው ገፅ ይኖራቸዋል፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 21/2011 ዳግም ከበደ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14917
e77b3495eb5903de8f5e7b7732f2c36d	7cde991eb4e3ca2b33fe419234c4cd6e	አልማዝ አያና ከጉዳቷ ለማገገም እየታገለች ነው	ኢትዮጵያዊቷ ኮከብ አትሌት አልማዝ አያና ከረጅም ጊዜ ጉዳት በኋላ ወደ ልምምድ ለመመለስ ጥረት ማድረግ ከጀመረች ሰነባብታለች፡፡ ከጉዳት አገግማ ባለፈው ወር ዩጂን ዳይመንድ ሊግ ላይ በሦስት ሺ ሜትር ያደረገችው ተሳትፎ ውጤታማ አልነበረም። ይህም አልማዝ ከዘጠና ስድስት ቀናት በኋላ በኳታር ዶሃ በሚካሄደው የዓለም አትሌቲክስ ቻምፒዮና አትደርስም የሚል ስጋት ፈጥሯል። ይሁን እንጂ አልማዝ ለዓለም ቻምፒዮናው ለመድረስ ልምምድ እያደረገች እንደምትገኝ ከዓለም አቀፉ አትሌቲክስ ፌዴሬሽኖች ማህበር ድረ ገፅ ጋር ሰሞኑን ባደረገችው ቃለ ምልልስ ተናግራለች፡፡ የአልማዝ አያና አሰልጣኝና ባለቤት ሶሬሳ ፊዳ ከወራት በፊት ለአዲስ ዘመን እንደገለፀው አትሌቷ ጉልበቷ ላይ በደረሰባት ጉዳት ለአንድ ዓመት ያህል ከውድድር ርቃ የነበረ ሲሆን ከጉዳቷ ለማገገም የጅምናዚየም ልምምድ ስትሰራ ቆይታለች፡፡ አልማዝ በሁለቱም እግሮቿ ላይ በገጠማት ጉዳት የተለያዩ ቀዶ ጥገናዎችን ያከናወነች ሲሆን ቀስ በቀስ ወደ ልምምድ መመለስ እንዳለባት ዶክተሮቿ መናገራቸው የሚታወስ ሲሆን በአሁኑ ወቅት ዝግጅቷን በተለመደው የአምስትና አስር ሺ ሜትር ርቀቶች ላይ በማድረግም በዓለም ቻምፒዮናው ኢትዮጵያን ወክላ ለመሮጥ ትልቅ ፍላጎት እንዳላት ተናግ ራለች፡፡ የዓለም የአስር ሺ ሜትር ክብረወሰን ባለቤት፤ የኦሊምፒክና የዓለም ቻምፒዮናዋ አልማዝ በ2017 የውድድር ዓመት ለአስራ አንድ ወራት ያህል ከውድድር ርቃ ብትቆይም የለንደን አትሌቲክስ ቻምፒዮና ላይ በአስር ሺ ሜትር የወርቅ፤ በአምስት ሺ ሜትር ደግሞ የብር ሜዳሊያ ማጥለቋ ይታወሳል። በዚያ የውድድር ዓመት የዓለም አቀፉ አትሌቲክስ ፌዴሬሽኖች ማህበር የዓመቱ ምርጥ አትሌቶች ሽልማት አሸናፊ መሆን የቻለችው አልማዝ ምንም እንኳን በውድድር ዓመቱ ከለንደን ቻምፒዮና ሁለት ውድድሮች ውጪ መካፈል ባትችልም ከጉዳት ተመልሳ በአጭር ጊዜ ዝግጅት አስር ሺ ሜትሩን 30:16.32 በሆነ የዓመቱ ፈጣን ሰዓት ማሸነፏ አድናቆትን አስገኝቶላታል። በ2016 የውድድር ዓመት የአትሌቲክሱ ዓለም ከተመለከታቸው ድንቅ አትሌቶች መካከል አንዷ አልማዝ አያና ነበረች። በሪዮ ኦሊምፒክ በአስር ሺ ሜትር 29:17.45 የሆነ የዓለም ክብረወሰን በማስመዝገብ የወርቅ ሜዳሊያ ያጠለቀችው አልማዝ በአምስት ሺ ሜትርም የነሐስ ሜዳሊያ ባለቤት ስትሆን የዳይመንድ ሊግ አጠቃላይ አሸናፊም ጭምር ነበረች። በዚያ የውድድር ዓመት በሮም ዳይመንድ ሊግ ላይ በአምስት ሺ ሜትር 14:12.59 የሆነ ሁለተኛው የዓለማችን ፈጣን ሰዓት ማስመዝገቧም በውድድር ዓመቱ የሚጠቀስ ታላቅ ስኬቷ ነበር። አልማዝ በሪዮ ኦሊምፒክ በተለይም በአስር ሺ ሜትር ስታሸንፍ ለሃያ ሦስት ዓመታት በቻይናዊቷ ዋንግ ጁአ ተይዞ የቆየውን የዓለም ክብረወሰን በአስራ አራት ሰከንዶች ማሻሻሏ ኢትዮጵያውያንን ብቻም ሳይሆን የዓለም አትሌቲክስ አፍቃሪን ጮቤ አስረግጧል። አልማዝ በወቅቱ አስር ሺ ሜትርን ለመጀመሪያ ጊዜ በሮጠችበት የሄንግሎ የመመዘኛ ውድድር ላይ ያስመዘገበችው 30:07 ሰዓት በርቀቱ ለመጀመሪያ ጊዜ በሮጠች አትሌት የተመዘገበ ፈጣን ሰዓት ሆኖም ተይዟል። አልማዝ አያና በ2017 የለንደን አትሌቲክስ ቻምፒዮና በአስር ሺ ሜትር የወርቅና በአምስት ሺ ሜትር የብር ሜዳሊያ ካሸነፈች ወዲህ ግን ብቅ ያለችው በተለመደው የመም ውድድር ሳይሆን ለመጀመሪያ ጊዜ በተሳተፈችበት የኒው ዴልሂ ግማሽ ማራቶን ውድድር ነው። አልማዝ የመም ውድድር ጉዞዋን ሳትቋጭ ወደ ግማሽ ማራቶን የመጣችበት ምክንያት ግልፅ ነው። አምስትና አስር ሺ ሜትር የመም ውድድሮች ከዓለም መጥፋታቸው አልማዝ ወደ ጎዳና ላይ ውድድሮች ፊቷን እንድታዞር ያደረጋት እውነታ እንደሆነ ይታመናል። ያም ሆኖ ግን ይህች ድንቅ ኢትዮጵያዊት አትሌት ለመጀመሪያ ጊዜ በግማሽ ማራቶን ራሷን ፈትሻ 1፡07፡11 በሆነ ሰዓት ቀዳሚ ሆና ፈፅማለች። አልማዝ በለንደኑ የዓለም ቻምፒዮና በተለይ ደግሞ በሪዮ ኦሊምፒክ ኢትዮጵያ ካለ አንድ ወርቅ ከመሰናበት እንደታደገችው ሁሉ በ2017 ግማሽ ማራቶን ውድድሮች ወንዶች ያስመዘገቡት እዚህ ግባ የማይባል ውጤት በሴቶች እንዳይደገም አድርጋለች። ከዴልሂ ግማሽ ማራቶን ውድድሯ ወዲህም ካለፈው አንድ ዓመት በላይ በጉዳት የትኛውም ውድድር ላይ ሳትታይ ቀርታለች።አዲስ ዘመን ሐምሌ 22/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14953
636c3c7ab806804ef035fb10322b3598	53ab7d1a131bbe1c7665af3d0c05a93b	ኢትዮጵያ በሞተር ስፖርት የት ነች?	የሞተር ስፖርት ውድድሮች ከአፄ ሃይለ ስላሴ ዘመነ መንግስት ጀምሮ ይካሄድ ነበር። በወቅቱ ከአዲስ አበባ አስመራ ድረስ የሚዘጋጁ «የራሊ» የመኪና ፍልሚያዎች እንደነበሩ የሚያሳዩ መረጃዎች አሉ። ሆኖም በደርግ ዘመነ መንግስት ስፖርቱ «የቡርዥዋ» ስፖርት ነው በሚል እንዲቋረጥ አድርጎት ነበር። ይህ ስፖርት ረጅም ዓመታትን ይቆይ እንጂ ይህ ነው የሚባል አመርቂ ለውጥ ማምጣት አልቻለም። የደርግ ዘመን ማብቃቱን ተከትሎም ለስፖርቱ ፍቅር እና ቅርበት ያላቸው ሰዎች በማህበር ደረጃ በመሰባሰብ መሰረት ለመጣል ጥረት ከማድረጋቸው በዘለለ በኢትዮጵያ ውስጥ በልዩ ትኩረት እንዲታይ ማድረግ አልቻሉም። አቶ ኤርሚያስ አየለ የኢትዮጵያ ሞተር ስፖርት አሶሲዬሽን ቦርድ ፕሬዚዳንት ነው። ከሞተር ስፖርት አሶሴየሽን የቦርድ ፕሬዚዳንትነቱ በተጨማሪ የታላቁ ሩጫ በኢትዮጵያ ስራ አስኪያጅም በመሆን አገልግሏል። ለአራት ዓመታት ማህበሩን ሲመራ በቆየበት ወቅት የኢትዮጵያ ስፖርት ላይ የጎላ ሚና እንዲኖረው ጥረት አድርጓል። በዚህ ማህበር ላይ ተሳታፊ እንዲሆንና ውድድሩ ላይ ልክ እንደ ታላቁ ሩጫ በኢትዮጵያ ተጨባጭ ለውጥ እንዲያመጣ በሚል ነበር በአባላቱ ፍላጎት የመጣው። ሆኖም ግን ይህ ስፖርት ከሚጠይቀው ልዩ ትኩረት እና ኢንቨስትመንት አንፃር ውጤታማ ስራዎች ማከናወን እንዳልተቻለ ነው የነገረን። «ስፖርቱ በሚገባ ከተሰራበት ለአገር ኢኮኖሚ ያለው አበርክቶ ከፍተኛ ነው» የሚል እምነት ያለው አቶ ኤርሚያስ መንግስትም ሆነ የሚመለከተው አካል አስፈላጊ በሆነ መንገድ ድጋፍ ሊያደርግለት ይገባል። በተለይ የማስፋፊያ ቦታ ወሳኝነት አለው በማለት ይገልፃል። አሁን ባለው ሁኔታ ግን ፈታኝ የሆኑ እንቅፋቶች የበዙበት እና በቀላሉ ውጤታማ መሆን ያልተቻለበት እንደሆነ ይናገራል። በመሆኑም የማህበሩ ፕሬዚዳንት ሆኖ የመቀጠል ፍላጎት እንደሌለውም ይገልጻል። በተመረጥኩበት የስራ ዘመን ማህበሩ ዓለም አቀፍ ግንኙነቱ እንዲጠናከር ሆኗል። አፍሪካ የሞተር ስፖርት ማህበር ጉባኤ በኢትዮጵያ ተደርጓል። መንግስት ከቀረጥ ነፃ ድጋፍ እና የውድድር ማዘጋጃ ቦታዎችን ማመቻቸት ቢችል ወደፊት ስፖርቱን የሚመሩት አካላት ስኬታማ ውጤት ያስመዘግባሉ የሚል እምነቱን ገልጿል። አቶ እዮብ ገብረ ሚካኤል የኢትዮጵያ ሞተር ስፖርት አሶሲዬሽን የቴክኒክ ክፍል ሃላፊ እና የቦርድ አባል ነው። ስፖርቱ ከተጀመረ ረዘም ያሉ አመታትን ማስቆጠሩንና እድገት አለማሳየቱን ጠቅሰን ምክንያቱን እንዲያብራራልን ጠይቀነው ነበር። በጉዳዩ ላይ በሰጠው ምላሽ «ውድድሩ እስካሁንም ይህ ነው የሚባል ለውጥ እንዳያሳይ ያደረገው በባህሪው ከፍተኛ ወጪ የሚያስወጣ ስፖርት በመሆኑ ነው» በማለት ሃሳቡን ይሰነዝራል። ከላይ አቶ ኤርሚያስ ያነሳውንም ሃሳብ ይጋራል። አቶ እዮብ መንግስት የሞተር ስፖርትን ለማበረታታት ድጋፍ ያደርግ እንደነበር ይናገራል። ድጋፉም ከቀረጥ ነፃ የመወዳደሪያ መኪናዎች እንዲያስገባ ማህበሩ ይፈቅድ እንደነበርም ይገልፃሉ። ሆኖም ይህ ድጋፍ ግን አሁን ላይ ባልታወቀ ምክንያት ተቋርጧል። «በአገራችን ስፖርቱን ማስፋፋት ብንችል በከፍተኛ ደረጃ የቱሪስት ፍሰቱን መጨመር እንችላለን» የሚለው አቶ እዮብ በአፍሪካ ውስጥ በሚደረጉ ተመሳሳይ ውድድሮች ከፍተኛ ተጠቃሚ መሆናቸውን በምሳሌነት ያነሳል። መንግስት አሁንም ቢሆን ከቀረጥ ነፃ መኪኖች እንዳይገቡ መከልከሉ ግልፅ ሊሆንላቸው እንዳልቻለ ነው የሚናገረው። በዚህ ሂደት ውስጥ ሌሎች ችግሮች እንዳይከሰቱ የቁጥጥር ስልት በመንደፍ ቀድሞ የነበረውን ድጋፍ መቀጠል ይኖርበታል ይላል። «ድጋፍ ለማድረግ የሚችሉ አካላት ውድድሩ ቢካሄድ እና ስፖርቱ ቢያድግ ይዞት የሚመጣውን ጥቅም ሊረዱት የቻሉ አይመስለኝም» የሚለው አቶ እዮብ፤ የቀረጥ ነፃ ማበረታቻው ቢደረግ እና ስፖርቱ ቢያድግ ዘርፈ ብዙ ጠቀሜታዎች እንደሚኖሩት ይናገራል። በተለይ በዓለም አቀፍ ደረጃ ተወዳዳሪዎችን ለማፍራት፣ ቱሪስት ለመሳብ እና ሰፊ የስራ እድል ለመፍጠር እንደሚቻል ይገልፃል። የስፖርት ማህበሩ ከዓለም አቀፉ የስፖርት ፌዴሬሽን ጋር መልካም ግንኙነት እንዳለውና እገዛ እንደሚያደርግላቸውም ይገልፃል። መሳሪያዎችን በማቅረብ እና ስልጠናዎችን በመስጠት ላይ እንደሚደግፋቸውም ይናገራል። ማህበሩ ለፌዴሬሽኑ የአባልነት ክፍያ ይፈፅማል። ለበርካታ ዓመታትም ሳያቋርጥ ከፍሏል። ስለዚህ ጉዳይ የቴክኒክ ሀላፊው ሲገልፁ «ለረጅም ዓመታት የፊያ አባል ሆነን ቆይተናል። ባለፉት ጥቂት ዓመታት ግን በገንዘብ ምንዛሬ እጥረት ምክንያት የአባልነት ክፍያ ለመፈፀም ተቸግረን ነበር» በማለት ዓለም አቀፍ ግንኙነታቸው በመልካም ደረጃ ላይ እንደሚገኝ ይገልፃሉ። ፌዴሬሽኑ ለማህበሩ ወጣቶች እንዲያሰለጥንበት «ጎካርት» በመባል የሚታወቀውን የመወዳደሪያ መኪና እንደለገሳቸው ተናግረዋል። ማህበሩ በመላው ኢትዮጵያ የሞተር ስፖርት እንዲስፋፋ እየሰራሁ ነው ይላል። በኢትዮጵያ ስፖርት ላይ እንደሌሎቹ ሁሉ ፌዴሬሽን እንዲሆን ጥረት በማድረግ ላይ መሆኑንም ይገልፃል። በባህርዳር ሃዋሳ እና ሌሎች ከተሞች ላይም የሞተር ስፖርት ማህበር በማቋቋም ወደ ፌዴሬሽን እንዲያድግ የሚደረገውን ጥረት ለማገዝ ስራዎች እየተከናወነ መሆኑንም ይፋ አድርጓል። ማህበሩ አሁን ላይ እንቅፋቶች ከሆኑበት መካከል የስፖርት ማዘውተሪያ ስፍራ አለመኖር መሆኑን ይናገራሉ። ስፖርቱ በባህሪው ከሚፈልገው ሰፊ ማዘውተሪያ አንፃር አሁን ላይ ይህን ማሟላት አስቸጋሪ እንደሆነባቸውም አቶ እዮብ ይገልፃሉ። ሳንሱሲ አካባቢ ማህበሩ ማዘውተሪያ ስፍራ ቢኖረውም አሁን ላይ በተለያየ ምክንያት ከእጁ የመውጣት ስጋት እየተደቀነበት ነው። ይህንን ችግር መንግስት ከግምት አስገብቶ የማዘውተሪያ ስፍራ ለማህበሩ እንዲያመቻች ፍላጎታቸው ነው። በኢትጵያ ውስጥ በሚካሄዱ የሞተር ስፖርት ውድድሮች ላይ በብዛት ተሳታፊ የሚሆኑት የውጭ አገር ዜግነት ያላቸው እና ትውልደ ኢትዮጵያውያን ናቸው የሚለውን ትችት አቶ እዮብ ይቀበሉታል። ይህ ሊሆን የቻለው ስፖርቱ በባህሪው ከፍተኛ ወጪን ስለሚጠይቅ ነው በማለትም ምላሽ ይሰጣሉ። አሁን ላይ ግን የዓለም አቀፉ ፌዴሬሽን በሚያደርግላቸው ድጋፍ እና በማህበሩ ጥረት ችግሩን ለመቅረፍ እንደሚሰሩ ይናገራሉ። የጣሊያኖች እና የግሪክ ተወዳዳሪዎችን የሚፎካከሩ ወጣት ኢትዮጵያውያን እየተፈጠሩ መሆኑንም ያነሳሉ። አቶ እዮብ «አሁን በአገር ደረጃ ጥሩ መነቃቃት እየተፈጠረ ነው» ይላሉ። ይህንን እድል ማህበራቸው ለመጠቀም ተግቶ እንደሚሰራ ይገልፃሉ። «ፊያ» ከደቡብ አፍሪካ ከፍተኛ የሞተር ስፖርት ዳኝነት ባለሙያዎችን በመላክ ለአገር ውስጥ ዳኞች ስልጠና ሰጥቷል። ባለሙያዎቹ በውድድር ጊዜ ትክክለኛ ዳኝነት የሚሰጡበትን ቴክኖሎጂዎች እንዴት መጠቀም እንደሚችሉ ለሁለት ተከታታይ ቀናት ስልጠና እንዲወስዱ አድርጓል። የከፍተኛ ዳኝነት ስልጠናውን በተግባር ታግዘው የወሰዱት ባለሙያዎቹ ከ20 በላይ ይሆናሉ። የቴክኒክ ሃላፊው ማህበሩ በቅርቡ ከአዲስ አበባ ወደ አስመራ የሚደረገውን ውድድር ለማዘጋጀት ማሰቡንና በጉዳዩ ላይ ከሚመለከታቸው አካላት ጋር እየሰራ መሆኑን ከዝግጅት ክፍላችን ጋር ባደረጉት ቆይታ ገልፀውልናል። ፊያ ዳኞችን በማሰልጠን እና በዘመናዊ ቴክኖሎጂ የተደራጁ መሳሪያዎችን በመደገፍ ስለተባበራቸው በቀጣይ የሚያዘጋጁት ውድድር ስኬታማ ይሆናል የሚል ተስፋ አላቸው። በአጠቃላይ የሞተር ስፖርት በኢትዮጵያ ውስጥ መሰረት እንዲኖረው ለማድረግ ግን ከዓለም አቀፍ ባለድርሻ አካላት ባሻገር መንግስት በቀናነት ድጋፍ ያድርግልን የሚል ጥሪ ያስተላልፋሉ።አዲስ ዘመን ሐምሌ 21/2011 ዳግም ከበደ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14911
9952c0ab68e81babf14a9e8f9aa1f301	6bc23a29112d9da0d8dc053f4a118c82	የኬንያ አትሌቲክስ በዶፒንግ ቅሌት ቀውስ	ሃይል ሰጪ ዕፅ መጠቀም ከስፖርት እኩል ረጅም ታሪክ ያስቆጠረ ነው። ጥንታውያኑ የግሪክ፤ የሮማ ስፖርተኞች በተለይም በሩጫ፤ በፈረስ ግልቢያና በትግል ስፖርተኞች አንዳቸውን ከሌላቸው ለመብለጥ ሃይል ሰጪ ቅጠላቅጠልና ስራስር ይወስዱ እንደነበር መረጃዎች ይጠቁማሉ። ስፖርቱ ዓይነቱ እየበዛ፤ እየሰፋ፤ ውድድሩ እየረቀቀና እየጠነከረ በመጣ ቁጥር በእንክብል፤ በፈሳሽ፤ በምግብ መልክም እየተዘጋጀ አትሌቶች አውቀውም ይሁን ሳያውቁ፤ ሃይል ሰጪ መድሃኒት በተደጋጋሚ እየወሰዱ አልፎ አልፎ ይጋለጡም ነበር።በተፈጥሯዊ አቅምና ብቃት ከመጠቀም ይልቅ አበረታች ንጥረ ነገርን ምርጫቸው በማድረግ ያገኙትን ሽልማት፤ ክብርና ማዕረግ እንዲሁም ሜዳልያ ተነጥቀውም አንገታቸውን የደፉ፤ በተግባ ራቸው አገራቸውን ጭምር ያዋረዱ በርካቶች ናቸው። አሜሪካዊቷ የሩጫ፤ የዝላይና የዱላ ቅብብል ስመ ጥር አትሌት ማሪዮን ሉዊስ ጆንሰን፤ እንዲሁም ብስክሌተኞች ስፖርት የቱር ደፍራንስ አሸናፊ ላንስ አርም ስትሮንግን ከአበረታች መድሃኒት (ዶፒንግ) ጋር ተያይዞ ክብራቸውን ከተገፈፉ ስፖርተኞች መካከል ይገኙበታል፡፡ እንደ አገር ሲታሰብም ሩሲያ ከሁሉ ቀድማ በቅሌቱ ስሟ ይነሳል፡፡ በመካከለኛና በረጅም ርቀት የአትሌቲክስ ውድድሮች ድንቅ ብቃት በማስመዝገብ የምትታ ወቀው ምስራቅ አፍሪካዊቷ አገር ኬንያም ከቅርብ ዓመታት ወዲህ ከዶፒንግ ቅሌት ጋር ስሟ በእጅጉ እየተዛመደ የመገናኛ ብዙሃንና የስፖርቱ ባለሙያዎች መነጋገሪያ እየሆነች ትገኛለች። ቅሌቱም አገሪቱ በዓለም አቀፉ የአትሌቲክስ መስክ የገነባቸውን የከፍታ ስም በእጅጉ እየናደው ይገኛል። ከቀናት በፊት መገናኛ ብዙሃኑ ባለፉት አምስት ዓመታት ብቻ ከሃምሳ በላይ በዚህ ዓመት ደግሞ 12 የኬንያ አትሌቶች በአበረታች መድሃኒት/ዶፒንግ/ ቅሌት እግድ እንደተጣለባቸው አመላክተዋል። «ኬንያ በዶፒንግ ቅሌት ተመዝጋቢዎች ቁጥር ከአፍሪካ አገራት ቀዳሚ ከዓለም ደግሞ ከሩሲያና ከህንድ ቀጥሎ ሦስተኛ ደረጃ ላይ ተቀምጣለች ሲል» የቻይናው የዜና አውታር ዥንዋ አስነብቧል መረጃዎች እንዳመላከቱት ከሆነም ባለፉት ሦስት ወራት ብቻ ስድስት የምስራቅ አፍሪካዊቷ አገር አትሌቶች ስማቸው ከቅሌቱ ጋር ተነስቷል።ከእነዚህ መካከል ደግሞ ሳሎሜ ጄሮኖ ቀድማ ትጠቀሳለች፡፡ አትሌቱ ባሳለፍነው ወር የተከለከለውን አበረታች ንጥረ ነገር መጠቀሟ በምርምር በመረጋገጡ ከአትልቲክሱ ስፖርት ስምንት አመት እግድ እንደተጣለባት ታውቃል። አትሌቷ መሰል ተግባር ፈፅማለች በሚል ክስ ሲቀርብባትም ከአራት ዓመት ባነሰ ጊዜ ውስጥ ይህ ለሁለተኛ ጊዜ መሆኑ ታውቋል፡፡ እኤአ በ2012 በናይሮቢ ማራቶን ቀዳሚ ሆና መግባቷን ተከትሎ በተደረገባት ምርመራ በዓለም አቀፉ ጸረ ዶፒንግ ኤጀንሲ (ዋዳ) የተከለከለ ንጥረ ነገር መውሰዷ በመታወቁ፤ እኤአ 2013 እስከ 2015 የሁለት ዓመት እግድ ተጥሎባት እንደነበርም ይታወሳል። የ36 ዓመቷ አትሌት ከቅጣት መልስ ጥቂት ወራት በኋላ፤ እኤአ 2016 በሃንኦቨር ማራቶን 2 ሰዓት ከ30 ደቂቃ ከ47 ሴኮንድ በሆነ ሰዓት የግሏን ምርጥ ሰዓት ያስመዘገበች ሲሆን፤ በዚህ ዓመትን በሳኦፖሎ ማራቶን 2 ሰዓት ከ 37 ደቂቃ ከ 33 ሴከንድ በሆነ ሰዓት ሁለተኛ ደረጃ ይዛለች። ከሳሎሜ ጄሮኖ በተጨማሪ የ2016, የሪዮ ኦሎምፒክ የማራቶን ውድድር የብር ሜዳሊያ ባሌቤቷ ዩኒስ ቺፕኪሩ ኪርዋ፤ ከሁለት ዓመት በፊት በተካሄደው የዓለም ሻምፒዮና የተሳተፈችው ሳይረስ ሩቶ፤ ከሦስት ዓመት በፊት በተካሄደው የሲንጋፖር ማራቶን ያሸነፈው ፊልክስ ኪርዋ እንዲሁም ባሳለፍነው ዓመት በስፔን ቫሌንሲያ የተካሄደውን የወንዶች ግማሽ ማራቶን ሩጫ የዓለም ክብረ ወሰን በመስበር ማሸነፍ የቻለው አብርሃም ኪፕቱም ከቅሌቱ ጋር ስማቸው ተነስቷል። እኤአ በ2014 የአፍሪካ 10 ሺ ሜትር ሻምፒየን ጆይስ ቼፕኪሩይ እና የረጅም ርቀት ሯጩ ጃኮብ ኪቤት በዶፒንግ ቅሌት ጋር በተያያዘ እግድ የተላለፋባቸው ሌሎች የምስራቅ አፍሪካዊቷ አገር አትሌቶች ሆነዋል፡፡ ጆይስ ቼፕኪሩይ እኤአ በ2011 በአፍሪካ ጨዋታ 1ሺ500 ሜትር የነሃስ ሜዳሊያ እንዲሁም እኤአ በ2015 የአምስተርዳምና ሆኖሎሉ ማራቶን ማሸነፍ የቻለች ሲሆን፣ በተመሳሳይ ዓመት በቦስተን ማራቶን አስረኛ ደረጃ ይዛ ማጠናቀቁ ይታወሳል። ሌላኛው የዶፒንግ ቅጣት ሰለባ ጃኩብ ኪቤት ካንዳጎር ነው፡፡ አትሌቱ ከሁለት ዓመት በፊት በሳዎል ማራቶን ስድስተኛ እንዲሁም፤ በሃንቡርግና በኢስታንቡል ማራቶን ሁለተኛ ደረጃን ይዞ ማጠናቀቁ ይታወሳል፡፡ ባሳለፍነው ዓመት በተካሄደው የኢስታንቡል ማራቶን አምስተኛ ደረጃ ይዞ ማጠናቀቅ ችሏል፡፡ እነዚህን አትሌቶች ዋቢ በማድረግ የኬንያ አትሌቲክስ በዶፒንግ ቅሌት እየታመሰ ስለመሆኑ ያስነበበው የሮይተርሱ የአፍሪካ ስፖርት ጉዳዮች ተንታኝ አይዛክ ኦሙሎ፤ ምስራቅ አፍሪካዊቷ አገር ኬኒያ በዶፒንግ ቅሌት ከአፍሪካ ቀዳሚ ሆና ከዓለም ደግሞ ሦስተኛ የመሆኗን ምክንያት አብራርቷል። እንደ ዘገባው ከሆነ፤ ሩሲያ በዶፒንግ ቅሌት ያስመዘገበቻቸው አትሌቶች ቁጥር 87 ደርሷል፤ ይህም ከዓለም ቀዳሚ አድርጓታል። 42 አትሌቶችን ያስመዘገበችው ህንድ ሁለተኛ ደረጃ ይዛለች። ምስራቅ አፍሪካዊቷ የሩጯ አገር ኬንያ ደግሞ 41 አትሌቶችን በስሟ አፅፋለች። ከእነዚህ መካከልም 24 የሚሆኑት ወንዶች ናቸው። ይህ የዶፒንግ ቅሌት ሪፖርት ኬንያ በዓለም አቀፉ አትሌቲክስ ስፖርት መድረክ ለዓመታት የገነባችውን ገናና ስም በመናድ ረገድ የሚኖረው ጫና በቀላሉ የሚታይ እንዳልሆነ ያመላከተው ዘገባው፤ ጉዳዩም አፋጣኝ መልስ የሚፈልግ ስለመሆኑ አፅንኦት ሰጥቶታል። የኬንያ ፀረ ዶፒንግ ኤጀንሲ የበላይ አለቃ ጃፕተር ራጌት፤«አትሌቶችን በመመርመር፤ ግንዛቤ በማስጨበጥ ተከታታይ የቁጥጥር ስራዎችን ሰርተናል፤ ይሁንና ሪፖርቱ ብዙ መስራት እንዳለብንያመላከተ ነው›› ሲሉ ለሮይተርስ ተናግረዋል። የዓለም አቀፉ ጸረ ዶፒንግ ኤጀንሲ ላብራቶሪ በአገሪቱ ዋና መዲና በናይሮቢ በመኖሩ በርካታ ምርመራዎች እየተደረጉ መሆናቸውን ጠቁመው፤ በመጪው የዶሃው የዓለም ሻምፒየን ሺፕ ኬንያን እንዲወክሉ የሚመረጡ አትሌቶች እያንዳንዳቸው ቢያንስ አራት ጊዜ ምርመራው እንደሚካሄድላቸው ጨምረው አስታውቀዋል። የኬንያ አትሌቲክስ ፌዴሬሽን ፕሬዚዳንት ጃክሰን ቱዊ በበኩላቸው፤አንዳንድ አትሌቶች ለመታመን ዝግጁ አይደሉም፤ ተግባሩ ኬንያ በዓለም አቀፉ መድረኮች የነበራትን ስም በእጅጉ የሚያጎድፍ ነው፤ ይህን ለማስወገድም ደግሞ የአገሪቱ አትሌቲክስ ፌዴሬሽን እረፍት አይኖረውም» ሲሉም ተደምጠዋል። የሁለት ጊዜ የኦሎምፒክ ሻምፒየኑ የኬንያው ስመጥር አትሌት ቺብቾጌ ኪኖ በበኩሉ፤ ከሁሉ ተግባራት ቀድሞ አትሌቶች ከዶፒንግ ጋር የመዛመዳቸው ዋነኛ ምክንያትና ስረ መሰረቱን ለይቶ ማወቅ እንደሚገባ አፅንኦት ሰጥቶ ተናግሯል። «ይህም ከመጋረጃው በስተጀርባ ሆነው የአገሪቱን ስፖርትና ባለተሰጥኦ አትሌቶችን እየገደሉ የሚገኙት ባለጭንብል ግለሰቦችስ እነማን ናቸው ከሚለው አንስቶ መስራት ይገባል፤ ግለሰቦቹ እኛ ለዓመታት የገነባነውን ሌጋሲ እንዲሁም ተተኪና ወጣቱን ትውልድ እየገደሉት ነው» የሚለው የ79 ዓመቱ አትሌት፤ግለሰቦቹን በማደን ጥፋተኛውን አካል ለህግ የማቅረቡ ስራ ሳይውል ሳያድር ተግባራዊ መሆን እንዳለበት ነው ያስገነዘበው። የዚህን የሁለት ጊዜ የኦሎምፒክ ሻምፒየን ሃሳብ ሙሉ በሙሉ የሚስማሙበት የኬንያ አትሌቲክስ ኮሚቴ አባል ባርናባ ኮሪር፤ተደጋጋሚ ቅሌት በኤትሌቲክሱ ላይ መከሰቱ የአገሬው አትሌቲክስ የበላይ አካላት የተከለከለውን ንጥረ ነገር ተጠቃሚዎች በማጋለጥ ረገድ ዘርፈ ብዙ ተግባራት እንዳልሰሩ የሚያስገነዝብ መሆኑን አብራርተዋል። «የአትሌቲክሱ ስፖርት ከዶፒንግ እስኪነፃ ከመከላከሉ ባሻገር ተጠቃሚዎቹን አነፍንፎ ከማደንና ከማጋለጥ የተለየ ምንም አይነት ሌላ መፍትሄና አማራጭ አይኖርምም ነው ያሉት።አዲስ ዘመን ሐምሌ 22/2011ታምራት ተስፋዬ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14957
5fa0741338a43ef05e8e94a6eef65a89	6eb76ead2aabc5c1ffafe4dca4048da1	‹‹የልዩነትና የጠብን ችግኝ ነቅለን፣ የአንድነትና የፍቅርን ችግኝ ተክለናል›› – የቅዱስ ጊዮርጊስና ኢትዮጵያ ቡና ደጋፊዎች	በሀገር አቀፉ የአረንጓዴ አሻራ የችግኝ ተከላ መርሃ ግብር ላይ የተሳተፉት የቅዱስ ጊዮርጊስና ኢትዮጵያ ቡና ስፖርት ክለብ ደጋፊዎች ‹‹በእግር ኳሱ ሜዳ ያለንን የልዩነትና የጠብን ችግኝ ነቅለን የአንድነትና የፍቅር ችግኝ ተክለናል›› ሲሉ ተናገሩ፡፡ የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ምክትል ከንቲባ ኢንጅነር ታከለ ኡማ በተገኙበት የቅዱስ ጊዮርጊስና ኢትዮጵያ ቡና ስፖርት ክለብ ደጋፊዎች በመዲናዋ ልዩ ስሙ የሺ ደበሌ ተብሎ በሚጠራው አካባቢ ትናንት ችግኝ ተክለዋል፡፡ በመርሃግብሩ ወቅት አዲስ ዘመን ካነጋገራቸው ተሳታፊዎች መካከል የቅዱስ ጊዮርጊስ ደጋፊ የሆነው ሳሙኤል ለማ እንደተናገረው፤ ታሪካዊው የአረንጓዴ አሻራ ቀን ተፈጥሮን ከመታደግና አገሪቱን አረንጓዴ ከማድረግ በተጓዳኝ ሕብረተሰባዊ አብሮነትን በማጎልበት ለሀገራዊ ልማትና አንድነት የሚያበረክተው አስተዋጽኦ ከፍተኛ ነው፡፡ የሁለቱ ክለብ ደጋፊዎች በዚህ ቀን ተፈጥሮን ከመታደግና አገሪቱን አረንጓዴ ለማድረግ አሻራቸውን ከማስቀመጥ ባለፈ ወዳጅነትም ማጠናከር ችለዋል፡፡ ‹‹በሀገር አቀፉ የአረንጓዴ አሻራ ቀን በእግር ኳሱ ሜዳ የሚያንፀባርቁትን የልዩነትና የጠብ ችግኝ ነቅለው የአንድነትንና የፍቅር ችግኝ ተክለዋል፡፡›› ያለው ሳሙኤል፣ ሁለቱ ክለቦች በዚህ ቀን በአንድነት አላማ በፍቅር መተሳሰራቸው ከአገሪቱ ስፖርት ባሻገር ለአገር ሰላም የሚኖረው ፋይዳ ብዙ መሆኑን አብራርቷል፡፡ ተግባሩ ለሌሎች የአገሪቱ ክለብ ደጋፊዎች ብቻም ሳይሆን ለአጠቃላይ ህዝብም ምሳሌ እንደሚሆን ያመላከተው ሳሙኤል፣ ‹‹ችግኝ መትከል ብቻም ሳይሆን አዕምሯችን ላይ የበቀለውን የዘርና ብሄር ችግኝ መነቃቀል ያስፈልጋል፡፡ ይህን በማድረግም የተሻለችና የበለፀገች ኢትዮጵያን መፍጠር እንችላለን፡፡›› ሲልም ተናግሯል፡፡ የኢትዮጵያ ቡና ደጋፊዋ እስከዳር ይፍሩ በበኩሏ፤ በሀገር አቀፉ የአረንጓዴ አሻራ የችግኝ ተከላ መርሃግብሩ ተፈጥሮን ከመታደግና አገሪቱን አረንጓዴ ከማድረግ በተጓዳኝ የኢትዮጵያ ቡና እና ቅዱስ ጊዮርጊስ ስፖርት ክለብ ደጋፊዎች ልዩነታቸውን በመናድ አንድነታቸውን መገንባታቸውን ተናግራለች፡፡ ‹‹የሁለቱ ክለብ ደጋፊዎች የጠቅላይ ሚኒስትር ዶክተር አብይ አህመድ አገራዊ ጥሪ በመስማት ለአገራዊ አላማ በጋራ በመቆም የጠብን ችግኝ ነቅለው የፍቅር ችግኝ ተክለዋል፤ ለዚህም በመርሀ ግብሩ ላይ ከታየው አንድነትና ፍቅር በላይ ምስክር የለውም፡፡›› ብላለች፡፡ የኢትዮጵያ ቡናው እዮብ ስዩም እና የቅዱስ ጊዮርጊሱ ዳዊት ሽመልስ በየበኩላቸው፤ የሁለቱ ክለብ ደጋፊዎች በአረንጓዴ አሻራ ቀን ከችግኝ በተጨማሪ ፍቅርን ተክለው በፍቅር ማሳለፋቸውን ገልፀዋል፡፡ አንድነትና መተሳሰባቸውንም አሳይተዋል፡፡ ይህ ፍቅርና አንድነታቸውም ወቅታዊ ሳይሆን ዘላቂ ሆኖ እንዲቀጥልና በእግር ኳሱ ሜዳ ላይ ጎልቶ እንዲንፀባረቅ ሁሉም ደጋፊ የበኩሉን እንዲወጣም ጥሪ አቅርበዋል፡፡ አስተያየት ሰጪዎቹ በአንድነት ተሳስረው የተከሉትን ችግኞች እንደሚንከባከቡ እና መፅደቃቸውንም በየጊዜው እንደሚከታተሉም አስታውቀዋል፡፡ አዲስ ዘመን ሀምሌ 23/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14991
f7042f436f53fc4ddcc11f962f50ee92	34c850ef118e02c9fcaf2661eeeae72e	ፋሲል ከነማ ለኮንፌዴሬሽን ዋንጫ ዝግጅት እያደረገ ይገኛል	ፋሲል ከነማ ስፖርት ክለብ ሃዋሳ ከተማን በመለያ ምቶች በማሸነፍ የኢትዮጵያ ዋንጫን በታሪኩ ለመጀመርያ ጊዜ ማሸነፉን ተከትሎ ለመጀመሪያ ጊዜ በአፍሪካ ኮን ፌዴሬሽን ውድድር ተሳታፊ ሆኗል። የኢትዮጵያ ፕሪሚየር ሊግን በ2009 ዓ.ም የውድድር ዓመት የተቀላቀለው ፋሲል በአጭር ጊዜ አህጉር አቀፍ መድረክ ላይ ተሳታፊ በመሆን ታሪክ ሠርቷል። ክለቡ በታሪካዊው የአፍሪካ ኮን ፌዴሬሽን ዋንጫ የተሳትፎ ምዕራፍ የታንዛኒያውን አዛም ክለብን ይገጥማል። የአፍሪካ እግር ኳስ ማህበር ካፍ መርሐ ግብር መሰረት በቀጣዩ ወር ነሐሴ 5 ቀን 2011 ዓ.ም በባህር ዳር ዓለም አቀፍ ስታዲየም ጨዋታውን ያደርጋል። የኢትዮጵያ እግር ኳስ ክለቦች ብዙም ርቀት በማይጓዙበት በአፍሪካ ኮን ፌዴሬሽን ዋንጫ የራሱን ታሪክ ለማጻፍ ክለቡ ከወዲሁ ዝግጅቱን መጀመሩን እየተናገረ ይገኛል። በተለይ ደግሞ በደጋፊ ፊት የሚያደርጉትን ጨዋታ በድል ለመወጣት ጠንካራ ልምምድ እያደረጉ መሆኑ ተሰምቷል። ለዚህም ቅድመ ዝግጅቱንም ከሐምሌ 21 ቀን ጀምሮ በውቢቷ በባህርዳር ከተማ እያደረገ ይገኛል። ቡድኑ በዝግጅቱ ውስጥ ለብሔራዊ ቡድን ጨዋታ ጥሪ ከተደረገላቸው ተጫዋቾች በቀር ነባር እና አዳዲስ ፈራሚዎች ከቡድኑ ጋር በመቀላቀል ልምምዳቸውን እየሠሩ ይገኛሉ ተብሏል። ለብሔራዊ ቡድን ጥሪ የተደረገላቸው ያሬድ ባዬ፣ አምሳሉ ጥላሁን፣ ሱራፌል ዳኛቸው እና ሙጂብ ቃሲምም ከጅቡቲ ጨዋታ መልስ ቡድኑን የሚቀላቀሉ መሆኑን ከክለቡ የፌስቡክ ገጽ ያገኘነው መረጃ አመልክቷል።አሰልጣኝ ውበቱ አባተ ምንም እንኳ ከቡድኑ ጋር ለመለያየት የመልቀቂያ ደብዳቤ ያስገቡ ቢሆንም ይህን ኃላፊነት ለመወጣት ቡድኑን ለጨዋታው እያዘጋጁ መሆኑን በመረጃው ተካቷል። በክለቡ ነባር ውላቸውን ያጠናቀቁ ተጫዋቾችን በማነጋገር፤ አዳዲስ ተጫዋቾችን ወደክለቡ ለመቀላቀል አሰልጣኝ ውበቱ አባተ ከክለቡ ቦርዶች ጋር በመሆን ሥራቸውን በተገቢው መንገድ እያከናወኑ ይገኛሉ ተብሏል። ወደ ክለቡ የሚቀላቀሉ ተጫዋቾችን እና ተመሳሳይ አዳዲስ የክለቡ መረጃዎች በሙሉ በይፋዊ የክለቡ ድህረ ገፅ እንደሚያሳውቅ ገልጿል። በ2011 ዓ.ም የኢትዮጵያ ፕሪሚየር ሊግ በመቐለ ሰባ እንደርታ ተበልጦ ሁለተኛ ደረጃን ይዞ ያጠናቀቀው ፋሲል ከነማ በአፍሪካ ኮንፌዴሬሽን መድረክ ላይ ጥሩ እንቅስቃሴ ይኖረዋል የሚል ግምት ተሰጥቶታል። የታንዛኒያውን ክለብ ማሸነፍ ደግሞ የክለቡን በመድረኩ ወደፊት ላለው ግስጋሴ ወሳኝ መሆኑ ይታመናል። ተጋጣሚው ክለብ የታንዛኒያው አዛም ክለብ ከ12 ዓመታት በፊት የተመሰረተ ሲሆን በ2018/19 የውድድር ዓመት 3ኛ ደረጃ ይዞ አጠናቋል፡፡ ክለቡ በዚህ ጨዋታው ፋሲልን በሜዳው ለመገዳደር የሚያስችል አቅም ፈጥሮ እንደሚመጣም ተጠብቋል። የሁለቱ ክለቦች ጨዋታም በባህር ዳር ዓለም አቀፍ ስታዲየም ነሐሴ 5 ቀን በሚኖረው ጨዋታ ምላሽ የሚያገኝ ይሆናል። ፋሲል ከነማ እና አዛም የመልስ ጨዋታቸውን በታንዛኒያ ከነሐሴ 17 እስከ 19 ባሉት ቀናት የሚያከናውን ሲሆን ይህን ዙር ካለፈም መስከረም ወር ከዛምቢያው ትሪያንግልስ እና ከብሩንዲው ቱኪንዞ ጋር ይጫወታል።አዲስ ዘመን ረቡዕ ሐምሌ 24/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15099
bee22e098b855db293e0889e67b0eb6c	73a0a170fd88d02b9a41aa23ab8c274d	የትግራይ ክልል ሦስት ክለቦች ወደ ተባበሩት ዓረብ ኢሜሬትስ ያቀናሉ	የትግራይ ክልል ሦስት ክለቦች በተባበሩት ዓረብ ኢሜሬትስ በሚካሄዱ የቅድመ ውድድር የወዳጅነት ጨዋታዎች ሊያደርጉ ነው። የአልነጃሺ ኢትዮጵያ ቱር ኤንድ ትራቭል ፕሬዚዳንት መምህር ያሲን ራጁ እንዳሉት የኢትዮጵያ ፕሪሚየር ሊግ ሻምፒዮኑ መቐለ ሰብዓ እንደርታ፣ወልዋሎ ዓዲግራትና ስሑል ሸሬ በዱባይ በሚከናወኑ ጨዋታዎች ላይ ይሳተፋሉ። ክለቦቹ ግጥሚያቸውን የሚያደርጉት ከነሐሴ 20 እስከ 30 ቀን 2011 ዓ.ም ሲሆን ግጥሚያዎቹን የሚያካሂዱት ከሦስት የአገሪቱ ክለቦች ጋር እንደሚሆነ ተናግረዋል።ጨዋታዎቹ የስፖርት ቱሪዝምን ለማስፋፋት፤ወጣቶች በስፖርት ታንፀው ተተኪ ስፖርተኞችን ለማፍራትና ልምድ ለመቅሰም ዓላማ እንዳላቸው አብራርተዋል። ጨዋታዎቹ “እግር ኳስ ለፍቅር፣ ለወዳጅትና ለጤንነት” በሚል መርህ የሁለቱ አገሮችን የህዝብ ለህዝብ ትስስር ለማጠናከር እንደሚደረግ መምህር ያሲን አስረድተዋል። ክለቦቹ ከኢትዮጵያ እግር ኳስ ፌዴሬሽንና ከባህልና ቱሪዝም ሚኒስቴር የትብብር ደብዳቤ እንደተጻፈላቸውም አስታውቀዋል።የወልዋሎ ዓዲግራት ክለብ ሥራ አስኪያጅ አቶ አሸናፊ አማረ በሰጡት አስተያየት ክለባቸው ከአገሪቱ ክለቦች ጋርም በሚያደርጋቸው የወዳጅነት ጨዋታዎች ድጋፍ ለማግኘት እንደሚጥር ገልጸዋል። የትግራይ ክልል እግር ኳስ ፌዴሬሸን ጽህፈት ቤት ኃላፊ አቶ አንገሶም ካሕሳይ ክለቦቹ አጋጣሚውን ዓለም አቀፍ ልምድ ለማግኘት፣ከባለሀብቶች ጋር ለመተዋወቅና የስፖርት አካዳሚ ለመክፈት ሊጠቀሙበት እንደሚችሉ የዘገበው ኢዜአ ነው።አዲስ ዘመን ረቡዕ ሐምሌ 24/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15132
bead0b3d1301c3ad77482b2c212ed472	02b9f47004abfb732a05ece9249af780	በጉባ ወረዳ በንጹሐን ዜጎች ላይ ጥቃት የፈጸሙ ኃይሎች በህውሓት የስልጠና እና የገንዘብ ድጋፍ እንደሚያገኙ ተጠቆመ	አዲስ አበባ፦ በቤኒሻንጉል ጉሙዝ ክልል መተከል ዞን ጉባ ወረዳ በንጹሐን ዜጎች ላይ ጥቃት ያደረሰው ታጣቂ ኃይል በህውሓት ስልጠናና የገንዘብ ድጋፍ እንደሚያገኙ የአማራ ክልል አስታወቀ። ዓላማው በብሄር ብህረሰቦች መካከል ግጭት በመፍጠር የአካባቢውን ሰላም ለማወክ መሆኑም ተመለከተ። በምክትል ርዕሰ መስተዳድር ማዕረግ የአማራ ክልል ብልጽግና ፓርቲ ጽህፈትቤት ኃላፊ አቶ አገኘው ተሻገር በጥቃቱ ዙሪያ ለአዲስ ዘመን ጋዜጣ እንደገለጹት፤ ጥቃቱን የፈጸመው ኃይል በአካባቢው የብሔር ግጭት የመቀስቀስ ዓላማ በመያዝ ተደጋጋሚ የጥፋት ሙከራ ሲያደርግ የቆየ ነው። ታጣቂ ኃይሉ በህውሓት የስልጠናና የገንዘብ ድጋፍ እንደሚደረግለት አመልክተው፤ ህውሓት ሀገርን ለማተራመስ እያደረገ ያለው እንቅስቃሴ አካል መሆኑምን ጠቁመዋል። ድርጊቱ ከተፈጸመበት ጊዜ ጀምሮ አጥፊዎችን ፈልጎ ለመያዝና አስፈላጊውን ዕርምጃ ለመውሰድ የፀጥታ መዋቅሩ የተጠናከረ ጥረት እያደረገ መሆኑንም አስታውቀዋል ።በአሁኑ ጊዜም አካባቢው ላይ ሰላም ሰፍኗል።አርሶአደሩም የእርሻ ሥራውን በማከናወን ላይ ይገኛል ብለዋል፡ ችግሩ የደረሰበት አካባቢ የአማራ ክልል አርሶአደሮች በስፋት የእርሻ ሥራ የሚያከናውኑበትና በቀን ሥራም ተቀጥረው የሚሠሩበት እንደሆነ የጠቆሙት አቶ አገኘሁ፤ በአማራ እና በጉሙዝ ብሄረሰብ መካከል ምንም ዓይነት ግጭት እንደሌለና ለዘመናት አብሮ የኖረ ህዝብ መሆኑም አስረድተዋል፡፡ ድርጊቱ በሰላም አብሮ የኖረውን ህዝብ ለማለያየት ሆን ተብሎ የተፈጸመ መሆኑንም አመልክተዋል።ማን እንደፈጸመውም ይታወቃልም።አጥፊውን ታጣቂ ኃይል ህወሓት በገንዘብና በሥልጠና እንደሚያግዘውም አመልክተዋል፡፡ ጥቃቱ ህውሓት ለውጡን ወደቀውስ ለመለወጥ ምን ያህል አልሞ እየሠራ እንደሆነ የሚያሳይ ነው ያሉት ኃላፊው፤ ለህብረተሰቡ በችግሩ ዙሪያ ግንዛቤ በማስጨበጥ ህብረተሰቡ አካባቢውን ነቅቶ እንዲጠብቅ የማድረግ ተግባራት እየተከናወኑ መሆኑንም ጠቁመዋል።በዚህም እስከአሁንም በአማራ ክልል የሽብር ተግባር ለማከናወን ሲንቀሳቀሱ የነበሩ ከ95 በላይ ፀጉረ ልውጥ ሰዎችን መያዛቸውን አመልክተዋል፡፡ በአጥፊ ታጣቂ ኃይል ሕይወታቸው ያለፈ የአማራ ክልል አርሶአደሮች 12ቱ ከምዕራብ ጎጃም፣ ሁለቱ ደግሞ ከጎንደር መሆናቸውንና የሁሉም አስክሬን ለቤተሰብ ተሰጥቶ በክብር የቀብራቸው ሥነሥርዓት መፈጸሙን ገልጸዋል።አርሶአደሩ በተፈጸመው ነገር ሳይደናገጥ የወቅቱን የእርሻ ሥራ እንዲያከናውንም መልዕክት አስተላልፈዋል፡፡ የቤኒሻንጉል ጉሙዝ ክልል የሠላም ግንባታ እና ጸጥታ ቢሮ ምክትል ኃላፊ አቶ አብዱላዚዝ መሀመድ በመተከልዞን ጉባ ወረዳ ከሀገር ውጭና ከውስጥ ተልዕኮ የተሰጣቸው የጥፋት ኃይሎች ሐምሌ 20 ቀን 2012 ምሽት አካባቢ አቡጃር ቀበሌ ባደረሱት ጥቃት የ14 ንጹሐን ዜጎች ሕይወት ማለፉን ከትናንት በስቲያ ማሳወቃቸው ይታወሳል፡፡ በወቅቱም የጥፋት ቡድኑ ተገቢ ስልጠናና ተልዕኮ በመያዝና በከባድ መሳሪያ በመታገዝ በተለይም የታላቁ ሕዳሴ ግድብ የውኃ ሙሌት የማስተጓጎል እና የብሔር ግጭት የመቀሳቀስ ዓላማ በመያዝ ተደጋጋሚ የጥፋት ሙከራ ሲያደርግ መቆየቱንም ገልጸዋል፡፡ የክልሉ የጸጥታ ኃይል ከመከላከያ ሠራዊትና ከፌዴራል ፖሊስ ጋር በጋራ በመሆን ቀደም ብሎ በአካባቢው ሠላምን ለማረጋገጥ ዕርምጃ ሲወስድ መቆየቱን አመልክተዋል። በጥፋት ቡድኑ ላይ እየተወሰደ ካለው ዕርምጃ በተጨማሪ አራት ተጠርጣሪዎች በህግ ቁጥጥር ስር መዋላቸውን ጠቁመዋል። ሕግን የማስከበር ዕርምጃዎች በአካባቢው ተጠናክሮ መቀጠሉንም አስታውቀዋል፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 23/2012 በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36302
34e0832758df4942cac42b41d4a5374a	0ccffb37ae03cdac122e86c9d7c32129	ድሬዳዋ ከነማ በመጨረሻ እጅ ሰጠ	ድሬዳዋ ከተማ አጥቂዎቹ ዮናታን ከበደ፣ ኃይሌ እሸቱ እንዲሁም ተከላካዩ ወሰኑ ማዜን በመጋቢት ወር መጀመሪያ አሰናብቷል። የክለቡን ውሳኔ በመቃወም ተጫዋቾቹ ለብሄራዊ ፌዴሬሽኑ ቅሬታን አስገብተዋል። ተጫዋቾቹ ቀሪ የስድስት ወራት የውል ኮንትራት እያለን ያለ አግባብ ተሰናብተናል ሲሉም አቤት ብለዋል። ፌዴሬሽኑ ጉዳዩን ከተመለከተ በኋላ ተጫዋቾቹ ያቀረቡት ቅሬታ ተገቢ ነው በማለት በ10 ቀን ውስጥ ለተጫዋቾቹ ደመወዛቸው እንዲከፈል የሚል የውሳኔ ደብዳቤን ለክለቡ ልኳል። ይሁንና ክለቡ ጋዜጣዊ መግለጫ በመስጠት ውሳኔው አግባብነት እንደሌለው በመግለጽ የብሄራዊ ፌዴሬሽኑን ጣልቃ ገብነት መሰረተ ቢስ መሆኑን አመላክቶ ነበር። ሆኖም የክለቡ ጥያቄ በድጋሚ ውድቅ በመደረጉ ለሁለተኛ ጊዜ ፌዴሬሽኑ ለድሬዳዋ ማስጠንቀቂያ አዘል ደብዳቤን በድጋሚ ለመላክ ተገዶ ነበር። ክለቡ የፌዴሬሽኑን ውሳኔ ተፈጻሚ ባለማድረጉ ምክንያት የዲሲፕሊን ኮሚቴ የኢትዮጵያ እግር ኳስ ፌዴሬሽን ምንም ዓይነት አገልግሎት እንዳያገኝ አግዶ ቆይቷል፡፡ የክለቡ ቦርድ በስተመጨረሻም ተጫዋቾቹ የጠየቁትን ጥያቄ በመመለስ እጅ መስጠቱ ታውቋል። በጉዳዩ ላይ የክለቡ ሥራ አስኪያጅ አቶ አንበስ አውግቸው ለሶከር ኢትዮጵያ በሰጡት አስተያየት፤ ክለቡ ባሰናበታቸው ተጫዋቾች ዙርያ የፌዴሬሽኑን ውሳኔ ተግባራዊ ሊያደርግ መሆኑን አረጋግጠዋል፡፡ ለሁለት ተጫዋቾች የሦስት ወር ደመወዝ፣ ለአንድ ተጫዋች ደግሞ የአንድ ወር ደሞዝ ለመክፈል መዘጋጀቱን ገልጸዋል። «እንዲከፈላቸውም ተወስኗል። በሊግ ኮሚቴው ውሳኔው መሠረት ዞሮ ዞሮ እልህ መጋባት ስለሌለብን በሚል ነው። ነገር ግን ውሳኔው ብዙ ክፍተቶች ነበሩበት። የህዝብ ክለብ እንደመሆኑ መጠን ክርክር አያስፈልግም፤ የተባልነውን ውሳኔ ተግባራዊ አድርገን እገዳው እንዲነሳ እንጠይቃለን» ብለዋል፡፡ በክለቡ በኩል ክፍተት ስለመኖሩ የተጠየቁት አቶ አንበስ በሰጡት ምላሽ፤ « ክፍተት በኛ በኩል ምንም የለም ብለን ነው የምናስበው። ለምሳሌ የዲሲፕሊን ኮሚቴ በ25 ደብዳቤ ፅፎ በ26 ድረስ ምላሽ ስጡበት የሚልበት አግባብ ይህን ሁኔታ ይገልጸዋል፡፡ እንደዚያም አድርገን የእነሱ ደግሞ ውሳኔው ሁለት ወር ከሁለት ቀን በኋላ ዘግይቶ የመጣበት ሂደት ነው ያለው፤ ይሄ በራሱ የሚጋጭ ነው። ለምን በጊዜ አልተወሰነም? ብዙ ክፍተት አለ፤ የተጠየቅነው ሌላ የተፈረደብን ሌላ ነው» ሲሉ መልሰዋል። በክለቡ ላይ በሙሉ ክፍተት የለበትም ማለት እንዳልሆነ የገለጹት ሥራ አስኪያጁ፤ የዲሲፕሊን ኮሚቴው አካሄድ ግን መልካም እንዳልነበር ተናግረዋል።አቶ አንበስ በመጨረሻም ‹‹በእርግጥ የተለያዩት ተጫዋቾች ውል ይቀራቸዋል፤ አቋማቸው ጥሩ ካልሆነ ግን ተሸክመን መጓዝ አንችልም በሚል ነው የተለያየነው፡፡ በመጨረሻ ቦርዱ ውሳኔም አሳልፏል። ክለቡ ታግዶ ይሄን ያህል መቆየት ስለሌለበት ደመወዛቸው ይከፈላቸው የሚል ውሳኔም ተላልፏል። ይህን ተፈፃሚ ለማድረግ ዝግጅት ጀምረናል። ደመወዛቸውን ከፍለን እገዳው እንዲነሳ ፌዴሬሽኑን እንጠይቃለን›› ብለዋል።አዲስ ዘመን ረቡዕ ሐምሌ 24/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=15156
6a1c7015febb272baa39bc0571e48b27	de07251d86b214335f95b310a78c4fbf	የሲሚንቶ ዘርፉን ተደጋጋሚ ችግሮች እየፈታተኑት እንደሆነ ተገለጸ	አዲስ አበባ፡- መንግሥት በሲሚንቶ ዘርፉ ላይ የሚስተዋሉ ችግሮችን በመፍታት የምርት እጥረት እንዳይከሰት እየሠራ ቢሆንም ተደጋጋሚ ችግሮች ዘርፉን እየፈታተኑት እንደሆነ ተገለጸ። አዲስ ዘመን ጋዜጣ ያነጋገራቸው የኬሚካልና ኮንስትራክሽን ግብዓቶች ኢንዱስትሪ ልማት ኢንስቲትዩት ዋና ዳይሬክተር አቶ ሳሙኤል ሀላላ እንደገለጹት፤ በሲሚንቶ ዘርፍ ላይ የተፈጠረውን የዋጋ ንረት መቆጣጠር የሚያስችል የተለያዩ ሥራዎች ተሠርተዋል። በዚህም ግንቦት መጨረሻ አካባቢና ሰኔ ወር ላይ ዘርፉ ውጤት ማሳየት ሲጀምር የድምፃዊ ሀጫሉ ሁንዴሳ ግድያን ተከትሎ በየአካባቢው ተቀስቅሶ በነበረው ረብሻ ምክንያት የሲሚንቶ አምራች ኢንዱስትሪዎች ተዘግተው እንደነበር አስታውሰዋል። ሲሚንቶ አምራች ኢንዱስትሪዎቹ ዝግ በሆኑበት ወቅትም ከፍተኛ የሆነ መበላሸትና የመቃጠል አደጋ አጋጥሟቸዋል። በዚህም ኢንዱስትሪዎቹ ወደ ሥራ ለመመለስ ከአንድ እስከ ሁለት ሳምንት ጊዜ ወስዶባቸዋል። ወደ ሥራ ሲመለሱም የኤሌክትሪክ ኃይል አቅርቦት እጥረት የገጠማቸው እንዱስትሪዎች እንደነበሩ አስታውሰዋል። ወቅቱ ክረምት በመሆኑም የሲሚንቶ ግብዓቶች ከፍተኛ መጠን ያለው ውሃ በመያዛቸው ማሽኖች ላይ ተጨማሪ ችግር መፈጠሩን አመልክተዋል። እነዚህ ተደጋጋሚ ችግሮችም በታሰበው ልክ ዘርፉ ተስተካክሎ እንዳይጓዝ እንዳደረገው አስታውቀዋል። የሲሚንቶ ኢንዱስትሪዎች በክረምት ወደ ጥገና መግባት እንጂ ማምረት አልነበረባቸውም ያሉት አቶ ሳሙኤል፤ ለዚህም ምክንያቱ ከሁሉም አካባቢ የሚመጣው የሲሚንቶ ግብዓት ከፍተኛ የሆነ የውሃ መጠን ይዞ ይመጣል። ይህም አንደኛ በሲሚንቶ ኢንዱስትሪዎች ላይ ከፍተኛ የሥራ ጫና ይፈጥራል። ማሽነሪዎቹ ላይም በውሃው መጠን ልክ ከፍተኛ ክብደት ያስከትላል። ስለዚህ የሲሚንቶ ኢንዱስትሪዎች በሐምሌና ነሐሴ ወራት ምርት አቁመው ጥገና የሚያደርጉበት ወቅት እንደሆነ አብራርተዋል። ይሁንና በተያዘው ዓመት ባጋጠመው የሲሚንቶ እጥረት ምክንያት ሁሉም የሲሚንቶ ኢንዱስትሪዎች ጥገና ማድረግ አልቻሉም። የሲሚንቶ ግብዓቶቹ የሚይዙትን ከፍተኛ የውሃ መጠን ቀንሶ ለማምረት የሚደረገው ጥረት በኢንዱስትሪዎቹ ላይ ከፍተኛ ጫና እየፈጠረ በመምጣቱ ፋብሪካዎቹ የማምረት አቅማቸው ቀንሷል ። ፋብሪካዎቹ በቀን 343 ሺ ኩንታል ሲያመርቱ የነበሩ ቢሆንም አሁን ካለባቸው ጫና የተነሳ በቀን እስከ 260 ሺ ኩንታል ሲሚንቶ እያመረቱ ለገበያ ያቀርባሉ። ፋብሪካዎቹ የምርት መጠናቸው ቢቀንስም የዋጋ ጭማሪ አላደረጉም ያሉት አቶ ሳሙኤል፤ ፋብሪካዎቹ አንድ ኩንታል ሲሚንቶ ታኅሣሥ ወር ላይ ሲሸጥ በነበረበት ዋጋ 230 ብር እየሸጡ መሆኑን ተናግረዋል። ነገር ግን ነጋዴው የሲሚንቶ ምርት መጠን መቀነሱን ተከትሎ በ230 ብር የገዛውን አንድ ኩንታል ሲሚንቶ ከእጥፍ በላይ ጨምረው ከ500 ብር በላይ እየሸጡ መሆኑን አመልክተዋል። የኃይል አቅርቦት መቆራረጥ ለፋብሪካዎቹ ተጨማሪ ተግዳሮት መሆኑን ያመለከቱት አቶ ሳሙኤል፣ ፋብሪካዎቹ ችግሩን ተቋቁመው በአሁን ወቅት በቀን እስከ 260 ሺ ኩንታል እያመረቱ ይገኛሉ። ምርትና ምርታማነቱን በማሻሻል ፋብሪካዎቹ በቀን ከ300 እስከ 340 ሺ ኩንታል ሲሚንቶ ማምረት እንዲችሉ ድጋፍና ክትትል እየተደረገላቸው መሆኑንም ጠቁመዋል። የተለያዩ የኮንስትራክሽን ግንባታዎች በክረምት ወቅት መቀነሳቸው ይታወቃል ያሉት አቶ ሳሙኤል፤ በዚህ ወቅት የሲሚንቶ ዋጋው በማይታመን መጠን መጨመሩ ከምን የመጣ እንደሆነ ማጥናት ያስፈልጋል። ነጋዴው ያለውንም ሲሚንቶ ደብቆ ክፍተት በመፍጠር በከፍተኛ ዋጋ መሸጥ ፈልጎ እንደሆነም የሚመለከታቸው አካላት ለይተው መፍትሔ ማስቀመጥ እንዳለባቸው አሳስበዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 23/2012 ፍሬህይወት አወቀ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36303
4c596ee23c7a285e362b9d6a9f502c90	f421aff3a0a63abf76d934d7aab1eae7	ግድቡ በአገሪቱ ምጣኔ ሀብት ላይ ሊለካ የሚችል ለውጥ ማምጣት እንደሚችል ተገለጸ	አዲስ አበባ፡- ታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ የሚያመነጨውን የኤሌክትሪክ ኃይል በመጠቀም የኢትዮጵያ ምጣኔ ሀብት ሊለካ በሚችል መልኩ ትልቅ ለውጥ ማምጣት እንደሚችል ተገለጸ። አዲስ ዘመን ያነጋገራቸው የምጣኔ ሀብት ባለሙያ ዶክተር ጉቱ ቴሶ እንደገለጹት፤ ከትንሽ እስከ ትልቅ ላሉት የቢዝነስ እና የኢንቨስትመንት ሥራዎች የኤሌክትሪክ ኃይል ወሳኝ እንደመሆኑ ለምጣኔ ሀብት ዕድገት የጀርባ አጥንት ነው። ኢትዮጵያ እጅግ በጣም አነስተኛ መጠን ያለው የኤሌክትሪክ ኃይል ፍጆታ ከሚጠቀሙ አገራት መካከል አንዷ ናት ያሉት ዶክተር ጉቱ፤ የህዳሴ ግድብ ተጠናቅቆ የኤሌክትሪክ ኃይል ማመንጨት ሲጀምር በገጠርና በገጠር ከተሞች እንዲሁም በትላልቅ ከተሞች በቂ የኃይል አቅርቦት እንደሚገኝ ገልጸዋል። በዚህም ኢንቨስትመንቶች ይስፋፋሉ። በኃይል እጥረት ምክንያት በፈረቃ ይሠሩ የነበሩ የተለያዩ ኢንዱስትሪዎችም ቀጣይነት ባለው መልኩ ማምረት እንደሚችሉ ጠቁመዋል። በዚህም ምርትና ምርታማነት ያድጋል። ሰፊ የሥራ ዕድል ይፈጠራል። አምራች ኢንዱስትሪዎችም የተሻለ ምርት በማምረታቸው ለመንግሥት የተሻለ ግብር እንዲከፍሉ ያደርጋል ያሉት ዶክተር ጉቱ፤ በዚህም የአገሪቷ ምጣኔ ሀብት ሊለካ በሚችል መልኩ ለውጥ በማምጣት በአገሪቷ ብልጽግና ላይ በጎ ተፅዕኖ ማሳረፍ እንደሚቻል አብራርተዋል። የገጠሩን ክፍለ ኢኮኖሚ ለመቀየር በዋናነት የኤሌክትሪክ ኃይል አስፈላጊ ነው ያሉት ዶክተር ጉቱ፤ የተለያዩ የኤሌክትሪክ ኃይል የሚጠይቁ ሥራዎችን በማስፋፋት ኢትዮጵያ የምታስበውን የገጠር ምጣኔ ሀብት ዕድገት ለማሳካት ትልቅ እገዛ ይኖረዋል ብለዋል። በዚህም ከተማን ማሻሻል ብቻ ሳይሆን ገጠሩንም ከተማ ማደረግ እንደሚቻል አመልክተዋል። እየተጠናቀቀ ያለው የዕድገትና ትራንስፎርሜሽን ዕቅድ አንዱ ዓላማ ቀላል ኢንዱስትሪዎችን በመገንባት ኢትዮጵያ ወደ ኢንዱስትሪ መር ኢኮኖሚ መሻገር መሆኑን አስታውሰዋል። በመሆኑም በሀገር ደረጃ በርካታ የኢንዱስትሪያል ፓርኮችና ሼዶች ተገንብተው የተወሰኑትም ወደ ሥራ የገቡ መሆናቸውን ዶክተር ጉቱ ተናግረዋል። ነገር ግን ሁሉንም ኢንዱስትሪያል ፓርኮች አሁን ባለው የኤሌክትሪክ ኃይል መጠን ወደ ሥራ ማስገባት የማይቻል በመሆኑ ግድቡ የሚያመነጨው የኤሌክትሪክ ኃይል ለኢንዱስትሪዎች ትልቅ አቅም ይሆናል ብለዋል።ማንኛውም ባለሀብት ወደ አንድ አገር ሄዶ ማልማት የሚያስችለውን የኤሌክትሪክ ኃይል ቀጣይነት ባለውና በበቂ መጠን እንዲሁም በተመጣጣኝ ዋጋ ማግኘት እንደሚፈልግ አመልክተው፣ ባለሀብቱም ይህን ታሳቢ አድርጎ የሚመጣ በመሆኑ የውጭ ባለሀብቶችን በመሳብ እና የሀገር ውስጥ ባለሀብቶችን በማበረታታት አገሪቷ በታሰበው መጠን ወደ ኢንዱስትሪው መግባት እንድትችል ትልቅ አስተዋፅኦ የሚያበረክት መሆኑን አብራርተዋል። በጥቅሉ ከታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ የሚገኘው የኤሌክትሪክ ኃይል በሀገር ውስጥ የምጣኔ ሀብት እንቅስቃሴ ላይ ትልቅ እምርታን ሊያመጣ፤ ምርትና ምርታማነትን ማሳደግ፤ የኢትዮጵያውያንን የነፍስ ወከፍ ገቢ ማሻሻል የሚያስችል እንደሆነ አመልክተዋል። ከዚህም በላይ የመንግሥትን ገቢ በማሻሻል ለአገሪቷ ትልቅ አቅም ሆኖ በምጣኔ ሀብቷ ተጨባጭ ለውጥ ማምጣት የሚችል ፕሮጀክት ነው ብለዋል። ከዚህም ባለፈ ለጎረቤት አገራት የኤሌክትሪክ ኃይል አቅርቦት በመሸጥ በሀገር ውስጥ ኢንዱስትሪ ከሚገኘው ገቢ በበለጠ ከፍተኛ መጠን ያለው የውጭ ምንዛሪ ማግኘት እንደሚቻልም ተናግረዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 23/2012 ፍሬህይወት አወቀ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36299
b76ef46b824927859a5ed209fd62e4e7	c32cb0c7e6127400fc69006e14273580	“በዚህ ፈታኝ ወቅት ለተቸገሩ ወገኖቻችን አለኝታቸው መሆናችንን እናሳይ – ጠቅላይ ሚኒስትር ዶክተር ዓብይ አህመድ	አዲስ አበባ፡- በዚህ ፈታኝ ወቅት ለተቸገሩ ወገኖቻችን አልኝታቸው መሆናችንን እናሳይ ሲሉ ጠቅላይ ሚኒስትር ዶክተር ዓብይ አህመድ ጥሪ አቀረቡ፡፡ የኮሮና ቫይረስ የፈጠራቸውን ክፍተቶች ለመድፈን ሁሉም የበኩሉን አስተዋጽኦ ማበርከት እንደሚኖርበት አስታወቁ። ጠቅላይ ሚኒስትሩ የ1441 ኛው የታላቁ የዒድ አል-አድሐ በዓልን አስመልክተው ባስተላለፉት የእንኳን አደረሳችሁ መልዕክት፤ በዚህ ፈታኝ ወቅት ለተቸገሩ ወገኖቻችን አለኝታቸው መሆናችንን እናሳይ ብለዋል፡፡ዒድ አል-አድሐ የመስዋዕትና የመዳን በዓል እንደመሆኑ መጠን ወደ ሐጅ የሚሄደው ሰው ብቻ ሳይሆን የማይሄደውም ጭምር ‹‹ኡድሒያ›› የማረድ ግዴታ እንዳለበት የእምነቱ አስተምሮ እንደሚያዝ አመልክተው፣ በአስተምህሮ መሰረት ለበዓሉ ከሚታረደው አንድ ሦስተኛውን ለድኾችና ለተቸገሩ ወገኖቻችን በማካፈል ይሄንን አስቸጋሪ ወቅት በስኬት እንደምንሻገረው አልጠራጠርም ብለዋል፡፡በአሁኑ ወቅት በኮሮና ቫይረስ የሚያዙ፣ የሚታመሙና የሚሞቱ ወገኖቻችን ቁጥር ከጊዜ ወደ ጊዜ እያሻቀበ መሆኑን የገለጹት ጠቅላይ ሚኒስትሩ፣ ወረርሽኙን መከላከልን እንደ አንድ ሃይማኖታዊ ግዴታ ልንወስደው ይገባል ብለዋል። እንዲሁም ወረርሽኙ የፈጠራቸውን ክፍተቶች ለመድፈን ሁሉም የበኩሉን አስተዋጽኦ ማበርከት እንደሚኖርበት አስታውቀዋል፡፡ አቅማቸው ደከም ያሉ ወገኖቻችንን እንድንደግፍ፤ ማዕዳችንን እንድናጋራ ያስፈልጋል ሲሉ ተናግረዋል፡፡እንደ ጠቅላይ ሚኒስትሩ ገለጻ፤ እንደ ኢብራሂም ያሉ መልካምና ቆራጥ ሰዎች፣ ለእምነታቸው ሲሉ አንድዬ ልጃቸውን መስዋዕት ለማድረግ ይዘጋጃሉ። እንደነዚህ ያሉ ለመልካም ዓላማ ሲሉ እጅግ ውድ የሆነ ሀብታቸውን፣ ልጃቸውን ሲሰጡ ቅር አይላቸውም፡፡ በተቃራኒው ክፉዎች ለእኩይ ዓላማቸው ወንድማቸው ላይ በትር ያነሳሉ:: እህታቸው ፣ ልጃቸው ፣ እናትና አባታቸው ላይ ሲጨክኑ ዐይናቸውን እንደማያሺ አመልክተዋል፡፡ ከእኛም መካከል አንዳንዶች ለተራ ቁሳዊ ሀብቶች፣ ለትንንሽ የፖለቲካ ድሎችና ለሥልጣን እኩይ ተግባራትን የሚፈጽሙ አሉ፡፡ ለሆዳቸው ሲሉ ቤተሰባቸውን፣ ለግል ጥቅማቸው ሲሉ ሀገርና ወገናቸውን ለመሸጥ ሲዘጋጁ እንደማየት የሚያሳዝን ነገር የለም፡፡እንዲህ የሚያደርጉ አካላት ከክፉ ሥራቸው እንደሚለሱ ሕዝበ ሙስሊሙ በጥበብ እንዲያስተምራቸው አደራ ለማለት እወዳለሁ ብለዋል፡፡የዘንድሮው የዒድ አል-አድሐ (የዐረፋ) በዓል በተለያዩ ምክንያቶች ለእኛ ለኢትዮጵያውያን ለየት ያለ ትርጉም አለው ያሉት ጠቅላይ ሚኒስትሩ፤ ከዓመታት ግንባታና የዲፕሎማቲክ ትግል በኋላ የመጀመ ሪያውን የሕዳሴ ግድብ የውኃ ሙሌት ባሳካንበት ጊዜ የሚከበር በመሆኑ በዓሉን በከፍተኛ ሐሴት ውስጥ ሆነን የምንቀበለው እንደሆነም ገልጸዋል፡፡ ሙስሊሙ ወገናችን የሕዳሴ ግድባችን እውን እንዲሆንም ገንዘብ ከማዋጣትና ጠቃሚ ሐሳቦችን ከማበርከት ባለፈ በዲፕሎማሲያዊ ተጋድሎው ሂደት ግንባር ቀደም በመሆን የሁላችንም የሆነችው ሀገራችንን ለማኩራት በሀገር ውስጥና በውጭ የሚኖሩ ሙስሊሞች መስዋዕትነት መክፈላችሁን እያንዳንዱ ኢትዮጵያዊ በክብር ያየዋል ብለዋል፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 24/2012በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36353
73ac0f61c3a2d76ce56c368adb799d79	789255c0434c68e2b2d7443e44dc04e3	አብዛኛው የክልሉ አካባቢ ወደ መረጋጋት መመለሱ ተጠቆመ	አዲስ አበባ፡- በደቡብ ብሄሮች፣ ብሄረሰቦችና ህዝቦች ክልል አብዛኛው አካባቢዎች ባለፉት ጊዜያት ይስታዋልባቸው የነበሩ ግጭቶች በመርገብ ወደ መረጋጋት መመለሱን የክልሉ ሰላምና ጸጥታ ቢሮ አስታወቀ፡፡ የክልሉ ሰላምና ጸጥታ ቢሮ ምክትል የቢሮ ኃላፊ አቶ አንድነት አሸናፊ ለአዲስ ዘመን እንደተናገሩት፤ በክልሉ በበርካታ አካባቢዎች ግጭቶችና አለመረጋጋቶች ይስታዋልባቸው እንደነበር አመልክተዋል። የግጭቶች መንስኤ የመሬት ወረራ እንደሆነም አስታውቀዋል።በቅርቡ በፌዴራልና በክልሉ የጸጥታ ኃይሎች ርብርብ በቁጥጥር ስር የዋለው በኮንሶ ዞንና በአሌ ልዩ ወረዳ አዋሳኝ አካባቢ የተፈጠረው ግጭት የዚህ አንዱ ማሳያ እንደሆነም ጠቁመዋል። በኮንሶ ዞንና በአሌ ልዩ ወረዳ አዋሳኝ አካባቢዎች እና በሌሎችም የክልሉ አካባቢዎች የመሬት ወረራን እንደ ምክንያት በማድረግ ግጭቶች እንዲፈጠሩ፤ በዚህም ንብረት እንዲወድም፣ የሰው ህይወት እንዲጠፋ ያደረጉ እና ያስደረጉ አካላትን ለህግ የማቅረብ ሥራ በትኩረት እየተሠራ መሆኑን አስታውቀዋል፡፡ ግጭቶችን ለመፍታት የህዝቦች አብሮነት የማጠናከር ሥራ እየተሠራ ነው ያሉት አቶ አንድነት፤ ችግሩን በዘላቂነት ለመፍታት ዘላቂ ሰላም ግንባታና እርቅ ልዩ ትኩረት ተሰጥቶ እየተሠራ መሆኑን ተናግረዋል፡፡ እንደ አቶ አንድነት ማብራሪያ፤ በአንዳንድ አካባቢዎች ከክልል እንሁን ከሚለው እስከ ቀበሌ እንሁን የሚሉ የመዋቅር ጥያቄዎች የግጭት መንስኤ ሲሆኑ ነበር።በአንዳንድ አካባቢዎች ጥያቄዎቹ ምላሽ አግኝተው መረጋጋት ተፈጥሯል።በምለሾቹ ያልረካባቸውና ችግሮቹ በዘላቂነት ያልተፈቱባቸው አካባቢዎችም እንዳሉ አመልክተዋል። ከዚህ ቀደም ምላሽ ተሰጥቶባቸው ህዝቡ ባልረካባቸው እና ጥያቄው ያልተመለሰባቸው አካባቢዎች የክልሉ መንግሥት ከፌዴራል መንግሥት ጋር በመሆን ጥያቄዎቹ የሚመልሱበት ማዕቀፍ አስቀምጦ እስከ ታች ድረስ በመውረድ ውይይት እየተደረገ መሆኑንም አብራርተዋል፡፡ የክልሉ እና የፌዴራል መንግሥትና ገዥ ፓርቲ ጥያቄዎቹ ባስቀመጡት አቅጣጫ መሰረት የመዋቅር ጥያቄዎች በሰላማዊ፣ ህዝቦች በሚስማሙበት አግባብ ምላሽ ለመስጠት ጥረት እየተደረገ መሆኑን ያብራሩት አቶ አንድነት፤ በአሁኑ ወቅት ከመዋቅር ጋር ተያይዘው የሚነሱ ግጭቶች እየረገቡ መምጣታቸውን አስታውቀዋል፡፡ ህብረተሰቡ የሚያነሳቸው የመዋቅር ጥያቄዎች በግጭት፣ እርስ በእርስ በመጎዳዳት፣ በመፈነቃቀል የሚመለስ ጥያቄ አይደለም ያሉት አቶ አንድነት፤ ጥያቄዎቹ በመወያየትና በሰላማዊ መንገድ የሚመለስ ስለሆነ ህዝቡ እንዲረጋጋ የፖለቲካ አመራሩ ሰፊ ሥራ እየሠራ መሆኑን አመልክተዋል፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 23/2012መላኩ ኤሮሴ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36305
df7f1e94427d65ed749b0acc490cc9c1	184e843956f41f76fe489c376206bc43	“በአረንጓዴ አሻራ መርሃ ግብሩ አጋማሽ ላይ ሆነን ከ4 ነጥብ 1 ቢሊዮን በላይ ችግኞችን መትከላችን ውጤታማነት ነው” – ጠቅላይ ሚኒስትር ዶክተር አብይ አህመድ	አዲስ አበባ፡- በዘንድሮው የአረንጓዴ አሻራ መርሃ ግብር አጋማሽ ላይ እያለን ሊተከል ከታቀደው 5 ቢሊዮን ችግኝ 4 ነጥብ 1 ቢሊዮን መተከሉ ዕቅዱ፣ዝግጅቱና ተሳትፎው ውጤታማ እንደነበር ያሳያል ሲሉ ጠቅላይ ሚኒስትር ዶክተር አብይ አህመድ ገለጹጠቅላይ ሚኒስት ዶክተር አብይ አህመድ ዛሬ የአረንጓዴ አሻራ የቴክኒክ ኮሚቴ በጠቅላይ ሚኒስትር ጽህፈት ቤት ተገኝቶ ያቀረበውን የስራ አፈጻጸም ሪፖሪት አዳምጠዋል።ጠቅላይ ሚኒስትር በዚሁ ወቅት በሰጡት አስተያየት በሶስት ወራት ሊተከል ከታቀደው 5 ቢሊዮን ችግኝ 4 ነጥብ አንድ ቢሊየኑን በአንድ ወር ተኩል መትክል መቻሉ የዝግጅቱንና የተሳትፎውን ውጤታማነት ያሳያል ብለዋል፡፡በመርሃግበሩ አጋማሽ የእቅዱን 83 በመቶ ማሳከት ከተቻለ በቀሪው ጊዜ የበለጠ ተግቶ በመስራት ከእቅዱ በላይ መስራት እንደሚቻልም ጠቅሰዋል፡፡ የአረንጓዴ አሻራው ልክ እንደ ህዳሴው ግድብ ያቀድነውን ማሳካት አንደምንችል ያሳየንበት አንዱ ፕሮጀክት ነውም ብለዋል፡፡ የአረንጓዴ አሻራን ጉዳይ እንደሁለተኛ ሳይሆን አንደዋነኛ ጉዳያችን መመልክት አለብን ያሉት ጠቅላይ ሚኒስትሩ፤ አሁንም ከዚህ የበለጠ ትኩረት መስጠት እንደሚስፈልግ ጠቅሰዋል፡፡ እያንዳንዱ ተቋምም ቀዳሚ ተግባሩ አድርጎ መንቀሳቀስ ይኖርበታል ብለዋል፡፡ አረንጓዴ አሻራው ከምንተክለው ችግኝ ባሻገር የስራ እድል መፍጠርና ኢኮኖሚዊ ተጠቃሚነትንም እያረጋገጠ መሄድ እንዳለበት ጠቁመዋል፡፡ አረንጓዴ አሻራ የቁጥሩ ጉዳይ ሳይሆን በየቀኑ እየተከልን የሚገኘውን ዘላቂ ጥቅም የምናረጋግጥበት ሂደት መሆን አለበት ያሉት ጠቅላይ ሚኒስትሩ፤ ክልሎች ባስመዘገቡት ውጤት ሳይዘናጉ የተሻለ ለመስራት መትጋት እንዳለባቸውና አስፍተው ማቀድ እንደሚገባቸውም አሳስበዋል፡፡ በዝቅተኛ አፈጻጸም ላይ ያሉ ክልሎችንም ማነቃቃትና መደገፍ እንደሚስፈልግ ጠቅሰዋል። በሚቀጥለው ዓመትም ሀገር በቀል ችግኞችንና የተለያዩ የፍራፍሬ አይነቶችን ከወዲሁ በማዘጋጀት በተለይም እንደ አፋርና ሶሜሌን በመሳሰሉ ቆላማ አካባቢዎች በመትክል ዘርፈ ብዙ ጥቅሞችን እያረጋገጡ መሄድ እንደሚያስፈልግ አሳስበዋል፡፡ በቀጣይ በ2013 ዓ.ም በርካታ ችግኞችን ለመትከል ከወዲሁ መዘጋጀት እንደሚስፈልግና ይህ ባህላችንም ከእኛ አልፎ ወደ ጁቡቲ ፣ኬኒያ፣ ኤርትራ እና ሌሎችም የጎረቤት ሀገራት መዳረስ እንደሚገባው ገልጸዋል፡፡ አካባቢው አረንጓዴ ካልሆነ የምንፈልገውን ዝናብ ማግኘት አንችልም ያሉት ጠቅላይ ሚኒስትሩ እኛ የምንተክለው ችግኝ ለእነርሱ ፤እነርሱም የሚተክሉት ለእኛ ጠቃሚነው ብለዋል።በኢያሱ መሰለፎቶ በጸሀይ ንጉሤ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36328
6d1850c3e2912f50e3ccf008b54b48eb	b7fbcd803decf387029aef5d777cbf7c	ህዝበ ሙስሊሙ አረፋን እራሱን ከኮቪድ 19 በመከላከል፣ ሰላሙን በመጠበቅና ለሌላቸው በማካፈል እንዲያከብር ተጠየቀ	አዲስ አበባ፡- ህዝበ ሙስሊሙ ለአንድ ሺ 441ኛ ጊዜ የሚከበረውን የኢድ አል አድሃ አረፋ በዓል ሲያከብር በተለያየ መንገድ አቅም ላነሳቸው ምስኪኖች በማካፈል፣ ሰላሙን በመጠበቅ እና ከኮቪድ 19 ቫይረስ ወረርሽኝ በሽታ እራሱን በመከላከል መሆን እንዳለበት የኢትዮጵያ እስልምና ጉዳዮች ጠቅላይ ምክር ቤት ፕሬዚዳንት አስታወቁ።ፕሬዚዳንት ተቀዳሚ ሙፍቲ ሐጂ ኡመር አንድ ሺ 441ኛውን የኢድ አል አድሃ አረፋ በዓል አስመልክተው በሰጡት ጋዜጣዊ መግለጫ፣ በኮቪድ 19 ቫይረስ ወረርሽኝ ምክንያት የዘንድሮው የአረፋ በዓል መሰባሰብን የሚከለክል ቢሆንም ህዝበ ሙስሊሙ ከዚህ ቀደም እንደሚያደርገው ለበዓሉ ካዘጋጀው በተለያየ መንገድ አቅም ላነሳቸው ምስኪኖች በማካፈል እራሱንም ከኮቪድ በመከላከል እንዲሁም ከሁከትና ግርግር እራሱን ነፃ በማድረግ ሰላሙን ጠብቆ በደስታና በሰላም እንዲያከብር ጥሪ አስተላልፈዋል።ወረርሽኙን ለመከላከል ሲባል መንግሥት ያወጣው አስቸኳይ የጊዜ አዋጅ ያልተነሳ መሆኑ መዘንጋት እንደሌለበት ያወሱት ፕሬዚዳንቱ፤ አደገኛ የሆነ ወረርሽኝ ባለበት በዚህ ወቅት እራስን ከመከላከል ባለፈ በፀፀትና በኀዘን በፀሎት መትጋት እንደሚያስፈልግ አሳስበዋል። ትጋቱ ከሌለ ችግሩ ሊባባስ እንደሚችልም አመልክተዋል።በሀገራዊ ጉዳይ ላይም ‹‹እርስበርስ መጣላት፣የንጹሐንን ደም ማፍሰስ፣ለዓመታት የተለፋበትን ሀብትና ንብረት በደቂቃ ማውደም›› በሃይማኖትም በሰብዓዊነትም ተገቢነት የሌለው ተግባር መሆኑን ገልጸዋል። መሪውም ተመሪውም በሰከነ መንፈስ ነገሮችን ማየትና ሀገርን ከጥፋት መታደግ እንደሚገባ አስታውቀዋል። የታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ የመጀመሪያው ምዕራፍ የውሃ ሙሌት መከናወኑ እንዳስደሰታቸውም ገልጸዋል። የኢድ አል አድሃ አረፋ በዓል የእርድ በዓል መሆኑንና ዕርዱ ለኮቪድ በሚያጋልጥ መልኩ እንዳይከናወንም አስታውሰዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 24/2012 ለምለም መንግሥቱ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36351
85fb33f32d6a66d175f53a0384e78ff4	94c35ffe1f20c60433bca87db784d0ab	ዋልያዎቹ ጅቡቲን ለመግጠም ልምምድ ጀምረዋል	የአፍሪካ አገሮች ዋንጫ (ቻን) በመጪው ዓመት ጥር ወር መጀመሪያ ላይ በምዕራብ አፍሪካዊቷ ካሜሩን አስተናጋጅነት ይከናወናል። የአስተናጋጅነቱን ክብር ያጣችው ኢትዮጵያ የቅድመ ማጣሪያ ድልድል ውስጥ መካተት ግድ ብሏታል። በቅድመ ማጣሪያ ድልድሉ መሠረት ከጅቡቲ ጋር የተደለደለችው ኢትዮጵያ ሐምሌ 19 ቀን 2011 ዓ.ም ጅቡቲን በሜዳዋ ትገጥማለች። ከሳምንት ቆይታ በኋላ የመልሱን ጨዋታ በድሬዳዋ ከተማ የምታደርግ ይሆናል። በኢንስትራክተር አብርሃም መብራቱ የሚመሩት ዋልያዎቹ ከቀናት በኋላ ጅቡቲን ለመግጠም ዝግጅታቸውን ትናንት ጀም ረዋል። ብሔራዊ ቡድኑ ከትናንት ጀምሮ በአዳማ ከተማ ልምምዱን ማድረግ መጀመሩን ለማወቅ ተችሏል። አሰልጣኝ አብርሃም መብራቱ እና ረዳቶቹ በቅርቡ 23 ተጫዋቾች ያሳወቁ ሲሆን፣ ግብ ጠባቂዎች መሳይ አያኖ ከሲዳማ ቡና፣ ተክለማርያም ሻንቆ ከሐዋሳ ከተማ፣ ምንተስኖት አሎ ከባህርዳር ከተማ ሲሆኑ፤ ተከላካዮች አስቻለው ታመነ ቅዱስ ጊዮርጊስ፣ ደስታ ደሙ ከወልዋሎ አዲግራት፣ ያሬድ ባየ ፋሲል ከተማ፣ ወንድሜነህ ደረጀ ከባህርዳር ከተማ፣ አህመድ ረሺድ ከኢትዮጵያ ቡና፣ ጌቱ ኃይለማርያም ከሰበታ ከተማ፣ አምሳሉ ጥላሁን ፋሲል ከተማ፣ ረመዳን የሱፍ ስሁል ሽረ ናቸው። አማካዮች አማኑኤል ዮሐንስ ከኢትዮጵያ ቡና፣ ሙሉዓለም መስፍን ከቅዱስ ጊዮርጊስ፣ ሀይደር ሸረፋ ከመቐለ 70 እንደርታ፣ አፈወርቅ ኃይሉ ከወልዋሎ አዲግራት፣ ሱራፌል ዳኛቸው ፋሲል ከተማ፣ ታፈሰ ሰለሞንና ፍቅረየሱስ ተክለብርሃን ሐዋሳ ከተማ ሆነዋል። አጥቂዎች አቤል ያለው ከቅዱስ ጊዮርጊስ፣ ሀብታሙ ገዛኸኝና አዲስ ግደይ ከሲዳማ ቡና፣ አማኑኤል ገብረሚካኤል ከመቐለ 70 እንደርታ፣ አቡበክር ነስሩ ከኢትዮጵያ ቡና፣ ሙጅብ ቃሲም ከፋሲል ከተማ እና ፍቃዱ ተክለማርያም ከመከላከያ መሆናቸው ታውቋል። የአፍሪካ አገሮች ዋንጫ (ቻን) በአገር ውስጥ ሊግ ብቻ የሚጫወቱ ተጫዋቾችን የሚያሳትፍ የውድድር መድረክ ሲሆን፤ በሁለት ዓመት አንዴ ይደረጋል። እኤአ 2009 የተጀመረው ቻን የመጀመሪያዋ ዋንጫ ኮትዲቯር ስታዘጋጅ፤ 2ኛውና እኤአ በ2011 የተካሄደውን ደግሞ ሱዳን አዘጋጅታለች። እኤአ በ2014 ደቡብ አፍሪካ ሦስተኛውን ስታስተናግድ፤ እኤአ በ2016 ሩዋንዳ 4ኛውን አዘጋጅታለች። በ2018 በሞሮኮ አዘጋጅነት ለ5ኛ ጊዜ የተካሄደ ሲሆን፤ 6ኛውና እኤአ በ2020 የሚካሄደው የቻን ዋንጫ ደግሞ ወደ ምዕራብ አፍሪካ በመጓዝ ካሜሩን ቤት መግባቱ ተረጋግጧል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 11/2011ዳንኤል ዘነበ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14370
766608d2932245a6ab1e7f403326d2c5	1b24eeb1694de669112d93faae0c3f26	የስፖርት ስነ ልቦና ክህሎቶች	የስነ ልቦና መርሆዎች እና ፅንሰ ሃሳቦች በስፖርት አውድ ላይ ሲተገበር ‹‹ስፖርት ስነ ልቦና ››እየተባለ እንደሚጠራ የዘርፉ ምሁራን ይናገራሉ፡፡ ዛሬ ይህንኑ ዘርፍ በስፋት ለመዳሰስ በቅርቡ በኢትዮጵያን ምሁራን የተሰናዳ አንድ ጥናትን መሰረት እናደርጋለን።የስፖርት ስነ ልቦና መርሆዎችን በመከተል ‹‹አእምሮን እንዴት ማሰልጠን እና ብቃትን ማሻሻል ይቻላል?›› የሚለው ጉዳይ ላይ ሰፊ ጥናታዊ ዳሰሳ ከኢትዮጵያ የስፖርት አካዳሚ ጋር በትብብር ያካሄዱት የጎንደር ዩኒቨርሲቲ ረዳት ፕሮፌሰር አቶ አእምሮ አስማማው እና የስነልቦና ትምህርት ክፍል መምህር አቶ ተሾመ አጀበው ናቸው።ምሁራኑ በዘርፉ የሚታየውን ሳይንሳዊ የመፍትሄ አቅጣጫ የማሳየት ክፍተት ለመሙላት ይረዳል ያሉትን ጥናታዊ ፅሁፍ ባቀረቡበት ወቅት የሚከተለውን የመነሻ ሃሳብ አስፍረዋል።በስፖርቱ ዘርፍ ስኬታማነትን ለማግኘት የቴክኒክ፣ የታክቲክ፣ የአካል ብቃት እንዲሁም የአእምሮ ክህሎት አስፈላጊ መሆኑን በመግለፅ ይህንን ጉዳይ በጠንካራ መረጃ ለማስቀመጥ እንዲረዳቸው የአውስትራሊያ የክሪኬት ቡድን አሰልጣኝ የነበሩትን የጆን ቦቻናን ምክረ ሃሳብ ያሰፍራሉ፡፡ እርሳቸውም ስፖርተኞች በቋሚነት በችሎታቸው ልክ ውጤት ማምጣት እንዲችሉ አእምሯዊ ክህሎቶችን በመረዳት በማሰልጠን በመጨረሻም ወደ ከፍተኛ ብቃት ለመድረስ በመጠቀም የስፖርት ስነ ልቦና ግዙፍ ድርሻ እንዳለው ይናገራሉ። እንደ ስፖርት ስነ ልቦና ባለሙያዎች አመለካከት በሁሉም ዘርፍ ላይ የሚገኙ ስፖርቶች በማዘውተሪያ ስፍራዎች ላይ ከሚያደርጓቸው ልምምዶች እና ዝግጅቶች እኩል አእምሯዊ ጥንካሬያቸውንም ማዳበር እና ማሰልጠን ይጠበቅባቸዋል፡፡ የልምምድ ድርጊቱም በእለት ተእለት እንቅስቃሴዎች ላይ በእቅድ ሊከናወኑ እንደሚገቡ ይናገራሉ፡፡ በዋናነት በስፖርት ውስጥ የብቃት ጫፍ ላይ ለመድረስ መካተት የሚገባቸው ግላዊ ምክንያቶች፣ ከመነቃቃት ጋር እንዲሁም ከአካባቢያዊ ጉዳዮች ጋር የሚያያዙ መሆናቸውን ባለሙያዎቹ ያስቀምጣሉ፡፡ እነዚህ ሶስት አስፈላጊ ነጥቦችን አቆራኝቶ ተግባራዊ ማድረግ ስፖርቱ አካላዊ፣አእምሯዊ እና የስሜት ዝግጅት እንዲኖረው ከፍተኛ እገዛ የሚያደርግ መሆኑን ይገልፃሉ፡፡ ስፖርቶች ጥሩ የአእምሮ ዝግጅት ይዘው ወደ ውድድር እንዲገቡ የስነ ልቦና ስልጠና ስልቶች ተግባራዊ ይሆናሉ፡፡ ለምሳሌ ያህል አንድ የረጅም ርቀት የአትሌቲክስ ስፖርት ተወዳዳሪ ምንም ያህል እንኳን አካላዊ ብቃቱንም በልምምድ አዳብሮ ቢገባ እንኳን የስነ ልቦና ዝግጅት ማድረግ ካልቻለ ውጤታማ ሊሆን አይችልም፡፡ በመሆኑን ስነ ልቦናዊ ዝግጅት ከምንም ነገር በላይ ወሳኝ መሆኑን ያስገነዝባል፡፡ እነዚህን የስነ ልቦና ክህሎቶች ግን በስልጠና እና በእለት ተዕለት ልምምድ ላይ ተግባራዊ በማድረግ ከአካል ብቃት ጋር ቅንጅት በመፍጠር ውጤታማ መሆን እንደሚቻል ነው የዘርፉ ምሁራን እና ተመራማሪዎች ለመጠቆም የሚሞክሩት። እንደ ምሁራኑ የጥናት ውጤት ‹‹የስፖርት ስነ ልቦና መነቃቃት›› በሁለት መንገድ የሚመጣ ሲሆን እነርሱንም ‹‹ውጫዊ እና ውስጣዊ›› በማለት ያስቀምጧቸዋል፡፡ አንድ ስፖርተኛ ያለ ማንም አነሳሽነት ሁሉንም ነገር በራሱ የሚያከናውን ከሆነ ውስጣዊ መነቃቃት እንዳለው ይታመናል። ከዚህም ሌላ ከፍተኛ ብቃት ላይ መገኘቱን እና የአሸናፊነት ባህሪ መላበሱንም የሚያመላክት መሆኑን ይገልፃል። አንድ ስፖርተኛ ውስጣዊ የስነ ልቦና መነቃቃት ከሌለው ይህን የሚያዳብርበትን ዘዴዎችም ጥናት ያስቀምጣል። በዚህም ማበረታቻ፣ አድናቆት እንዲሁም ሽልማቶች ሳይጠብቁ የልምምድ ስነ ስርአትን በማክበር እና ተጨማሪ ሰዓት በመስራት ማምጣት እንደሚችል ይጠቁማል፡፡ አብዛኛውን ጊዜ ይህ አይነት ተነሳሽነት የሚከሰተው ተጫዋቹ ወይም ስፖርተኛው የሚሳተፍበትን ስፖርት ከውስጥ የማፍቀር እና ለስኬቱም በትጋት የመስራት ስሜት ሲኖረው ነው። በሌላ በኩል አንድ ስፖርተኛ ውጫዊ መነቃቃት አለው የሚባለው በሽልማት፣በማበረታቻ እና በአድናቆት ሲታገዝ እና እርሱን ለማግኘት ጥረት ሲያደርግ በሚያመጣው ስኬት መሆኑን በጥናቱ ተጠቁሟል። ታዲያ ይህን አይነት ስነልቦናዊ የማነቃቂያ ዘዴ መጠቀሙ ለአንዳንድ ስፖርተኞች መልካም መሆኑን በምክረ ሃሳብ ደረጃ ያስቀምጣል። በጥቅሉ በስፖርት ማዘውተሪያ ስፍራዎች ላይ የሚካሄደውን የልምምድ፣ የስልጠና ይዘትን፣ ቦታን፣ ብሎም ቅደም ተከተልን መቀየር፤ትኩረትን የመቆጣጠሪያ ልምምድ፤ስፖርተኞች አእምሯዊ ምስለ እይታ እንዲጠቀሙ ማድረግ ከማነቃቂያ ስነ ልቦናዊ ዘዴዎች መካከል መሆናቸውን የጎንደር ዩኒቨርሲቲ ረዳት ፕሮፌሰር የሆኑት አቶ አእምሮ አስማማው እና የስነልቦና ትምህርት ክፍል መምህር የሆኑት አቶ ተሾመ አጀበው ይፋ ያደረጉት ሳይንሳዊ ጥናት ያመላክታል። የስነ ልቦና ጠቢባኑ ከሚያነሷቸው ሌሎች አንኳር ጥያቄዎች መካከል የስፖርተኞች ትኩረት ማጣትን የሚመለከቱ ናቸው፡፡ በተለያየ ምክንያት በውድድር እና ልምምድ ሜዳዎች ጥሩ ብቃት ያላቸው እና ልዩነት መፍጠር የሚችሉ ስፖርተኞች ሳይቀሩ ትኩረታቸውን ሲያጡና ወቅታዊ ብቃታቸው ሲወርድ ይስተዋላል። ይህን ጉዳይ በዚህ መልክ ያስቀምጡታል። አንድን ስፖርተኛ በቀጥታም ይሁን በተዘዋዋሪ ትኩረቱን ይቀንሳሉ ተብለው የሚታሰቡት ጉዳዮች ውጫዊ እና ውስጣዊ ክስተቶች ናቸው፡፡ ውጫዊ ክስተት ሲሆን በቀጥታ ከአካባቢያዊ ክስተቶች ጋር የሚያያዝ ሲሆን ሌላኛው ደግሞ የግል ሃሳቦች፣ስሜቶች እና አካላዊ ወቅታዊ ሁኔታዎች ናቸው፡፡ ስፖርተኛው ትኩረቱን የሚነጠቅበትን ምክንያቶች ከዘረዘሩ በኋላ ይህን መሰል ሁኔታ በሚያጋጥምበት ወቅት በምን መንገድ መፍትሄ ማግኘት እና ወደ ተነቃቃ ሙሉ ትኩረት መመለስ እንደሚቻል ለማመላከት ይሞክራሉ፡፡ እነዚህ ዘዴዎች በስፖርቱ ዓለም ድል የመንሻ ቁልፎች መሆናቸውንም ይናገራሉ፡፡ ከነዚህ የትኩረት መሰብሰቢያ ዘዴዎች መካከል ‹‹የብቃት ግብ መጣል›› ወይም ውጤት ለማግኘት ከመጓጓት ይልቅ በድርጊቶች ላይ ትኩረት ማድረግ ቀዳሚው መሆኑን ያስቀምጣሉ፡፡ በመቀጠል የዘወትር ልማዶችን ሳያጓድሉ መጠቀም አስፈላጊ መሆኑን ያሳስባሉ። በልምምድ እና በውድድር ስፍራዎች ላይ ትኩረት ለመሰብሰብ በሚደረገው ሂደት ላይ አሰልጣኞች፣የቡድን መሪዎች፣የቡድን አጋሮች እንዲሁም ደጋፊዎች ተጫዋቹ ሙሉ አቅሙን እና ትኩረቱን እንዲያቀናጅ የማነቃቂያ ቀስቃሽ ቃላትን መጠቀምን ይመክራሉ፡፡ በህሊና ምስል ቀጣይ ለማግኘት የታሰቡ ስኬቶችን መሳል እና በአካላዊ ልምምድ እና ማፍታታት ላይ ማተኮር ከነዚህ የትኩረት መሰብሰቢያ ዘዴዎች መካከል የሚደባለቁ መሆናቸውን ነው የምሁራኑ የጥናት ውጤት የሚያሳየው። ጥናታዊ ፅሁፉ ከላይ ለመመልከት የሞከርናቸውን የስፖርት ስነ ልቦና ትርክቶች ለውጤት መሰረት ናቸው በማለት ይደመድማል፡ ፡ ስኬት እና ውድቀት ልክ እንድ አካላዊ ብቃቶች በአእምሯዊ ክህሎቶች ላይ እንደሚመረኮዝ ያሳየናል፡፡ የስፖርት ሳይኮሎጂስቶች ባደረጓቸው የተለያዩ ጥናቶች የስፖርተኞች የአእምሯዊ ሁኔታቸው በብቃታቸው ላይ ተፅዕኖ እንደሚያሳድር ማወቃቸውንም ነው የሚናገሩት። ምሁራኑ ጉዳዩን ሲያጠቃልሉ ስፖርተኞች አእምሯቸውን ማሰልጠን ከእለት ተዕለት የአካል ብቃት ልምምዳቸው እኩል ሊተገብሩት የሚገባ ጉዳይ መሆኑን ያስገነዝባሉ። እያንዳንዱ ስፖርተኛ የላቁ ውጤቶችን የሚያስመዘግቡበት የሃይል ምንጭ እንዳላቸው በማሳየትም ይህንኑ ስጦታ በተለያዩ የስፖርት ስነ ልቦና መርሆ እና ዘዴዎች በይበልጥ ማዳበር እንደሚገባ ምክረ ሃሳባቸውን ይሰጣሉ። የጎንደር ዩኒቨርሲቲ ረዳት ፕሮፌሰር አእምሮ አስማማው እና የስነልቦና ትምህርት ክፍል መምህሩ አቶ ተሾመ አጀበው ብዙም ባልተለመደ መልኩ በአገራችን ያለውን የተዳከመ የስፖርት እድገት ምክንያት በቀጥታ ከስነ ልቦና ጋር በማገናኘት ሳይንሳዊ ትንታኔ እና መፍትሄ ለማመላከት ችለዋል። በስፖርቱ ዘርፍ ኢትዮጵያ የስኬት አናት ላይ እንድትደርስ ይህን መሰል አዳዲስ እይታዎች እና ስነ ዘዴዎች ማመላከት በእጅጉ ጠቃሚ መሆኑንም አሳይተውናል። አዲስ ዘመን ሀምሌ 14/2011ዳግም ከበደ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14539
46adfbb19426525bf6a464216cf02db2	ef46719f090fdff1a8afb7fbe0c9c9dd	የኢትዮጵያ ዝግጅት ለአፍሪካ ጨዋታዎች	የዓለም ትልቁ ስፖርታዊ ውድድር ኦሊምፒክ ከመካሄዱ አንድ ዓመት አስቀድሞ ይካሄዳል። በተለያዩ ክፍለ አህጉራት የሚካሄደው ይህ ውድድር እንደ ኦሊምፒክ የሚታይ ሲሆን፤ የአህጉሩን አገራት በተለያዩ ስፖርቶች ያወዳድራል። በአፍሪካም እ.ኤ.አ 1965 ለመጀመሪያ ጊዜ ሲካሄድ፤ በየአራት ዓመቱ እየተዘጋጀ አሁን 12ኛ ጊዜ ላይ ደርሷል። ውድድሩ እ.ኤ.አ እስከ 2012 የመላ አፍሪካ ጨዋታዎች በሚል ሲጠራ ቢቆይም፤ አዲስ አበባ ላይ በተካሄደው ጉባኤ የአፍሪካ ጨዋታዎች በሚል እንዲሻሻል ተደርጓል። በአፍሪካ ሕብረት፣ በአፍሪካ ኦሊምፒክ ኮሚቴዎች ማህበራት እንዲሁም በአፍሪካ ስፖርት ማህበራት ኮንፌዴሬሽን አስተባባሪነት ይካሄዳል። የአፍሪካ ሕብረት የውድድሩ ባለቤት ሲሆን፤ የኦሊምፒክ ኮሚቴዎቹ ማህበር ቴክኒካዊ ጉዳዮችን በመምራት እንዲሁም ኮንፌዴሬሽኑ ከገንዘብ እና ከስፖንሰሮች ጋር የተያያዘውን ጉዳይ በማስተባበር ተሳትፏቸውን ያደርጋሉ። በዓለም አቀፉ የኦሊምፒክ ኮሚቴ በበላይነት የሚመራው አህጉር አቀፉ ውድድር ለመጀመሪያ ጊዜ በኮንጎ ብራዛቪል ነበር የተካሄደው። በዚህ ውድድር ላይ ተሳታፊ የሚሆኑት የዓለም አቀፉ ኦሊምፒክ ኮሚቴ አባል አገራት ሲሆኑ፤ በአፍሪካ አቀፉ ውድድር ላይም 53ቱም አባል አገራት ተካፋይ ነበሩ። የኦሊምፒክን ጽንሰ ሐሳብ ተከትሎ የሚካሄደው ውድድሩ ፖለቲካዊ ጣልቃ ገብነትን ይቃወማል። ከዚህ ቀደም በደቡብ አፍሪካ በነበረው የአፖርታይድ ሥርዓት እንዲሁም በሞሮኮ ተከስቶ በነበረው ፖለቲካዊ ቀውስ ምክንያት አገራቱን ከተሳታፊነት አግልሎም ነበር። የዘንድሮው ውድድር በሞሮኮዋ ራባት የሚካሄድ ሲሆን፤ 53አገራት በ23 የስፖርት ዓይነቶች ብሔራዊ ቡድኖቻቸውን ያሳትፋሉ። በቀጣዩ ወር የሚጀመረው ውድድሩ የመክፈቻ ሥነ-ሥርዓቱን በንጉሥ ሞሐመድ 6ኛ ስታዲየም እንደሚደረግ ይጠበቃል። አገሪቷ በአጠቃላይ ለውድድር እንዲሁም ለልምምድ የሚሆኑ 13 የስፖርት ማዘውተሪያ ስፍራዎችንም አዘጋጅታ ተሳታፊዎቿን በመጠባበቅ ላይ ትገኛለች። በዚህ ውድድር ተሳትፎ በርካታ ሜዳሊያዎችን በማስቆጠር በሰንጠረዡ አናት የተቀመጠችው ግብጽ 1ሺ362 ሜዳሊያዎችን ሰብስባለች። ሁለተኛዋ አገር ናይጄሪያ በበኩሏ 1ሺ199 ሜዳሊያዎች አሏት። ደቡብ አፍሪካ ደግሞ በ967 ሜዳሊያዎች ሦስተኛ ደረጃ ላይ ትገኛለች። ስምንተኛ ደረጃ ላይ የተቀመጠችው ኢትዮጵያ 122 ሜዳሊያዎች ሲኖሯት፤ ከእነዚህ መካከል 39ኙ የወርቅ፣ 39ኙ የብር እንዲሁም 52 ቱ የነሐስ ሜዳሊያዎች ናቸው። ከአራት ዓመታት በፊት በኮንጎ ብራዛቪል በተካሄደው መላ አፍሪካ ጨዋታዎች ላይ ኢትዮጵያ ኬንያን በመከተል ስምንተኛ ሆና ያጠናቀቀች ሲሆን፤ 6 የወርቅ፣ 5 የብር እና 6 የነሐስ በጥቅሉ 17 ሜዳሊያዎችን ነበር ያስመዘገበችው። ኢትዮጵያ በዘንድሮው ውድድር በ13 የስፖርት ዓይነቶች የምትሳተፍ መሆኑን የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ኮሚቴ አስታውቋል። የተወሰኑ ስፖርቶች ዝግጅታቸውን ሲጀምሩ ሌሎች ደግሞ ተሳታፊ ስፖርተኞቻቸውን ለመምረጥ ሻምፒዮናዎችን እያካሄዱ ይገኛሉ። የስፖርት ዓይነቶቹም፤ አትሌቲክስ፣ ብስክሌት፣ ቦክስ፣ ካራቴ፣ ወርልድ ቴኳንዶ፣ ቼስ፣ ክብደት ማንሳት፣ የውሃ ስፖርቶች፣ ጂምናስቲክ፣ ቅርጫት ኳስ፣ ባድሜንተን፣ ጠረጴዛ ቴኒስ እና ሜዳ ቴኒስ ናቸው። ቀድመው ወደ ዝግጅት ከገቡት ስፖርቶች መካከል አንዱ ኢትዮጵያ የምትታወቅበትና ውጤታማ የሆነችበት የአትሌቲክስ ስፖርት አንዱ ነው። በዚህ ውድድር የሚሳተፉ አትሌቶች በግንቦት ወር የተመረጡ ሲሆን፤ በኢትዮጵያ ሆቴል ተቀምጠው ዝግጅት በማድረግ ላይም ይገኛሉ። ኢትዮጵያ በዚህ ውድድር ከ100-10ሺ ሜትር ባሉት የሩጫ እና የሜዳ ተግባራት ስትካፈል፤ በጥቅሉ105 አትሌቶች ተመርጠዋል። አትሌቶቹ ሊመረጡ የቻሉትም ከወራት በፊት በተካሄደው 48ኛው የኢትዮጵያ አትሌቲክስ ሻምፒዮና ላይ መሆኑን የኢትዮጵያ አትሌቲክስ ፌዴሬሽን አስታወቋል። ሌላኛው ዝግጅቱን አስቀድሞ የጀመረው ስፖርት ቦክስ ሲሆን፤ በ7 ወንድ እና 2 ሴት ቦክሰኞች ብሔራዊ ቡድኑ እንደሚወከል ከኢትዮጵያ ቦክስ ፌዴሬሽን የተገኘው መረጃ ይጠቁማል። በወንዶች ምድብ የተመረጡት ቦክሰኞች፤ በ49፣56፣ 60፣ 64፣ 69፣ 75 እና 81 ኪሎ ግራሞች በውድድሩ ላይ ይሳተፋሉ። በሴቶች በኩል ደግሞ በ48 እና 51 ኪሎ ግራሞች ተካፋይ ይሆናሉ። በየዓመቱ በአራት ዙሮች ከሚካሄደው የኢትዮጵያ ክለቦች ሻምፒዮና የተመረጡት ቦክሰኞቹ በሦስቱ ዙር የተሻለ ብቃት በማሳየታቸው የተመረጡ መሆናቸውም ታውቋል። ሌላኛው ተሳትፎ የሚደረግበት ስፖርት ብስክሌት፤ በመቀሌ ከሰኔ 19- 22 በተካሄደው የኢትዮጵያ ሻምፒዮና ተመርጠዋል። እስከ ሐምሌ አንድ ቡድኑን የሚቀላቀሉት ብስክሌተኞች ታውቀው ወደ ዝግጅት የሚገቡ ሲሆን፤ በሁለቱም ፆታ በሚካሄዱት ሁሉም የውድድር ዓይነቶች ለመሳተፍ ማቀዱን ፌዴሬሽኑ ለአዲስ ዘመን ጋዜጣ ገልጿል። በክብደት ማንሳት ስፖርትም በተመሳሳይ ተካፋይ የሆኑ ስፖርተኞች የሚመረጡበት አገር አቀፍ ሻምፒዮና ተካሂዷል። በወንዶች ከ55-102 ኪሎ ግራም በሴቶች ደግሞ ከ45-71 ኪሎ ግራም በተካሄደው በዚህ ውድድር በሁለቱም ፆታዎች አገርን የሚወክሉ ስፖርተኞች ይመረጡበታል። አዲስ ዘመን ሀምሌ 15/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14567
bb1c0611c09872f929ee0664ff223fb4	c54ed570f8da7c47852c657c6b48048e	የአገር አቀፍ የሠራተኞች ስፖርት ተጠባቂ ፉክክሮች	አገር አቀፍ የሠራተኞች ስፖርት በወንጂ ሁለገብ ስታድየም ከተጀመረ ዛሬ ዘጠነኛ ቀኑን አስቆጥሯል፡፡ በተለያዩ የስፖርት አይነቶች የሚደረጉ ፉክክሮች ሳምንቱን በሙሉ ሲከናወኑ የቆዩ ሲሆን ከትናንት ጀምሮ ወደ ወሳኝ ምዕራፍ ተሸጋግረዋል፡ ፡ በሁለት ዲቪዚዮን ተከፍሎ ጠንካራ ፉክክር በሚደረግበት እግር ኳስ ጨዋታ የሚሳተፉ ቡድኖች ከዛሬ ጀምሮ ሦስተኛ የምድብ ጨዋታቸውን እንደሚያደርጉ የኢሠማኮ የስፖርት ክፍል ሃላፊ አቶ ዮሴፍ ካሳ ከስፍራው በስልክ ያደረሱን መረጃ ያመለክታል። በዚህም መሰረት በውድድሩ የመክፈቻ ጨዋታ በሁለተኛ ዲቪዚዮን እግር ኳስ ሸገር የብዙሃን ትራንስፖርትን ገጥሞ ማራኪ ጨዋታ በማሳየት የተመልካቹን ቀልብ መግዛት የቻለው በበቃ ቡና ልማት ዛሬ በወንጂ ሸዋ ስቴድየም መተሃራ ስኳር ፋብሪካን ይገጥማል፡፡ በተመሳሳይ ሜዳ ከትግራይ ክልል የመጣው አዲስ መድሃኒት ፋብሪካ ሸገር የብዙሃን ትራንስፖርትን እንደሚገጥም ይጠበቃል፡፡ በዚሁ በሁለተኛ ዲቪዚዮን በከልቻ ትራንስፖርት ከአዋሽ ወይን ጠጅ ፋብሪካ በወንጂ ሁለገብ ስታድየም ዛሬ የሚያደርጉት ጨዋታ የሚጠበቅ ሲሆን በተመሳሳይ ሜዳ ብርሸለቆ እርሻ ልማት ከደብረብርሃን ዳሽን ቢራ ፋብሪካ ጋር የሚያደርጉት ጨዋታ ይኖራል፡ ፡ በሁለተኛ ዲቪዚዮን እግር ኳስ ውድድር የዛሬ ጨዋታዎች ውጤት ሳይካተት መተሃራ ስኳር ፋብሪካ ከምድብ አንድ በነጥብ እየመራ ሲሆን ምድብ ሁለትን ኦሞ ኩራዝ ስኳር ፋብሪካ እየመራ ይገኛል። በስምንት ቡድኖች መካከል የሚካሄደው የአንደኛ ዲቪዚዮን እግር ኳስ ውድድር ከነገ ጀምሮ ሦስተኛ የምድብ ጨዋታዎችን ያስተናግዳል፡፡ በዚህም መሰረት ኢትዮጵያ አየር መንገድ ከአንበሳ የከተማ አውቶብስ ወንጂ ሁለገብ ስቴድየም ነገ ጨዋታቸውን ሲያደርጉ በተመሳሳይ ሜዳ ኢትዮ ፐልፕና ወረቀት ፋብሪካ ኢትዮ ቴሌኮምን ይገጥማል፡፡ ከሰም ስኳር ፋብሪካ ከሙገር ሲሚንቶ ፋብሪካ፣ወንጂ ሸዋ ስኳር ፋብሪካ ከኢትዮጵያ ፖስታ አገልግሎት ድርጅት የሚያደርጉት ጨዋታም ለነገ መርሃ ግብር ተይዞለታል፡፡ በአንደኛ ዲቪዚዮን እግር ኳስ ኢትዮጵያ አየር መንገድና ሙገር ሲሚንቶ ፋብሪካ ምንም ጨዋታ ሳይሸነፉ በነጥብ እየመሩ እንደሚገኙ አቶ ዮሴፍ ተናግረዋል። በቮሊቦል ስፖርት ሙገር ሲሚንቶና ብሔራዊ አልኮልና አረቄ ፋብሪካ በነጥብ እየመሩ ይገኛሉ፡፡ በጠረጴዛ ቴኒስ ውድድር ብርሃንና ሰላም ማተሚያ ድርጅት አንደኛ ሆኖ እየመራ የሚገኝ ሲሆን ሐረር ቢራ ፋብሪካና ኢትዮ ቴሌ ኮም ሁለተኛ ሆነው እየተከተሉ ናቸው። በአትሌቲክስና በቤት ውስጥ ስፖርቶች ማለትም ቼስ፣ ዳርት፣ ዳማ፣ ገበጣና ከረንቦላ ውድድሮች ከትናንት ጀምሮ ፉክክሮች የቀጠሉ ሲሆን በቀጣይ ቀናት ፍፃሜ የሚያገኙ ይሆናል፡፡ በአጠቃላይም አገር አቀፍ የሠራተኞች ውድድር የፊታችን እሁድ በወንጂ ሁለገብ ስታድየም ፍፃሜውን ያገኛል። የኢትዮጵያ ሠራተኛ ማህበራት ኮንፌዴሬሽን (ኢሠማኮ) የማህበራዊ ጉዳዮች መምሪያ ሃላፊና የስፖርት ኮሚቴ ሰብሳቢ አቶ ፍሰሃፂዮን ቢያድግልኝ በሠራተኛው መካከል በሚደረገው ውድድር ከሁሉም ክልል የተውጣጡ የሠራተኛ ስፖርት ማህበራት ተሳታፊ መሆናቸውን ተናግረዋል፡ ፡ ውድድሩ ሠራተኛው በስፖርቱ ጤንነቱ የተጠበቀ አምራች ዜጋ እንዲሆን ከማስቻል ባሻገር በአሁኑ ወቅት አንገብጋቢ ከሆነው የሰላም ጉዳይ ጋር በተያያዘ ‹‹ስፖርት ለሰላም፣ ለአንድነት፣ ለጤንነትና ለምርታማነት›› በሚል መርህ እየተካሄደ እንደሚገኝ ገልፀዋል። ከቅርብ ዓመታት ወዲህ በስፋት የተለያዩ ማህበራትን እያሳተፈ የሚገኘው ይህ ውድድር የመገናኛ ብዙሃን ትኩረትን እየሳበ ይገኛል። ይህም አዳዲስ ተሳታፊ ማህበራትን ወደ ውድድር ከመሳብ በዘለለ ቀድሞ ዝነኛ ተፎካካሪ የነበሩና ከቅርብ ዓመታት ወዲህ ከውድደሩ የራቁ ማህበራትን ወደ ውድድር እየመለሰ ይገኛል። ያም ሆኖ ለረጅም ዓመታት ጠንካራ ተፎካካሪ በመሆን በርካታ ሠራተኞችን እያሳተፉ የነበሩ እንደ ንግድ ባንክ አይነት ማህበራት ዘንድሮ ከውድድሩ ቀርተዋል። ኢሠማኮ የሚካሄደው ዓመታዊ የስፖርት ውድድር ሦስት አይነት ገፅታን የተላበሰ ከፉክክርም በላይ በርካታ አላማዎችን የሰነቀ የስፖርት መድረክ ነው። ረጅም ወራትን ሠራተኛው በስፖርት አማካኝነት አብሮነቱን የሚያጠናክርበትና ልምድ የሚለዋወጥበት የበጋ ወራት የስፖርት ውድድር የበርካታ ድርጅትና ተቋማት ሠራተኞችን ማዕከል ያደረገ የውድድር መድረክ ሲሆን፤ የሠራተኛውን ዓመታዊ በዓል ታኮ የሚካሄደው የሜይ ዴይ ውድድር ሌላኛው አካል ነው። ክረምት ወራት ላይ በውቡ የወንጂ ሁለገብ ስቴድየም የሚካሄደው አገር አቀፍ የሠራተኞች ውድድርም በድምቀቱና አገር አቀፍ ሠራተኞችን በአንድ ላይ ለሁለት ሳምንታት በትንሿ ከተማ ይዞ የሚከርም ነው። ሦስቱም የውድድር ገፅታዎች ሠራተኛውን ከማቀራረብና ልምዱን እንዲለዋወጥ ዕድል ከመፍጠር ባሻገር በሠራተኛው መካከል ቤተሰባዊ ስሜት እንዲጎለብት ሚናቸው ቀላል እንዳልሆነ አቶ ፍሰሃፂዮን ተናግረዋል። ሠራተኛው በስፖርት ጤንነቱ የተጠበቀ ምርታማ ዜጋ እንዲሆን ከማስቻል በተጨማሪ ሦስቱ የስፖርት መድረኮች ሠራተኛው «የእኔ ነው» የሚለው የመዝናኛ አማራጩ ጭምር መሆናቸውንም ሃላፊው አስረድተዋል። በውድድሩ የሚካፈሉ በርካታ ድርጅትና ተቋማት በተለያዩ የስፖርት አይነቶች ሠራተኞቻቸው ያላቸውን ክህሎት አውጥተው በመጠቀም ለአገር ስፖርት ዕድገት የበኩላቸውን ድርሻ ከመወጣት አልፈው ምርትና አገልግሎታቸውን ለማስተዋወቅ መልካም አጋጣሚ እንዳገኙም ባለፉት ዓመታት ውድድሮች ለመታዘብ እንደተቻለ ተናግረዋል።አዲስ ዘመን ሀምሌ 15/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14570
933377dd81c0bd28355a3810024ed7ec	e334b8b42825879e19ac39e257f70039	ፋሲል ከነማ ኢትዮጵያን በአፍሪካ ኮንፌዴሬሽን ዋንጫ እንደሚወክል አረጋገጠ	ፋሲል ከነማ በታሪኩ ለመጀመሪያ ጊዜ የኢትዮጵያ ጥሎ ማለፍ ዋንጫ አሸናፊ በመሆን በቀጣዩ ዓመት ኢትዮጵያን በአፍሪካ ኮንፌዴሬሽን ዋንጫ እንደሚወክል አርጋገጠ፡፡ በሳምንቱ መጨረሻ በቢሾፍቱ ከተማ ላይ ፍጻሜውን ባገኘው የ2011 የኢትዮጵያ ጥሎ ማለፍ ዋንጫ ጨዋታ ፋሲል ከነማ ሐዋሳ ከተማን በማሸነፍ ባለድል ሆኗል፡፡ ሁለቱ ከለቦች ጨዋታውን በመደበኛ ክፍለ ጊዜ አንድ አቻ በማጠናቀቃቸው ወደ መለያ ምት አምርተዋል፡፡ አሸናፊውን ለመለየት በተሰጡት የመለያ ምቶች ፋሲል ከነማ በመለያ ምቱ 3 ለ 1 በሆነ ውጤት አሸንፏል፡፡ የፋሲል ከነማ ስፖርት ክለብ ግብ ጠባቂ ሚካኤል ሳማኪ ሶስት የመለያ ምቶችን በማስቀረት የጨዋታው ኮከብ መሆን ችሏል፡፡ ውጤቱን ተከትሎም ፋሲል ከነማ የተዘጋጀለትን ዋንጫ ከክብር እንግዳዳው የፌዴሬሽኑ ፕሬዝዳንት ኢሳያስ ጂራ ተረክቧል።ከለቡ የኢትዮጵያ ጥሎ ማለፍ ዋንጫ አሸናፊ መሆንን ተከትሎም በቀጣዩ አመት ኢትዮጵያን በአፍሪካ ኮንፌዴሬሽን ዋንጫ የሚወክል መሆኑን አርጋግጧል፡፡፡ የ2019/20 የካፍ የክለብ ውድድሮች ድልድል ከትናንት በስቲያ ይፋ ሲሆን፣ የፋሲል ከነማ የቅድመ ማጣሪያ ተጋጣሚም የታንዛኒያው አዛም መሆኑ ታውቃል፡፡ ከ12 ዓመታት በፊት የተመሰረተው የታንዛኒያው ክለብ በ2018/19 የውድድር ዓመት 3ኛ ደረጃ ይዞ ያጠናቀቀ ክለብ ነው፡፡ የአሰልጣኝ ውበቱ አባተ ልጆች፣የመጀመሪያው ጨዋታቸውን በነሃሴ ወር መጀመሪያ በባህርዳር አለምአቀፍ ስታዲየም የሚካሂዱ ይሆናል፡፡የመልሱን ጨዋታ ከሜዳው ውጪ ከነሐሴ ወር አጋማሽ የሚያከናውን ሲሆን ፣ይህን ዙር ካለፈም በመስከረም ወር ከዛምቢያው ትሪያንግልስና ከብሩንዲው ቱኪንዞ ጋር ይጫወታል። አጼው በውድድር ዓመቱ ጠንካራ የሚባል እንቅስቃሴ በማድረግ በተለይም በኢትዮጵያ ፕሪሚየር ሊግ በመጨረሻ ጨዋታ ከሠሁል ጋር አቻ መውጣቱን ተከትሎ ዋንጫ ማጣቱና መቐለ 70 እንደርታና ሲዳማ ቡናን ተክትሎ በሶስተኛነት ውድድሩን ማጠናቀቁ ይታወሳል፡፡ በተመሳሳይ የኢትዮጵያ ፕሪምየር ሊግ አሸናፊ የሆነው መቐለ 70 እንደርታ በቅድመ ማጣርያው የኢኳቶርያል ጊኒው ካኖ ስፖርት አካዳሚን የሚገጥም ይሆናል፡። በ2014 የተመሰረተው ቡድኑ የሀገሪቱ የሊግ ውድድር አሸናፊ የሆነ ሲሆን እንደ መቐለ ሁሉ በውድድሩ ሲሳተፍ የመጀመሪያው ነው። መቐለ የመጀመሪያ ጨዋታውን ወደ ኢኳቶሪያል ጊኒ አምርቶ ከነሐሴ ወር መጀመሪያ ቀናት ሲያደርግ የመልሱን ጨዋታ በሜዳው ከነሐሴ አጋማች ባሉት ቀናት ያደርጋል። ይህን ዙር ካለፈ ደግሞ በአንደኛው ዙር ማጣሪያ መስከረም ወር ላይ ከደቡብ ሱዳኑ አትባራና የግብፅ ፕሪምየር ሊግ አሸናፊ ከሚሆነው ቡድን ጋር የሚጫወት ይሆናል። የኢትዮጵያ ፕሪምየር ሊግ አሸናፊው ከለብ የመልሱን ጨዋታ ሊያደርግበት ያሰበው የትግራይ ስታዲየም የካፍ እውቅና እስካሁን ባለማግኘቱ በእድሳት ላይ በሚገኘው የአዲስ አበባው አበበ ቢቂላ ስታድየም ላይ ሊያደርግ እንደሚችል ተገልጿል። ‹‹ጨዋታውን በሜዳችንና በደጋፊ ፊት ነው ለማድረግ ያሰብነው፣ ይህንን ለማድረግም ከዚህ ቀደም የካፍ ተወካዮች መጥተው የሰጡት አስተያየትና መሟላት ያለባቸውን ጉዳዮች በነገሩን መሰረት እያዘጋጀን ነው፣ በሚቀጥለው ሳምንት መሟላት ያለባቸውን ነገሮች አጠናቀን የካፍ ተወካዮችን በመጥራት እንዲመለከቱ፤ ፍቃድም እንዲሰጡን ጠንክረን እየሰራን ነው ››ሲሉ የመቐለ ሰባ እንዳርታ ምክትል ፕሬዚዳንት ልባርጋቸው ምህረቱ ለሶከር ኢትዮጵያ ተናግረዋል፡፡ በዘንድሮው የኢትዮጵያ ጥሎ ማለፍ ዋንጫ አብዛኞቹ ጨዋታዎች አልተካሄዱም፡፡የግማሸ ፍፃሜን ጨምሮ ስምንት ጨዋታዎች በፎርፌ የተጠናቀቁ ሲሆን፣ የተካሄዱ ጨዋታዎች ብዛት ደግሞ ሰባት ብቻ ነው፡፡ከግምሽ በላይ የሚሆኑት የፕሪሚየር ሊጉ ከለቦች ከፋይናንስ ጋር በተያያዘ ጨዋታውን ለማካሄድ እንደተቸገሩ ሲገልፁ አንዳንዱቹ በአንፃሩ ያለመሳተፋቸውን ምክንያት በይፋ አላሳወቁም፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 16/2011 ታምራት ተስፋዬ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14609
08b74ceebf383d93188bbaf85f3032c1	5c9272056bcffabd716d07dfe233b8ad	በስፖርት ፖሊሲውና በሰራተኛው አዋጅ መካከል የተበጠሰው ሰንሰለት	ስፖርታዊ እንቅስቃሴ ማድረግ የአንድ ህብረተሰብን አካላዊ እና ስነ ልቦናዊ ጤንነትን በመጠበቅ ረገድ ፋይዳው ትልቅ ነው። ይህ ምርታማነትን የሚያጎለብት፥ ለማህበራዊና ኢኮኖሚያዊ እድገት ቁልፍ ሚና ያለው የዜጎች መሰረታዊ መብት እየሆነም መጥቷል። ይህን ልብ ያለው የ1990 ዓ.ም የተቀረፀው የኢትዮጵያ ብሔራዊ የስፖርት ፖሊሲ በየደረጃው መላውን ህብረተሰብ በስፖርት በማሳተፍ ተተኪ ስፖርተኞችን ማፍራት ቀዳሚ አላማው አድርጎታል።ለዚህም መላው ህብረተሰብ በሚኖርበት፥ በሚሰራበት እና በሚማርበት አካባቢ በስፖርታዊ እንቅስቃሴዎች ተሳታፊና ተጠቃሚ እንዲሆን ለማስቻል በየደረጃው ምቹ ሁኔታዎችን የመፍጠር ግልፅ አቅጣጫ አስቀምጧል። የዚህን ፖሊሲ አቅጣጫ ስኬታማ በሆነ መልኩ ተፈፃሚ ለማድረግ የመላ ኢትዮጵያ ጨዋታዎችን የመሳሰሉ ፅንሰ ሃሳቦች ለመጀመሪያ ጊዜ በ1996 ዓ.ም በወቅቱ በነበረው የኢፌዲሪ ስፖርት፤ ባህል እና ቱሪዝም ሚኒስቴር ነበር የተጠነሰሰው።የኦሊምፒክና የመላ አፍሪካ ጨዋታዎችን መርህ መነሻ በማድረግ ህብረተሰቡን በስፖርታዊ እንቅስቃሴዎች በስፋት በማሳተፍ እና ተጠቃሚነቱን በማጎልበት የበርካታ ባህልና ትውፊቶች ባለቤት የሆኑ ብሔሮችና ብሔረሰቦች በአንድ መድረክ ተገናኝተው የባህል እና ልምድ ልውውጥ እንዲያደርጉ ታስቦ ፖሊሲው እንደተቀረፀ የመጀመሪያው የጥናት ሰነድ ላይ ተቀምጧል። ይህም አገሪቱ በምትከተለው የፌዴራሊዝም ስርዓት ህዝቦች የእርስ በእርስ ግንኙነታቸውን በማጠናከር በጋራ መግባባት ላይ የተመሰረተ መተሳሰብ እና መቀራረብ አዲሲቷን ኢትዮጵያ ለመገንባት ዘርፈ ብዙ ጥቅም እንዳለው ታምኖበታል። ሆኖም እነዚህን መሰረታዊ አላማዎች መነሻ በማድረግ ከ1997 እስከ1998 ዓ.ም በተለያዩ ምክንያቶች እቅዱን መሬት ማውረድ አልተቻለም ነበር።ከ1998 ዓ.ም በፊት የነበረውን ጥናት መከለስ በማስፈለጉም ክልሎችና ከተማ አስተዳደሮች እንዲሁም አገር አቀፍ የስፖርት ማህበራትን አስተያየቶች ባካተተ መልኩ የመላ ኢትዮጵያ ጨዋታዎችን የመሳሰሉ የስፖርት መድረኮች 1999 ዓ.ም ተወለዱ። በወቅቱ በነበረው ጥናት መሰረትም ኢትዮጵያ በኦሊምፒክና መላ አፍሪካ ጨዋታዎች ያስመዘገበቻቸው ውጤቶች፤ እያንዳንዱ ስፖርት የሚገኝበት የእድገት ደረጃ እንዲሁም ክልሎች በእያንዳንዱ ስፖርት የመሳተፍ አቅማቸው ተፈትሾ መላ ኢትዮጵያ ጨዋታ በ17 የስፖርት አይነቶች እንዲካሄድ ስምምነት ላይ እንደተደረሰ መረጃዎች ይጠቁማሉ።በኢትዮጵያ ሰራተኛ ማህበራት ኮንፌዴሬሽን (ኢሠማኮ) አዘጋጅነት በርካታ ቁጥር ባለው ሰራተኛ መካከል የሚካሄዱት የበጋ ወራት፣የሜይ ዴይ መታሰቢያና አገር አቀፍ ውድድሮች ከመላ ኢትዮጵያ ጨዋታዎች ጋር ተመሳሳይነት ያለው ከመሆኑ በተጨማሪ የአንድ ሳንቲም ሁለት ገፅታዎች ናቸው ማለት ይቻላል። ሠራተኛው በስፖርት ጤንነቱ የተጠበቀ ምርታማ ዜጋ እንዲሆን ከማስቻል በተጨማሪ ኢሠማኮ የሚያዘጋጃቸው የስፖርት መድረኮች ሠራተኛው «የእኔ ነው» የሚለው የመዝናኛ አማራጩ ጭምር ነው። በውድድሩ የሚካፈሉ በርካታ ድርጅትና ተቋማት በተለያዩ የስፖርት አይነቶች ሠራተኞቻቸው ያላቸውን ክህሎት አውጥተው በመጠቀም ለአገር ስፖርት እድገት የበኩላቸውን ድርሻ ከመውጣት አልፈው ምርትና አገልግሎታቸውን ለማስተዋወቅ መልካም አጋጣሚ የሚያገኙበትም ነው። ስፖርቱ ሠራተኛውን ከማቀራረብና ልምዱን እንዲለዋወጥ እድል ከመፍጠር ባሻገር በሠራተኛው መካከል ቤተሰባዊ ስሜት እንዲጎለብት የሚጫወተው ሚና ቀላል እንዳልሆነም ማየት ይቻላል።ኢሠማኮ በነዚህ ውድድሮች ‹‹መላው ህብረተሰብ በሚኖርበት፥ በሚሰራበት እና በሚማርበት አካባቢ በስፖርታዊ እንቅስቃሴዎች ተሳታፊና ተጠቃሚ እንዲሆን ለማስቻል በየደረጃው ምቹ ሁኔታዎችን መፍጠር›› የሚለውን አገር አቀፍ የስፖርት ፖሊሲ ለማስፈፀም የሚያደርገው ጥረት በመልካም ጎኑ የሚነሳ ነው። በነዚህ ውድድሮች ላይ ከመሳተፍ አንስቶ ሰራተኛው በሚሰራበት አካባቢ ስፖርታዊ ውድድሮችን ለማዘውተር ድርጅቶችና ተቋማት ለሰራተኛው ምቹ ሁኔታ ፈጥረዋል ማለት ግን አይቻልም። አገር አቀፍ የስፖርት ፖሊሲው ሰራተኛው በሚሰራበት አካባቢ ስፖርታዊ እንቅስቃሴዎችን እያከናወነ ከዘርፉ ተጠቃሚ እንዲሆን በግልፅ ቢያስቀምጥም በሰራተኛና አሰሪ አዋጁ የተደገፈ ባለመሆኑ ክፍተቶች ይታያሉ። ይህም ሰራተኛው በተለያዩ ስፖርታዊ እንቅስቃሴዎች ለመሳተፍ እንደ አንድ መብቱ ወስዶ ከመጠየቅ ይልቅ የአሰሪውን በጎ ፍቃድ ለመጠበቅ እያደረገው እንደሚገኝ መገንዘብ ይቻላል።በርካታ ተቋማት የመንግስትም ይሁኑ የግል ሰራተኛው በስፖርት እንዲደራጅ የማድረግ ባህል የላቸውም። ግፊት ሲያደርጉም አይታዩም። ከዚህ ይልቅ ሰራተኛው በስፖርታዊ ውድድሮች ተሳታፊ ለመሆንና እንቅስቃሴዎችን በሚሰሩበት አካባቢ ለማከናወን የሚያነሱት ጥያቄ ከበጀት ጋር በተያያዘ ወደ ጎን ሲገፋ ማስተዋል የተለመደ ነው። ኢሠማኮ በሚያዘጋጃቸው የተለያዩ ውድድሮች የሚሳተፉ ድርጅትና ተቋማትን ብንመለከት አብዛኞቹ ወጥ በሆነ መልኩ ተሳታፊ አይደሉም። በዚህኛው ዓመት ተሳታፊ የሆኑ ተቋማት በቀጣዩ ዓመት ተሳታፊ ስለመሆናቸው ምንም ማረጋገጫ የለም። ይህ ማለት ሰራተኛው አሰሪው ለስፖርት ባለው መልካም አመለካከት በስፖርቱ ይሳተፋል እንጂ መብቱን ተጠቅሞ ወደ ስፖርቱ አይመጣም። ለዚህም በአንዳንድ ተቋማት ለስፖርት መልካም አመለካከት ያላቸው አሰሪዎች ሲቀየሩና ለስፖርት መልካም አመለካከት በሌላቸው ሲተኩ ሰራተኛው ከውድድሮች የሚቀርበት በርካታ አጋጣሚዎች እንዳሉ መጥቀስ ይቻላል።ሰራተኛው በሰራተኞች ስፖርት ከመሳተፍ ባሻገር በሚሰራበት አካባቢ ስፖርታዊ እንቅስቃሴዎችን እንዲያደርግ ምንም አይነት ምቹ ሁኔታ እንዳልተፈጠረም ማየት ይቻላል። በሰራተኞች ስፖርት ዘወትር ተሳታፊ የሆኑ የመንግስት የልማት ድርጅቶች እንዲሁም የግል ተቋማትና ድርጅቶችን እንኳን ብንመለከት ስንቶቹ ናቸው በሚሰሩበት አካባቢ ስፖርታዊ እንቅስቃሴዎችን እንዲያዘወትሩ ምቹ ሁኔታ የተፈጠረላቸው? ብለን ብንጠይቅ ምቹ ሁኔታ እንዳለ ምሎ የሚናገር አይኖርም።በተለይም የመንግስት የልማት ድርጅት ያልሆኑ ተቋማት ሰራተኛውን ወደ ስፖርቱ በማምጣትም ይሁን በሚሰራበት አካባቢ ስፖርታዊ እንቅስቃሴዎችን እንዲያዘወትር በማድረግ ረገድ ምንም አይነት ምቹ ሁኔታና ትኩረት እንዳልሰጡት ማስተዋል ይቻላል። ለዚህም በኢሠማኮ ውድድሮች ከመንግስት የልማት ድርጅቶች ውጪ ያሉ ተቋማት ሲሳተፉ አለመታየታቸውን መገንዘብ ይቻላል።የኢሠማኮ ማህበራዊ ጉዳዮች መምሪያ ሃላፊና የስፖርት ኮሚቴ ሰብሳቢ አቶ ፍሰሃፂዮን ቢያድግልኝ፣ የመንግስት ሰራተኞች (civic servant) በኢትዮጵያ ሰራተኛ ማህበራት ኮንፌዴሬሽን ስር መጠቃለል እንደሚኖርበት ይናገራሉ። የመንግስት ሰራተኛው በኢሠማኮ ስር አለመተዳደሩ በሰራተኞች ስፖርት ላይ የመንግስት ሰራተኞች ላለመሳተፋቸው ዋነኛው ምክንያት መሆኑን የሚናገሩት አቶ ፍሰሃፂዮን ከስፖርቱ ባሻገርም የመንግስት ሰራተኞች መብትና ጥቅማቸውን እንዲያስከብሩ በኢሰማኮ ስር መታቀፍ አለባቸው የሚል አቋም አላቸው። ይህንንም ጥያቄ ኢሰማኮ ለቀድሞዎቹ ጠቅላይ ሚኒስትሮች ለአቶ መለስ ዜናዊና ለአቶ ኃይለማርያም ደሳለኝ ማቅረቡን ያስታውሳሉ። ከሰራተኛ መብት ጋር በተያያዘ ኢትዮጵያ የተቀበለቻቸው ዓለም አቀፍ ህግና ደንቦች እንደ አገሪቱ ህገመንግስት እንደሚታዩ የሚጠቁሙት አቶ ፍሰሃፂዮን ሰራተኛው የመንግስትም ይሁን የግል መደራጀት ሰብዓዊ መብቱም ጭምር እንደሆነ ያብራራሉ። ሰራተኛውን በተመለከተ በአገራችን ሁለት አይነት አዋጆች አሉ፣ አንደኛው የመንግስት ሰራተኞችን የተመለከተው 164 አዋጅ ሲሆን ሌላኛው የመንግስት የልማት ድርጅቶችና የግል ድርጅቶች የሚተዳደሩበት 377/96 ነው። በኢሰማኮ ስር የሚተዳደረው በሁለተኛው አዋጅ ስር ያለው ሲሆን የመጀመሪያው ወይም የመንግስት ሰራተኛውን የሚመለከተውን አዋጅ ኢሰማኮ አያስተዳድረውም። ይህም የመንግስት ሰራተኛውን ኢሰማኮ ወደ ራሱ ስፖርታዊ መድረኮች ለማምጣት አዋጁ እንደሚገድበው ነው አቶ ፍሰሃፂዮን የሚናገሩት። ‹‹ሰራተኛ ሰራተኛ ነው፣ይሄ አዋጅ ተነስቶ በሌላ አዋጅ መተካት ይኖርበታል›› በማለትም ይናገራሉ። ኢሰማኮም ለዚህ ከመንግስት ጋር በቅርበት እየተወያየ እንደሚገኝ ያስቀምጣሉ። የአሰሪና ሰራተኛው አዋጅ ከብሔራዊ የስፖርት ፖሊሲው ጋር ተጣጥሞ እንዲጓዝ ለማድረግ አዋጁ መከለስ እንደሚኖርበት ሊሰመርበት ይገባል። የአሰሪና ሰራተኛው አዋጅ ሰራተኛው በሚሰራበት አካባቢ የስፖርታዊ እንቅስቃሴዎችን እንዲያደርግ በሂደት አስገዳጅ ሁኔታዎችን ማስቀመጥ ካልቻለ የመንግስትም ይሁን የግል ተቋማት ሰራተኞች ወደ ስፖርቱ ለመምጣት ዘወትር የአሰሪውን በጎ ፍቃድ መጠበቃቸው የሚቀር አይሆንም። አዋጁ ሲከለስ እያንዳንዱ አሰሪ ለሰራተኛው ስፖርታዊ እንቅስቃሴ ምቹ ሁኔታዎችን ከመፍጠር ባሻገር ኢሰማኮ በሚያዘጋጃቸው ውድድሮች የራሱን የሆነ በጀት እንዲይዝ ማድረግም ይኖርበታል። ኢሰማኮም ሰራተኞች ወደ ስፖርቱ እንዲመጡና የተሳታፊዎቹን ቁጥር ለማሳደግ ከሚያደርገው ጥረት ጋር አያይዞ ይህን ጉዳይ ትኩረት ሊሰጠው ይገባል።አዲስ ዘመን ቅዳሜ ሀምሌ 20/2011ቦጋለ አበበ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14820
6f6e91185143d92e7e4cffce88a8376e	19d42af9c79a7cd0f587a953ce23d4ac	አትሌት ሐጎስ በዳይመንድ ሊግ ውድድር አሸናፊ ሆነ	አስረኛው ዙር የ2019 የዳይመንድ ሊግ ውድድር በሳምንቱ መጨረሻ በእንግሊዝ ለንደን በተለያዩ ርቀቶች ሲካሄድ ኢትዮጵያዊው አትሌት ሐጎስ ገብረሕይወት በአምስት ሺህ ሜትር ውድድር አሸናፊ ሆኗል። አትሌት ሐጎስ ገብረሕይወት የአምስት ሺህ ሜትር ውድድሩን በቀዳሚነት ያጠናቀቀበት ሰዓትም 13 ደቂቃ ከ1 ሴኮንድ ከ86 ማይክሮ ሴኮንድ ሆኖ ተመዝግቧል፡፡ አትሌት ሐጎስ በውድድሩ ከኖርዌያዊው አትሌት ጃኮብ ኢንብሪግስተን ብርቱ ፉክክር የገጠመው ሲሆን፣ በውድድሩ የመጨረሻ 250 ሜትሮች ላይ ፍጥነቱን በመጨመር ቀዳሚ ሊሆን መቻሉም ታውቃል፡፡ ሃጎስን ተከትሎ ኖርዌያዊው አትሌት ጃኮብ ኢንብሪግስተን 13 ደቂቃ ከ1 ሴኮንድ ከ86 ማይክሮ ሴኮንድ በሆነ ሰዓት ሁለተኛ ደረጃን ሲገባ ኬኒያዊው አትሌት ኒኮላስ ክሚሊ 13 ደቂቃ ከ5 ሴኮንድ ከ45 ማይክሮ ሴኮንድ ሦስተኛ ደረጃን ይዞ አጠናቋል፡፡ አትሌት ሃጎስ ከሁለት ሳምንት በፊት በሲውዘርላንድ በተካሄደው የአምስት ሺ ሜትር የዳይመንድ ሊግ ውድድር 4ሺ 600 ሜትሮችን እንደሮጠ የመጨረሻ መስመር የደረሰ መስሎት በድል አድራጊነት እጁን እያነሳ ሲጨፍር ተቀድሞ አስረኛ መውጣቱ ይታወሳል፡፡ በሴቶች መካከል የተካሄደው የአምስት ሺ ሜትር ውድድር የኬንያውያን የበላይነት ታይቶበታል፡፡ ሄለን ኦኒሪ 14 ደቂቃ ከ20 ሴኮንድ ከ36 ማይክሮ ሴኮንድ በሆነ ሰዓት ቀዳሚ ሆናለች፡፡ አግኒስ ጂብት 14 ደቂቃ ከ20 ሴኮንድ ከ68 ማይክሮ ሴኮንድ ሁለተኛ ስትሆን ኢትዮጵያዊቷና ለኔዘርላድስ የምትሮጠው ሲፋን ሃሰን በሦስተኛነት ውድድሩን አጠናቃለች። አትሌቷ ውድድሩን ለማጠናቀቅ የወሰደባት ሰዓትም 14 ደቂቃ ከ22ሴኮንድ ከ12 ማይክሮ ሴኮንድ ሆኖ ተመዝገቧልአትሌት ሐጎስ በዳይመንድ ሊግ ወድድር አሸናፊ ሆነ ኢትዮጰያዊዋ አትሌት ለተሰንበት ግደይ አስረኛ ደረጃ በመያዝ ውድድሩን አጠናቃለች። በአፍሪካ፣ አውሮፓ፣ እስያና ሰሜን አሜሪካ በሚገኙ 14 ከተሞች የሚካሄደው የ2019 የዳይመንድ ሊግ ውድድር ለአስራ አንደኛ ጊዜ በነሐሴ ወር አጋማሸ በእንግሊዝ በርሚንገሃም ከተማ ይካሄዳል። ውድድሩ በቀጣዩ ጳጉሜን መጀመሪያ በቤልጂየም መዲና ብራሰልስ ላይ ይጠናቀቃል፡፡የዓለም አቀፉ አትሌቲክስ ፌዴሬሽኖች ማህበር የዘንድሮው የዳይመንድ ሊግ ውድድር በአጠቃላይ የስምንት ሚሊዮን ዶላር የገንዘብ ሽልማት ማዘጋጀቱ ይታወሳል። በሁለቱም ጾታዎች በተመሳሳይ በ16 የተለያዩ የውድድር አይነቶች በእያንዳንዱ ርቀት የአጠቃላይ አሸናፊ የሚሆኑ አትሌቶች የ50 ሺህ ዶላር እና የዳይመንድ ሽልማት ያገኛል። ከዚህም በተጓዳኝ በእያንዳንዱ የዳይመንድ ሊግ ውድድር ላይ የ100 ሺህ ዶላር ሽልማትም የተዘጋጀ ሲሆን በተጨማሪም በእያንዳንዱ ርቀት አሸናፊ የሚሆኑ አትሌቶች ከመስከረም 17 እስከ መስከረም 26 ቀን 2012 ዓ.ም በኳታር መዲና ዶሃ ለሚካሄደው 17ኛው የዓለም አትሌቲክስ ሻምፒዮና ያለማጣሪያ የሚያልፉ ይሆናል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 16/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14615
d9142577955dbd3a29cc42e525abc457	38eee9aef4d5d06c24d2183da6dc556c	“የትግራይ ህዝብ በልጆቹ እና በልጅ ልጆቹ እምነት ሊኖረው ይገባል” ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ አህመድ	አዲስ አበባ፦ የትግራይ ህዝብ በልጆቹና በልጅ ልጆቹ እምነት ሊኖረው እንደሚገባ የኢፌዴሪ ጠቅላይ ሚኒስትር ዶክተር አብይ አህመድ አስታወቁ። የትግራይን ሆነ የኢትዮጵያን ህዝብ ከሃምሳ እና ስድሳ ዓመት በፊት በነበረ ሃሳብ መምራት እንደማይቻልም አመልክተዋል።ጠቅላይ ሚኒስትሩ ከፋና ቴሌቪዥን ጋር በትግርኛ ቋንቋ ባደረጉት ቃለ ምልልስ ፤የትግራይ ህዝብ በልጆቹና በልጅ ልጆቹ እምነት ሊኖረው እንደሚገባና ህዝቡ ለወቅቱ የሚመጥኑ የተማሩ ወጣት ልጆች እንዳሉት አስታውቀዋል ። የራስን ህዝብ በመደብ ከፋፍለህ ግማሹ የኔ ነው፤ ግማሹ ተከፋይ ነው ፣ሌላው ባንዳ ነው እያልክ መምራት የሚቻል አይመስለኝም ያሉት ጠቅላይ ሚኒስትሩ፣ ይሄ ከፋፋይ ሃሳብ ትላንት ሰርቶ ሊሆን ይችላል ዛሬ ግን ይሰራል ብዬ አላስብም ብለዋል። በልጆችዋ የማትተማመንና በአዲስ ትውልድ የማትመራ ትግራይ ልትቀየር፣ ልትለወጥ፣ ልትለማ ካሉባት ችግሮችዋ ልትወጣ እንደማትችል ያስታወቁት ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ፣ ሰው በሆነ ግዜ ሃሳብ ሊኖረው ይችላል ነገር ግን ያቺ አቅም ሁሌ ቁጭ ብላ አትጠብቅም፤ አዲስ ትውልድ ሲመጣ በአዲሱ ትውልድ እምነት ከሌለ፣ እየታገዘ ካልበቃ በቀጣይነት ልማት ማምጣት እንደማይቻል አመልክተዋል ። የትናንቱን ትግል የመሩ ባቶችም በትላንት ችሎታቸው እና ማንነታቸው የዛሬ ፍላጎት መመለስ እንደማይቻል አውቀው፤ ትላንት የራሳቸውን ታሪክ እንደሰሩ ሁሉ፣ የዛሬ ትውልድ ወጣቱም የራሱን ታሪክ መስራት እንደሚፈልግ ተረድተው፣ ልጆቻቸው እና ልጅ ልጆቻቸው ከነሱ በተሻለ የተማሩና አቅም የፈጠሩ መሆናቸውን አምነው አዲሱን ምዕራፍ ለአዲሱ ትውልድ ሊሰጡት እንደሚገባ ያላቸውን እምነት ገልጸዋል።የትግራይ ህዝብ ከኢትዮጵያ ምሰረታ ጀምሮ ወሳኝ ቦታ የነበረው ትልቅ ህዝብ ነው፤ በኢትዮጵያ ታሪክ ንቁ ተሳትፎ ያላደረገበት ግዜ የለም፤ ለወደፊትም አይኖርም የሚል እምነት አለኝ ያሉት ጠቅላይ ሚኒስትሩ ፣ በለውጥ ግዜ ችግር መፈጠሩ የለውጥ ባህሪ ነው። እናት ምጥ ችላ ልጅ እንደምትወልደው ሁሉ እዚህም ትንሽ መታገስ ጥሩ ነው። በቅርቡ ችግሮቹ ሁሉ ቀስ በቀስ ይፈታሉ ብዬ አምናለሁ ብለዋል። “በህወሓት እና በብልፅግና ልዩነት እንዳለ ግልጽ ነው፤ ሁሉም ሰውም የሚያውቀው የአደባባይ ሃቅ ነው። በፌዴራል እና በክልል ያለው እሰጥ አገባ በትግራይ ተጨማሪ ችግር መፍጠሩ ግልጽ ነው፣ ምክንያቱም አብሮ ተነጋግሮ የማይሰራ ከሆነ ችግሮች እንደሚፈጠሩ ግልጽ ነው” ብለዋል። እንደብልጽግና ተፈጥረው ያሉ የሃሳብ ልዩነቶችን በጠረጴዛ ዙሪያ ለመፍታት ፍላጎት አለን። በህወሓትም በኩል ነገሮች በውይይት እንዲፈታ የሚፈልጉ አመራሮች እንዳሉ እናውቃለን፤ ያሉት ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ ፣ጥቂቶች ከህወሓት ጋር ያሉ ደግሞ ከዚህ በተቃራኒ ችግሩን መፍታት የሚፈልጉም ክፍተቱን ለማስፋት የሚሰሩ እንዳሉ ለሁሉም ግልጽ እንደሆነ አመልክተዋል። የትግራይ ህዝብ ወደ ጦርነት እንዲገባ እየገፋፉ ያሉ ሰዎች ተው ሊባሉና ሊመከሩ ይገባል ያሉት ጠቅላይ ሚኒስትሩ ፣ ይህን ለማድረግ የትግራይ ህዝብ የአቅም ችግር እንደሌለው አውቃለሁ፤ ሰላም የሚፈልጉት መሪዎችን መደገፍ አለበት ፤ ህዝቡ ይህን ካደረገ አብዛኛው ችግር ይፈታል የሚል እምነት አለኝ ብለዋል ። በህወሓት እና በብልጽግና መካከል የተፈጠረውን ልዩነት በማስፋት እና በዚህ ክፍተት የሚኖሩ ሃይሎችም እንዳሉ ጠቁመዋል ። ትግራይን ለመጉዳት የሚባል ሃሳብ በኔ በኩል በፍጹም የለም። በመንግሥት ውስጥ እንደዚህ አይነት አስተሳሰብ ያለው ሰው ካለ ችግር ውስጥ ነው ያለው ማለት ነው፤ ሊታገዝ፣ ሊገመገም ራሱም ባህሪውም በአግባቡ ሊታይ ይገባዋል ብዬ አምናለሁ ያሉት ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ ፤ ከዚህ ውጪ ያለውን የፖለቲካ ጫወታ ህዝብን ጨምሮ ማየት ልክ እንዳልሆነም አመልክተዋል። የምርጫ አስፈላጊነት እና ግዴታ መደረግ እንዳለበት ልዩነት ያለን አይመስለኝም። ምርጫ ለማድረግ ቀጠሮ ይዘን እየተዘጋጀን እያለ ድንገት ሳናስበው ኮቪድ 19 በሽታ መጣ፤ የፌዴሬሽን ምክርቤት ሁሉም ስልጣን ላይ ያሉ ሰዎች እንዲቀጥሉ ወስኗል። ይሄ ለብልጽግና ይሰራል፣ ለህወሓትም ይሰራል ብለዋል:: ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ ምርጫ የማይቀር ነገር ሁኖ እያለ የትግራይ ክልል መንግሥት በሚሊዮኖች የሚቆጠር ብር በጀት መደቦ ምርጫ አደርጋለሁ ማለቱ የሚገርም ነው። በሌላ በኩል ኮቪድ 19 እያለ ምርጫ እናደርጋለን ማለት ኮቪድ19 ለትግራይ ስጋት አይደለም ማለት ነው፣ ትግራይ ላይ ሰው በኮረና አይያዝም ማለት ነው? ዘመናዊ ሆስፒታል መድሃኒት አለን ማለት ነው? ሎጂኩን ለመረዳት ከባድ ነው። እንደዚህ አይነት ጥያቄ እንድታነሳ ያደርግሃል፤ ኮረና አይደለም ለኢትዮጵያ ይቅርና አሜሪካንን እንዴት እያደረጋት እንዳለ እያየን በትግራይ ላይ ችግር አይፈጥርም ማለት እንደማይቻል ተናግረዋል። ‹‹የትግራይ መንግሥት ሚሊዮኖች አውጥቶ ምርጫ አደርጋለሁ ከሚል ትግራይ ላይ የውሃ ችግር እንዳለ ይታወቃል ፣ ሁለት ሦስት የውሃ ጉድጓድ ለምን አያስቆፍርም ? ለምን አንድ ሆስፒታል አያሰራም? ብለህ እንድትጠይቅ ያስገድዳል። ለልማት በጀት አጠረን፣ ፌዴራል መንግሥት በጀት ከለከለን እያሉ በሚሊዮኖች የሚቆጠር ብር አውጥቶ ምርጫ ማካሄድ አለብን ማለቱ ይገርመኛል›› ብለዋል። “ህወሓት ምርጫ ይደረግ የሚለው ሌላ አማራጭ ላላቸው ሰዎች ማስረከብ ፈልጎ ነው እንዳይባል የተለየ ሃሳብ የያዙ ሰዎች ታፍነው ነው ያሉት፣ ራሱ ተመልሶ ለመምጣት ከሆነ ደሞ የፌዴሬሽን ምክርቤት እኮ ምርጫ እስኪደረግ ስልጣን ላይ እንዲቆይ ፈቅዶለታል፣ ትንሽ ግዜ ታግሶ ባገር ደረጃ ምርጫ ማድረግ ሲገባ በጀቱን ደግሞ ለውሃ ማስቆፈሪያ፣ ለሆስፒታል ማሰሪያ ቢጠቀሙበት ይሻል ነበር ብዬ አስባለሁ” ብለዋል። የፌዴራል መንግሥት በክልል ጉዳይ ላይ እጁን አስገብቶ አያውቅም ለወደፊቱም አያስገባም። ያሄን ስል ግን የፌዴራል መንግሥት ኃላፊነቱን አሳልፎ አይሰጥም ። በህገ መንግስቱ የተሰጠን የስልጣን ክፍፍል መኖሩ ሊረሳ አይገባም ፤ የትግራይ መጠቀም ለኢትዮጵያ ጥቅም እንጂ ጉዳት የለውም፤ ለይቶ ትግራይን ማጥቃት የሚባል ሃሳብ የፌዴራል መንግሥትም የብልጽግና ፓርቲም እንዳልሆነ አስታውቀዋል። ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ በኢትዮ ኤርትራ ያለው ግንኙነት በሁለት ሃገራት ያለ ግንኙነት ስለሆነ ይሄ ደግሞ የፌዴራል መንግሥት ስራ እና ሃላፊነት ነው። አሁን ተገኝቶ ያለው ሰላም ለትግራይ ህዝብ ብቻ አይደለም የሚጠቅመው ለሁላችንም ነው የሚጠቅመው። የተጀመረውን ግንኙነት አጠናክረን ኢኮኖሚያዊ ግንኙነታችንንም ለማጠናከር እየሰራን ነው ብለዋል። ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ ‹‹ማን ለማን ነው የሚዋጋው? ለምንድነው የፌዴራል መንግሥት ትግራይ ክልልን የሚወጋው? ይሄ የእብደት ንግግር ነው። ከተናጋሪው የደገመው ይብሳል፤ የፌዴራል መንግሥት የትግራይ ህዝብን ሊወጋ ነው ብሎ ማሰብ ምን አይነት ሃሳብ እንደሆነ አይገባኝም። አይደለም ከህዝባችን ጋር ከጎረቤት አገሮች ጋር ውግያ አንፈልግም እያልን እኮ ነው›› ሲሉ ተናግረዋል። ጦርነት የሚፈልጉ ሰዎች ጦርነት ጦርነት ይላሉ፤ እንደ ዘፈን ጠዋትና ማታ የጦርነት ንግግር ሲናገሩ ትሰማለህ እና ራሳቸው የሚያስቡትን ነው እየነገሩን ያሉት። በዚህ ዘመን ጦርነት የሚያስነሳ ምክንያት አለ ብዬ አላምንም። በሁሉም በኩል አንዳንድ ወጣ ያሉ የፖለቲካ ጫዋታዎች ሊታዩ ይችላሉ ነገር ግን ወደ ውጊያ ሊያስኬድ የሚችል አይደለም፣ አይገባምም ብለዋል። ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ የኢትዮጵያ መንግሥት የኤርትራን መንግሥት ኢትዮጵያን ውጋ ብሎ ይጠራል ብሎ ማሰብ ሃጢያት ነው። እንዴት ብሎ ነው ህዝብን ውጋልኝ ብሎ የሚጠራው ? ይሄ በታሪካችን እንዳልታየ፤ ለወደፊትም እንደማይኖር አስታውቀዋል ። የኤርትራ መንግሥት በዚህ ግዜ ኢትዮጵያ ከሌሎች አገሮች ጋር ያላትን ችግር ለመፍታት እየሰራ እንደሚገኝም ጠቁመዋል። ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ የትግራይ ህዝብ ከህወሓት አመራሮች ውስጥ እንደነ ዶ/ር ደብረጽዮን ያሉ ሰዎች ልማት እና ሰላም ስለሚፈልጉ ሊደግፋቸው ይገባል የሚል እምነት አለኝ። እነ ዶ/ር ደብረጽዮን ከመጀመሪያው ጀምሮ ከፌዴራል መንግሥት ጋር ያለውን ችግር በውይይት ለመፍታት ዝግጁ ነበሩ ብለዋል። የትግራይ ህዝብ በተለይ ዶ/ር ደብረጽዮንን ሊያግዙት ይገባል ፣በዚህም አብዛኞቹ ችግሮች ይፈታሉ ብዬ አስባለሁ፤ በሌላ ጎን ደሞ ሰላም ለማይፈልጉ ሰዎች ተው የጥፋት መንገድ ነው ሊላቸው እንደሚገባም አመልክተዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 22, 2012 በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36242
58d565496e27f09485cd36cd7411b8ef	28d9d595d352b6fa0edd70a530641d07	ክልሉበአንድ ጀንበር ከ300 ሚሊዮን በላይ ችግኞችን እንደሚተክል አስታወቀ	አዲስ አበባ፡- በኮቪድ-19 ወረርሽኝ ምክንያት በአንድ ጀንበር በአገር አቀፍ ደረጃ በርካታ ችግኞችን የመትከል መርሃ ግብር እንዲቀር የተወሰነ ቢሆንም፤ የኦሮሚያ ክልል አስፈላጊውን የጥንቃቄ እርምጃ ለመተግበር የሚያስችል ሁኔታዎችን መፍጠር በመቻሉ ክልሉ ዛሬ ሐምሌ 22 ቀን 2012 ዓ.ም በአንድ ጀንበር 304 ሚሊዮን ችግኞችን እንደሚተክል አስታወቀ፡፡ በኦሮሚያ ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት በሁሉም ዞኖች፣ ወረዳዎችና ቀበሌዎች ዛሬ ሐምሌ 22 ቀን 2012 ዓ.ም የሚካሄደውን 304 ሚሊዮን ችግኞችን በአንድ ጀምበር የመትከል መርሃ ግብር አስመልክቶ የክልሉ የእርሻና ተፈጥሮ ሃብት ቢሮ ትናንት ጋዜጣዊ መግለጫ ሰጥቷል፡፡ በመግለጫው የኦሮሚያ ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት የእርሻና ተፈጥሮ ሃብት ቢሮ ኃላፊ አቶ ዳባ ደበሌ፤ በአገር አቀፍ ደረጃ ለሁለተኛ ጊዜ እየተካሄደ ባለው አረንጓዴ አሻራን የማሳረፍ የችግኝ ተከላ መርሃ ግብር እንደ ክልል ሶስት ነጥብ አምስት ቢሊዮን ችግኞችን ለመትከል ታቅዶ እስካሁን ሁለት ነጥብ ሶስት ቢሊዮን ችግኞች መተከላቸውን ገልጸዋል፡፡ ባለፈው ዓመት በተካሄደው አረንጓዴ አሻራን የማሳረፍ የችግኝ ተከላ መርሃ ግብር በክልሉም ሆነ በአገር አቀፍ ደረጃ በርካታ ችግኞች የተተከሉት በአንድ ጀንበር በተካሄደ የችግኝ ተከላ መርሃ ግብር መሆኑን ያስታወሱት ኃላፊው፤ ዘንድሮ ግን በተከሰተው የኮቪድ-19 ወረርሽኝ ምክንያት ይህ እንዲቀር መወሰኑን ተናግረዋል፡፡ ሆኖም በአንድ ጀንበር በርካታ ችግኞችን የመትከል መርሃ ግብሩ እንዲቀር የተወሰነው በአገር አቀፍ ደረጃ መሆኑን የጠቆሙት ኃላፊው፤ “እኛ ግን እንደ ክልል አስፈላጊውን የጥንቃቄ እርምጃ ለመተግበር እና ተከላውን ለማካሄድ የሚያስችል ሁኔታን መፍጠር በመቻላችን ዛሬ ማለትም ሐምሌ 22 ቀን 2012 ዓ.ም 304 ሚሊዮን ቸግኞችን በአንድ ጀንበር የምንተክል ይሆናል” ብለዋል፡፡ እርሳቸውም እዚህ ውሳኔ ላይ ከመደረሱ በፊት የክልሉ መንግሥት ከአባ ገዳዎች፣ ከሃይማኖት አባቶች፣ ከአርሶ አደሮች፣ ከሴቶች፣ ከወጣቶች፣ ከምሁራንና ከመንግሥት ሰራተኞች በአጠቃላይ በገጠርና በከተማ ከሚገኙ ከሁሉም የህብረተሰብ ክፍሎች ጋር ሰፊ ውይይት ማካሄዱንም አመላክተዋል፡፡ ኃላፊው ከሕዝቡ ጋር በተደረገው ውይይት ህብረተሰቡ በአንድ ቦታ ላይ በብዛት ሲሰባሰብ በከፍተኛ ደረጃ ለቫይረሱ ተጋላጭ ስለሚሆን እንደ አምናው በአንድ ቦታ ላይ በብዛት ሳይሰባሰብ ሁሉንም የጥንቃቄ እርምጃዎች በአግባቡ በመተግበር፤ ሕብረተሰቡ በየቀበሌው በተለዩ አነስተኛ የችግኝ መትከያ ስፍራዎች እርቀቱን ጠብቆ እንዲተክል መግባባት ላይ መደረሱን ገልጸዋል፡፡ በመሆኑም በክልሉ በሚገኙ ሁሉም ዞኖች፣ ወረዳዎችና ቀበሌዎች ዛሬ ሐምሌ 22 ቀን 2012 ዓ.ም ከጠዋቱ አስራ ሁለት ሰዓት እስከ ምሽቱ አስራ ሁለት ሰዓት ድረስ በሚከናወን የአንድ ጀንበር ችግኝ ተከላ መርሃ ግብር 304 ሚሊዮን ችግኞች የሚተከሉ ይሆናል ብለዋል አቶ ዳባ፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 22/2012ይበል ካሳ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36252
7d237f8214cdbb9985b2cebba225ac84	22c7405c692fc68bf60da01f42f15f0a	ኦብነግ ከሶማሌ ብልጽግና ፓርቲ ጋር በሰላም ዙሪያ በጋራ ለመስራት መፈራረሙ ለክልሉ ፀጥታ ከፍተኛ አስተዋጽኦ እንዳለው ተገለጸ	አዲስ አበባ፤ በኦጋዴን ብሄራዊ ነፃ አወጪ ግንባርና በክልሉ መንግሥት መካከል የሰላም ስምምነት መፈረሙ ለክልሉ ሰላምና ፀጥታ ከፍተኛ አስተዋፅኦ እንደሚኖረው የክልሉ ኮሙኒኬሽን ቢሮ አስታወቀ።የሶማሌ ክልል ኮሙኒኬሽን ቢሮ ኃላፊ አቶ አሊ በደል በተለይ ከአዲስ ዘመን ጋዜጣ ጋር በስልክ ባደረጉት ቃለ ምልልስ እንደገለጹት፤ በቀደሙት ዓመታት ያለመረጋጋትና ከፍተኛ የፀጥታ ስጋት እንደነበረ አመልክተው፤ አሁን ግን የተሻለ ሰላምና መረጋጋት ሰፍኗል፤ በኦጋዴን ብሔራዊ ነፃ አውጪ ግንባር (ኦብነግ) እና በክልሉ መንግሥት መካከል የተደረሰው ስምምነት ይህንኑ አጠናክሮ ለመቀጠል ያስችላል። የኦጋዴን ብሄራዊ ነፃ አውጪ ግንባር ጫካ በነበረበት ወቅት በክልሉ የነበረው ያለመረጋጋት አሁን ሙሉ ለሙሉ መቀረፉን ያስታወሱት አቶ አሊ፤ በአሁኑ ወቅት አንድነትን በማጠናከር፣ ፀጥታን በማስከበርና ሰላምን በማስፈን ዙሪያ የተደረሱ ስምምነቶች ተግባራዊ እየተደረጉ መሆኑን አስታውቀዋል።ስምምነቱ የሶማሌ ክልል በኢትዮጵያ የድንበር አካባቢ ላይ እንደመገኘቱ ፤ የሀገር ውስጥ ሰላምን በማስከበር ከውጭ የሚመጣውን ጫና መቀነስ እንደሚያስችል አስረድተው፤ ሰላምን ከማስከበር ባሻገር የፀጥታ ስጋት በማይኖርበት በእንደዚህ ዓይነቱ ወቅት ወጣቶች በስራ ፈጠራ ያለምንም መስተጓጎል እንዲሳተፉ የሚያስችሉ ስራዎችን ለመስራት መታቀዱንም ተናግረዋል።ቀደም ሲል የህዝቡ እንቅስቃሴ የተገደበ፤ በኅብረተሰቡም ዘንድ የነበረው የፀጥታ ስጋት ከፍተኛ የነበረ ሲሆን፤ አሁን ላይ ያ ችግር ተቀርፎ ክልሉ የተሻለ ሰላም ባለቤት ሆኗል፤ የተገኘውን ሰላም ለማስቀጠልም በጋራ ለመስራት ስምምነት ላይ ተደርሷል ብለዋል።አቶ አሊ ቀደም ሲል አሳሳቢ የነበረው የሰላም መደፍረስ ስለተቀረፈና ክልሉ ለግብርና የተመቸ መሬት፤ በርካታ ወንዞች የሚፈሱበት፤ ምርታማ አካባቢ በመሆኑ የክልሉ ወጣቶችን በግብርና ዘርፍ በስፋት ለማሰማራት ታቅዷል ብለዋል ። አቶ አሊ ክልሉ የድንበር አከባቢ እንደመሆኑ ሰላም በተጠበቀ ቁጥር ህገወጥ የነበረውን የንግድ እንቅስቃሴ ህጋዊ በማድረግ ሀገሪቱንም ሆነ ክልሉን ተጠቃሚ ለማድረግ መታቀዱን አብራርተዋል።ተቃዋሚና ገዥው ፓርቲ ለሰላም ቁጭ ብሎ ሲወያይ ይህ የመጀመሪያው ነው ያሉት አቶ አሊ ፣ አሁን አንድም ቦታ የጥይት ድምፅ መሰማት ቆሟል ብለዋል። በክልሉም ከፍተኛ የመልማት አቅም ያለው መሬት በመኖሩ ወደ ክልሉ መጥቶ የልማቱ አካል ለመሆን የሚፈልግ ወደ ክልሉ መጥቶ ኢንቨስት እንዲያደርጉ ጥሪ አቅርበዋል። ለዚህም ቀልጣፋ መስተንግዶ እንደሚጠብቃቸውም አስታውቀዋል ።የኦጋዴን ብሄራዊ ነፃ አውጪ ግንባር በመንግሥት በኩል ለንግግርና ለሰላም እየተወሰዱ ያሉ ተግባራዊ እንቅስቃሴዎች አዎንታዊ መሆናቸውን በመገንዘብ ከሐምሌ 6 ቀን 2010 ዓ.ም. ጀምሮ የተኩስ አቁም ስምምነት ማድረጉ ይታወሳል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 22/2012አስመረት ብስራት	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36250
d5f04f5ef38ba90e937bc7395c23619b	54ad75c9d11034700508e0db91b2d827	ብዙዎች የታገሉለት ዓላማ በጥቂቶች መጠለፉን የፈንቅል አመራር ገለጹ	አዲስ አበባ፡- የትግራይ ህዝብ ህወሃትን የደገፈውና ወደበረሃ የገባው የህወሃት መሪዎችን እድሜ ልክ ስልጣን ላይ ለማቆየት አለመሆኑንና ብዙዎች የታገሉለት ዓላማ በጥቂት ሰዎች መጠለፉን የፈንቅል አመራር መምህር የማነ ንጉስ ገለጹ፡፡ መምህር የማነ በተለይ ከአዲስ ዘመን ጋዜጣ ጋር በነበራቸው ቆይታ፤ የትግራይ ህዝብ የዴሞክራሲ ስርዓት እንዲገነባ፣ ፍትህ እንዲሰፍን፣ ልማት እንዲረጋገጥ፣ ሰብአዊና ዴሞክራሲያዊ መብቶች እንዲከበሩ ቢታገልም፤ ግቡን እንዳልመታ ጠቁመዋል፡፡ ‹‹የወንድሞቻችን ደም በከንቱ ፈስሶ ነው የቀረው፡፡ የተሰዉት፣ አካላቸውንም ያጎደሉት ለጥቂቶች መፋነን አይደለም፤ አልነበረምም›› ሲሉ ገልጸዋል፡፡ የትግራይ ህዝብ የታገለለት አላማ እና ህወኃት እየፈጸመች ያለው ተግባር መለያየታቸውን ፤ የትግራይ ህዝብ በትግራዋይነቱ፣ ኢትዮጵያዊነቱ እንዲከበርለት የሚፈልግ መሆኑን ጠቁመዋል፡፡ የትግራይ ሚዲያ ሁሉንም እንደማያስተናግድ፣ በአደባባይ ህወሃትን የማትደግፉ ከክልሉ ውጡ መባሉን እና የህወኃት አባል ያልሆነ ምንም አይነት ብድርም ሆነ እርዳታ እንደማያገኝም ጠቁመዋል፡፡ ‹‹ህዝባችን አሁንም በመከራ ላይ ነው፡፡ ጤፍ ተወድዷል፡፡ አምራች በሚባለው ራያ እና ወጀራት አካባቢ አንድ ኪሎ ጤፍ 60 ብር እየተሸጠ›› ይገኛልብለዋል፡፡ የህወኃትን ካዝና የሚሞላው ማረት የሚባለው ድርጅት ህዝቡን 18 በመቶ ወለድ እያስከፈለ መሆኑንም ጠቁመዋል፡፡‹‹ህወሃቶች በተለይ አሁን እየሰሩት ያለው በኢትዮጵያ ትልቅ ቁጥር ያላቸውን አማራና ኦሮሞን ማጣላት ነው፡፡ እነዚህን ህዝቦች ማጣላት ማለት ኢትዮጵያ ተበታተነች ማለት ነው፡፡ ኢትዮጵያ ከተበታተነች የሚፈልጉትን የፖለቲካ ትርፍ አገኙ ማለት ነው›› ብለዋል፡፡ ሰሞኑን የሐጫሉ ግድያ መነሻው ህወኃት መሆኑን በመግለጽ፤ ከሐጫሉ ሞት የሚያተርፍ ድርጅት ቢኖር ህወሃት ብቻ ነው፡፡ ኢትዮጵያን በማበጣበጥና ለውጥን በመቀልበስ ሊያተርፍ የሚችል ድርጅት ህወሃት ነው ሲሉም ተናግረዋል፡፡ በስርዓት ነው የተለያዩት እንጂ ደርግና ህወኃት ምንም አይነት ልዩነት የላቸውም፡፡ ደርግ በአደባባይ እነርሱ ግን በሚስጥር ነው የሚያደርጉት፡፡ የትግራይ ህዝብ ብዙ መስዋዕትነት ከፍሏል፡፡ ንብረቱን፣ ሃብቱን፣ ልጆቹን መስዋዕት አድርጓልም ብለዋል፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 22/2012 ዘላለም ግዛው	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36245
77a9b89569ae2ff34789f992625b3164	58ef313e0057cd4a533b8cb12a1c09dc	መዘናጋት የከፋ ዋጋ እንዳያስከፍለን	በጃንሜዳ አትክልት ተራ ከጠዋቱ አራት ሰዓት ነበር የተገኘነው፤ በቅጥር ግቢው ውስጥ ስንገባ የሰው ጎርፍ ከላይ ከታች ይራወጣል። ሰውና መኪናው ሁሉም ቅጥ በሌለው እንቅስቃሴ ይተረማመሳል። ወደ ውሰጥ ለመግባት ሙከራ ሳደርግ ጭቃው የቀለጠ ቅቤ መስሎ መቆሚያ መርገጫ ጠፍቷል። በጭቃው ላይ የተዘረጉ አትክልትና ፍራፍሬዎች፤ነጋዴዎች፤ የእለት ጉርሳቸውን ለማግኘት የሚሯሯጡ ወዛደሮች፤ ሻጩ ገዥው ሁሉም በየራሱ ጉዳይ ጠደፍ ጠደፍ እያለ ይታያል።ይህ ሁሉ ትእይንት በሚታይበት የገበያ ስፍራ የአፍ መሸፈኛ ጭንብል ያላደረጉ፤ ያደረጉትም ቢሆኑ አገጫቸው ላይ አውረደው ይታያሉ። እጅ ለመታጠብ የሚያስችል ቦታ ይኖር ይሆን ብዬ ለመመልከት የተወሰነ ርቀት ወደገበያው መሃል ተጓዝኩኝ። አንድም የእጅ መታጠቢያ ቦታ ለመመልከት አልቻልኩም። ህብረተሰቡም እርስ በእርስ እየተገፋፋ ከመተላለፍ በስተቀር በወቅቱ የተከሰተውን የኮሮና ወረርሽኝ ለአፍታ እንኳን ያስታወሰው አይመስልም። ከህክምና ባለሙያዎች የሚሰጡ መመሪያዎች በዚህ ስፍራ አይተገበሩም።የኮሮና ቫይረስን ሰርጭት ለመከላከል ታስቦ ከፒየሳ ተነስተው ወደ ጃንሜዳ አትክልት ገበያ የሄዱት ነጋዴዎች ዛሬም እንደትናንቱ በጥንቃቄ ዙሪያ ለውጥ አለመኖሩን ይናገራሉ። ከነጋዴዎቹ መካከል የፊት መሸፈኛ ጭንብላቸውን በአግባቡ ከመልበሳቸውም በተጨማሪ እጃቸውን በተገቢው ሁኔታ በእጅ ማፅጃ ሲያፀዱ ያገኘኋቸው አቶ ኡመር እድሪስ “ለራሴና እኔን ለሚጠብቁኝ ቤተሰቦቼ ስል እራሴን በአግባቡ እየጠበኩኝ ነው” ብለዋል።እንደ አቶ ኡመር ገለፃ፤ አሁን ያለው የአትክልት መሸጫ ስፈራ ቀደም ብሎ ለዚሁ አገልግሎት ባለመዘጋጀቱ ዝናብ ጠብ ባለ ቁጥር እየጨቀየ ለእንቅስቃሴ የማይመች ሆኗል። ከዚህም በሻገር ለሽያጭ ምቹ ባልሆነ ቦታ ጭቃና ቆሻሻ ላይ የሚሸጥ አትክልት ጤናው ስለመጠበቁ ምንም ዋስትና እንደማይኖረው አስረድተዋል። ህብረተሰቡም የእለት ጉርሱን ከማግኘት ባለፈ ስለጤናው ብዙም እንደማይጨነቅ የተናገሩት አቶ ኡመር፤ “እስካሁን ካጣናችው ሰዎች በላይ በርካቶችን አጥተን የበለጠ ዋጋ ከመክፈላችን በፊት የሚመለከተው አካል አንድ ነገር ቢያደርግ ይሻላል” ብለዋል።ሌላዋ በአትክልት ችርቻሮ ንግድ ላይ የተሰማሩት ወይዘሮ ዘውዴ ሺሰማ እንደሚሉት፤ ሰው ሆኖ በሽታን ምርጫው ሊያደርግ የሚችል ባይኖርም ረሃብ ቀን አይሰጥምና የዛሬን በልቶ ለማደር ወደስራ ወጥተዋል ። ልጆቻቸውን ለማሳደግ ረዳት እንደሌላቸው ተናግረው የአፍ መሸፈኛ ጭንብል በመጠቀም እጃቸው ላይ ጓንት በማጥለቅ እራሳቸውን ከበሽታ ለመከላከል ጥረት እንደሚያደርጉ አስረድተዋል። “ይህ ሁሉ ቢደረግም” ይላሉ ወይዘሮ ዘውዴ፤ በየእለቱ በሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎች ገብተው በሚወጡበት የገበያ ስፍራ መዋል በራሱ ከፍተኛ የጤና ስጋት ነው።በሸክም ስራ የሚተዳደረው ወጣት አያሌው ቢያዝን ከአፍንጫው በታች ያደረገውን የአፍ መሸፈኛ ጭንብል በጭቃ በተለወሰ እጁ እያስተካከለ ከረሃብ ሰርቶ ማደር የተሻለ በመሆኑ ለኮሮና ወረርሽኝ የተጋለጠ ቦታ ቢሆንም እንኳን የአለት ጉርሱን ለማግኘት እንደሚሰራ ተናግሯል። ወዛደር የሚፈልጉ ሸማቾች እንዳያመልጡት ከመሯሯጥ በስተቀር ከሰው መጠጋጋት ስለሚያመጣበት ቸግር ፈፅሞ የረሳው ወጣቱ የእለት ጉርሱን ለማግኘት ያለጥንቃቄ ሲሮጥ ህይወቱን ሊያሳጣው ስለሚችለውን ኮቪድ 19 ዘንግቷል።ወይዘሪት ትእግስት አለሙ ደግሞ በአትክልት ተራ ከሚገኙ ነጋዴዎች እቁብ በመሰብሰብና በሌሎች ተባራሪ ስራዎች የምትተዳደር ወጣት ናት። ኮሮና መጣ ሲባል ከነበረበት ጊዜ የነበረው የሰዎች ጥንቃቄ የተያዘው ሰው በዛ ሲባል ይበልጥ ተጠናክሮ መቀጠል ሲገባው መዘናጋቱን ትናገራለች።የህብረተሰቡ በዚህ ልክ መዘናጋቱ በርካታ የሰው ህይወት ሊያስከፍል እንደሚችል ስጋት እንዳላት ትናገራለች። እኔም በበኩሌ የህብረተሰቡ መዘናጋትም ሆነ የገበያ ቦታው አለመመቸት ለበሽታው ተጋላጭ የሆኑ ሰዎችን ሊያበረክት እንደሚችል ታዝቤያለሁ። የጤና ባለሙያዎቹስ ምን ይላሉ ስል ወደ ኤካ ኮተቤ የኮቪድ ህከምና ማእከል ሀሎ ብያለሁ።በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ጤና ሳይንስ ኮሌጅ ረዳት ፕሮፌሰርና የውስጥ ደዌ፤ የሳንባና የፅኑ ህመም ሀኪም ዶክተር ዳዊት ከበደ፤ ከሦስት ወራት በፊት በኤካ ኮተቤ የኮቪድ ህክምና ማእከል ተመድበው መስራት መጀመራቸውን ተናግረው እሳቸው ህክምና መስጠት የጀመሩ ጊዜ በላይ አሁን በበሽታው የተጠቃ ሰው በበዛበት ሰዓት ያለው የህብረተሰቡ መዘናጋት ግራ እያጋባቸው እንደሆነ አስረድተዋል።ኮቪድ 19 በራሱ ህክምና የለውም። የሚሰጠው ህክምና ምልክቶችን የማከምና ህመም የመቀነስ ሰራ ብቻ ነው የሚሰራው የሚሉት ዶክተሩ፤ በበሽታው ተጠቅቶ ወደር ከማይገኝለት ስቃይ ጋር ከመታገል ቅድመ ጥንቃቄ ላይ አተኩሮ መስራት አማራጭ እንደማይኖረው አስጠንቅቀዋል።̋በወረት የጥንቃቄ ሥራ እየተሰራ ከእለት ከእለት ኑሯችን ጋር አብሮ የተቆራኘውን በሽታ ለመከላከል የማይቻል ነው።” ያሉት ዶክተር ዳዊት፤ ህብረተሰቡ በሌሎች ሀገራት የተመለከትነውን አሰቃቂ የሟቾች ቁጥር ላለመድገም በተቻለው መጠን እጁን ቶሎ ቶሎ በመታጠብ፤ የፊት ጭንብል በማድረግና ርቀቱን በመጠበቅ በሽታው ከሚያመጣበት ጉዳት መከላከል ይችላል።በተለይ ወጣቱ የአውሮፓ ሻንፒዮንስ ሊግ ለመመልከት በሚል ሰበብ በዲኤስ ቲቪ መመልከቻ ቤቶች ውስጥ መታጨቅ መጀመሩን አመልክተው፤ ከቻለ ባይሄድ ካልቻለ ደግሞ አፉን መሸፈን እንደሚገባው ተናግረዋል። ወጣቱ በተቻለው መጠን ተጓዳኝ በሽታዎች ያሉባቸውን ሰዎች መጠበቅ እንደሚገባው አስረድተዋል።“የህብረተሰቡ መዘናጋት በቁጥሩ አነስተኛ በሆነው የህክምና ባለሙያ ላይ የሚፈጠረው ጫና ቀላል አይደለም፤” የሚሉት ዶክተሩ፤ ቀድሞ በኤካ ኮተቤ ብቻ የሚሰጠው ህክምና አሁን በጴጥሮስ፤ በጳውሎስና ሌሎች የግል ህክምና ተቋማት ላይ በከፍተኛ ርብርብ እየተሰጠ ነው። ይህ ሁሉ ቢሆንም እንኳን ፅኑ ህሙማንን ለማስተናገድ በጣም ከባድ መሆኑን ተናግረው ህመምተኞቹ የሚሰቃዩትን ሰቃይ በመመልከት በህክምና ባለሙያዎች ላይ ከሚከሰት የስነልቦና ጫና እንታደጋቸው ይላሉ።አዲስ ዘመን ሐምሌ 22/2012አስመረት ብስራት	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36251
ad36a5a68f0fc293018217bdc315fad9	9be317def1613749b73235a75ec174e7	የኢትዮጵያ እግር ኳስ ካንሰር ብሄር ተኮል “ስያሜ” ወይስ “እሳቤ”?	በኢትዮጵያ በተለይ እግር ኳሱ ስፖርት ለሰላም፣ለጤንነት የሚለው ዜማ ተገልብጦ ለጦርነት ከሆነ ሰንበት ብሏል። እግር ኳሱ ክፉኛ በሆነ መልኩ “ዘረኝነት” በሚባል ጊዜ አመጣሽ በሽታ ሽምድምድ ብሎ ከስታዲየም ውጪ ተኝቷል። የበሽታው ደረጃ በዚሁ ከቀጠለ እስከ ሞት ሊያደርሰው እንደሚችል በስፖርቱ አዋቂዎች በኩል በተደጋጋሚ የሚሰነዘር ምክረ ሃሳብ ሆኗል። በተለይ በ2011 ዓ.ም የውድድር ዓመት በእግር ኳስ ሜዳዎች ፈር የለቀቀ ስርዓት አልበኝነት፣ ግጭትና ሁከት በሰፊው ተንጸባርቋል። ከስፖርቱ አውድ ውጪ በሆነ መልኩ እግር ኳሱ ፖለቲካም ጭምር ሆኗል ታዝበናል። የስፖርቱ ባህሪ ባልሆነ መልኩም እነዚህ ተግባራት ስታዲየም ገብተው ተመልክተናል። ችግሩ ዓይን ባወጣ መልኩ የመፈጸሙ ሁኔታ እግር ኳሱን ከመዝናኛ አውዱ አውጥቶ የስጋት አውድማ አድርጎታል። በ2011 በዚህ ሂደት ውስጥ ያለፈው የኢትዮጵያ እግርኳስ የዓመቱ መርሐግብር ፍፃሜውን ቢያገኝም የችግሩ ዳፋ ወደ መጪው የውድድር ዓመት እንዳይሸጋገር ከወዲሁ የቤት ስራዎች በብሄራዊ ፌዴሬሽኑ በኩል እየተሰሩ መሆኑን ለማወቅ ተችሏል። ከ2012 ዓ.ም ስያሜያቸው ብሄር ተኮር የሆኑ የእግር ኳስ ክለቦች ስያሜያቸውን እንዲያስተካክሉ ይደረጋል ሲል ከሰሞኑ ፌዴሬሽኑ ያስተላለፈው ውሳኔ አንዱ ማሳያ ነው። ብሄራዊ ፌዴሬሽኑ እግር ኳሱ በተለየ መልኩ እየማቀቀ ካለው በሽታው እንዲፈወስ የሚያደርገው ጥረት የሚበረታታ ቢሆንም፤ ይህ አይነቱ ውሳኔ የተጠናና የሃገሪቱን ክለቦች ነባራዊ ሃቅን ያገናዘበ ስለመሆኑ ጥያቄን ያስነሳል። የብሄራዊ ፌዴሬሽኑ እንዲህ አይነት ውሳኔ ከማስተላለፍ ጀርባ «በኢትዮጵያ እግር ኳስ ውስጥ ቅኝቱን የቀየረው የስፖርታዊ ጨዋነት ችግር የክለቦች ስያሜ ብሄር ተኮር ከመሆናቸው ጋር ተያይዞ ነው» የሚል አቋም እንዳለው ያመላክታል። በእግር ኳሱ ዘረኝነት ብሄርተኝነት የሚንጸባረቅ መሆኑን የአደባባይ ሚስጥር ቢሆንም፤ በሊጉ ብሄር ተኮር ስያሜ የያዙ ክለቦችን ከሁለትና ሦስት ክለቦች ውጪ አሉ ብሎ ለማስቀመጥ የሚቸግር ነው። ወደ ደቡብ ስንሻገር ወላይታ ዲቻ፣ ሲዳማ ቡና ብሄር ተኮር ስያሜን የያዙ ክለቦች እንደሆኑ መጥቀስ ይቻላል። በፕሪሚየር ሊጉ እየተንጸባረቀ ላለው ችግር በሁለቱ ክለቦች ደጋፊ መካከል ፍጥጫውን በተለያዩ ጊዜያት ታዝበናል። ሆኖም ይህ በችግሩ ላይ እንደ እርሾ ሊታይ የሚችል እንጂ ዋነኛ ተደርጎ ለማቅረብ የሚያዳግት ነው። ፋሲል ከነማ ፣መቐለ ሰባ እንደርታ ፣ባህርዳር ከነማ ፣ሃዋሳ ከነማ ፣ድሬዳዋ ከነማ ፣ስሁል ሽረ ፣ደደቢት ፣ጅማ አባ ጅፋር …ሌሎች ያልተጠቀሱት ክለቦች የፕሪሚየር ሊጉ ተሳታፊ መሆናቸው ይታወቃል። ብሄር ተኮር ስያሜን የያዙት ክለቦች የትኞቹ እንደሆኑ ግልጽ ማድረግ የሚገባውና አሻሚ ሃቅ መሆኑን ከስፖርቱ ቤተሰብ በኩል የሚነሱ ሃሳቦች ናቸው። ብሄራዊ ፌዴሬሽኑ ከተጠቀሱት ክለቦች ውስጥ የትኞቹ ክለቦች ብሄር ተኮር ስያሜን እንዳልያዙ መናገር ይቻላል። የፌዴሬሽኑ ውሳኔ ቀጣይ ለሚመጡት ክለቦች? ወይስ አሁን ላሉት የሚለው ጉዳይ አሻሚ እንዲሆን ያደርጋል። ችግሩ የታየው ደግሞ ገና በሚመጡት ላይ ሳይሆን አሁን ባሉት እንደመሆኑ በምን አግባብ ይሆን ከሁለቱ ክለቦች ውጪ ያሉትን ክለቦች ብሄር ተኮር ስያሜን የያዙ መያዛቸውን መለየት የሚቻለው። እነዚህ ጉዳዮች ከብሄራዊ ፌዴሬሽኑ በኩል ማብራሪያን የሚፈልጉ ከመሆናቸው ባሻገር ፌዴሬሽኑ የችግሮቹን መሰረት በአግባቡ ተረድቷል ወደሚል እሳቤ አይወስዱም። ምክንያቱም በፕሪሚየር ሊግ የሚገኙ ክለቦች አብዛኛዎቹ ከተማ አቀፍና ተቋማዊ መሰረት ያደረጉ እንጂ ብሄርን መሰረት ያደረጉ አይደሉም። ብሄራዊ ፌዴሬሽኑ አካሄዱን ዘወር ብሎ መፈተሽ የሚገባው በከተማም ሆነ በተቋም ደረጃ የተደራጁት ክለቦች ደጋፊዎች የሚመነጩት ክልልን ፣ዘርን ፣ብሄርን ፣ማንነትን በለየ ሁኔታ መሆኑን ነው። ደጋፊዎች በክልላቸው እንዳለው ክለብ ብዛት አንድም ፣ሁለትም ፣ሦስትም ቡድንን በእኔነት ስሜት የመደገፍ ዝንባሌን አዳብረዋል። በደጋፊዎች በኩል መፋጠጦቹም ሆነ መቀራረቦቹ በክልል የተቧደኑ ነበሩ። የአንዱ ክለብ ደጋፊ ከሌላው ደጋፊ ሲጋጭና ሲቋሰል የነበረው ወቅታዊ የሃገሪቱን ፖለቲካ በተከተለ መልኩ እንደነበር ለመታዘብ ችለናል። ክለቦች ከቆሙበት ክልል አኳያ የሚሰነዘሩ ጥቃቶችና የሚፈጠሩ መፋጠጦች፤ በተቃራኒው ደግሞ የወንድማዊነት፣ የወገንተኝነት አዝማሚያዎች በዚህ መልክ የተቃኙ እንደነበረ የቅርብ ጊዜ ትዝታ ነበር። ለዚህም እንደማሳያ መጥቀስ ካስፈለገ ከሻምፒዮናው መቐለ ሰባ እንደርታ ፣ከስሁል ሽረ ፣ከደደቢት ብሎም ከወልዋሎ አዲግራት ዩኒቨርሲቲ ክለቦች እርስ በእርስ ሲገናኙ የሚስተዋለው የስታዲየም ድባብ የአንድነት ፣የወንድማማችነት አዝሎ ነው። በፋሲል ከነማ ፣ባህርዳር ከነማ ፣ወልዲያ ከነማ ደጋፊዎች መካከል ያለውን ስሜት በተመሳሳይ ስንቃኘው አብሮነት ፣ወንድማዊነቱ ጎልቶና ከፍ ብሎ ይስተዋላል። የስታዲየሙ ድባብም ሆነ የመዝሙሩ ሁናቴ ይቀየራል። ስፖርታዊ ጨዋነቱ ከፍ ብሎ ይስተዋላል። በዚህ መልክ በነበሩ ጨዋታዎች ላይ የስፖርታዊ ጨዋነት ችግሮቸ ከሞላ ጎደል እንጂ ብዙም የጎላ አልነበሩም። የእግር ኳሱን ድባብ የሚቀይረውና ጸብና ስርዓት አልበኝነቱ የሚጎላው የአንዱ ክልል ክብ ከሌላ ክልል ክለብ ጋር በሚደረጉ ጨዋታዎች ላይ ነው። በ2011 ዓ.ም የውድድር ዓመትን ዘወር ብለን በትግራይ ክልል እና በአማራ ክልል ክለቦች መካከል የነበረውን ሁኔታ ስንፈትሽ እውነታውን ያስረዳናል። ብሄራዊ ፌዴሬሽኑ የስፖርታዊ ጨዋነት ምንጩ የክለቦች ብሄር ተኮር ስያሜ ከመያዛቸው መሆኑን ጠቅሶ «ብሄር ተኮር የሆኑ የእግር ኳስ ክለቦች ከቀጣዩ ዓመት ጀምሮ ስያሜያቸውን እንዲያስተካክሉ ይደረጋል »የሚለው ውሳኔ ዳግም ሊፈተሽ እንደሚገባ ያመላታል። ለኢትዮጵያ እግር ኳስ ካንሰር የሆነው ብሄር ተኮር ስያሜ ሳይሆን ብሄር ተኮር እሳቤ መሆኑን ሊሰመርበት ይገባል።ብሄር ተኮር ስያሜን የያዙ ክለቦች ያውም በሌሉበት ስያሜው ተቀይሮ አመለካከት ሳይቀየር ለውጥ ወዴት ይገኝ ይሆን ? ብሄራዊ ፌዴሬሽኑ መሬት ያለውን እውነት ተቀብሎ አመለካከት ላይ መስራቱ አንዱና ዋነኛው መፍትሄ ሊሆን ይገባል። ሌላው በዘረኝነት በሽታ በሲቃ ውስጥ የሚገኘውን እግር ኳስ መድህን ለማግኘት በተለያዩ መድረኮች ሲነሱ የነበሩ የመፍትሄ ሃሳቦችን ዘወር ብሎ መመልከቱም መዘንጋት የለበትም። የኢትዮጵያ ስፖርት እንቅስቃሴ ውስጥ የዘር ልዩነት እንዲጠፋ የኦሊምፒክና የዓለም አቀፍ የስፖርት ማኅበራት ደንብና መመሪያዎች እንዲከበሩ ማድረግ አንዱና ዋነኛው መፍትሄ ነው። የብሄራዊ ፌዴሬሽኑ የዲሲፕሊን ህግ ዳግም መቃኘት ሌላው መፍትሄ ይሆናል። በእግር ኳሱ የሚስተዋለው የስፖርታዊ ጨዋነቱ ችግር ቀደም ሲል ከነበረው ፍጹም የተለየ ነው። በመሆኑም ኢትዮጵያ እግር ኳስ ወቅታዊና ነባራዊ እውነት መሰረት አድርጎ ማዘጋጀት ያስፈልጋል። የሕግ የበላይነት እንዲከበር የመንግሥት ቁርጠኝነትና ውሳኔ እንዲኖር ማድረግ ተያይዞ የሚነሳ መፍትሄ ነው፡፡ አዲስ ዘመን ሀምሌ 8/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14172
a4b7533fcb07dfd6e83316a63d98b750	e1b7442d800b9ee7d781bdfcb6823f6e	ከሄልሲንኪ እስከ ዶሃ	ከባድ በሆነውና ታላቅ ጽናትን በሚጠይቀው የአትሌቲክስ ዘርፍ ማራቶን ዓለም አቀፍ ተሳትፎዋን የጀመረችው ኢትዮጵያ፤ በበርካታ ገድሎች የአትሌቲክስ ታሪኳን አድምቃለች። ከኦሊምፒክ ቀጥሎ ታላቅ ስፍራ ባለው የዓለም አትሌቲክስ ሻምፒዮናም የመጀመሪያውን ሜዳሊያ ያስመዘገበችው በማራቶን ነው። ሃገሪቷ ካስመዘገበቻቸው 77 ሜዳሊያዎች መካከልም 10 የሚሆኑት በማራቶን የተገኙ ሲሆን፤ ከእነዚህም መካከል ሁለቱ ወርቅ ሲሆኑ፤ አራት ብር እና አራት ነሃስ ናቸው። የኢትዮጵያ ተሳትፎ መነሻውን እአአ በ1983 በፊንላንዷ ሄልሲንኪ ካደረገው የዓለም ሻምፒዮና ሲጀመር በማራቶን የብር ሜዳሊያ ነው ሰንጠረዡ የተሟሸው። በወቅቱ ኢትዮጵያዊው አትሌት ከበደ ባልቻ በአውስትራሊያዊው ሮበርት ዴ ካስቴሌ ቢቀደምም ጀርመናዊውን ዋልዴማር ሴርፒኒስኪን በማስከተል የብር ሜዳሊያ ተሸላሚ በመሆን ነበር ውድድሩን ያጠናቀቀው። ይህ ሜዳሊያም ኢትዮጵያን በሻምፒዮናው በብቸኝነት ያስጠራ ሆኖ ነው የተጠናቀቀው። ከዚያ በኋላ በተካሄዱት ዓለም ሻምፒዮናዎች በዚህ ርቀት ተሳትፎ እንጂ ውጤት ሳታስመዘግብ ነበር የቆየችው። ድሉ ወደ ኢትዮጵያዊያን አትሌቶች እስከተመለሰበት እአአ 2001 የኤድመንተን ሻምፒዮና ድረስም ለረጅም ጊዜ ተቋርጦ ቆይቷል። ኤድመንተን ላይ የ23 ዓመቱ ወጣት አትሌት ገዛኸኝ አበራ ባልተጠበቀ መልኩ ሌሎቹን አስከትሎ በመግባት ለመጀመሪያ ጊዜ የወርቅ ሜዳሊያውን ለሃገሩ ማስመዝገብም ችሏል። በወቅቱ የአትሌት ገዛኸኝ አበራ የማራቶን እና የአትሌት ደራርቱ ቱሉ የ10ሺ ሜትር የወርቅ ሜዳሊያዎች ከሌሎቹ ጋር ተደምረው ኢትዮጵያን ከአፍሪካ ሁለተኛ ከዓለም ደግሞ ስድስተኛ ደረጃን እንድትይዝ አድርገዋት ነበር። ገዛኸኝ በዚህ ውድድር የወንዶች ተሳትፎ እስካሁንም ያልተደገመ ድል ሲያስመዘግብ፤ በዓለም ሻምፒዮና ታሪክ ከገዛኸኝ ባነሰ እድሜ ማራቶንን ያሸነፈ አትሌት ባለመታየቱ ባለ ድርብ ክብር አትሌት ያደርገዋል። እአአ በ2009 በበርሊን በተካሄደው ሻምፒዮና የበላይነቱ በኬንያዊያን አትሌቶች ቢያዝም ኢትዮጵያዊው አትሌት ጸጋዬ ከበደ ግን የነሃስ ሜዳሊያውን በማጥለቅ ለሃገሩ የርቀቱን ሦስተኛ ሜዳሊያ አጥልቋል። ይህ ሻምፒዮና ኢትዮጵያ በማራቶን ሁለት ሜዳሊያ ያገኘችበት ሲሆን፤ በሻምፒዮናው ተሳትፎ ሴቶች የሜዳሊያ ሰንጠረዡን የተቀላቀሉበት የመጀመሪያው ዓለም ሻምፒዮናም ነው። በውድድሩ የቻይናና የጃፓን አትሌቶችን ተከትላ በመግባት የነሃስ ሜዳሊያውን ያጠለቀችው አትሌትም አሰለፈች መርጊያ ናት። በቀጣዩ የዴጉ የአትሌቲክስ ዓለም ሻምፒዮና ላይም ሌላኛው አትሌት ፈይሳ ሌሊሳ በማራቶን የሜዳሊያ ሰንጠረዡን መቀላቀል ችሏል። አትሌቱ ሁለቱን ኬንያዊያን አትሌቶች ተከትሎ በመግባቱም ነበር የነሃስ ሜዳሊያ ባለቤት የሆነው። በ13ኛው የሞስኮ ዓለም ሻምፒዮና አትሌት ሌሊሳ ዴሲሳ እና ታደሰ ቶላ ዩጋንዳዊውን አትሌት ተከትለው የብርና የነሃስ ሜዳሊያዎችን አስመዝግበዋል። በሴቶች የታየው ውጤታማነት ግን ለሁለት ሻምፒዮናዎች ሳይደገም ነበር የቆየው። በቤጂንጉ ሻምፒዮና አትሌት የማነ ጸጋዬ ሁለተኛ ደረጃን በመያዝ የብር ሜዳሊያውን ሲያገኝ፤ በሴቶች በኩል ሁለተኛው ሜዳሊያ የወርቅ ሆኖ ሊመዘገብ ችሏል። የጎዳና ላይ ሯጭ አትሌት ማሬ ዲባባ በሻምፒዮናው የኬንያ እና ባህሬን አትሌቶችን በማስከተልም ነው አሸናፊ ልትሆን የቻለችው። ከሁለት ዓመታት በፊት በለንደን በተካሄደው የዓለም ሻምፒዮናም በአትሌት ታምራት ቶላ የብር ሜዳሊያ ተመዝግቧል። ኢትዮጵያ በማራቶን ካስመዘገበቻቸው 10 ሜዳሊያዎች መካከል ስምንቱ ሜዳሊያዎች በወንዶች የተመዘገቡ ናቸው። በዓለም ዓቀፍ ደረጃም ባስመዘገቧቸው ሜዳሊያዎች 4ኛ ደረጃ ላይ ሊቀመጡ ችለዋል። ከሦስት ወራት በኋላ በኳታሯ ዶሃ አስተናጋጅነት ትልቁ የአትሌቲክስ ውድድር የዓለም አትሌቲክስ ሻምፒዮና ለ17ኛ ጊዜ ይካሄዳል። በዚህ ሻምፒዮና ላይም ኢትዮጵያን አትሌቶች እንደተለመደው በርቀቱ የሚሳተፉ ሲሆን፤ ቡድኑን የሚወክሉት አትሌቶችም ታውቀዋል። በሻምፒዮናው ላይ በርካታ ሃገራትን ጨምሮ ማህበሩን የወከሉት የስደተኞችና በተለያዩ ምክንያቶች ለሃገራቸው የማይሮጡ በሺዎች የሚቆጠሩ አትሌቶችም ተሳታፊዎች ይሆናሉ። የኢትዮጵያ አትሌቲክስ ፌዴሬሽንም በሁለቱም ጾታዎች የማራቶን ቡድኑን ከእነ ተጠባባቂዎቻቸው አስታውቋል። ምርጫውም አትሌቶቹ ባስመዘገቡት የተሻለ ሰዓት እንዲሁም በዓለም አትሌቲክስ ፌዴሬሽኖች ማህበር ዋና ዋና ውድድሮችና የወርቅ ደረጃ በተሰጣቸው ማራቶኖች ተሳትፏቸው የተመረጡ ናቸው። በውድድሮቹ ላይ እአአ ከሴፕቴምበር 2018- ኤፕሪል 2019 ድረስ ተወዳድረው ያስመዘገቡት የተሻለ ሰዓትም በሻምፒዮናው ሃገራቸውን እንዲወክሉ ያደርጋቸዋል። በወንዶች በኩል ስድስት አትሌቶች ቡድኑን ሲቀላቀሉ፤ በቅርቡ በተካሄደው የለንደን ማራቶን ተሳትፎው የኢትዮጵያን ክብረወሰን የሰበረው እና በዓለም ሦስተኛውን ፈጣን ሰዓት ያስመዘገበው አትሌት ሞስነት ገረመው በቅድሚያ የተመረጠ አትሌት ሊሆን ችሏል። ሞስነት ቀዳሚ ለመባል የቻለው ደግሞ ባስመዘገበው 2 ሰዓት ከ02 ደቂቃ ከ55 ሰከንድ የሆነ ምርጥ ሰዓት ነው። ባለፈው ዓመት በቺካጎ ማራቶን ሁለተኛ ደረጃን በመያዝ ያጠናቀቀው ሞስነት፤ እአአ በ2015ቱ የቤጂንግ ዓለም ሻምፒዮና 10ሺ ሜትር ሃገሩን እንደወከለ የሚታወስ ነው። በለንደኑ ማራቶን ከሞስነት ጋር በአንድ ደቂቃ ልዩነት የግሉን ፈጣን ሰዓት ማስመዘግብ የቻለው አትሌት ሙሌ ዋሲሁን ለቡድኑ በሁለተኛነት ተመርጧል። አትሌቱ ያለው ሰዓት 2 ሰዓት ከ03 ደቂቃ ከ16 ሰከንድ ሲሆን፤ እአአ በ2016 የካርዲፍ ግማሽ ማራቶን ሻምፒዮና፤ ስምንተኛ ደረጃን በመያዝ ነበር ያጠናቀቀው። ሌላኛው አትሌት ሌሊሳ ዴሲሳም ባስመዘገበው ሰዓት ቡድኑን የተቀላቀለ ሦስተኛው አትሌት ነው። እአአ በ2013ቱ የሞስኮ ዓለም ሻምፒዮና የብር ሜዳሊያ ለሃገሩ ያስመዘገበው አትሌቱ፤ ባለፈው ዓመት በተካሄደው የኒውዮርክ ማራቶን የገባበት 2 ሰዓት ከ05 ደቂቃ ከ59 ሰከንድ የሆነ ሰዓት ተመራጭ አድርጎታል። በማራቶን ዝነኛ ከሆኑ የዓለም አትሌቶች መካከል ተጠቃሽ የሆነው ሌሊሳ፤ ከኒውዮርክ ጎዳናዎች ባሻገር በቦስተን ማራቶንም ተደጋጋሚ ድሎችን አጣጥሟል። ዘንድሮ ባደረገው አራተኛ ተሳትፎውም ሁለተኛ ደረጃን በመያዝ ነበር ያጠናቀቀው አትሌቱ። በሴቶች በኩልም በተመሳሳይ ሦስት አትሌቶች የተመረጡ ሲሆን፤ አትሌት ሩቲ አጋ ባላት ሰዓት ቡድኑን ትመራለች። አትሌቷ ቀዳሚ ምርጫ ልትሆን የቻለችው ባለፈው ዓመት በተካሄደውና የወርቅ ደረጃ ባለው የበርሊን ማራቶን ባስመዘገበችው 2 ሰዓት ከ18ደቂቃ ከ34 ሰከንድ የሆነ ምርጥ ሰዓቷ ነው። አትሌቷ ከወራት በፊት በተካሄደው የቶኪዮ ማራቶን 2:20:40 በሆነ ሰዓት አሸናፊ ነበረች። በዚህ ዓመቱ የዱባይ ማራቶን 2 ሰዓት 17ደቂቃ ከ41 ሰከንድ የገባችው አትሌት ወርቅነሽ ደገፉም በቡድኑ የተካተተች ሁለተኛዋ አትሌት ናት። በማራቶን ውድድሮች የተሻለ ውጤት ያላት አትሌቷ፤ ከዱባይ በኋላ በተካሄደው የቦስተን ማራቶን አሸንፋለች። በባለፈው ዓመቱ የዱባይ ማራቶን 2 ሰዓት ከ19ደቂቃ ከ17ሰከንድ ያስመዘገበችው ሌላኛዋ አትሌት ሮዛ ደረጀም በሻምፒዮናው ሃገሯን እንደምትወክል አረጋግጣለች። በወንዶች በኩል በተጠባባቂነት ሦስት አትሌቶች የተያዙ ሲሆን፤ በቅርቡ በለንደኑ ማራቶን ተሳታፊ የነበረው ሹራ ኪጣታ ባለው ሰዓት ቀዳሚው ተጠባባቂ ሆኗል። ሹራ በዚህ ማራቶን 2ሰዓት ከ05ደቂቃ ከ01ሰከንድ የሆነ ሰዓት አስመዝግቧል። በተመሳሳይ በዚህ ዓመት በተካሄደው የቶኪዮ ማራቶን ተሳትፎው 2ሰዓት ከ04 ደቂቃ ከ48ሰከንድ በመግባት ያሸነፈው አትሌት ብርሃኑ ለገሰ ሁለተኛው ተጠባባቂ ነው። ባለፈው ዓመት የዱባይ ማራቶንን 2ሰዓት ከ04ደቂቃ ከ06 ሰከንድ የሮጠውና በለንደኑ የዓለም ሻምፒዮና በማራቶን ብቸኛውን ሜዳሊያ ያስመዘገበው አትሌት ታምራት ቶላም በተጠባባቂነት ከተያዙ አትሌቶች መካከል ይገኛል። በቶኪዮ ማራቶን በሰከንዶች ተበላልጠው ውድድራቸውን የፈጸሙት አትሌት ሹሬ ደምሴ እና ሄለን ቶላ ደግሞ በሴቶች በኩል በተጠባባቂነት የተያዙ አትሌቶች ናቸው። ከሄልሲንኪ የጀመረው የኢትዮጵያ የማራቶን ድል እስከ ዶሃ እንዲዘልቅም ዝግጅቱ ከወዲሁ ተጀምሯል። በውድድሩ ህግ መሰረት ለሻምፒዮናው የተመረጠ አትሌት ለሦስት ወራት የማገገሚያ ጊዜ የግድ ያስፈልገዋል። በዚህም መሰረት አሁን አትሌቶቹ ከውድድር ርቀው በአሰልጣኞቻቸው ልምምድ በማድረግ ላይ ይገኛሉ። በመጪው ሐምሌ ወር በሻምፒዮናው ተሳታፊ የሚሆኑ አትሌቶችን ለመምረጥ በኔዘርላንድ ሄንግሎ ከሚካሄደው የሟሟያ ውድድር በኋላም ብሄራዊ ቡድኑ ወደ ካምፕ ገብቶ ልምምዱን እንደሚጀምር የኢትዮጵያ አትሌቲክስ ፌዴሬሽን መረጃ ያመላክታል።አዲስ ዘመን ሀምሌ 8/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14170
d2b5730b7ee1742564fa38eaf75afdc9	1235e334b4a67360d6c3c5da642d8a65	የኦሊምፒዝምን መርህለሳምንት ሳይሆን ለዓመት ማከበር ይገባል	አዲስ አበባ፡- ወንድማማችነት፣ አብሮነት፣ ፍቅር ሰላምና ክብር የሚሰብከውን የኦሊምፒዝም መርህን ለሳምንት ሳይሆን ለዓመት ማከበር እንደሚገባ የባህልና ቱሪዝም ሚኒስትሯ ዶክተር ሂሩት ካሳው አስታወቁ። በአዲስ አበባ ከተማ ለአንድ ሳምንት በተለያዩ ዝግጅቶች ሲካሄድ የቆየው ዓመታዊው የኦሊምፒክ ሳምንት ከትናንት በስቲያ በካፒታል ሆቴል በተካሄደው የማጠቃለያ ውይይት ፍፃሜውን አግኝቷል። የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ኮሚቴ፣ ከአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ስፖርት ኮሚሽን ጋር በመተባበር የተዘጋጀው የኦሊምፒክ ሳምንት «ኦሊምፒዝም ለሰው ልጆች ክብር፣ ሰላምና አንድነት» በሚል መሪ ቃል ከሰኔ 30 ጀምሮ ሲከበር ቆይቷል። በማጠቃለያ መድረኩ ላይ የባህልና ቱሪዝም ሚኒስትሯ ዶክተር ሂሩት ካሳው፤ «ወንድማማችነትን፣ አብሮነት፣ ፍቅር፣ ሰላምና ክብርን የሚሰብከው የኦሊምፒክ ሳምንት በተለይ በአሁኑ ወቅት ለኢትዮጵያ ሕዝቦች በመድኃኒትነት ለአንድ ሳምንት ሳይሆን ለዓመት መታዝዝ አለበት» ብለዋል። መድረኩ የኦሊምፒዝምን መርህ ይበልጥ ለማስረፅ የአስተሳሰብና እና የባህሪ ለውጥ ለማምጣት ወሳኝ መሆኑን አስገንዝበዋል። የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ኮሚቴ ፕሬዚዳንት ዶክተር አሸብር ወልደጊዮርጊስ በበኩላቸው፤ የኦሊምፒዝም ፅንሰ ሃሳብ ከሁሉም ዘንድ እንዲሰርፅ የሚመለከታቸው አካላት ይበልጥ መስራት እንዳለባቸው አስታውቀዋል። የዘንድሮው የኦሊምፒክ ሳምንት በሀገሪቱ በሁሉም ክልሎችና ከተማ አስተዳደሮች በተለያዩ ስድስት ሁነቶች ማለትም በእግር ኳስ፣ አትሌቲክስ፣ሲምፖዚየም፣ኮንሰርት፣ችግኝ ተከላና በኦሊምፒክ አባልነት ምዝገባ መከበሩን አብራርተዋል። የአዲስ አበባ ስፖርት ኮሚሽን ኮሚሽነር አቶ ዮናስ አረጋይ በበኩላቸው፤ የመቻቻልና አብሮ የመኖር የብዝሃነት ተምሳሌት የሆነችው አዲስ አበባ የኦሊምፒክን መርህ ለማስተላለፍ ጥሩ ማሳያ መሆኗን ጠቁመው፤ በመዲናዋ የተካሄደው የኦሎምፒክ ሳምንትም የታለመለትን ዓላማ በማሳካት ረገድ ስኬታማ እንደነበር አስታውቀዋል። በዚህ ፕሮግራም ሚኒስትሮች፣ አንጋፋ አትሌቶች፣ የተለያዩ ሀገራት ዲፕሎማቶችና አምባሳደሮች፣ የተለያዩ ከፍተኛ የመንግሥት የሥራ ኃላፊዎችና ሠራተኞች፣ ጥሪ የተደረገላቸው እንግዶች ተገኝተዋል፡፡ በሥነሥርዓቱ ላይ ከኦሊምፒክ ፅንሰ ሃሳብ ጋር የተገናኙ ጽሑፎች ለታዳሚ የቀረቡ ሲሆን፤ ለመርሃ ግብሩ ስኬታማነት የተሻለ ተግባር ለፈፀሙ አካላትም የምስጋና ሽልማት ተበርክቶላቸዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 9/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14235
719711be17b399ae46c601553030a0c0	a66772bf71275c42b55e3694a7a4bf13	የፓራ አትሌቲክስ ቻምፒዮና ዛሬ ይጠናቀቃል	የኢትዮጵያ ፓራሊምፒክ ኮሚቴ ከሐምሌ 8 ቀን/2011 ዓ.ም ጀምሮ ሲያካሂድ የቆየው አገር አቀፍ የፓራ አትሌቲክስ ቻምፒዮና ዛሬ ይጠናቀቃል። በቻምፒዮናው በመላ አፍሪካ ጨዋታና በኦሊምፒክ ፓራ አትሌቲክስ ውድድሮች ኢትዮጵያን የሚወክሉ የብሔራዊ ቡድን አትሌቶች እንደሚመረጡ ታውቋል። በቻምፒዮናው አማራ፣ ኦሮሚያና ደቡብ ክልሎች ተሳታፊ ሲሆኑ አዲስ አበባና ድሬዳዋ ከተማ አስተዳደሮችም ተካፋይ ሆነዋል። የኢትዮጵያ ወጣቶች ስፖርት አካዳሚና ጥሩነሽ ዲባባ አካዳሚም ተወዳዳሪ ሆነዋል። ቻምፒዮናው ከተጀመረበት ቀን አንስቶ በተለያዩ ፉክክሮች የፍፃሜ ውድድሮችን እያስተናገደ ይገኛል። ከእነዚህም መካከል ሙሉ በሙሉ አይነስውራን በሆኑ ወንዶች መካከል የተካሄደው የመቶ ሜትር የሩጫ ውድድር አንዱ ነው። በዚህ ውድድር ታደሰ በቀለ 00፡11፡40 በሆነ ሰዓት በመግባት ከኦሮሚያ ክልል አሸናፊ ሆኗል። በተመሳሳይ ከኦሮሚያ ክልል መሐመድ ከድር 00፡11፡74 ሰዓት በማጠናቀቅ ሁለተኛ ሆኗል። እዮብ ሌንዳሞ ከደቡብ ክልል 00፡12፡16 በመግባት ሦስተኛ ሆኖ ውድድሩን ፈፅሟል። ሙሉ በሙሉ አይነስውራን ባልሆኑ ሴቶች መካከል የተካሄደው የመቶ ሜትር የሩጫ ውድድር ሞሚና አቡ ከኦሮሚያ ክልል 00፡13፡34 በሆነ ሰዓት ቀዳሚ ሆና ስታጠናቅቅ አበቡ ሞስየ ከአማራ ክልል 00፡ 14፡23 በሆነ ሰዓት ሁለተኛ ሆና አጠናቃለች። ያምሮት ካሳ 00፡14፡ 90 በመግባት ከአማራ ክልል ሦስተኛ ሆና ፈፅማለች። የእጅ ጉዳት ባለባቸው ሴቶች መካከል በተካሄደው የመቶ ሜትር የሩጫ ውድድር 00፡13፡54 በመግባት ጥሩነሽ ደሳለኝ ከአማራ ክልል ቀዳሚ መሆን ችላለች። ሳባ ተራማጅ ከደቡብ ክልል 00፡14፡02 በሆነ ሰዓት ሁለተኛ ሆና ስትፈፅም በተመሳሳይ ከደቡብ ክልል መሰረት ዮሐንስ 00፡14፡36 ገብታ በሦስተኛነት ውድድሩን ጨርሳለች። በወንዶች መካከል በተካሄደው ተመሳሳይ ውድድር ኤከር መቻል ከደቡብ ክልል በ00፡11፡29 ሰዓት አሸናፊ ሆኗል። ሮባ ደበሌ ከኢትዮጵያ ወጣቶች ስፖርት አካዳሚ 00፡11፡ 52 በመግባት ሁለተኛ ሲሆን ቤዛ አለሙ ከአማራ ክልል 00፡11፡ 80 አስመዝግቦ በሦስተኛነት ጨርሷል። በወንድ ዊልቸር ተጠቃሚ 1ሺ500 ሜትር ውድድር ደምስ አበረ ከአዲስ አበባ 1ኛ ፣ ዮሴፍ ዓለሙ ከኦሮሚያ 2ኛ እንዲሁም ታከለ ፈለገህይወት ከአማራ 3ኛ በመሆን ጨርሰዋል። ቻምፒዮናው ዛሬ ሲጠናቀቅ በስምንት መቶ ሜትር በሁሉም የጉዳት ዓይነቶች ውድድሮች የሚከናወኑ ይሆናል። ከዚህ በተጨማሪ በርዝመት ዝላይ ሙሉ በሙሉ አይነስውራንና ጭላንጭል አይነስውራን እንዲሁም በእጅ ጉዳተኞች መካከል እንደሚካሄድ ይጠበቃል። የኢትዮጵያ ፓራሊምፒክ ኮሚቴ የውድድር ክፍል ኃላፊ አቶ ዮናስ ገብረማርያም በውድድሩ ወቅት ለአዲስ ዘመን እንደገለፁት፣ የኢትዮጵያ ፓራሊምፒክ ስፖርት ውጤታማ ቢሆንም ካለው አካል ጉዳተኛ ቁጥር አኳያ በቂ አይደለም። ለዚህም ብዙ ምክንያቶችን ያስቀመጡ ሲሆን፣ በዋናነት የውድድሮች ማነስ፣ወጥ የሆነ የሥልጠና ሥርዓት አለመኖር፣የማዘውተሪያ ስፍራና ቁሳቁሶች አለመሟላት ስፖርቱን እንዳያድግ አድርገውታል። ያም ሆኖ ባለፉት ሁለት የመላ አፍሪካ ጨዋታዎች በተለያየ ጊዜ አራት የነሐስ ሜዳሊያና አልጄርስ ላይ ሁለት ብርና ሁለት የነሐስ ሜዳሊያ ተመዝግቧል። ከነችግሮቻቸውም ቢሆን የፓራሊምፒክ አትሌቶች ውጤታማ እንደሆኑ የሚናገሩት አቶ ዮናስ፤ ከዚህ በላይ ውጤታማ መሆን እየተቻለ በውድድርና በቁሳቁሶች እጥረት በሚፈለገው ደረጃ ውጤታማ መሆን እንዳልተቻለ አብራርተዋል። የውድድሩን ዓላማ አስመልክተው የኢትዮጵያ ፓራሊምፒክ ኮሚቴ ጽሕፈት ቤት ኃላፊ አቶ ካሳሁን ስጦታው እንደገለፁት፤ የፓራሊምክ ስፖርት በርካታ ስፖርቶችን ያቀፈ መሆኑ እና ከእነዚህ ውስጥ አንዱ ፓራ አትሌቲክስ መሆኑን ጠቁመው፣ በፓራ አትሌቲክስ ኢትዮጵያ በአህጉር እና በዓለም አቀፍ የውድድር መድረኮች ውጤታማ እየሆነች መምጣቷን ተናግረዋል። በመሆኑም የዚህ ውድድር ዓላማ በቀጣይ በሚካሄዱ የፓራሊምፒክ መላ አፍሪካ ጨዋታ፣ የዓለም ቻምፒዮና እና የቶኪዮ ፓራሊምፒክ ለመሳተፍ የማጣሪያ ውድድሮች ስለሚካሄዱ ኢትዮጵያን የሚወክሉ የመጀመሪያ ዙር ዕጩ የብሔራዊ ቡድን ለመምረጥ ታስቦ እንደተዘጋጀ አብራርተዋል። የብሔራዊ ቡድን ምርጫው በዚህ የሚያበቃ ሳይሆን በቀጣይ በሚካሄዱ የተለያዩ ውድድሮች ጥሩ ብቃት ያላቸው አትሌቶች እንደሚመረጡም አክለዋል ። ቦጋለ አበበ	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14367
5a297740d87afec9625edb22ecd50b75	3172a2481a3080a9831dc56c58b9f726	የሞተር ስፖርት ከየት ወዴት?	«ሞተር ስፖርት» ዓለም አቀፍ መጠሪያ ነው። በሞተር ታግዘው የሚሰሩ ተሽከርካሪዎችን በስፖርት ውድድር መሳተፋቸውን ተከትሎ የወጣለት ስም ነው። አራት እና ከዚያ በላይ ጎማ ያላቸው ተሽከርካሪዎችን በውድድር በማሳተፍ በበላይነት የሚመራው ዓለም አቀፉ የአውቶሞቢል ፌዴሬሽን «ፊያ» ሲሆን ሁለት ጎማ ያላቸውን የሞተር ስፖርት ደግሞ «ፌዴሬሽን ኢንተርናሽናል ሞተርሳይክሊዝም» የማስተዳደሩን ስራ ይሰራል። ስለ ሞተር ስፖርት ስናነሳ በውስጣችን «ስፖርቱ መቼ ተጠነሰሰ?» የሚለው ጥያቄ መከሰቱ የማይቀር ነው። የዛሬው የእሁድ ገፅ አምድ በዚህ ስፖርት ላይ ጠለቅ ያለ ታሪካዊ ዳሰሳ ባያደርግም ስለ ጉዳዩ በጥቂቱ እንዳስሳለን። ሞተር ስፖርት በ1894 በአንድ በፈረንሳይ ውስጥ ይታተም በነበረ «ሌ ፒቲ ጆርናል» ጋዜጣ አማካኝነት እንደተጀመረ የታሪክ መዛግብት ይጠቁሙናል። «ፓሪስ ቱራውን» በሚል ስያሜ በፓሪስ ጎዳናዎች ላይ የተጀመረው ይሄ ውድድር ቀስ እያለ ተወዳጅነትን እያተረፈ መጥቷል። እንደ አውሮፓውያኑ አቆጣጠር በ1900 ደግሞ «የኒዮርክ ሄራልድ» ጋዜጣ ባለቤት እና የወቅቱ ቱባ ሀብታም ጄምስ ጎርደን «ጎርደን ቤኒት ካፕስ » በሚል ስፖርታዊ ውድድሮችን ማዘጋጀት ጀመረ። አንደኛውን የዓለም ጦርነት ተከትሎ ግን አውሮፓውያኖች በግላቸው «ግራንድ ፕሪክስ» የሞተርስፖርት ውደድሮችን ማዘጋጀት ጀመሩ። በአሜሪካን አገር ደግሞ በተለምዶው «አቧራማ እና ጭቃማ» ቦታ ላይ የሚደረግ የሞተር ስፖርት ውድድር ተወዳጅነትን እያተረፈ መጣ። በአሁኑ ወቅት የሞተር ስፖርት ውድድር በዓለም ላይ እውቅናን ያተረፈ ተወዳጅ ስፖርት ነው። በመላው ዓለም የሚገኙ የስፖርት መገናኛ ብዙሀንም ሰፊ ሽፋን ይሰጡታል። በተለይ አሁን ላይ እየተካሄዱ ተወዳጅነትን ካተረፉ የሞተር ስፖርት ውድድሮች ውስጥ «ፎርሙላ ዋን» ይገኝበታል። ይህ ስፖርታዊ ውድድር በተሽከርካሪ ውስጥ አንድ ተወዳዳሪን ብቻ የሚያሳትፍ ሲሆን ጥብቅ ስፖርታዊ ህጎች አሉት። «ፊያ» ዓለም አቀፉ የሞተር ስፖርት ፌዴሬሽን ለበርካታ ዓመታት ውድድሩን በበላይነት ሲመራው ቆይቷል። አሁን ደግሞ የግል ካምፖኒ በሆነው «የፎርሙላ ዋን ግሩፕ» እየተዘጋጀ ይገኛል። ሌላው በዓለም ላይ ተወዳጅ የሆነው ውድድር «ፎርሙላ ኢ» የሚል ስያሜ ያለው ነው። ይህ ውድድር በኤሌክትሪክ ሃይል ብቻ የሚሰሩ መኪኖችን የሚያሳትፍ ሲሆን ሀሳቡ በ2012 ተጠንስሶ በ2014 በቻይናዋ ቤጂንግ የተጀመረ ነው። ለሌላው ተወዳጅ ውድድር «ኢንዲካር ሬስ» ሲሆን እንደ አውሮፓውያን አቆጣጠር በ1909 የተጀመረ ነው። ኢንዲ ካር በፖርት ላንድ ኦሪጋን የሚካሄድ ስፖርታዊ የመኪና ውድድር ነው። ስፖርት ካር፣ ቱሪንግ፣ ስቶክ ካር እና ኦፍ ሮድ በዓለም ላይ ትልቅ ዝና አላቸው። የሞተር ስፖርት ውድድር ከዘመናት በፊት በአውሮፓውያን እና አሜሪካን የሚዘወተር ቢሆንም በአፍሪካ አህጉርም ቀላል የሚባል ታሪክ የለውም። በተለይ በደቡብ አፍሪካ፣ ጎረቤታችን ኬኒያ፣ ዙምባቡዌ እንዲሁም በኡጋንዳ ውስጥ ተወዳጅነቱ ከፍ ያለ ቦታ የደረሰ ነው። በአፍሪካ የሚካሄዱ የረጅም እርቀት የሞተር ስፖርት ውድድሮች በአህጉሩ እና በመላው ዓለም ይታወቃሉ። «ዘራግድ አፍሪካን ሮድ» እና «ኦፍ ሮድ» በአህጉሩ ከሚዘጋጁ ተወዳጅ የሞተር ስፖርት ውድድሮች መካከል የሚጠቀሱ ናቸው። በአህጉሩ የሚደረጉ ውድድሮችን የሚከታተሉ የስፖርቱ አፍቃሪዎች እየተበራከቱ መጥተዋል። ከተለያዩ አገራት ጭምር ይህን ስፖርት ለመመልከት በአፍሪካ ይከትማሉ። በተለይ በኬኒያ፣ ሴኔጋል እና ዙምባቡዌ የሞተር ስፖርት ለመመልከት እና በውድድሩ ተሳታፊ ለመሆን አያሌ ዜጎች ከመላው ዓለም ይተማሉ። ኬኒያ ውስጥ የሚካሄደው «ኬሲቢ ሳፋሪ» ከላይ ከጠቀስናቸው ዓመታዊ ዝግጅቶች በተለየ መንገድ በርካታ ቱሪስቶችን፣ የስፖርቱ አፍቃሪዎችን እና ተወዳዳሪዎችን የሚያሳትፍ ነው። የኬኒያ የንግድ ባንክ ስፖንሰር የሚያደርገው ይህ ውድድር በመላው ዓለም ላይ የመገናኛ ብዙሃን ትኩረትን የሳበ ነው። እንደአውሮፓውያኑ አቆጣጠር ከ1953 ጀምሮ መካሄድ የቻለው ይሄ የሞተር ስፖርት ውድድር በመላው የስፖርት አፍቃሪ ዘንድ ተወዳጅነትን እያገኘ መምጣቱን አስመስክሯል። በሴኔጋል ዳካር ከ1978 ጀምሮ ሲካሄድ የቆየው «ዘዳርክ ራሊ» ውድድርም በአፍሪካ ውስጥ እውቅና አግኝተው ተወዳጅነትን ካተረፉት መካከል የሚነሳ ነው። ይህ ውድድር ከዚህ ቀደም «ፓሪስ ዳርክ ራሊ» በሚል ስያሜ ይጠራ ነበር። በ2008 ላይ አዘጋጆቹ በደረሳቸው የደህንነት ማስጠንቀቂያ ምክንያት ውድድሩን ወደ ደቡብ አሜሪካ ለማዘዋወር ተገደዋል። ሆኖም ይህ ውድድር በአፍሪካ ውስጥ ለበርካታ ዓመት በስኬት የተዘጋጀ እና ተወዳጅነትም ያተረፈ ነው። «ዘኢስት አፍሪካን ሳፋሪ» ሌላኛው በአፍሪካ ውስጥ የሚዘጋጅ ተወዳጅ የሞተር ስፖርት ውድድር ነው። እንደ አውሮፓውያኑ አቆጣጠር በ2003 ነው ውድድሩ መካሄድ የጀመረው። በዚህ ዝግጀት ላይ ተሳታፊ የሚሆኑ መኪኖች «ክላሲክ ካር» ወይም ረዘም ያለ እድሜ ያላቸው መሆን አለባቸው። እነዚህን መኪኖች ሳይዝ ተሳታፊው በውድድሩ ላይ እውቅና አይሰጠውም። ይህ ተወዳጅ የመኪና ግልቢያ የሚዘጋጅባቸው ጎዳናዎች ደግሞ በኬኒያ እና ታንዛኒያ ይገኛሉ። ሁለቱ አገራት አፍሪካ ሳፋሪን በማሰናዳት በዓለም ላይ እውቅናን አግኝተዋል። በ1997 የተጀመረው ፒርል ኦፍ አፍሪካ ራሊ፣ በአፍሪካ ውስጥ ረጅም እድሜን ያስቆጠረ የሞተር ስፖርት ውድድር የዛምቢያው ኢንተርናሽናል ራሊ እና የኮት ዲቯር ራሊ በአህጉሩ የሚካሄዱ ተወዳጅ የመኪና ግልቢያ የስፖርት ውድድሮች ናቸው። እነዚህ ውድድሮች ግን ምንም እንቅፋት አያጋጥማቸውም ማለት አይቻልም። በተለይ ውድድሩን ለማሰናዳት በሚደረገው ሂደት ላይ የሚያስፈልጉ ወጪዎችን ስፖንሰር የሚያደርጉ ተቋማት ማጣት አንዱ ፈተና ነው። «ፊያ» ዓለም አቀፉ የሞተር ስፖርት ፌዴሬሽን በአፍሪካ የሚገኙ ውድድሮችን በመገምገም ለየ አገራቱ ደረጃ አውጥቷል። መረጃዎቹ እንደሚጠቁሙትም ኡጋንዳ 2ሺ754 ነጥብ በማምጣት በሞተር ስፖርት ውድድር ጥራት አንደኛ ላይ ተቀምጣለች፤ ከዓለም ደግሞ 27 ደረጃን ይዛለች። ሩዋንዳ ሁለተኛ ላይ ስትገኝ በዓለም ላይ 34ተኛ ደረጃን ይዛለች። ዙምባቤ ከአፍሪካ 3ተኛ ደረጃ ላይ ተቀምጣ ከዓለም ደግሞ የ38ተኛ ደረጃን ይዛ ትገኛለች። በኢትዮጵያ ውስጥ በርካታ ስፖርቶች አሉ። ሆኖም እንደ እግር ኳስ እና የአትሌቲክስ ስፖርት ተወዳጅነት ማግኘት አልቻሉም። የሞተር ስፖርትም ከነዚህ ውስጥ የሚመደብ ነው። ቢሆንም በአገር ውስጥ የሞተር ስፖርትን መሰረት ለመጣል እንቅስቃሴ ከተጀመረ በርካታ ዓመታት ተቆጥረዋል። ይህ ስፖርት «የሞተር ስፖርት አሶሲዬሽን» በሚል በማህበር ደረጃ ከተቋቋመ ረዘም ያለ ጊዜን አስቆጥሯል። ለዛሬ ስፖርቱ በኢትዮጵያ ውስጥ ያለበትን ደረጃ እና እንቅስቃሴ ለመዳሰስ ባንሞክርም የሞተር ስፖርት “ከየት ወዴት” በሚል የገለጥነውን ዶሴ እንዘጋለን።አዲስ ዘመን ሀምሌ 7/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=14138
c187c403171a5549625e7d30d4b45aa1	396d4004013797c634e2aecc9c75c1be	የኮሮና ቫይረስ ክትባት ተስፋና ተግዳሮት	በሰው ልጅ የታሪክ ጉዞ ዓለምን በአንድ ቋንቋ ያግባባ፤ የትኛውም ሀገር የኔ በሚለው ትምክህቱ ሊያቆመው ያልቻለ የታሪክ ክስተት ቢኖር የኮሮና ቫይረስ ወረርሽኝን ነው ። ወረርሽኙ እያሳደረ ካለው የጤና አደጋ ባልተናነሰ በማህበራዊ፣ በኢኮኖሚያዊ መስክ እየፈጠረ ያለው ዝብርቅርቅ መላውን አለም አስጨንቋል። ከዚህ ጭንቀት ለመገላገል አለም የተለያዩ የመፍትሄ ሀሳቦችን በማፍለቅ ላይ ቢገኝም እስካሁን ባለው ተጨባጭ እውነታ ቀደም ካሉት የጥንቃቄ መከላከያዎች የተሻለና የተለየ አማራጭ መፍትሄ አልተገኘም።ለበሽታው ክትባት ለማግኘት ሀገራትና የተለያዩ በህክምናው ዘርፍ አንቱ የተባሉ የምርምር ተቋም ቀን ከሌት እየተጉ ቢሆንም እስካሁን ያለቀለት ተስፋ የሚሆን ነገር አልተገኘም፤ የክትባት ፍለጋው እሩጫ ዳገት እንደመውጣት ከብዷል። ለዚህ ተግባር ይረዳ ዘንድ የዓለም ጤና ድርጅት በአብሮነትና በጋራ ወረርሽኙን ለመከላከል ክትባትን ለማግኘት የሚደረገውን ጥረት የዓለም አቀፉ ማህበረሰብ እንዲሳተፍበት ጥሪ አቅርቧል ። በዚህ ሁኔታ ውስጥ የኦክስፎርድ ዩኒቨርሲቲ ቫይረሱን ለመከላከል ብሎም እስከ ወዲያኛው ድረስ ደህና ሰንብት የሚያስብል ክትባቱን አገኘው ማለቱን የዓለም ጤና ድርጅት በሰጠው መግለጫ አብስሯል። በኦክስፎርድ ዩኒቨርሲቲ ተመራማሪዎች የተገኘው የኮሮና ቫይረስ ክትባት በአንድ ሺህ ሰዎች ላይ በተደረገ የሙከራ ክትባት፤ ክትባቱን የወሰዱት ሰዎች ቫይረሱን የመከላከል አቅማቸው አድጎ መገኘቱም ተመልክቷል ። የህንድ የዜና ወኪል ( Press Trust of India (PTI), እንደዘገበው በሰዎች ላይ የሚደረገው ክትባት በአንድ ሺህ 600 ሰዎች ላይ ተግባራዊ ይደረጋል። በCOVID-19 ክትባት ላይ 1,600 የሚሆኑ ተሳታፊዎች ይሳተፋሉ ። የሙከራ ክትባቱም በመጪው ወር ይጀመራል። እንደ ሮይተርስ ዘገባ ደግሞ በርካታ የኮሮና ቫይረስ ክትባቶች በጥሩ የሙከራ ደረጃ ላይ ቢሆኑም በዓለም ጤና ድርጅት የጤና ባለሞያዎች በቅርቡ አገልግሎት ላይ እንደማይውል መነገሩን አስታውቋል። በዓለም ጤና ድርጅት የድንገተኛ አደጋዎችና ህክምና ኃላፊ የሆኑት ዶክተር ማይክ ሪያን በቪዲዮ በታገዘ ውይይት ክትባቱ በሙከራ ደረጃ መልካም ውጤቶች ላይ መድረሱን ቢገልጹም ክትባቱ ሙሉ ለሙሉ ለሰዎች የሚደርሰው በሚቀጥለው ዓመት መጀመሪያ ላይ እንደሆነ ጠቁመዋል። ለዚህም የክትባት ልማት ውስብስብ ሥራ መሆኑን አመልክተዋል ። የኦክስፎርድ ተመራማሪዎች እንደተናገሩት ደግሞ የመጀመሪያ ክትባት እስከ መስከረም መጀመሪያ ድረስ ዝግጁ ሊሆን ይችላል ብለዋል። ግን ሙከራዎች ከተጠበቀው ጊዜ በላይ ሊወስዱ ይችላል ማለታቸውንም ሮይተርስ ዘግቧል። በዋነኝነት ዕድሜያቸው ከ18 እስከ 55 ዓመት የሆኑ ግለሰቦች ለክትባቱ የመጀመሪያ ሙከራ መሳተፋቸው ቫይረሱን ለመከላከል መልካም አጋጣሚ መሆኑን በንግግራቸው ጠቅሰው፣ ትልቅ ለውጥ እንደሚያመጣና ለቀጣይ የምርምር ስራዎች ስኬት የሚያንደረድር መሆኑን ግን በዓለም ጤና ድርጅት የድንገተኛ አደጋዎችና ህክምና ኃላፊ የሆኑት ዶክተር ማይክ ሪያን ተናግረዋል። ክትባቱ ከፀደቀ በኋላ የመጀመሪያዎቹን መድኃኒቶች ማን መውሰድ እንዳለበት የሚወስነው የዓለም ጤና ድርጅት ቢሆንም ቫይረሱን ለመከላከል በኦክስፎር ዩኒቨርሲቲ የተገኘው ክትባት ከተሰማበት ቅጽበታዊ ሁኔታ አንስቶ የዓለም ኃያላን ሀገራት እኔ ልቅደም ውድድር ውስጥ ገብተዋል። ይሁን እንጂ የዓለም ጤና ድርጅት በዚህ አስከፊ ወረርሽኝ ወቅት የተገኘው ክትባት የሚሰጠው ለሀብታሞች አይደለም፤ ለድሆች አይደለም፤ ለሁሉም የሰው ልጅ ነው። ይህ ማለት ለህዝብ ጤና እንጂ አቅም ያላቸው ሀገራት የሚቀራመቱት ጉዳይ አለመሆኑ ነው የተነገረው። እነዚህ ክትባቶች ለህዝባቸው በሚመጥን መጠን ለሁሉም ተሳታፊ ሀገራት በእኩልነት ይላካሉ። ለጤና ባለሞያዎች፣ በእድሜ ወይም በሌላ በሽታ ምክንያት ለአደጋ ተጋላጭ ለሆኑ፣ በእስር ቤቶችና በከፍተኛ የስርጭት ሁኔታ ውስጥ ለሚሰሩ ወይም ለሚኖሩ ባለሞያዎች ቅድሚያ ይሰጣልም እየተባለ ነው ። ይህንን ሃሳብ የሚያጠናከርልን የዓለም ጤና ድርጅት መረጃ እንደሚለው ከሆነ ፣ በመጀመሪያ የጤና እንክብካቤ ሠራተኞች ቅድሚያ ይሰጣቸዋል። ከተሳተፉት ሀገራት ህዝብ 20 በመቶውን ይሸፍናል ። የዓለም ጤና ደርጅት ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም ከአውሮፓ ፓርላማ የጤና ኮሚቴ ተወካዮች ጋር ባደረጉት የቪዲዮ ኮንፈረንስ እንደዚህ ያለ ክትባት እውን ከሆነ የሁሉም ህዝብ ሀብት ሊሆን ይገባል ብለዋል። በመጀመሪያ ደረጃ የተደረጉት ሙከራዎች ውጤቱ በጣም ተስፋ ሰጭ ነው። በእነዚህ የመጀመሪያ ደረጃ ሙከራዎች ደህንነትን የሚያመለክቱና ክትባቱ ጥሩ የበሽታ መከላከል አቅምን ወይም ሰውነታችን በሽታን የመቋቋም እድሉን እንዲጨምር አድርገዋል። በዚህ ዓመት በመቶ ሚሊዮን የሚቆጠሩ ዶዝዎችን የመፈለግ ምኞት ብሩህ ተስፋ እንዳለው ፣ በሚቀጥለው ዓመት እስከ ሁለት ቢሊዮን የሚደርስ ክትባት የመጠበቅ ተስፋ እንዳለም እየተገለጸ ነው። የኮሮና ቫይረስ ክትባቶችን ለመስራት በታሪክ ውስጥ ከመቼውም ጊዜ በበለጠ በፍጥነት እየተከናወነ ነው። ለምሳሌ ሞደርና የተባለው ኩባንያ ከጥቂት ቀናት በፊት የኮሮና ቫይረስ ክትባትን መስራት ችሏል። ባለፈው ሳምንት ኩባንያው ክትባቱ አስተማማኝ የሚመስል እና በሽታን የመከላከል አቅምን ሊያጎለብት የሚችል ንጥረ ነገር ያመነጫል በማለት የደረጃ አንድ የምርምር ውጤት እንደነበር ፋስት ካምፓኒ በድረ ገፁ አመላክቷል። ይህ ድረ ገፅ እንዳስነበበው ከሆነ በጆንስ ሆፕኪንስ ሜዲሲ የሕክምና ትምህርት ቤት የህፃናት ሐኪም እና ኦንኮሎጂ ፕሮፌሰር የሆኑት ራፋኤል ቪካዲዲ “ይህ በጣም ቀደም ያለ መረጃ ነው” ብለዋል። ፕሮፌሰሩ እንደሉት የቫይረሱ መከላከያ ክትባት የሙከራው ሂደት የዓለም አቀፍ ማህበረሰብ አሁን ካለው ምኞት በተለይም በማህበራዊና በኢኮኖሚያዊ መስክ ከሚደርሰው ቀውስ የመውጣት ፍላጎቱ የጊዜ ሰንሰለቶች የበለጠ ረዘም ላለ ጊዜ ሊቆይ ይችላል ብለዋል። አዲስ ዘመን ሐመሌ 20/2020ወንድምአገኝ አሸብር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36150
6895e7c4534ceb04790825490c260229	ffcc87ec1d767802d54f5823835675c3	ከሊስትሮ እስከ ጉሊት ነጋዴ ማኅበረሰቡን ያስፈነደቀው የውሃ ሙሌት	አባይ ስበት አለው፤ የአገሪቱን ሕዝቦች በገመድ አስተሳስሯል፤ በፍቅር ልባቸውን አሸንፏል፤ ተስፋቸውን በእሱ ላይ እንዲጥሉ አድርጓል፣ የቤታቸው ኩራዝ እንዲለወጥ፣ የሥራቸው ዓይነት እንዲቀየር፣ አመራረታ ቸው በመስኖ በዓመት ሁለት ሦስቴ እንዲሆን፣ የገቢ አቅማቸው እንዲጎለብት በእሱ ምኞታቸውን ያሳደሩ ዜጎች ቁጥራቸው ቀላል አይደለም፡፡ አሁን ተስፋቸው መፍካት ጀምሯል የጉባ ተራሮች ጎዝጉዘው የአባይን ውኃ በሥራቸው አስተኝተዋል። ከሕፃን እስከ አዋቂ፣ ከተማሪ እስከ ተመራማሪ የየድርሻቸውን በማበርከታቸው ኮርተዋል ከጉሊት እስከ ሱቅ በደረቴ፣ ከሊስትሮ እስከ ቆራሊዮ ድረስ ደስታቸውን ይገልጹ ይዘዋልሐሳባቸውንም ለአዲስ ዘመን ተንፍሰዋል። በጉሊት ሥራ የሚተዳደሩት የአዲስ አበባ ነዋሪ ወይዘሮ አዳነች አባተ እንደተናገሩት፤ የህዳሴው ግድብ የመጀመሪያ ደረጃ ውሃ ሙሌትን ዜና ስሰማ እጅግ በጣም ነው ደስ ያለኝ ሲሉ ይናገራሉ፡፡ አያይዘውም የኮሮና ቫይረስ ባይኖር ኖሮ ከመሰሎቼ ጋር ወደ አስፋልት በመውጣት እልል ብዬ መንግሥትን እያመሰገንኩ የኢትዮ ጵያን ሕዝብ እንኳን ደስ አለን ማለት እፈለግ ነበር ይላሉ። ግድቡ ሲጀመር በጉሊት ገበያ ከማገኛት ገቢ በቤታችን ከሚገኘው ሕፃን ልጅ ጀምሮ ለግድቡ የበኩላችንን ስናደርግ ቆይተናል ብለውናል። ነገር ግን ግድቡ በአምስት ዓመት ያልቃል ተብሎ በተግባር በጊዜው ባለማለቁ ተከፍቼ ነበር ያሉት ወይዘሮ አዳነች፤ ቀኑ ቢረዝምም በአዲሱ መንግሥት በጥቂት ዓመታት ውስጥ የግድቡን መሞላት በመስማቴ እጅግ ደስተኛ ነኝ ሲሉ ገልጸዋል፡፡ይህ በእንዲህ እንዳለ መንግሥት በክረምት የታላቁ የህዳሴ ግድብ የውሃ ሙሌት አደርጋለሁ ብሎ የገባውን ቃል በመፈጸሙ መደሰታቸውን ወይዘሮ አዳነች አመላክተው፤ ይህን የህዳሴ ግድብ የውሃ ሙሌት መንግሥት ለሕዝብ የገባውን ቃል ሲፈፅም ሳይ በመንግሥት ላይ ተስፋ እንዲኖረኝ አድርጎኛል ሲሉ ይናገራሉ። የታላቁ የህዳሴ ግድብ ከፍጻሜ እስኪደርስ ድረስ እንደበፊቱ ትንሹም፤ ትልቁም ሁሉም የአቅሙን በማድረግ፤ መተባበር ይኖርበታል ሲሉ ወይዘሮ አዳነች የትብብር መንፈስን ይዘራሉ ሌላዋ በጉሊት ሥራ የሚተዳደሩት የአዲስ አበባ ነዋሪ ወይዘሮ የአብ ስራ አያልነህ ግድቡ ለኔም፣ ለልጄም፣ ለቤተሰቦቼም፣ ለሀገርም የተሻለ ነገር ይዞ እንደሚመጣ ተስፋ አደርግ ስለነበር ትናንት የታላቁ የህዳሴ ግድብ የሙሌቱን ዜና ስሰማ ደስታዬ ወደር አልነበረውም ሲሉ ገልጸዋል፡፡መንግሥት በፓርላማ የተናገረውን ቃሉን ጠብቆ ግድቡ መሞላቱ በመንግሥት ላይ የሚኖረኝን አመኔታ ከፍ እንዲል አድርጎታል ሲሉ ወይዘሮ የአብ ስራ አመላክተዋል፤ ወደ ፊትም ማንኛውም ኢትዮጵያዊ ትን ሹም ትልቁም ተባብሮ የግድቡን ፈጻሜ ከዳር ማድረስ ይኖርበታል ሲሉ ተደምጠዋል። ሌላው በአዲስ አበባ ከተማ ነዋሪ የሆነው እና ጫማ በማፅዳት ሥራ የተሰማራው ወጣት አሰላ አበበ የመጀመሪያው ዙር ሙሌት መጠናቀቁን ስሰማ ደስታዬን በቃላት ለመግለጽ ከባድ ነበር ሲል መደሰቱን ተናግሯል፤ አሁንም የጀመርነውን ተባብረን የአቅማችንን በማድረግ እንጨርሰዋለን የሚለው ወጣት አሰላ አበበ፤ መገናኛ ብዙኃንም በርትተው በመስራት ማህበረሰቡን ማንቀሳቀስ ይገባቸዋል ሲል ጠቁሟል። አንዳንድ አካላት ስለግድቡ የተለያየ ነገር ሲያወሩ ይሰማል፤ እነዚህን አካላት መንግሥት ከሕዝቡ ጋር በመሆን ሊያስቆማቸው ይገባልም፡፡ ምክንያቱም እነኝህ አካላት የሰውን የመተባበር መንፈስ ስለሚሸረሽሩት የመተባበር መንፈስ ከተሸረሸረ ግድቡን በታቀደው ጊዜ አጠናቆ ለተፈለገለት አላማ ማዋል አይቻልም የሚለው ወጣት አሰላ አበበ ወጣቱም እነዚህን አካላት በንቃት መጠበቅ አለበት ሲል አሳስቧል። የአባይ ግድብ የእኛ የኢትዮጵያኖች ተስፋ ስለሆነ የሚከፈለውን መስዋዕትነት ሁሉ ከፍለን መጨረስ ይገባናል ነው ያለው ወጣቱ። ሌላው በአዲስ አበባ ከተማ ነዋሪ የሆኑት እና ጫማ በማፅዳት ሥራ የተሰማሩት አቶ ሃይሉ ዘለቀ በራሳቸው እና በትምህርት ቤት ደግሞ በልጆቻቸው ስም ጭምር ጫማ ጠርገው ከሚያገኙት ገቢ ከዕለት ጉርሳቸው በመቀነስ ለአባይ ግድብ ያቅማቸውን ማበርከታቸውን ይገልጻሉ ግድቡም ከዚህ ደረጃ ደርሶ በማየቴ እጅግ ደስተኛ ነኝ፤ ሀገሬ ስታድግ ሀገሬ ስትለማ ጥሩ ደረጃ ላይ ስትደርስ በጣም ደስታ ይሰማኛል የሚሉት አቶ ሃይሉ ዘለቀ የህዳሴው ግድብ ውሃ ሞልቶ ከማየት በላይ ለእኔ ደስታ ሊፈጥርልኝ የሚችል ነገር የለም ሲሉ ይናገራሉ፡፡ሀገራችን የጀመረችውን ግድብ ለመጨረስ ልክ እንደዚህ ቀደሙ ሁሉም ኢትዮጵያዊ ተጣጥሮ የበኩሉን ሊወጣ ይገባል ሲሉ አቶ ሃይሉ ተናግረዋል። አንዳንድ የኢትዮጵያን ማደግ የማይፈልጉ ኃይሎች ስላሉ ሁሉም ኢትዮጵያዊ ከመንግሥት ጎን በመቆም ሀገሩን እንዲጠብቅ አሳስበዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 20/2012አሸብር ሃይሉ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36134
e2f837953be2a121ebd16a3b36cfc9b5	330e2e3cb34a9212f9943c8fe4250580	ኮሮና የውጭ ቀጥታ ኢንቨስትመንትን የመሳብ ፉክክሩን እያከበደው መምጣቱ ተጠቆመ	አዲስ አበባ፣ የኮሮና ቫይረስ ወረርሽኝ አገራት የውጭ ቀጥታ ኢንቨስትመንትን ለመሳብ የሚያደርጉትን ፉክክር እያከበደው መምጣቱን የኢትዮጵያ ኢንቨስትመንት ኮሚሽን አስታወቀ።የተቀናጀ ስራ መስራትና ተወዳዳሪነትን ማጠናከር እንደሚያስፈልግ አመለከተ ። የኮሚሽኑ ምክትል ኮሚሽነር አቶ ተመስገን ጥላሁን በተለይ ለአዲስ ዘመን ጋዜጣ እንደገለጹት፣ኮሮና ቫይረስ በዓለም አቀፍ ደረጃ የሰዎችን ጤና ከማቃወስና ለሞት ከመዳረግ ባለፈ በኢኮኖሚው በተለይ ደግሞ በኢንቨስትመንት ዘርፉ ላይ ከፍተኛ ጉዳት እያደረሰ ይገኛል። የቫይረሱ ስርጭት መዋእለ ነዋያቸውን በዘርፉ ለማዋል ከጫፍ የደረሱ ኢንቨስተሮች ውሳኔዎቻቸውን እንደገና እንዲያዩ እያስገደዳቸው መሆኑን አመልክተው፣ ወደ ኢንቨስትመንቱ የመግባት ውሳኔያቸውን እንዲያዘገዩ ምክንያት መሆኑንም ጠቁመዋል ። ወረርሽኙ ዓለም አቀፉን የኢንቨስትመንት ፍሰት ከ30 እስከ 40 በመቶ እንዳቀዛቀዘው የጠቆሙት አቶ ተመስገን፣ይህም አገራት የውጭ ቀጥታ ኢንቨስትመንትን ለመሳብ የሚያደርጉትን ፉክክር ከባድ እንደሚያደርገው አመልክተዋል። ፉክክሩ እየጠነከረ መምጣትም አሸናፊ ሆኖ ለመውጣት በጣም ጠንካራ ስራ መስራትን እንደሚጠይቅም አስታውቀው፣ ተወዳዳሪነትን ማጠናከር ካልተቻለ እንደ ሌሎች አገራት ኢትዮጵያ ባለፉት ዓመታት ስትስብ የነበረችውን ኢንቨስትመንትን ለማስቀጠል እንደምትቸገር አስገንዝበዋል። ኢንቨስትመንት በመሳብ ረገድ አሰራሮች በቀደመው መልኩ ይቀጥላሉ ብሎ መገመት ትልቅ ስህተት ነው ያሉት ምክትል ኮሚሽነሩ፣አዳዲስ የፕሮሞሽን ስራዎች እንደሚፈጠሩ ተግባራቸውም በቴክኖሎጂ የተደገፈ እንደሚሆን ጠቁመዋል ። በርካታ አገራትም ይህን አቅጣጫ መከተላቸውን ገልጸዋል። ‹‹ኢትዮጵያም ይህን ተግባር በከፍተኛ ቅንጅት በመተግበር ነባር የኢንቨስትመንት ተዋናዮችንም ሆነ አዳዲስ መዋእለ ነዋያቸውን ለማፍሰስ ፍላጎት ያላቸው ኢንቨስተሮችን በዲጂታል ቴክኖሎጂው አማራጮች በመድረስ ላይ ትገኛለች ››ብለዋል። ኮሚሽኑም የኢትዮጵያን የኢንቨስትመንት አቅምና አማራጮች በዌብ ሳይቶች ላይ በተሻለ ሁኔታ የማሳየት ወደ ኢንቨስትመንቱ የሚመጡ ተዋናዮችም ከምዝገባ ጀምሮ የኢንቨስትመንት ፈቃድ እስከመስጠት ድረስ በቀጥታ የመረጃ መረብ/ ኦን ላይን / ግልጋሎቶችን የማቅረብ ተግባራትን በትኩረት በመከወን ላይ መሆኗን አስታውቀዋል። ከባለፈው አንድ ዓመት ወዲህ በዋነኝነት የኢንቨስትመንት ከባቢውን የማሻሻል ብሎም አናቂ የሆኑ ህግና አሰራሮችና ማነቆዎችን የማሻሻል ተግባራት በመከናወን ላይ መሆናቸውን ያስታወሱት አቶ ተመስገን፣ በቅርቡ የሚፀድቀው አዲሱ የኢንቨስትመንት ደንብም የሀገሪቱን ኢንቨስትመንት ይበልጥ ሳቢ እና ተወዳዳሪ እንደሚያደርገው አብራርተዋል። ከዚህም ባሻገር የመንግሥት የኢኮኖሚ ፖሊሲ አቅጣጫ በተለይ ለግሉ ዘርፍ የተሻለ ትኩረት የሚሰጥና የውጭ ቀጥታ ኢንቨስትመንትን ለመሳብ ከፍተኛ አቅም የሚፈጥር መሆኑንም ተናግረው፣እንደ አገር የተሻለ እድል የሚሰጥና ተወዳዳሪ መሆን የሚያስችል ስለመሆኑም ጠቁመዋል። ከቀናት በፊት የአርቲስት ሃጫሉ ሁንዴሳን መገደል ተከትሎ በህገወጦች የተፈፀሙ ተግባራት ኢንቨስተሮች ነባር ኢንቨስትመንቶችን ለማስፋፋት ያላቸውን ተነሳሽነት፣አዳዲስ ኢንቨስተሮችም ወደ አገር ውስጥ ለመግባትና መዋእለ ነዋያቸውን ለማፍሰስ ያላቸውን ፍላጎት የሚገድብና ሊታረም የሚገባው መሆኑን አስገንዝበዋል። ህገወጥ ተግባሩ በእጅጉ ሊወገዝ እንደሚገባው ያስገነዘቡት ምክትል ኮሚሽነሩ፣ ዜጎችም ከመሰል ህገ ወጥ ተግባር በመራቅ በአገሪቱ የመጣውን ታሪካዊ እና ሁለንተናዊ ለውጥ በአግባቡ በመጠቀም ኢትዮጵያን ከድህነት ለማውጣት የሚደረገውን ርብርብ ማገዝ እንደሚገባቸው አመልክተዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 21/2012ታምራት ተስፋዬ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36168
74a970e024ef77fca93c4ff44d961173	5fd27ba0218ed849f64ad5dadbbeab18	‹‹ለእውነተኛ ትግል በረሀ የገቡ ብዙ የትግራይ ልጆች በህወሃት ሴረኛ ቡድን ተገድለዋል›› ሊላይ ሃይለማርያም ረዳ የቀዳማይ ወያነ መስራች የብላታ ሃይለማርያም ልጅ	አዲስ አበባ፦ ለእውነተኛ የህዝብ ትግል በረሀ የገቡ ብዙ የትግራይ ልጆች በህወሃት ሴረኛ ቡድን በበረሀ የትጥቅ ትግል ወቅት መገደላቸውን የቀዳማይ ወያነ መስራች የብላታ ሃይለማርያም ልጅ ሊላይ ሃይለማርያም ረዳ አስታወቁ። ህዝባችንን ከዚህ ማፍያ ቡድን እንታደገው ሲሉም ጥሪ አቀረቡ፡፡አቶ ሊላይ ሃይለማርያም በተለይ ከአዲስ ዘመን ጋዜጣ ጋር ባደረጉት ቃለ ምልልስ እንዳስታወቁት፤ የበረሀ ትግል ሲጀመር ትግሉን የተቀላቀሉ ኃይሎች ሁለት ባህሪ ነበራቸው፡፡ አንደኛው የህዝቡን እውነተኛ ጥያቄ ይዞ ለመታገል የገባ ሲሆን፣ ሁለተኛው ደግሞ ከህዝብ ጥያቄ ይልቅ ስውር የሆነ ተልእኮ አንግቦ የተቀላቀለ ነው፡፡ 1968 ዓ.ም ጥቅምት ወር ሕወሃትን እንደተቀላቀሉ ያስታወሱት አቶ ሊላይ፣ ገሰሰ አየለ፣ ሙሴ ወደ በረሀ የገቡት ለእውነተኛ የህዝብ ትግል እንደነበር አመልክተዋል። እነዚህ የትግሉ መስራቾች ከፍተኛ የህዝብ ድጋፍ እንደነበራቸውም አስታውቀዋል።ገሰሰ አየለ፣የትግራይ መገንጠል የሚባለውን እንደማይቀበልና ስህተት መሆኑንም ይናገር እንደነበር አመልክተው፤ የስብሓት ነጋ እና የአባይ ፀሃየ ቡድን ይህ ስላልጣመው የውጪ ግንኙነት እንዲሰራ በሚል በሱዳን በኩል እንዲወጣ ተደርጎ በመንገድ በነሱ አጃቢዎች ሆነ ተብሎ መገደሉን ጠቁመዋል፡፡ ገሰሰ፣ ደደቢት በረሀ ሲሄዱ የተሻለ ኢኮኖሚ፣ መሳሪያና የተሻለ ህዝባዊ ድጋፍ እንደነበረው ጠቅሰው፤ የገሰሰ ወደ በርሀ መግባት አብዛኞቹ የሽሬ ልጆች ለትግል እንዲነሳሱ የሞራል አቅም ፈጥሮ እንደነበር አስታውሰዋል። በርካታ የሽሬ ልጆች ወደ ትግሉ መቀላቀላቸው ያስደነገጣቸው አቶ ስብሓት ነጋ፣ ‹‹ገሰሰ ፊውዳል ነው›› ብለው የስም ማጥፋት ዘመቻ እንደጀመረቡትም ተናግረዋል። እየመጣ የአመራሩን ስፍራ በስፋት እንደተቆጣጠረው አመልክተው፤ ይህ ቡድን የሽሬ ልጆችን ‹‹ሰላይ ናችሁ›› በሚል ይገድል እንደነበር ተናግረዋል። በዚህ ሴራም ብዛት ያላቸው የሽሬ ልጆች መገደላቸውን አስታውቀዋል። በወቅቱ ከኢዲዩ ጋር በተደረገው አስከፊ ጦርነት ብዙ ታጋዮች መሰዋታቸውን ጠቁመው፤ ከኢዲዩ ጋር ወደ ጦርነት ለመግባት ምንም ምክንያት አልነበረም ብለዋል። ችግሩን በውይይት መፈታት ይቻል እንደነበር የገለጹና ውጊያው አያስፈልግም ብለው ጥያቄ የሚያነሱ ሰዎች በወቅቱ እንዲገደሉ ተደርጓል ብለዋል። ከ1967 እስከ 68 ዓ.ም የሽሬን ልጆች ካጸዱ በኋላ በ1969 ውጊያ የሚመሩ ሰዎች በአቶ ስብሓት ነጋ የቅርብ ዘመዶች መተካት መጀመራቸውን ገልጸዋል። ከዚያም ውጊያዎች መበላሸት መጀመራቸውን ያስተዋሉ ታጋዮች አቅም ያላቸው ሰዎች እያሉ ለምንድን ነው የማይመጥኑ ሰዎች እንዲመሩንና ውጊያ እንዲበላሽ የሚደረገው ሲሉ መጠየቅ መጀመራቸውንም ጠቅሰው፤ጉዳዩ በወቅቱ የመወያያ አጀንዳ ሆኖ እንደነበርም አስታውሰዋል።አጀንዳው ያሳሰባቸው በዘርኣይ አስገዶም በኩል ሁኔታውን ማሳወቃቸውን ገልጸው፤የነስብሀት ቡድን በታጋዮች መካከል ጠባብነት አለ በሚል ጥያቄውን ለማፈንም ብዙ ታጋዮች መገደላቸውን አስረድተዋል። በወቅቱ ግን በታጋዮች መካከል ይህ አይነት መከፋፈል እንዳልነበረ አስታውቀዋል።አቅም ያላቸው ለምን አይመሩንም ስላሉ ብቻ ብዙ ታጋዮች ከመገደላቸውም በተጨማሪ ያሉበት ሳይታወቅ እንደጠፉ ቀርተዋል ብለዋል።በአንድ ወቅት አባይ ፀሃዬ ከአጃቢዎቹ ጋር መጥተው ‹‹ቤታችሁ መሄድ የምትፈልጉ እጃችሁን አውጡ››ብለው በመጠየቃቸው ሰባት የተንቤን ልጆች እጃቸውን እንዳወጡ ያስታወሱት አቶ ሊላይ፣ሰባቱም ታጋዩ እያየ እዛው መረሸናቸውን ገልጸዋል። ከተረሸኑት ውስጥ 5ቱ ከዩኒቨርሲቲ የመጡ ወጣቶች እንደነበሩም አስታውሰዋል። የዓጋመ፣ክልተ ኣውላዕሎ፣ተንቤን እንደርታ ተወላጆች የሆኑ በርካታ ታጋዮች በነ ስብሀት ነጋ ሴረኛ ቡድን በተንኮል መገደላቸውንም አስታውሰዋል። በ1971ዓ.ም ማጽዳት በሚል ስትናገር” ኦኬ” ትላለህ ፤ይህም የኢምፔሪያሊስቶች ተፅእኖ እንዳለብህ ያመለክታል በሚል ብዙ ታጋይ መገደሉን ጠቁመዋል። በ1977 ዓ.ም ማሌሊት ሲመሰረት እነ ተኽለ ሃዋዝ፣ ሸዊት፣ ገብረ ህይወት እና ሌሎች ህወሓትን ደግፈው ይዘዋት የመጡ ሰዎች በዚህ ሴረኛ ቡድን መገደላቸውን አስታውቀዋል። እርሳቸው እንዳሉት፤ ገሰሰ እንዲገደል ካደረገው ምክንያት አንዱ የኤርትራ ጥያቄ ነው፤ በወቅቱ ሊቀ መንበር ነበር። እሱ ሳያውቅ የትግራይ ማኒፌስቶ ብለው እነ አባይ ፀሃየ በድብቅ አዘጋጅተው ያሳተሙትን ማኒፌስቶ ሊበትኑ ሲሉ ማኒፌስቶው በታጋዮች ፊት መቅደዱን አስታውሰዋል። አይደለም የትግራይ መገንጠል የኤርትራን መገንጠል አልቀበልም ብሎም በወቅቱ አቋሙን አሳውቆ ነበር። ከዛ ቀን ጀምሮ ገሰሰን ለመግደል እንቅስቃሴ ተጀምሯል።ህወሃት ፀረ ምሁር ነው፤ ከሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤትና ከዩኒቨርሲቲ የሄዱ ታጋዮች እንዲጠፉ ተደርገዋል ብለዋል። ሴረኛው ቡድን የተማረ ሰው አይወድም ያሉት አቶ ሊላይ፣ እነ ስብሓት ነጋ ፊውዳል ናችሁ እያሉ በግል ቂም ተነሳስተው የአባቱ ጠላት የነበሩ ትላልቅ ሰዎችን ጭምር መግደላቸውን ተናግረዋል። ስዩም መስፍንም ዓጋመ ላይ በተመሳሳይ መልኩ ይገድል ነበር ብለዋል።አቶ ሊላይ እንደገለጹት፤ይህ ሴረኛ ቡድን አሁንም በተደራጀ መልኩ በትግራይ ክልል ግፍ እየፈጸመ ይገኛል። በዚህ ቡድን የተነሳ የትግራይ ህዝብ ከሁሉ ጋር እንዲጣላ እየተደረገ ነው። በመሆኑም ትግራይ አገራችን በመሆኗ ህዝባችንን ከእነዚህ ማፍያዎች ልናድነው ይገባል። ለዚህ ደግሞ ተደራጅተን መታገል አለብን። ‹‹አሁን ጊዜው አይደለም አትናገሩ፤ አሁን እኮ ችግር ላይ ነን። በኋላ እንደርስበታለን›› የሚባለው ነገር አሁን አይሰራም ብለዋል። ከጠፋን በኋላ እንዴት ነው ወደ ውስጣችን የመምንመለሰው ሲሉም ጠይቀዋል። በትግራይ የሚገኙ ለም መሬቶችን ለዘመዶቻቸው አድለውታል። የእነሱ ልጆች በአቡዳቢ ደሴት ገዝተው እየኖሩ ነው ሲሉ አመልክተዋል። እኔ የየትኛውም ፖለቲካ አባል አይደለሁም ያሉት አቶ ሊላይ፣ ዶክተር አብይ ወደ ስልጣን ከመምጣታቸው በፊት አውቃቸዋለሁ፤ የትግራይ ህዝብ ጠላት አይደሉም። ኢሳያስም ጠላታችን አይደለም፤ ጠላት እንዲሆኑ የሚያደርጓዋቸው እነዚህ ሀይሎች ናቸው ብለዋል። እንደ እርሳቸው ገለጻ፤ይህንን ሀይል በተደራጀ መልኩ መታገል ያስፈልጋል፤አሁን ላይ አራት አምስት ፓርቲዎች በትግራይ ተፈጥረዋል፤ ጥሩ ነው። ግን የዚህን የህወሓት ቡድን ክፋት ያውቁታል ወይ? ትናንት በተንኮል የመጡ መሆናቸው አሁንም በተንኮል እየኖሩ መሆናቸውን ይረዱታል ወይ?ነው ጥያቄው። ተረድተውስ ህዝቡን ለማስተማር ሞራል አላቸው ወይ? ብለው ሁሌ ራሳቸውን ይጠይቃሉ። በዚህ በኩል ስጋት አላቸው።አዲስ ዘመን ሐምሌ 21/2012 በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36166
1b2abf9f979566d58091f2d9da1d9910	3a03790a95b5bd98812740fb4606a156	ሰላም ከሌለ ልማትን ማምጣትና የስራ ዕድል መፍጠር እንደማይቻል ጠቅላይ ሚኒስትሩ አሳሰቡ	አዲስ አበባ፡- “ሰላም ከሌለ የምንፈልገውን ልማት ማምጣትና የስራ ዕድል መፍጠር አንችልም”ሲሉ ጠቅላይ ሚኒስትር ዶክተር አቢይ አህመድ አስታወቁ፡፡ የአገር ሰላምና ደህንነትን ለማስከበር ፣ ኢንቨስትመንትን ለማሳለጥና ለዜጎች ሰፊ የስራ ዕድል ለመፍጠር ሁሉም ሰው የመንደሩን፣ከተማውን፣ወረዳውን፣ዞኑንና ክልሉን ሰላም መጠበቅ እንዳለበት አሳሰቡ። ጠቅላይ ሚኒስትሩ የብሄራዊ የኢንቨስትመንትና የስራ ዕድል ፈጠራ መሪ ኮሚቴ ትናንት ውይይት ባካሄደበት ወቅት እንደገለጹት፤ለኢንቨስትመንትና ለስራ ዕድል ፈጠራ ትልቁ ማነቆ የስላም እጦት ነው፣ሰላምን ማስፈን የሚቻለው በመንግሥት ጸጥታ ኃይል ብቻ ሳይሆን የየአካባቢው ማህበረሰብ፣ቀበሌና እያንዳንዱ ኩባንያ የራሱን አካባቢ ሰላም ማረጋገጥ ሲችል ነው። ለወጣቶች የስራ ዕድል የሚፈጥሩ የአገር ውስጥና የውጭ ባለሀብቶች ህዝብንና መንግሥትን አምነው ገንዘባቸውን በተለያዩ የኢንቨስትመንት መስኮች ላይ እንዲያውሉና ለልጆቻችን ስራ እንዲፈጥሩ እንደሚፈለግ አስታውቀዋል። ኢንቨስትመንትን የማቃጠልና የመጉዳት ነገር መቆም እንዳለበትም ጠቅላይ ሚኒስትሩ አሳስበዋል። ሰው የፈለገ ቢቸገርና ቢበሳጭ የሚበላበትን ገበታ መጣልና መስበር እንደሌለበት አስገንዝበዋል። የተለየ ውጫዊ ጠላት እስካልመጣ ድረስ በውስጥ የሚፈጠር መጠነኛ ግጭት የከፋ አደጋ እንዳያጋጥም ማህበረሰቡ አካባቢውንና አገሩን መጠበቅ እንዳለበት ገልጸው፤ የስራ ዕድል ፈጠራና ልማት በእያንዳንዱ ቤት ገብቶ ብዙዎችን መጠቀም የሚችለው ሰላም ሲኖር ነው ብለዋል። ከጸጥታ አኳያ አሁንም ተጨማሪ ስራ እንደሚያስፈልግ የጠቀሱት ጠቅላይ ሚኒስትሩ፣ የአገር ሰላምና ደህንነት የማስከበር፣ ኢንቨስትመንትን የማሳለጥና ሰው ሳይቸገር ሰርቶ እንዲገባ የማድረጉ ጉዳይ በመንግሥት ብቻ ሊከወን እንደማይችልም አስታውቀዋል። እያንዳንዱ ክልል ከየአካባቢው ህብረተሰብ ጋር በመቀናጀት ሁሉም ሰው መንደሩን፣ ከተማውን፣ ወረዳውን፣ዞኑንና ክልሉን እንዲጠበቅ ማድረግ አለበት ሲሉ አሳስበዋል። ጠቅላይ ሚኒስትሩ እንደገለጹት፤ክልሎች የጸጥታውን ዘርፍ ማጠናከርና ማህበረሰቡ ባለ ድርሻ አካል እንደ መሆኑ ሰላምን በማስጠበቅ ኃላፊነቱን እንዲወጣ ማድረግ አለባቸው። ወጣቶች ኃይላቸውን ለበጎ ፈቃደኝነት ለማዋል የሚያስችላቸውን ጠንካራ አስተሳሰብ እና አቋም ማዳበር ላይ እንዲሠሩ፣ የመንግሥት መስሪያ ቤቶች በጎ ፈቃደኝነትን ከቅጥር ቅድመ ሁኔታዎች መካከል አንዱ እንዲያደርጉ፣በግል እና በመንግሥት ዘርፎች መካከል ያለው ትብብር እና መናበብ ተጠናክሮ መቀጠል ይኖርበታል። ጠቅላይ ሚኒስትር ዐቢይ ኢትዮጵያ ወደ ብልጽግና የምታደርገው ጉዞ በልዩ ልዩ ኃላፊ ክስተቶች የተነሣ መቋረጥ እንደሌለበትም አስገንዝበዋል። የተገኙ ስኬቶችን እየመዘገቡ በዕድገት ጎዳና መገስገስ አስፈላጊ መሆኑን ተናግረዋል። የኢትዮጵያን ብልፅግና ማረጋገጥ የሚቻለው የእያንዳንዱን ዜጋ ኑሮ ማሻሻል ስንችል ነው ያሉት ጠቅላይ ሚኒስትሩ፤ ክልሎች ለወጣቶች፣ ለአርሶ አደሮችና አነስተኛ ትርፍ በሚያስገኙ ሥራዎች ለተሠማሩ ዜጎች ድጋፍ በመስጠትና ተደራሽ በማድረግ የጀመሩትን የስራ አጥ ዜጎችን የመቀነስ ተግባር አጠናክረው እንዲቀጥሉ አሳስበዋል። ክልሎች በበኩላቸው ወጣቶች ለጥፋት ዓላማ ማሳኪያ እንዳይውሉና ለስደት እንዳይዳረጉ ሰፊ የስራ ዕድል በመፍጠር ረገድ ትኩረት ሰጥተው እንደሚሰሩ ገልጸዋል። በተለይ የቡድር ማነቆን በመፍታት፣ የንግድ አሰራሩን በማዘመንና በኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ በመታገዝ ሰፊ የስራ ዕድል ለመፍጠር ዝግጁ መሆናቸውን በሰጡት አስተያየት አረጋግጠዋል። በእለቱም የሀዩንዳይ ኩባንያ በኤሌክትሪክ ሀይል የሚሰራ ተሽከርካሪ ለጠቅላይ ሚኒስትሩ በስጦታ አበርክቷል። ኩባንያው በኤሌክትሪክ የሚሰራ መኪና ኢትዮጵያ ውስጥ የሚሰራ መገጣጠም መጀመሩም ታውቋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 21/2012ጌትነት ምህረቴ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36167
4274d76aabfc03f77432b9fbc68884f2	d84fb3bfd54e35c7558db07fd962b3ff	መቐለ 70 እንደርታ የ2011 የኢትዮጵያ ፕሪሚየር ሊግ አሸናፊ ሆነ	በመቐለ 70 እንደርታ የበላይነት የተጠናቀቀው የዘንድሮ የኢትዮጵያ ፕሪሚየር ሊግ ውድድር፤ ከስፖርታዊ ውበቱና አዝናኝነቱ ይልቅ ውዝግቡና ፖለቲካዊ አንድምታው ጎልቶ የወጣበት እንደነበር ይታወቃል። በተለይ በአገራችን የፖለቲካ ሁኔታ የተጠለፉት የእግርኳስ ክለቦቻችንና ደጋፊዎቻቸው በአካባቢና በማንነት ጭምር ሲወዛገቡ ሰንብተዋል። አብዛኞቹ የስፖርት ተንታኞች እንደሚሉት የአገራችን የእግር ኳስ ክለቦች አደረጃጀት በአካባቢና በክልል ላይ የተመሰረተ በመሆኑ እግርኳሱም አካባቢያዊ ይዘት ሊታይበት ችሏል። በዚህ የተነሳ ደጋፊዎች በነዚህ ማንነቶች ላይ በመመስረት በሚያደርጉት የድጋፍ ሁኔታ ግጭቶች ሲበራከቱ ተስተውሏል። ክለቦችም ከአንድ ቦታ ወደሌላው ቦታ ሄደው ለመጫወት ከፍተኛ ተግዳሮት ሲገጥማቸው ከርሟል። ይህ ብቻም አይደለም። በዚህ የተነሳ የዳኝነት ሥርዓቱም ትልቅ ፈተና ገጥሞት ሰንብቷል። በራሳቸው በእግርኳስ ዳኞች ላይ አልፎ አልፎ የሚታዩ የሥነምግባር ችግሮች እንደተጠበቁ ሆነው፤ ደጋፊውና ክለቦች በሚያሳድሩባቸው ጫና ዳኞች ክለቦችን አናጫውትም እስከማለትም የደረሱበት ዓመት እንደነበር ይታወሳል። የእግር ኳስ ፌዴሬሽኑም ቢሆን በዓመቱ ውስጥ በርካታ ውዝግቦችን ሲያስተናግድ ሰንብቷል። በተለይ በምክንያቶች ግጭቶች ሲነሱና መከፋፈሉ ሲጠነክር ፌዴሬሽኑ ቁርጥ ያለ ውሳኔ ማሳለፍ ተስኖት ሲንገዳገድ ተስተውሏል፡፡ በዚህም የተነሳ ፌዴሬሽኑ ስፖርቱን መምራት አልቻለም እስከመባል ደርሷል፡፡ ያም ሆኖ ግን በተለያዩ ወቅቶች ፌዴሬሽኑ በወሰዳቸው እርምጃዎችና ውሳኔዎች አብዛኛው የእግርኳሱ ቤተሰብ ደስተኛ ባይሆንም የዓመቱ ውድድር ቀጥሎ ትናንት ተጠናቋል፡፡ በውድድሩ እስከትናንቱ የመጨረሻ ጨዋታ ድረስ ሦስት ክለቦች ለዋንጫው ዕድል ይዘው ወደሜዳ ገብተዋል። በዚህም መሠረት ቀደም ሲል ከተደረጉት 29 ጨዋታዎች 56 ነጥቦችን በመሰብሰብና 32 የግብ ክፍያ በመያዝ ሰፊ ዕድል ይዞ ወደሜዳ የገባው የፋሲል ከነማ ክለብ ነው፡፡ ፋሲል ከነማ ምንም እንኳን ከሜዳው ውጪ የሚጫወት ቢሆንም ተጋጣሚው የሽሬ እንዳስላሴ ክለብ በዓመቱ ውስጥ ከነበረው አጠቃላይ ብቃት አንጻር ፋሲልን የማሸነፍ አቅም እንደማይኖረውም አብዛኞቹ የእግር ኳስ ተንታኞች የመሰከሩበት ሁኔታ ነበር። በተለይ ከተከታዩ መቐለ 70 እንደርታ ክለብ 12 የጎል ብልጫ ይዞ መገኘቱ የተሻለ የአሸናፊነት ዕድል ይዞ ወደሜዳ እንዲገባ አድርጎታል፡፡ በሁለተኛ ደረጃ ዋንጫውን የመውሰድ ዕድል የነበረው ደግሞ ፋሲል እስኪረከበው ድረስ ለበርካታ ሳምንታት ሊጉን በበላይነት መምራት የቻለው የመቐለ 70 እንደርታ ክለብ ነው፡፡ ክለቡ ከፋሲል ከነማ ጋር እኩል 56 ነጥብ ቢኖረውም በጎል ክፍያ ተበልጦ ወደሜዳ መግባቱ ከፋሲል ጋር ሲነፃፀር አነስተኛ ዕድል እንዲኖረው አድርጓል። በአንጻሩ ግን መቐለ 70 እንደርታ ጨዋታውን የሚያደርገው በሜዳው መሆኑ የተሻለ የማሸነፍ ዕድል እንዲይዝ አድርጎታል። በሦስተኛ ደረጃ ዋንጫውን የማንሳት ዕድል የነበረው ደግሞ የሲዳማ ቡና ክለብ ነው። ሲዳማ ቡና ለዋንጫው ፍልሚያ እንዲጠበቅ ያደረገው 55 ነጥቦችን በመሰብሰብ ከሁለቱ መሪ ክለቦች በአንድ ነጥብ ብቻ ዝቅ ብሎ መገኘቱ ሲሆን ፋሲል ከነማና መቐለ 70 እንደርታ ክለቦች ከተሸነፉ ወይም አቻ ከወጡና እሱ ተጋጣሚውን ማሸነፍ ከቻለ ዋንጫውን የማንሳት ዕድል ነበረው፡፡ ሆኖም ከሁለቱ መሪ ክለቦች አንጻር ሲታይ አነስተኛ ዕድል ይዞ ወደሜዳ ገብቷል፡፡ በመጨረሻም ተጠባቂው ጨዋታ በመቐለ 70 እንደርታ ክለብ የዋንጫ ባለቤትነት ተጠናቋል። አጓጊ በነበረው በዕለቱ ጨዋታ ፋሲል ከነማ ገና ከ10ኛው ደቂቃ ጀምሮ ሽሬ እንዳስላሴን ሲመራ ቢቆይም ከእረፍት በኋላ በገባበት ጎል አቻ በመሆኑ ነጥብ ለመጣልና ዋንጫውንም ለመቐለ 70 እንደርታ አሳልፎ ለመስጠት ተገዷል። በአንጻሩ መቐለ 70 እንደርታ ድሬዳዋ ከነማን 2፡ 1 በማሸነፉ ዋንጫውን ማንሳት ችሏል። በሌላ ጨዋታ ሲዳማ ቡና ወልዋሎ አዲግራትን 3፡0 ቢያሸንፍም ዋንጫውን ማንሳት ሳይችል ቀርቷል። አዲስ ዘመን ሀምሌ 1/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=13715
897142cdd4629f6c1e461cfeba803e37	98654feaa606f99a86204929cce852c1	የጠፋውን ስም ለማስመለስ	እአአ የ2016ቱ የሪዮ ኦሊምፒክ ከመካሄዱ አስቀድሞ የስፖርት ቤተሰቡ ትኩረት አበረታች ቅመም በስፖርት ላይ ያሳደረው ተጽእኖ እና በዚህ ተጠቂ የሆኑ ሀገራት ላይ ያተኮረ ነበር። በአትሌቲክስ ስፖርት ከቀዳሚ ተጠቃሽ ሀገራት መካከል አንዷ የሆነችው ኢትዮጵያም ከተወቃሽነት ማምለጥ አልተቻላትም። በወቅቱ ሰባት የሚሆኑ አትሌቶች በዚሁ ሳቢያ ጥርጣሬ ውስጥ መግባታቸው ደግሞ በዓለም አቀፉ የፀረ- አበረታች መድኃኒቶች ተቆጣጣሪ ኤጀንሲ ትኩረት ውስጥ ለመግባቷ ምክንያት ሆነ። በዓለም ላይ በአበረታች ቅመሞች ከሚጠረጠሩት ቀዳሚ አምስት ሀገራት መካከልም አንዷ ልትሆን ቻለች። ይህንን ተከትሎም ሀገሪቷ ለጉዳዩ የምትሰጠው ትኩረት ምን ድረስ እንደሆነ በግልጽ ለዓለም ይፋ በመሆኑ፤ በአበረታች መድኃኒቶች ላይ ያለው እንቅስቃሴም ተጠናክሮ መቀጠል እንዳለበት ማሳሰቢያ ተሰጠ። መንግሥትም ለጉዳዩ በሰጠው ትኩረት የኢፌዴሪ የፀረ-አበረታች ቅመሞች ጽሕፈት ቤት በአዲስ መልኩ በሚኒስትሮች ምክር ቤት ደንብ ቁጥር 400/2009 ተቋቁሟል። የአበረታች ቅመሞች ጉዳይ ሁሌም የመነጋገሪያ አጀንዳ መሆን ያለበት እንደመሆኑ፤ ጽሕፈት ቤቱ የጠፋውን ስም ለማስመለስ በሚያደርጋቸው ተግባራት በየጊዜው የደረሰበትን እንዲህ ያሳውቃል። ቅድሚያ የስፖርት አበረታች ቅመሞችን በኢትዮጵያ የሁልጊዜም አርዕስት ያደረጉት የተለያዩ አስገዳጅ ምክንያቶች ናቸው። ሀገሪቷ የስጋት ቀጣና ውስጥ የገባችበት የመጀመሪያው መንስኤ፤ በስፖርቱ ስኬታማ ከሆኑ ሀገራት ተርታ መሰለፏ ነው። ሌላኛው ምክንያት ደግሞ በአትሌቶች ዘንድ የቅመሙ ተጠቃሚነት አዝማሚያ መታየቱ ነው። በወቅቱ አትሌቶች ከተጠቃሚነት ጋር ጥርጣሬ ውስጥ ገብተው በዓለም አቀፉ ኤጀንሲ ምርመራ መደረጉም በዚሁ ምክንያት ነው። ሀገሪቷ በስፖርቱ ታዋቂ እንዲሁም በአየር ንብረቷ እና የቦታ አቀማመጧ ተመራጭ እንደመሆኗ በርካታ የውጭ ሀገራት አትሌቶችና ሌሎች የስፖርት ባለሙያዎች መዳረሻ መሆኗም ሌላኛው ምክንያት ነው። ሰፊና ዓለም አቀፍ ሽፋን ያላቸው የመገናኛ ብዙኃን ተጠቃሚነቱን በተመለከተ በርካታ መረጃዎችን ማውጣታቸውም እንዲሁ። ይህንን የተመለከቱት የዓለም አቀፉ የፀረ- አበረታች ቅመሞች ተቆጣጣሪ ኤጀንሲ እንዲሁም በዓለም አቀፉ የአትሌቲክስ ፌዴሬሽኖች ማህበርም በሀገሪቷ ላይ ጫና ማሳደራቸው ጉዳዩ ይፋ ወጥቶ እንዲሰራበት አድርጓል። በመስፈርቱ መሠረትም ጽሕፈት ቤቱ በአዲስ መልክ ተደራጅቶ፣ በመንግሥት በጀት ተመድቦለት እንዲሁም ከየትኛውም አካል ነፃ በሆነ መልኩ ሊቋቋም ችሏል። ተግባራት ቀዳሚው ሥራ የሕዝብ ንቅናቄን መፍጠር ነው። በየትኛውም ሥራ ቀዳሚው ተግባር ግንዛቤ ማስጨበጥ እንደመሆኑ ጽሕፈት ቤቱ በርካታ ሥራዎችን አከናውኗል፤ በማከናወን ላይም ይገኛል። ጉዳዩ ትኩረት ከተሰጠው ጊዜ አንስቶም የሥልጠና እና የውይይት መድረኮችን በማዘጋጀት ለሁሉም ባለ ድርሻ አካላት መረጃው እንዲደርስ ተሰርቷል። ውድድር በሚካሄድበት ወቅትም ስፖርተኞችን እንዲሁም ሰልጣኞችን በተለያየ መንገድ ስለ ጉዳዩ እንዲረዱ እና በደንብ እንዲያውቁ የተለያዩ ሥራዎች በመከናወን ላይም ይገኛሉ። በየአካባቢውና ሕዝብ በብዛት የሚደርስባቸው አካባቢዎችም ስለ ጉዳዩ መልዕክት የሚያስተላልፉ ትልልቅ ቢልቦርዶችን፣ ብሮሸሮችንና የተለያዩ የማስተማሪያ ዘዴዎችን በመጠቀም ሕዝባዊ ንቅናቄውን ሲያጠናክር ቆይቷል። ከዚህ ባሻገርም ባለድርሻ አካላትን በሥራው በማካተትና ሰነዶችን በማዘጋጀት እየተሰራ ይገኛል። ከስፖርት ማህበራት ጋር በመሆን የትምህርትና ሥልጠና ማኑዋል ተዘጋጅቷል፣ የማሰልጠኛ ማዕከላትና ፕሮጀክቶች በሥልጠናቸው አካተውታል፣ ፎረሞች በመቋቋም ላይ ይገኛሉ (እስካሁን ሦስት ፎረሞች ተመስርተዋል) እንዲሁም በመደበኛ ትምህርት ካሪኩለም እንዲታቀፍ በማድረግ ዘርፈ ብዙ ሥራዎች በመከናወን ላይ ይገኛሉ። ምርመራ እና ቁጥጥር በዚህ ሥራ ቀዳሚው ነገር ብቁ ባለሙያዎችን ማፍራት መሆኑ ይታወቃል። በዚህም መሠረት 43 የሚሆኑ የጤና ባለሙያዎችን በማሰልጠን፤ በፌዴራል፣ ክልል እና ከተማ አስተዳደሮች ወደ ሥራ እንዲገቡ ተደርጓል። በሀገር ውስጥ በሚካሄዱ እንዲሁም ዓለም አቀፍ ውድድሮች ከመካሄዳቸው አስቀድሞም የደምና ሽንት ናሙናዎች በባለሙያዎቹ የሚወሰዱ ሲሆን፤ እስካሁንም ከ1ሺ13 አትሌቶች ናሙና በመውሰድ በውጭ ሀገራት ወደሚገኙት ላቦራቶሪዎች ተልኳል። በየትኞቹ የስፖርት ዓይነቶች ተጋላጭነቱ ይጨምራል በሚለው ላይም ጽሕፈት ቤቱ ጥናት አዘጋጅቷል። በዚህም መሠረት ስፖርቶቹ የተለዩ ሲሆን፤ በርካታ ገፋፊ ምክንያቶች ያሉት አትሌቲክስ (በተለይ በማራቶን)፣ እግር ኳስ (በፕሪሚየር ሊጉ ተሳታፊ ክለቦች)፣ ብስክሌት፣ ቦክስ እና የፓራሊምፒክ ስፖርቶች በተለየ ተጠቃሚነቱ እንደሚጎላ ተረጋግጧል። የሕግ ጥሰትን በተመለከተ ከሚሰራው የመከላከልና የቁጥጥር ሥራ አፈንግጠው ቅመሙን እንደተጠቀሙ በተረጋገጠባቸው አካላት ላይም ሕጋዊ የእርምት እርምጃዎች ይወሰዳል። ጽሕፈት ቤቱ ከሕግ አካላት ጋር የሚሰራ ሲሆን፤ እስካሁንም ቅመሙን እንደተጠቀሙ የተረጋገጠባቸው አካላት ሕጋዊ እርምጃ ተወስዶባቸዋል። በዚህም መሠረት ዘጠኝ የሚሆኑ አትሌቶች ከአራት እስከ ስምንት ዓመት ለሚደርስ ጊዜ ከውድድሮችም ሆነ ስፖርቱ እንዲገለሉ ተፈርዶባቸዋል። ዮሃና እና ግሸን የተባሉ የመድኃኒት መደብሮችም አበረታች ቅመሞችን ለአትሌቶች መሸጣቸው በመረጋገጡ ታሽገዋል። ዓለም አቀፍ ግንኙነት ጽሕፈት ቤቱ ከዓለም አቀፉ የፀረ-አበረታች ቅመሞች ተቆጣጣሪ ኤጀንሲ እንዲሁም በየደረጃው ካሉት ቢሮዎች ጋር የሁለትዮሽና ሦስትዮሽ ግንኙነት ፈጥሮ እየሰራ ይገኛል። ዓለም አቀፉ ኤጀንሲ አመራሮችና ባለሙያዎች በየጊዜው ወደ ኢትዮጵያ በመምጣት ጉብኝት የሚያደርጉ ሲሆን፤ ጉባኤም ተካሂዷል። ከዚህ ባሻገር ጽሕፈት ቤቱ እስካሁን የሰራው ሥራ ተመዝኖ አመርቂ ውጤት እንዳስመዘገበ ስለታመነበት ተሞክሮውን ለሌላው ዓለም እንዲያካፍል መድረክ ተፈጥሮለታል። ቀጣይ የትኩረት አቅጣጫ ትምህርትና ሥልጠናን በመስጠት ግንዛቤን የማስጨበጥ ሥራው በቀጣይም ተጠናክሮ የሚቀጥል ይሆናል። ከዚህ ባሻገር ታዳጊዎች ስለጉዳዩ ይበልጥ እንዲገነዘቡ በትምህርት ሥርዓቱም ከሚቀጥለው ዓመት ጀምሮ ተካቶ ተግባራዊ እንዲደረግ በእንቅስቃሴ ላይ ይገኛል። በምርመራና ቁጥጥር እንዲሁም ወንጀሎችን መርምሮ ይፋ በማውጣት ላይም ሥራዎችን አጠናክሮ እንደሚቀጥል አሳውቋል። ከባለድርሻ አካላት ይህ የጽሕፈት ቤቱ አፈጻጸም በቀረበበት መድረክ ላይ የተገኙ ባለድርሻ አካላት ትኩረት ሊደረግባቸው ይገባል ባሏቸው ነጥቦች ላይ ሃሳብ ሰንዝረዋል። ችግሩ ጎልቶ የሚታየው በአትሌቲክስ ስፖርት ላይ ይሁን እንጂ በሌሎች ስፖርቶች ላይም የመጠቀም አዝማሚያ በመኖሩ የትኩረት አቅጣጫው ቢሰፋም ተብሏል። እስካሁን ተጠቃሚነታቸው ከተረጋገጠባቸው አትሌቶች የሚልቁት ሴቶች እንደመሆናቸው ግንዛቤ በማስጨበጡ በኩል ሴት አትሌቶች ላይ ልዩ ትኩረት እንዲሰጥ ተጠቁሟል። በጽሕፈት ቤቱ እና በሚመለከታቸው አካላት መካከል ያለው የመረጃ ፍሰት እንዲጠናከርም ጥሪ ቀርቧል። ከዚህ ባሻገር አትሌቶች ሳያውቁ በአሰልጣኞቻቸውና ማናጀሮቻቸው በኩል በረቀቀና ስልታዊ በሆነ መንገድ ቅመሙ የሚሰጣቸው በመሆኑ ጽሕፈት ቤቱም አሠራሩን እንዲያዘምን ተጠይቋል።አዲስ ዘመን ሀምሌ 1/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=13719
8eb68fa15a752e5286084e933b2af24d	4c4d78e5ad8be6855a25b83661664340	ኢትዮጵያውያን በሞናኮ ዳይመንድ ሊግ ይጠበቃሉ	በተለያዩ የዓለም ከተሞች በመዘዋወር የሚካሄደው የዳይመንድ ሊግ ውድድር፤ ዘጠነኛውን ዙር በሞናኮ ያካሂዳል። በተያዘው ሳምንት መጨረሻ በዕለተ አርብ የሚካሄደው ይህ ውድድር፤ ዘንድሮ መታሰቢያነቱን ለአንድ አትሌት አድርጓል። በቅርቡ በሞት የተለየችውን በ1ሺ 500 ሜትር እና 5ሺ ሜትር ሩጫዎች ታዋቂዋን አሜሪካዊት አትሌት ጋብሬሌ ግሩንዋልድ። ባለፈው ወር በካንሰር ህመም ለህልፈት የተዳረገችው አትሌቷ፤ በተያዘው ወር 33ኛ ዓመት የልደት በዓሏን ታከብር ነበር። ይህንን እና አትሌቷ እአአ በ2013 በ1ሺ500 ሜትር የግሏን ምርጥ ሰዓት ማስመዝገቧን ምክንያት በማድረግ ሩጫው መታሰቢያ እንዲሆናት መደረጉን ዳይመንድ ሊግ በድረገጹ አስነብቧል። ከዚህ ባሻገር በሴቶች መካከል የሚካሄደው የማይል ውድድር የጋቤ ማይል በሚል ተሰይሟል። ይህ ውድድርም ሦስት ሴት የዓለም ክብረወሰን ባለቤት አትሌቶችን የሚያገናኝ ሲሆን፤ እአአ በ2015 የ1ሺ500 ሜትር ውድድር ክብረወሰን የሰበረችው ገንዘቤ ዲባባን፣ ያለፈው ዓመት የ3ሺ ሜትር መሰናክል ባለ ክብረወሰኗ ባትሬስ ቼፕኮች እንዲሁም በዚህ ዓመት የ5ኪሎ ሜትር ክብርን የተቀዳጀችው ሲፈን ሃሰን የሚያደርጉት ፍልሚያ ተጠባቂ ሆኗል። ኢትዮጵያዊቷ አትሌት ገንዘቤ ዲባባ ደግሞ በርቀቱ የሴቶች ቁጥር አንድ አትሌት በመሆኗ ለአሸናፊነት ትጠበቃለች። ገንዘቤ እአአ በ2015 በሞናኮ ርቀቱን ያሸነፈችበት 3:50:07 የሆነ ሰዓት እስካሁንም ሊደፈር ያልቻለ የዓለም ፈጣኑ ሰዓት ሲሆን፤ አትሌቷ የዓለም ሻምፒዮናም ነበረች። በዓለም ሻምፒዮናው በ5ሺ ሜትርም ሜዳሊያ ያጠለቀችው አትሌቷ የዓመቱ ምርጥ ሴት አትሌት በሚል መመረጧም የሚታወስ ነው። በቤጂንጉ ዓለም ሻምፒዮና ሻምፒዮን ስትሆንም በሪዮ ኦሊምፒክ ሁለተኛ ደረጃን በመያዝ ነበር ያጠናቀቀችው። ከዚህ ባሻገር በዓለም የቤት ውስጥ ሻምፒዮና የ1ሺ500 ሜትር ለንግስናዋ ተስተካካይ አልተገኘላትም። የርቀቱን ክብረወሰን የጨበጠችበት የዚህ ርቀት ሰዓት የተመዘገበው በሞናኮ መሆኑ እንዲሁም በርቀቱ ያላት ልምድ ደግሞ በዚህ ውድድር ላይም አግዟት እንደምታሸንፍ በአትሌቲክስ ቤተሰቡ ዘንድ ተስፋ ተጥሏል። በዚህ ርቀት ታዋቂ የሆነችውና በቤጂንግ እና የለንደን የአትሌቲክስ ዓለም ሻምፒዮናዎች ላይ ሁለት የነሐስ ሜዳሊያዎችን ማጥለቅ ችላለች። አትሌቷ በተለያዩ አህጉር አቀፍ ውድድሮችና ሌሎች ውድድሮች ላይም በ1ሺ 500ሜትር የተሻለ ውጤት ካስመዘገቡ አትሌቶች መካከል ትጠቀሳለች። አትሌቷ ከወራት በፊት በዚሁ በሞናኮ በተካሄደ የ5ኪሎ ሜትር ሩጫ ላይ14:44 የሆነ ክብረወሰን አስመዝግባለች። አትሌቷ የርቀቱን የመጨረሻ መስመር የረገጠችበት ሰዓት ክብረወሰን ሊባል የቻለው 15:48 የነበረውን የቦታውን ክብረወሰን በማሻሻሉ ነው። ይህም ሲፈንን ለባለ ክብረወሰኗ አትሌት ገንዘቤ ዲባባ ፈተና እንደሚሆንባት ይጠበቃል። ኬንያዊቷ አትሌት የመሰናክል ስፔሻሊስት የምትባል ሲሆን፤ በሪዮ ኦሊምፒክና በለንደኑ የዓለም አትሌቲክስ ሻምፒዮናዎች ላይ አራተኛ ደረጃን በመያዝ ነበር ያጠናቀቀችው። ከዚያ በኋላ ባሉት ጊዜያት ግን በርቀቱ ወደ አሸናፊነት ከመምጣትም ባለፈ የክብረወሰን ባለቤት ልትሆን ችላለች። ርቀቱን 8:50 የነበረውን ሰዓት 8:45 በማሻሻል የመጀመሪያዋ ሴት አትሌት ናት። አትሌቷ ከመሰናክል ባሻገር በ1ሺ500 ሜትርም የምትሮጥ ሲሆን፤ እአአ በ2015 በተሳተፈችበት የመላ አፍሪካ ጨዋታዎች የነሐስ ሜዳሊያ ባለቤት ነበረች። ባለፈው ዓመት በተካሄደው የኮመን ዌልዝ ጌምስ ርቀቱን ሁለተኛ በመውጣት ርቀቱን ሸፍናለች። በዚያው ዓመት በተካሄደው የዓለም የቤት ውስጥ ሻምፒዮና ተሳትፎዋም ሰባተኛ ደረጃን በመያዝ አጠናቃለች። ይህ ውጤቷም አትሌቷን በዚህ ርቀት የተሻለ ውጤት ታመጣለች በሚል እንድትጠበቅ አድርጓታል። በወንዶች በኩል ደግሞ በቅርቡ ለረጅም ዓመታት ተይዞ የቆየውን ክብረወሰን መስበር የቻለው ወጣቱ አትሌት ሳሙኤል ተፈራ ተሳታፊ እንደሚሆን ታውቋል። በዚህ ውድድርም በተመሳሳይ ጠንካራ አትሌቶች የሚሳተፉበት እንደመሆኑ የአሸናፊነት ግምቱ አዳጋች ሆኗል። ኢትዮጵያዊው አትሌት በቅርቡ በበርሚንግሃም በተካሄደው የቤት ውስጥ የዓለም ሻምፒዮና፤ 1ሺ500 ሜትሩን ለመሸፈን የፈጀበት ጊዜ 3:31.04 ነበር። ይህም በውድድሩ አሸናፊ ይሆናል በሚል እንዲጠበቅ ቢያደርገውም፤ የዓለም ሻምፒዮኑ ኤልጃህ ማናንጎይ እና የኦሊምፒክ ሻምፒዮኑ ማቲው ሴንትሮዊትዝ ለውድድሩ ከባድ ፈተና እንደሚሆኑ ተገምቷል።አዲስ ዘመን ሀምሌ 1/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=13724
af35a750d109e8d629065d4043f8fe99	a610439e4a7c4a92a57b4b35f7b0d947	የኢትዮጵያ ዋንጫ ሶስት ጨዋታዎች ዛሬ ይካሄዳሉ	ከታህሳስ 2011 ዓ.ም ጀምሮ እየተካሄደ የሚገኘው የኢትዮጵያ ዋንጫ ዛሬ ሶስት ጨዋታዎች እንደሚያደርጉ ታውቋል። በዛሬው እለት በተለያዩ ከተሞች የሚደረገው የጥሎ ማለፍ ጨዋታዎች አስቀድሞ በወጣው ድልድል መሰረት የሚደረጉ ሲሆን ፤ በዚህም በአንደኛው ዙር ያልተደረገው ብቸኛው ጨዋታ በአዳማ ከተማ እና ባህር ዳር ከተማ መካከል ሐሙስ ሐምሌ አራት በአዳማ አበበ ቢቂላ 10 ሰዓት የሚደረግ ሲሆን፣ ሁለት የሩብ ፍፃሜ ጨዋታዎችም በዚሁ ዕለት ይደረጋሉ። በፎርፌ ራሱን ከውድድሩ ያገለለው ደቡብ ፖሊስን አሸንፎ ወደ ሩብ ፍፃሜ ያለፈው የሊጉ ቻምፒዮን መቐለ 70 እንደርታ በሜዳው ከመከላከያ በ9 ሰዓት ሲጫወት ጅማ እና ድሬዳዋን በፎርፌ አሸንፈው የመጡት ወላይታ ድቻ እና ሀዋሳ ከተማ አዳማ ላይ በ8 ሰዓት የሚጫወቱ ይሆናል ሲል ሶከር ኢትዮጵያ ዘግቧል። የኢትዮጵያ ዋንጫ በተዘበራረቀ መልኩ እየተካሄደ የሚገኝ መሆኑን የጠቀሰው ዘገባው ፤በውድድሩ ከ16 ክለቦች አራቱ ራሳቸውን ማግለላቸው የተገለጸ ሲሆን ፤እስካሁን ባለው በተለያዩ ምክንያቶች ሦስት ጨዋታዎች ብቻ ተደርገዋል ተብሏል። በዚህም ኢትዮጵያ ቡና ሁለት ተከታታይ ፎርፌዎች አግኝቶ ወደ ግማሽ ፍፃሜ ሲያልፍ ቀሪ አንድ የመጀመሪያ ዙር እና ሦስት የሩብ ፍፃሜ ጨዋታዎች ተደርገው የመጨረሻ አራት ቡድኖች የሚለዩ መሆኑን ዘገባው አስረድቷል። በውድድሩ የመጀመሪያው ዙር በነበሩ ጨዋታዎች ስሑል ሽረ 2 ለ 2 ሲዳማ ቡና (ሽረ በመለያ ምት አሸንፏል)።መከላከያ 1 ለ 0 ቅዱስ ጊዮርጊስን ሲያሸነፍ፤ ወልዋሎ ዓዲግራት ዩኒቨርሲቲ 0 ለ 1 በፋሲል ከነማ ተረትቷል። በውድድሩ ለመሳተፍ ፍላጎት የሌላቸው ክለቦች መበርከታቸውን ተከትሎ አራት ጨዋታዎች ፎርፌ የተሰጣቸው ሲሆን፤ ኢትዮጵያ ቡና ከደደቢት በነበረው ጨዋታ ደደቢት ለመጫወት ባለመቻሉ ቡናማዎቹ በፎርፌ 3 ለ 0 ደደቢት አሸንፈዋል። በተመሳሳይ ወላይታ ድቻ 3 ለ 0 ጅማ አባ ጅፋር፣ መቐለ 70 እንደርታ 3 ለ 0 ደቡብ ፖሊስ፣ ሀዋሳ ከተማ 3 ለ 0 ድሬዳዋ ከተማ በፎርፌ በማሸነፍ ወደ ሁለተኛው ዙር ያለፉ ክለቦች ሆነዋል። በኢትዮጵያ ዋንጫ በአሸናፊነት የሚያጠናቅቅ ክለብ በአፍሪካ ኮንፌደሬሽን ዋንጫ ኢትዮጵያን የሚወክል ሲሆን፤ የሻምፒዮናነቱን ክብር መከላከያ የ2010 ዓ.ም ጨምሮ በተደጋጋሚ በመውሰድ በቀዳሚነት ይጠቀሳል። በዘንድሮው የውድድር ዓመት ከፕሪሚየር ሊጉ የወረደው ክለቡ 14 ጊዜ የኢትዮጵያ ዋንጫ ውድድርን በሻምፒዮናነት አጠናቋል። አዲስ ዘመን ሀምሌ 4/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=13888
91d5075b8077ec9089007f4e821d83bd	77aab0cf038727e6a72e7b4df51302b5	ዕድሜ ከስፖርቱ ያላገለላቸው ብስክሌተኞች	በአገሪቱ በተለይም በአዲስ አበባ ከተማ በስፋት ከሚዘወተሩ ስፖርቶች እግር ኳስ፣ አትሌቲክስ፣ ቦክስ፣ ቦሊቮልና ብስክሌት የመሳሰሉት ይጠቀሳሉ። ከእነዚህ አንዳንዶቹ ቀደም ባሉት ዓመታት ከአገር ውስጥም አልፎ የኦሎምፒክ ስፖርቶች ተብለው የሚወሰዱበት ወቅት እንደነበር ይታመናል። ከእነዚህ ውስጥ ቦክስና ብስክሌት በዋናነት ይጠቀሳሉ፡፡ ይሁንና ስፖርት ከመዝናኛነት አልፎ አዋጪ የቢዝነስ ማዕከል በሆነበት በዚህ ወቅት በኢትዮጵያ ብዙዎቹ ስፖርቶች በ‹‹ነበር›› ታሪክ ብቻ ይገኛሉ፡፡ ቤን ጀማነህ የብስክሌት ስፖርትን የጀመሩት የሁለተኛ ደረጃ ተማሪ እያሉ ነበር፡፡ በ1990 ዓ.ም አዲስ አበባ ላይ በተደረገው የ‹‹ማውንቴን›› ብስክሌት ውድድር ላይ ሦስተኛ ደረጃ በመያዝ ማጠናቀቅ ችሏል፡፡ ከዚህ ጊዜ ጀምሮ የብስክሌት ፍቅራቸው እያደገ መጣ፡፡ በ1997 ዓ.ም በአገሪቷ በነበረው የፖለቲካ ቀውስ ምክንያት ከአገራቸው ተሰድደው ከዓመታት የስደት ቆይታ በኋላ ወደ ኢትዮጵያ በመመለስ ላይ ብስክሌት ስፖርት የሚያዘወትሩ ጥቂት ልጆችን በመሰብሰብ ዛሬ ላይ ከ50 በላይ አባላት ያሉትን ቡድን መመስረት ችለዋል፡፡ ማውንቴን ባይክ ( ሮድ ባይክ ኢን ኢትዮጵያ) የሚል ስያሜ ያለው ቡድን በማቋቋም አገር ቤት ካሉት ነባር ስፖርተኞች በተጨማሪ የውጭ አገር ዜጎችን በማሳተፍ ዘወትር እሁድ ከአዲስ አበባ ከተማ ተነስተው ብዙ ኪሎሜትሮችን በማቋረጥ ከውድ እስከ መካከለኛ ወጭ የተደረገባቸውን ብስክሌት በመያዝ ወደ ተለያዩ የአገሪቷ አካባቢዎች ይጓዛሉ፡፡ እስካሁን በተደረጉት የብስክሌት ስፖርት እንቅስቃሴዎችም ሱሉልታ፣ ሰንዳፋ፣ ሆለታ፣ ደብረብርሀን፣ ወልቂጤ፣ አገና፣ ቡታጅራና የመሳሰሉት አካባቢዎች የስፖርተኞቹ መዳረሻዎች ሆነዋል፡፡ ይህን የሚያደርጉት እድሜያቸው ከ30ዎቹ እስከ 60ዎቹ የሚጠጉ የቤን ጓደኞች ናቸው፡፡ ስፖርቱ እንዳይረሳ ትልቅ ንቅናቄ መፍጠርና ጤንነትን መጠበቅ የስብስቡ ዓላማ ቢሆንም፤ ጎን ለጎን ትውልዱ ራሱን በስፖርት እንቅስቃሴ ውስጥ እንዲያሳልፍ ማስቻልም ሌላኛው ዓላማ ነበረ፡፡ ስፖርቱ እንዲያድግ ካላቸው ፍቅር የተነሳ ከቡድኑ ጋር ሆነው ወደ ተለያዩ አካባቢዎች በብስክሌት ለመጓዝ ተሳትፎ የሚያደርጉትን ስፖርተኞች በነጻ እንደሚያሳትፉና በየመንገዱ ያሉት ወጣቶችም እድሜ ከስፖርቱ ያላገለላቸውን በማየት እንዲሳቡ ለማድረግ አገዥ እንቅስቃሴ መሆኑን ነው ቤን የሚናገሩት፡፡ ቆየት ባሉት ዓመታት ኢትዮጵያ የብስክሌት ስፖርት ወርቃማ ዘመኖችን ማሳለፏን የሚነገሩት ቤን፤ አሁን ላይ ስፖርቱ መዳከሙንና በተለይም መንግሥት የቀደሙ ባለሙያዎችን ሰብስቦ ቢያማክርና ቀደምት ስመ ጥር ስፖርተኞች ልምዳቸውን ለአሁኑ ትውልድ ማስተላለፍ ቢችሉ ስፖርቱ ዳግም ሊያንሰራራ እንደሚችል ይጠቁማሉ፡፡ የብስክሌት መንገድ አሰራርን ጨምሮ ከውጭ የሚመጡ ብስክሌቶች ጥራት መጓደልን አካቶ ስፖርቱ በጥልቀት መዳሰስ እንደሚገባው በስደት በውጭ አገር በቆዩባቸው ወቅቶች ያስተዋሉትን በማስታወስ ተናግረዋል፡፡ ቤን፤ ‹‹የድሮ ትውልድ ከልጅነቱ ጀምሮ በስፖርቱ ንቃት ውስጥ ያለፈው ነው፡፡ በየቦታው ሩጫ፤ በየጫካውም የካራቴ ስፖርት በብዛት ይዘወተር ነበር፡፡ ይህ አሁን ላይ ያለው በውስን ደረጃ ላይ ነው::›› በማለትም አሁናዊውን የብስክሌት ስፖርት ገጽታ ይጠቁማሉ፡፡ የሩጫና የብስክሌት ስፖርት በልምምድ ረገድ ብዙ የሚራራቁ አይደለም በማለት፤ ኢትዮጵያውያን በተፈጥሮ ለሁለቱም ስፖርቶች የሚሆን አቋም እንዳላቸውና እንደ አትሌቲክሱ ብስክሌት ስፖርቱም ቢበረታታ የሚገኘው ውጤት ቀላል እንዳልሆነ ያብራራሉ፡፡ እንደ እርሳቸው ገለፃ፤ ሌሎች አገራት በተለይም እንደ አውሮፓና አሜሪካ ያሉት ለስፖርቱ ከፍተኛ ትኩረት ሰጥተው ስለሚንቀሳቀሱ በኦሎምፒክ መድረክም ሆነ ሌሎች ዓለም አቀፍ ውድድሮች ላይ በምሳሌነታቸው ብቻ ሳይሆን በውጤትም መታጀብ ችለዋል፡፡ በመሆኑም ከውጭ የሚገቡ የአገር አቋራጭ ብስክሌቶች ላይ ቀረጥ ቅናሽ አስተያየት ቢደረግ፤ የቀድሞ ስፖርተኞችና የጤና ቡድኖችን ያሳተፈ ተደጋጋሚ ውድድሮች በሚመለከተው ፌዴሬሽን በኩል ቢካሄድ፣ ለስፖርቱ ትልቅ አስተዋጽኦ ማበርከት ይቻላል፡፡ ነገር ግን ወደ ፌዴሬሽኑ ለመቅረብ ቢሞክሩም መንገዶች ጠባብ ሆነዋል፡፡ ተቀራርቦ መስራት ስፖርቱን ለማሳደግ ትልቅ ሚና እንዳለው በመገንዘብ መንግሥት በአብሮነት ቢሰራ ልምድን ጨምሮ በብዙ መልኩ መተጋገዝም ይቻላል፡፡ የረጅም ጊዜ ልምድን በመጠቀም ለአገሪቷ ብስክሌት ስፖርት እድገት ሙያዊ አበርክቶ እንዲኖር ወደ ፊት ውድድሮችን በማዘጋጀት ተተኪውን ወጣት ትውልድ ለማሳተፍ ጥረቶች ይደረጋሉም ብለዋል፡፡ ስፖርቱ በአንጻራዊነት ይሻል የነበረበትን ዘመን ዳግም ለማደስ ከቡድን አጋሮቹ ጋር በመሆን እንደሚሰሩና የታዳጊ ፕሮጀክቶችን ለመደገፍ ከውጭ አገር ስፖርተኞች ጋር እየተነጋገሩ መሆኑንም ገልጸዋል፡፡ የእዚህ ቡድን አባላት ቢያንስ ከ20 ዓመት በላይ በስፖርቱ የቆዩ ስፖርተኞች መሆናቸውንና ትልልቅ ሰዎች ስፖርቱን ቢያዘወትሩት ከጤና አኳያ በርካታ ጥቅሞችን ማግኘት እንደሚችሉ ገልጸዋል፡፡ እድሜያቸው 50ዎቹ ውስጥ የሚገኘው አቶ ተስፋሚካኤል ገረመው ሌላኛው የቀድሞ ብስክሌተኛ ሲሆኑ፤ በአሁኑ ወቅት ከቡድን አጋሮቹ ጋር በመሆን እድሜ ሳይበግራቸው ረጅም ርቀትን በብስክሌት በመጓዝ ላይ ከሚገኙት ውስጥ አንዱ ናቸው፡፡ ስፖርቱን በ1970 ዓ.ም እንደተቀላቀሉት የሚናገሩት አቶ ተስፋሚካኤል፤ እስከ 1982 ዓ.ም ድረስ በብስክሌት ስፖርት ከታዳጊዎች እስከ ዋናው ብሄራዊ ቡድን ውስጥ በመሳተፍ የሻምፒዮንነት ድልን እስከመቀዳጀት የደረሱና ድንቅ ብቃትን ማሳየት የቻሉ ናቸው፡፡ ምንም እንኳን በግጭት ምክንያት ውድድሩ ሳይካፈሉ ይቅር እንጂ በ1976 ዓ.ም ለሎሳንጀለስ ኦሊምፒክ በዝግጅት ላይ የነበረውን የወርቃማ ትውልድ ዘመን አባልም ነበሩ፡፡ በውቀቱ ስፖርቱ ከደጋፊዎች ጀምሮ በጥሩ ቁመና ላይ እንደነበርና ከጊዜ በኋላ ግን እየመነመነ መምጣቱን አቶ ተስፋሚካኤል ይናገራሉ። ምንም እንኳን ብስክሌት ከአትሌቲክስ ጀምሮ የኢትዮጵያን ስም በአፍሪካ ሻምፒዮናና በኦሊምፒክ መድረክ ያስጠራ ቢሆንም ዛሬ ላይ ትኩረት በማጣቱ ስፖርት ክለቦችን እስከማፍረስ መደረሱንና ይህም የስፖርቱን መጻኢ እድል አዘቅት ውስጥ ሊከተው እንደሚችል ያሳስባሉ።የትኛውም ስፖርት በትውልድ ቅብብሎሽ ላይ የተመሰረተ መሆን ይገባዋል የሚሉት አቶ ተስፋሚካኤል፤ የእርሳቸው አጋሮች እድሜ ሳይገድባቸው እያደረጉት ያለውን እንቅስቃሴ ትውልዱ በማስተዋል እንዲቀበለውና በተራው አገር በዚህ የስፖርት ዘርፍ እንድትጠቀም ማድረግ ተገቢ እንደሆነ ይመክራሉ፡፡ ስፖርቱን ለማስፋፋት ዓለም አቀፍ ይዘት ያላቸውን ውድድሮች ማዘጋጀት ከፌዴሬሽኑ የሚጠበቅ ኃላፊነት መሆኑንም አስታውቀዋል፡፡ ማንም ሰው ለራሱ የጤንነት ጥቅም ሲል ስፖርትን እንደሚያዘወትረው ሁሉ አቶ ተስፋሚካኤልና መሰል ጓደኞቻቸውም እርጅና ከስፖርቱ ሳይገድባቸው በየሳምንቱ ረጅም ኪሎሜትሮችን የመጓዛቸው ምክንያትም ለዚሁ መሆኑን ይጠቅሳሉ፡፡ ከዚህም በተጨማሪ ስፖርቱ እንዲበረታታና በህብረተሰቡ ዘንድ ስርጸት ለመፍጠር ታስቦ እንደሆነ ያብራራሉ፡፡ ኢትዮጵያ ኦሊምፒክን ጨምሮ በተለያዩ አህጉራዊና ዓለም አቀፋዊ ውድድሮች ከአትሌቲክስ ቀጥሎ ከምትወከልባቸው ስፖርቶች ብስክሌት ይጠቀሳል፡፡ ይሁንና ስፖርቱ በፋይናንስ በተለይም በመወዳደሪያ ብስክሌቶች እጥረት ምክንያት ህልውናው ፈተና ውስጥ መግባቱ ውጤቱ ላይ አሉታዊ ተፅዕኖ እያሳደረ መሆኑ እንደተጠበቀ፣ በዲፕሎማሲው ረገድ የበኩሉን ድርሻ የሚወጣ ነው፡፡አዲስ ዘመን ሐምሌ 5/2011አዲሱ ገረመው	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=13954
c4573f3e479bb1669eecba41c55adf95	18bcf202a92ab7d78c323f4bd2a1e541	በኢንተርናሽናል ዳኛ ባምላክ ተሰማ ላይ ጥቃት የፈጸሙት ተቀጡ	የአፍሪካ እግር ኳስ ማህበር ዲስፕሊን ኮሚቴ በኢንተርናሽናል ዳኛ ባምላክ ተሰማ ላይ ጥቃት የፈጸሙት የሞሮኮ እግር ኳስ ፌደሬሽን ፕሬዝዳንት ተቀጡ። ፕሬዚዳንቱ በፈጸሙት ድርጊት ከእግር ኳሱ ለአንድ ዓመት እንዲገለሉ መወሰኑን ማህበሩ አስታውቋል። ካፍ በሞሮኮ እግር ኳስ ፌደሬሽን ፕሬዝዳንት ፋውዚ ላካን ላይ ቅጣቱን ያስተላለፈው ባሳለፍነው ወር በአፍሪካ ኮንፌደሬሽን ዋንጫ በግብጹ ዛማሌክ እና ሞሮኮው ሬይኔሳንስ ቤርካን መካከል በነበረው ጨዋታ ወቅት በፈጸሙት ያልተገባ ተግባር እንደሆነ ገልጿል። ፕሬዚዳንቱ በሽልማት ሥነ-ስርዓት ላይ አድብተው ባምላክ ተሰማ ላይ በግንባር ጥቃት የፈፀሙት እና ለፀጥታ አካላት አስቸጋሪ የሆነ ከሥነ ምግባር ውጭ የሆነ ስርዓት እንዳሳዩ በማስታወስ አብራርቷል። በወቅቱ የግብፅ ሰዎች እንደሚሉት ጥቃቱን የፈጸሙት የሞሮኮ እግር ኳስ ኮንፌዴሬሽን እና የሬይኔሳንስ ቤርካን ፕሬዝዳንት ፎክዚ ሌክጃ ናቸው። ክለቡ በደርሶ መልሱ ጨዋታ ዳኛ ባምላክ ተሰማ ፍጹም ቅጣት ምት መስጠታቸውን በመቃወም ክስ እንደሚመሰርትባቸው እስከ ማስታወቅ የደረሱ ቢሆንም ፤ድርጊቱ በብዙዎች ዘንድ አነጋጋሪና አሳዛኝ እንደሆነ የተገለጸም ጭምር ነበር። የኢትዮጵያ እግር ኳስ ፌደሬሽን የድርጊቱን መፈጸም ተከትሎ ጁን አምስት ባስገባው የክስ ደብዳቤ መሰረት የሞሮኮ እግር ኳስ ፌደሬሽን ፕሬዝዳንት ፋውዚ ላካን ለመቅጣት ሲመርመር መቆየቱን ገልጾ ፤የካፍ ዲስፕሊን ኮሚቴ ፋውዚን የፈጸሙት ድርጊትን በማረጋገጥ ለአንድ ዓመት ከእግር ኳስ እንዲታገዱ ወስኗል። በ2018/19 የካፍ ኮንፌዴሬሽን ዋንጫ የመልስ ጨዋታ ዛማሌክ የሞሮኮው አር ኤስ በርካኔን አስተናግዶ በመለያ ምቶች በማሸነፍ ከ16 ዓመታት በኋላ የአህጉራዊ ዋንጫ ረሀቡን ማስታገሱ ይታወሳል። የሁለቱ ክለቦች የጨዋታው ሂደት በመጀመሪያው ዙር ሞሮኮ ላይ በተደረገው የመጀመሪያ ጨዋታ በርካኔ በመጨረሻ ደቂቃ በተቆጠረ ጎል 1 ለ0 ማሸነፉ ተከትሎ የመልሱ ጨዋታ በበዓምላክ ተሰማ ዳኝነት የተከናወነው በአሌክሳንድሪያው ቦሮግ አል አረብ ስታድየም የተካሄደ ነበር። በጨዋታው የሞሮኮው አር ኤስ በርካኔን በ54ኛው ደቂቃ ላርቢ ናጂ ሳጥን ውስጥ ኳስ በእጁ በመንካቱ በቪአር ተረጋግጦ የተሰጠውን የፍፁም ቅጣት ምት መሐመድ አላ አስቆጥሮ ዛማሌክ በድምር ውጤት አቻ እንዲሆን አድርጓል። ጨዋታው በዛማሌክ 1ለ0 አሸናፊነት መጠናቀቁን ተከትሎ በተሰጡ የመለያ ፍፁም ቅጣት ምቶች ዛማሌኮች ሁሉንም ሲያስቆጥሩ በበርካኔ በኩል ሐምዲ ላቸር አምክኖ ነጭ ለባሾቹ አሸናፊ መሆን ችለዋል። አምስት ጊዜ የቻምፒየንስ ሊግ፣ ሶስት ጊዜ የሱፐር ካፕ እንዲሁም የቀድሞው ካፕ ዊነርስ ካፕን አንድ ጊዜ ማሳካት የቻለው የግብፁ ታላቅ ክለብ የኮንፌዴሬሽን ዋንጫን ሲያነሳ ይህ በታሪኩ ለመጀመሪያ ጊዜ ነው። የዋንጫው ባለቤት ዛማሌክ ነጥብ25 ሚሊዮን ዶላር ሲሸለም ተሸናፊው በርካኔ 625 ሺህ ዶላር ማግኘት ችሏል። አዲስ ዘመን ሀምሌ 4/2011	ስፖርት	https://www.press.et/Ama/?p=13891
4a8b5f08e6a8a58de638d33d3847d019	ba644e7e016339ea73e9273437db1b6e	በህዳሴ ግድቡ የተገኘው ድል ወደፊት የሚያስፈነጥር እንጂ የሚያዘናጋ ሊሆን እንደማይገባ ተገለፀ	አዲስ አበባ፡- የታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ የመጀመሪያ ዙር የውሃ ሙሌት መሳካቱ አገሪቱ ላሰበችው የልማት እቅድ ከግብ መድረስ ወደፊት የሚያስፈነጥርና አቅም የሚፈጥር እንጂ የሚያዘናጋ ሊሆን እንደማይገባ የፖለቲካ ፓርቲዎች አሳሰቡ። ፓርቲዎቹ በተለይ ለአዲስ ዘመን ጋዜጣ እንዳስታወቁት፤ መላው የኢትዮጵያ ሕዝብና መንግሥት ለዓመታት ርብርብና ብርቱ ትግል ሲያደርጉበት የቆዩት የታላቁ ህዳሴ ግድብ የመጀመሪያ ዙር የውሃ ሙሌት በተሳካ ሁኔታ መጠናቀቁ ትልቅ እምርታ ነው። ሆኖም የግንባታው ስራ ሙሉ በሙሉ ባለመጠናቀቁ ስኬቱን ብቻ ከማጣጣም ባሻገር ለታቀደው የልማት ግብ ስኬት መስፈንጠሪያ መጠቀም ያስፈልጋል። የኢዜማ የማዕከላዊ ኮሚቴ ስራ አስፈፃሚ አባል አቶ ግርማ ሰይፉ፤ የግድቡ ውሃ ሙሌት እንደሚሳካ ከመጀመሪያው አንስቶ ሙሉ እምነት እንደነበራቸው ገልፀው፤ መንግሥት የውሃ ሙሌቱን ጉዳይ በብልሃት የሄደበት ርቀት እንዳስደነቃቸው አመልክተዋል። «ይህ ስኬት ግን በፌሽታና ፈንጠዝያ የሚያዘልለን ሳይሆን ድሉን አጣጥመን ለላቀ እድገት የምንስፈንጠርበት ነው» ብለዋል። በፈንጠዝያ ሊባክን የሚገባ ጊዜም መኖር እንደሌለበት ተናግረው፣በተለይም የውሃ ሙሌቱ ከታቀደው አንፃር ገና አምስት በመቶ ያህሉ ብቻ የተከናወነና ግንባታው ብዙ ስራ የሚጠይቅ እንደመሆኑ ግድቡ መቋጫ እስከሚያገኝ ድረስ ያልተቋረጠ ድጋፍ እንደሚያስፈልግ አስገንዝበዋል። እንደ አቶ ግርማ ገለፃ፤ ካለፉት ሁለት ዓመታት ወዲህ በውጭ ያሉ ኢትዮጵያውያንና መንግሥት እንደ አይጥና ድመት በባላንጣነት ከመተያየት ይልቅ እንደህዳሴ ግድብ ባሉ ትላልቅ አገራዊ ፕሮጀክቶች ላይ በጋራ ተሰልፈው እየሰሩ ይገኛሉ። አሁን ለተገኘው ስኬትም በውጭ ያለው ማህበረሰብ ከፍተኛ አስተዋፅኦ ያለው ሲሆን በቀጣይም የውጭው ማህበረሰብ ድጋፍ በላቀ ሁኔታ ተጠናክሮ ሊቀጥል ይገባል። በተለይም በግብፅና በአሜሪካ የሚደረገውን ውጫዊ ተፅዕኖ በማክሸፍ ረገድ ለአገራቸው ጥቅም በመቆም ወገንተኝነታቸውን ያለመታከት ማሳየት ይጠበቅባቸዋል። «ከዚህ ቀደም ግድቡ ውሃ መያዝ አይጀምርም እያሉ ሲያስወሩ የነበሩ ግለሰቦች አሁንም ቢሆን ግድቡ አይጠናቀቅም ሊሉ ይችላሉ» ያሉት አቶ ግርማ ፤ የድሉን ብሥራት ከማጣጣል ይልቅ ቢያጣጥሙ የተሻለ እንደሚሆንላቸው ተናግረዋል። በዚህ ረገድ ምንም እንኳ የሃሳብ ልዩነት እንደወንጀል የሚታይ ባይሆንም የአገርና የህዝብን ጥቅም አሳልፈው የሚሰጡ ብለውም ከውጭ ኃይል ጋር የሚያብሩ ፖለቲከኞች ከህግ ተጠያቂነት ሊያመልጡ እንደማይችሉ አስገንዝበዋል። «በእንደዚህ አይነት ሸፍጥ ውስጥ ያሉ ፖለቲከኞችን በምክር ሳይሆን ህግ በማስከበር ወደ ትክክለኛው መስመር ማስገባት ያስፈልጋል» ብለዋል። የነፃነትና እኩልነት ፓርቲ ሊቀመንበር ዶክተር አብዱልቃድር አደም በበኩላቸው«ለረጅም ጊዜ የኢትዮጵያ ህዝብ በጉጉት ሲጠብቀው የነበረው ህዳሴ ግድብ የመጀመሪያው የውሃ ሙሌት መጠናቀቁ ለሁላችንም ደስታ ፈጥሮልናል፤ ትልቅ ስኬትም ነው» ብለዋል። በተለይም የግድቡ ግንባታ የነበሩበትን የቴክኒክም ሆነ የአስተዳደር ችግሮችን አልፎ የስኬት ጅማሮ ላይ መድረሱ ትልቅ እመርታ መሆኑን አስገንዝበዋል። ፋይናንስ በማፈላለግም ሆነ በዲፕሎማሲረገድ ብዙ ዋጋ ያስከፈለው ይህ ፕሮጀክት ግንባታው የሚቀረው መሆኑን ጠቅሰው፤ በተለይም በዲፕሎማሲው ረገድ የተገኘውን ድል በማስቀጠል በተያዘለት ጊዜ እንዲጠናቀቅ የሁሉንም ርብርብ እንደሚጠይቅ አመልክተዋል። በተለይም በግድቡ ዙሪያ የሚነሱ አፍራሽ አስተሳሰቦችን በመከላከል ረገድ በውጭ የሚገኙ ዲፕሎማቶችና ዳያስፖራው ማህበረሰብ በንቃት ሊከታተሉ እንደሚገባ ተናግረዋል። « የእኛ ዋነኛ አላማ ሌሎች የተፋሰሱን አገራት መጉዳት አይደለም፤ የልማት አጀንዳ መሆኑን ለዓለም ህብረተሰብ ማድረሳችንን መቀጠል ይገባናል» ሲሉም አመልክተዋል። ፓርቲዎችም ትልቅ ኃላፊነት ያለባቸው መሆኑን አስታውሰው፤ ያለምንም ልዩነት በጋራ መቆም እንደሚገባቸው አስገንዝበዋል። «የዚህ ግድብ መጠናቀቅ የአንድ ፓርቲ ወይም የአንድ መንግሥት ጉዳይ ሊሆን አይገባም» በማለት ተናግረዋል። በዚህ ረገድ የፕሮጀክቱን ሂደትና ግንባታ ሊያስተጓጉል በሚችል መልኩ ምንም አይነት እንቅስቃሴ ውስጥ መሳተፍ ተቀባይነት ሊኖረው እንደማይችልም ጠቁመዋል። ለጊዜያዊ ጥቅም ብለው የአገር ሉዓላዊነትን የሚያስደፍሩ አካላት ከዚህ ተግባራቸው እንዲታቀቡና የታሪክም ተወቃሽ እንዳይሆኑ ሊጠነቀቁ እንደሚገባ አሳስበዋል። የህብር ኢትዮጵያ ዲሞክራሲያዊ ሊቀመንበርና የኢትዮጵያ ፖለቲካ ፓርቲዎች የጋራ ምክር ቤት ምክትል ሰብሳቢ አቶ ግርማ በቀለ እንደተናገሩት፤ ታላቁ ህዳሴ ግድብ የመጀመሪያ ዙር ሙሌት ከታሰበው ጊዜ በፊት መጠናቀቁ በዚህ ሂደት ላይ ሃሳብ ከማመንጨት ጀምሮ ያለፉትም ሆነ በስራ ላይ ያሉት መሪዎች ያደረጉት ብርቱ ትግል የሚደነቅ ነው። በተለይ ጠቅላይ ሚኒስትር ዶክተር አብይ አለምአቀፍና የአገር ውስጥ የፖለቲካና ኢኮኖሚያዊ ምስቅልቅል ሳይበግራቸው የግድቡን ውሃ ሙሌት እዚህ ደረጃ በማድረሳቸው ከፍተኛ ምስጋና የሚያስቸራቸው ነው። ግድቡን እዚህ ለማድረስ በተደረገው ርብርብ መቀነት ፈታ ከሰጠች እናት ጀምሮ ባለሃብቱም ሆነ ፖለቲከኛው ያሳየው ድጋፍ የሚደነቅ ነው። «የመጀመሪያው ዙር ውሃ ሙሌት ተጠናቀቀ ማለት ስራ ሁሉ አለቀ ማለት አለመሆኑን ህዝባችን ተረድቶ ከዚህ በላቀ መነሳሳትና ተሳትፎ ማድረግ ይገባዋል» ያሉት አቶ ግርማ ፣ ግድቡ በውስጥ አቅም ብቻ የሚከናወንና ከፍተኛ መዋዕለ ንዋይ የሚጠይቅ በመሆኑ ሁሉም ሕዝብ ያለአንዳች ልዩነትና መሰላቸት ያቅሙን ያህል በመደገፍ በበለጠ ትጋት እንዲረባረብ ጥሪ አቅርበዋል። «የህዳሴ ግድብን የሚቃወሙ በራሳቸውም ሆነ በውጭ ሃይል ግፊት የሚንቀሳቀሱ አካላት ጤናማ አይደሉም፤ ኢትዮጵያዊ ስለመሆናቸው አጠያያቂ ነው»ያሉት አቶ ግርማ ፤ «ይህ የአንድ መንግሥት ጉዳይ አይደለም፤ እናቶቻችን በማገዶ እንጨት ወገባቸው እየጎበጠና አይናቸው በጭስ እየተጨናበሰ ባሉበት ሁኔታ ለውጭ ኃይል መደገፍ ጤናማነት አይደለም» በማለት ሃሳባቸውን ሰንዝረዋል። ፕሮጀክቱ የዛሬው ትውልድ ብቻ ሳይሆን የመጪው ትውልድ ጭምር በመሆኑ እንደነዚህ ያሉ የፖለቲካ አስተሳሰቦችንም ሆነ በተለያየ ጥቅም የታወሩ ግለሰቦችና የተደራጁ ሃይሎችን ፓርቲያቸው አጥብቆ እንደሚቃወማቸው አመልክተዋል። በሌላ በኩልም ህዝቡ ለግድቡ ግንባታ ስኬት ያሳየውን አገራዊ አንድነት ለሌሎችም ፖለቲካዊ ችግሮች መፈታት በማዋል በአንድ ድምፅ በጋራ ሊሰለፍ እንደሚገባ አሳስበዋል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 21/2012 ማህሌት አብዱል	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36181
ec8682212f4e6b68e67b9c0891766c9c	5761e478e27945255390432c64b5000d	«የጀመርነውን ስኬት ማስቀጠል እንጂ ወደኋላ አንልም»- የአዲስ አበባ ወጣቶች	የታላቁ ህዳሴ ግድብ የመጀመሪያው ዙር የውሃ ሙሌት በስኬት ተጠናቋል። ይህን ታላቅ የድል ጅማሮ በማስመልከት ጠቅላይ ሚኒስትር ዶክተር አብይ አህመድን ጨምሮ የተለያዩ የግልና የመንግስት ተቋማት፣ ኢትዮጵያውያን ዜጎች ደስታቸውን ሲገልፁ ሰንብተዋል። በተለይ ይህ ታላቅ ስኬት ሊገኝ የቻለበት ምክንያት ኢትዮጵያ ለቆመችለት መርህ ታማኝነቷን በማሳየቷ እንደሆነና በቀጣይ ጊዜያትም በዚህ ጠንካራ መስመር ልትጓዝ እንደሚገባ፣የአገር ሽማግሌዎች፣ የሃይማኖት አባቶችና መላው የአገሪቷ ዜጎች በማሳሰብ ላይ ይገኛሉ።የዝግጅት ክፍላችን በአዲስ አበባ የተለያየ አካባቢ ወጣቶችን አነጋግሯል። በብሩህ ተስፋና ፈገግታ የተሞላበት፣ ትህትና የሚነበብባቸው ወጣቶች ግድቡ እንዲጠናቀቅ ደጋፊ እንጂ እንቅፋት መሆን አይጠበቅብንም የሚል አስተያየታቸውን ነበር የሰጡት። የጀመርነውን የስኬት ጉዞ ማስቀጠል እንጂ ወደኋላ አንልም ሲሉ ይናገራሉ።ወጣት በላይ ተሰማ በቴክኒክና ሙያ በኤሌክትሪሲቲ ሙያ ተመርቆ በግሉ በተለያዩ የከተማዋ አካባቢዎች ኮንትራት እየወሰደ እንደሚሰራ ይናገራል። ስለህዳሴው ግድብ የመጀመሪያ ዙር ውሃ ሙሌት መጠናቀቅ እንደተሰማ በከፍተኛ የደስታ ስሜት ውስጥ እንደነበር ያስታውሳል። ይህን አጋጣሚ ለሁለተኛ ጊዜ ማስተናገዱን ተናግሮ፤ የመጀመሪያው የመሰረት ድንጋዩ የተጣለበት ጊዜ ተመሳሳይ ስሜት እንደተፈጠረበት ይገልፃል።‹‹ባለፉት ሳምንታት በኢትዮጵያ ውስጥ የሃዘን ድባብና አለመረጋጋት ስለነበር ስሜቴ ተረብሾ ከርሟል›› የሚለው ወጣት በላይ ሁሌም ህይወት አንድ ጎን ስለሌላት የህዳሴው ግድብ ሙሌት በስኬት መጠናቀቁን ሲሰማ ያ መጥፎ ስሜት በደስታ እንደተተካ ይናገራል። ይህ ድል ቀጣይነት እንዲኖረው የነገ አገር ተረካቢ ወጣቶች ቁርጠኝነትና ድጋፍ እንደሚፈልግ እንደተገነዘበም ያስረዳል። በዚህ ምክንያት ግድቡ ሙሉ ለሙሉ እስኪጠናቀቅ ድረስ በሚችለው አቅሙ ለመደገፍና ሃላፊነት ለመውሰድ እንደ አንድ ኢትዮጵያዊ ቃል እንደሚገባ ገልጿል።‹‹ወጣቶች ግድቡ ሙሉ ለሙሉ ተሞልቶ እንዲጠናቀቅ ደጋፊ እንጂ አደናቃፊ መሆን አይገባንም›› የምትለው ደግሞ የአብስራ ሰለሞን ነች። በካሳንችስ በተለምዶ መናህሪያ በሚባል አካባቢ ነዋሪ የሆነችው ወጣቷ በፅህፈት መሳሪያ ሽያጭ ውስጥ ትሰራለች። የመጀመሪያው ዙር የታላቁ ህዳሴ ግድብ የውሃ ሙሌት መጠናቀቁ ለተጨማሪ ስኬት የሚያነሳሳ መሆኑንም ትገልፃለች።ከቅርብ ግዜያት ወዲህ ወጣቶች በአፍራሽ ተግባር ላይ ተሰማርተው ይገኛሉ። በዚህ አይነት ድርጊት ላይ መሳተፋቸው ትልቁን የኢትዮጵያ የመበልፀግ ራዕይ ያደናቅፋል የምትለው ያብስራ፤ የህዳሴው ግድብ መሰል አይነት ታላላቅ ፕሮጀክቶችን ለመስራት ወጣቱ በሃላፊነት ስሜት መንቀሳቀስ እንደሚገባው ትናገራለች። የኢትዮጵያን የመልማት ፍላጎት ማሳካት የሚችለው የታላቁ ህዳሴ ግድብ የመጀመሪያ ዙር የውሃ ሙሌት መጠናቀቁ እንዳስደሰታት በመግለፅም፤ ይህን ተስፋ ተስፋ የሚያጨልም ተግባር ላይ ሁሉም ዜጋ እንዳይሳተፍ ይልቁኑ ደጋፊ ሆኖ እንዲቆም ጥሪዋን አቅርባለች።አብኤል ፉላሳ የሃዋሳ ዩኒቨርስቲ የሁለተኛ ዓመት የባዮ ሜዲካል ተማሪ ነው። በኮሮና ቫይረስ ምክንያት ወደ አዲስ አበባ መጥቶ በመገናኛ አካባቢ ይኖራል። የውሃ ሙሌቱ በአጭር ጊዜ ባልተጠበቀ ሰዓት መጠናቀቁን በመገናኛ ብዙኃን መስማቱ አስደንቆታል። ለኢትዮጵያውያን ታላቅ የምስራች መሆኑን ይናገራል። ‹‹ከ60 በመቶ በላይ ኢትዮጵያውያን የኤሌክትሪክ ሃይል እንደማያገኙ አውቃለሁ፤ ይሄ ትልቅ ቁጭት የሚፈጥር ነው›› የሚለው አቤል፤ ግድቡ መጠናቀቁ የዜጎችን የሃይል ፍላጎት ከማሟላትም ባለፈ የድህነት ቀንበር የሚሰብር በመሆኑ እንደ አይናችን ብሌን ልንጠብቀው ይገባል ይላል። ከዚህ ባሻገር ሁሉም ዜጋ በተለይ ደግሞ አገር ተረካቢው ወጣት እራሱን ከኮሮና ወረርሽኝ ሊጠብቅ እንደሚገባም ያሳስባል። ዜጎች ይህን ማድረጋቸው በጥቅል የኢትዮጵያን እድገት የሚያረጋግጥ አስተዋጽኦ መሆኑን እንደሚያምን ተናግሯል።መረጃዎች እንደሚያመለክቱት የአባይ ወንዝ ዓመታዊ አማካይ የውሃ ፍሰት 49 ቢሊዮን ኪዩቢክ ሜትር ነው። ከዚህ ውስጥ በመጀመሪያው ዓመት የውሃ ሙሌት ታላቁ የህዳሴ ግድብ 4 ነጥብ 9 ቢሊዮን ኪዩቢክ ሜትር ውሃ መያዝ ችሏል። ይህም በቀጣዩ ዓመት ኢትዮጵያ የመጀመሪያዎቹን የኤሌክትሪክ ኃይል ማመንጫ ተርባይኖችን እንድትሞከር ያስችላታል።በተጨማሪ በቀጣዩ የበጋ ወቅት ከግድቡ ጀርባ የተጠራቀመው ውሃ ስለሚቀንስ የግድቡን ቁመት መጠን ለመጨመር የሚደረገው ግንባታ እንዲቀጥል ዕድል ይሰጣል። ሥራውን በማከናወን በሁለተኛው ዓመት ደግሞ 13 ቢሊዮን ኪዩቢክ ሜትር ውሃ እንዲይዝ ይደረጋል። በዚህ ጊዜም በግድቡ አማካይነት የሚታቀበው የውሃ መጠን በሁለተኛ ደረጃ ላይ የተገነቡትን የኤሌክትሪክ ማመንጫ ተርባይኖች ጋር ይደርሳል። ይህ ደግሞ የውሃውን ፍሰት በበለጠ ለመቆጠጠር ያስችላል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 19 ቀን 2012 ዓ.ም በጋዜጣው ሪፖርተር	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36039
c5a1367f904bf4ade3131ef49f5054a4	a40d7b369b19d04b680043b3985eb91a	«የክልሉ መንግስትና ህዝብ የጥፋት ሃይሎችን ውጥን አስቀድሞ በመከላከል ሰላምና ጸጥታውን በዘላቂነት ያረጋግጣል» – አቶ ሽመልስ አብዲሳ የኦሮሚያ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ርዕሰ መስተዳደር	አዳማ፡- የኦሮሚያ ክልል መንግስትና ህዝብ የጥፋት ሃይሎችን ውጥን አስቀድሞ በመከላከል ሰላምና ጸጥታውን በዘላቂነት ያረጋግጣል ሲሉ የክልሉ ርዕሰ መስተዳድር አቶ ሽመልስ አብዲሳ አስታወቁ።፣ ህብረተሰቡ ከመንግስት ጎን በመቆም ሰላምና ጸጥታውን እንዲያረጋግጥ ጥሪ አቀረቡ ። ጨፌ ኦሮሚያ በአምስተኛ የጨፌ ስራ ዘመን አምስተኛ ዓመት 12ኛ መደበኛ ስብሰባውን ትናንት በገልማ አባ ገዳ ባካሄደበት ወቅት የክልሉ ርዕሰ መስተዳድር አቶ ሽመልስ አብዲሳ እንዳስታወቁት ፣የክልሉን ጸጥታ የሚያውኩ የጥፋት ሃይሎችን ውጥን አስቀድሞ በማወቅ የክልሉ ሰላምና ጸጥታ በዘላቂነት ይረጋገጣል ። ባለፉት ሁለት ዓመታት በተሰሩት ስራዎች መልካም ውጤቶች መመዝገባቸውን ጠቅሰው፣ ሰው ሰራሽ የሰላምና የጸጥታ ችግሮች ክልሉ በሚፈለገው ደረጃ እንዳይራመድ እንዳደረጉት አስታውቀዋል። መንግስት የዲሞክራሲን ምህዳር ለማስፋት ያሳየውን ትዕግስት እንደፍርሃትና አቅም ማነስ ቆጥረው ክልሉን የጦርነት ቀጠና ለማድረግ ያሰቡት የጥፋት ሀይሎች ሁለት የተለያዩ መልኮች እንደነበሯቸው አመልክተው፤ በአንድ በኩል ከተማ ውስጥ ተቀምጠው ሰላማዊ ትግል የሚያደርጉ በመምሰል፤ በሌላ በኩል በደቡብና በምዕራብ ኦሮሚያ ታጥቀው በመንቀሳቀስ መስዋዕትነት አስከፍለውናል ብለዋል ።በተመሳሳይ ከስልጣን የተባረረው ሃይል በየጊዜው በሚፈጥረው የፖለቲካ ሴራና ከውጭና ከውስጥ በሚራገቡ የሚዲያ ዘመቻዎች ትልቅ ጥፋት ደርሷል ፤ በዚህም የለውጡ አቀጣጣይ የነበረውን አርቲስት ሃጫሉ ሁንዴሳን በመግደል በክልሉ ተጨማሪ የሰው ህይወት እንዲጠፋና በቢሊዮን የሚገመት ንብረት እንዲወድም ማድረጋቸውን ጠቅሰዋል። መንግስት የህግ የበላይትን ለማስጠበቅ እርምጃ በመውሰድ ላይ እንዳለ የገለጹት ርእሰ መስተዳድሩ ፣ ህብረተሰቡ ከመንግስት ጎን በመቆም ሰላምና ጸጥታውን እንዲያረጋገጥ ጥሪ አቅርበዋል። በተጨማሪም ኮቪድ 19ን እየተከላከለ የተጀመሩ የልማት ስራዎችን ማስቀጠል እንዳለበት፤ለዚህም ሁሉም የድርሻውን እንዲወጣ አሳስበዋል። ክልሉ በ2012 ዓ.ም በተለያዩ ዘርፎች ያስመዘገባቸው መልካም ሥራዎች ተጠናክረው እንዲቀጥሉና ክፍተቶችም እንደሚሻሻሉ የጠቆሙት ርዕሰ መስተዳድሩ፣ የ2013 በጀት ዓመትን ዋና ዋና እቅዶች እና ትኩረት የተሰጣቸውን ዘርፎችም ዘርዝረው አሳውቀዋል ።በተለይም የግብርናውን ዘርፍ በቴክኖሎጂ የተደገፈ ማድረግ፤ የተፋሰስና አካባቢ ጥበቃን አጠናክሮ ማስቀጠል ፤ የሥራ አጥነት ቁጥርን መቀነስ፤ መሰረተ ልማትን ማሳደግ፤ በትምህርት ዘርፍ የተጀመሩ የሪፎርም ስራዎችን ማሻሻል፤ ጤናማና አምራች ኃይልን ለመፍጠር የእናቶችና የህጻናትን ሞት መቀነስ ፤ የኦሮሞን ህዝብ ታሪክ፣ ቅርስ ፣ባህልና ቋንቋ ማሳደግ፤ ኢንቨስትመንት በተለይም ኢንዱስትሪዎች ከማህበረሰቡ ጋር እንዲተሳሰሩ ማድረግ የሚሉት ዋነኛዎች ናቸው። የጨፌው አፈ ጉባኤ ወይዘሮ ሎሚ በዶ በበኩላቸው፤ ጉባኤው የህዳሴው ግድብ የመጀመሪያ ዙር ውሃ ሙሌት በተጠናቀቀበት ወቅት በመደረጉና የጨፌው አባላትም የዚህ ታሪክ አካል በመሆናችሁ እንኳን ደስ ያላችሁ ብለዋል። የ2013 በጀት ዓመት እንደከዚህ ቀደሙ ቢሮ ውስጥ ተቀምጠን ብቻ ያቀድነው ሳይሆን ሁሉም ባለድርሻ አካላት የተሳተፉበት ነው ብለዋል። ዕቅዱ የብልጽግና ጉዞን እውን ለማድረግ የሚያስችል እንደሆነ አመልክተዋል ። በ2013 በጀት ዓመት የታቀዱ ስራዎችን ለማስ ፈጸም 90 ቢሊዮን ብር በረቂቅ ደረጃ የቀረበ ሲሆን ጨፌው ከተወያየበት በኋላ ያጸድቀዋል ተብሎ ይጠበቃል። የክልሉን ጠቅላይ ኦዲተር፣ ጠቅላይ ፍርድ ቤት የተለያዩ አዋጆችንና ሹመቶችን እንደሚያጸድቅ ይጠበቃል።አዲስ ዘመን ሐምሌ 19 ቀን 2012 ዓ.ም በኢያሱ መሰለ	ሀገር አቀፍ ዜና	https://www.press.et/Ama/?p=36036

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.